webkamerkowe_v1

Webkamerkowe obserwacje
astronomiczne w mojej szkole
XXVII LO
im. Tadeusza Czackiego
Warszawa
Barbara Dłużewska
Co to jest ccd?
• Matryca ccd - urządzenie półprzewodnikowe, za pomocą
którego następuje zliczanie elektronów powstałych pod
wpływem oświetlenia, na przykład przez Księżyc albo
gwiazdę
• Do obserwacji potrzebna jest kamerka internetowa z
matrycą ccd
• Może to być kamerka ToUcam PCVC 840K
• Dobrze, jeśli jest przerobiona na długie czasy naświetlania
• O takie kamerki można się starać z programu EU-HOU
(http://www.euhou.net)
Jakie są korzyści dla obserwacji
amatorskich
• Możliwość cyfrowego zapisu obrazu a
następnie jego obróbki
• Możliwość uzyskania obrazów
niewidocznych ani gołym, ani nawet
uzbrojonym w teleskop okiem
• Zapisane zdjęcie można jeszcze
wielokrotnie wykorzystać
Jak wygląda zestaw i jak działa?
• Teleskop lub obiektyw aparatu
fotograficznego Zenith
• Złączka umożliwiająca podłączenie kamerki
z matrycą ccd
• Kamerka intenetowa podłączona do
komputera
• (Pokaz na Żywo)
Obiektyw aparatu fotograficznego Zenith z
kamerką
Jak zdobyć sprzęt?
• Kamerkę z oprogramowaniem oraz
obiektyw ze złączką można otrzymać w
ramach programu EuHou od dr Lecha
Mankiewicza ([email protected])
• Złączkę można zamówić (~40 zł) w firmie
Astrokrak, http://www.astrokrak.pl
Jak się przygotować do
obserwacji?
• Wybieramy miejsce obserwacji, z dala od świateł
• Przygotowujemy sprzęt
• Jeszcze za dnia ustawiamy ostrość teleskopu lub
obiektywu z kamerką, jest to szczególnie ważne przy
małych obiektach, jak gwiazdy czy planety, z Księżycem
można sobie jakoś poradzić i po ciemku
• Pamiętać o zrobieniu filmu z ciemną klaką (zasłonięty
obiektyw) w celu usunięcia tzw. „gorących pikseli”
• Zapisywać szczegóły obserwacji: obiekt, godzina, czas
naświetlania, nazwa pliku itd..
Instrukcja obsługi przez Internet
• http://www.cft.edu.pl/~lech/HOU/Stars/Obs
lugaK3CCDTools.zip
• http://www.cft.edu.pl/~lech/HOU/Stars/M4
5.zip
• http://www.cft.edu.pl/~lech/HOU/Stars/m45
bmp.zip
Księżyc sierpień 2005
Obserwacje 19.08.2005
•
•
Księżyc
Obiektyw Sonnar 3,5/135
Migawka 1/2500
Wzmocnienie minimalne
Jasność w połowie
Co się dalej robi z nagranymi
zdjęciami?
• Za pomocą specjalnych programów, np..
Iris, IrfanView, eu hou94 przerabiamy
otrzymane filmy na zdjęcia
• Dzielimy film na klatki
• Obróbka polega na nakładaniu, odjęciu
tzw.ciemnej klatki - szumów, przesuwaniu
obrazów, itp..
Gwiazdy
• Dugi Otok 25.08.2005
• Czas 4,5 s
• Obiektyw Helios
50mm/1,8
Obróbka zdjęć
Gwiazdy mają kolory
Obserwacje Saturna na Stożku
styczeń 2005
Obserwacje 4- 6.X.2004 Perkoz
klatka z filmu
Obróbka zdjęcia Księżyca
Plamy na Słońcu - Załęcze Wielkie
10.08.2005
Algol i Mizar
Załęcze Wielkie9.08.2005
Księżyce Jowisza
21.05.2005
Szkolenie w Załęczu Wielkim
• Obróbka przygotowanego filmu galaktyki
M31
• Film wykonał Piotr Fita
• Obiektyw Helios 135 mm f/2.8
• 75 ekspozycji 20-sekundowych
• Na następnym slajdzie pojedyncza klatka i
obrobione zdjęcie
Galaktyka M31
Jakie są dalsze możliwości?
• Zdjęcia z wykorzystaniem prowadzenia,
gdzie najlepiej można wykorzystać
możliwość długich czasów naświetlania
• Prowadzenie do teleskopu
• Wykorzystanie teleskopu do prowadzenia
układu z obiektywem
• Opcja „go to” do szukania obiektu
(odpowiednie oprogramowanie)
Autor Zdjęcia -Piotr Fita
Układ z prowadzeniem- montaż „na grzbiecie”
teleskopu
Dlaczego warto się tym
zajmować?
• Nauka przez działanie - najlepsza forma
• Praktyczna wiedza z dziedziny astronomii i
fizyki, zdobywana niejako przy okazji
• Trening cierpliwości, wytrwałości,
systematyczności
• Współpraca w grupie
• Świetna zabawa, wykorzystanie wolnego
czasu, np. na wyjazdach klasowych
Jakie jest zainteresowanie
uczniów?
• Początkowo bardzo duże (to uczniowie budzili mnie na
nocne obserwacje)
• Później nieco zmalało; być może moje umiejętności
wówczas były zbyt małe, ale została wytrwała grupa
zawsze gotowa do wypraw na obserwacje
• Trzeba zadbać o dobrą informację (poświęciłam specjalną
lekcję w klasach pierwszych, już zgłosiło się kilka osób,
również z klas humanistycznych!
• Myślę, ze ten rok szkolny będzie bardziej udany
Gdzie można się tego nauczyć?
• Program EU-HOU - dr Lech Mankiewicz
• Szkolenie na obozie Klubu Almukantarat
• Internet:
http://http://www.cft.edu.pl/~tomsow/ccd/
http://ccd.astronet.pl
PODZIĘKOWANIA
• Panu dr Lechowi Mankiewiczowi za stałą opiekę
cenne rady, ułatwianie szkoleń i potrzebny sprzęt,
• Klubowi Almukantarat i panu Piotrowi Ficie za
pierwsze szkolenie z webkamerkowej astronomii
dla nauczycieli w dniach 9 - 11 sierpnia 2005 bardzo owocne, liczymy na następne
• Ludwikowi Lehmanowi za pierwsze szkolenie z
obróbki zdjęć na ubiegłorocznym Seminarium