Poród siłami natury ↓ ryzyko zatorowości płucnej

advertisement
Stanowisko: raczej poród siłami natury
Leszek Bryniarski
I Klinika Kardiologii i Elektrokardiologii Interwencyjnej oraz
Nadciśnienia Tętniczego
Instytut Kardiologii Collegium Medicum UJ
- starszy wiek kobiet w I ciąży
-częstsze występowanie czynników ryzyka
(cukrzyca, nadciśnienie tętnicze i otyłość)
-postęp w leczeniu wad wrodzonych
0,2-4,0 % ciąż w krajach Zachodu powikłanych
chorobami układu sercowo-naczyniowego
Heart; 2009
Zmiany hemodynamiczne w ciąży
•
•
•
•
 objętości krwi o ok. 50%
30–50% wzrost rzutu serca
↓ SBP i DBP
obniżenie oporu obwodowego
Zmiany hemodynamiczne w ciąży
•
•
•
•
 objętości krwi o ok. 50%
30–50% wzrost rzutu serca
↓ SBP i DBP
obniżenie oporu obwodowego
Efektyhemodynamiczne
hemodynamiczne podczas
porodu
i
Zmiany
podczas
porodu
połogu
Podczas każdego skurczu:
3 x ↑ zużycia tlenu
↑ SV & CO o 20-30%
↑ średniego CTK (II okres porodu)
↑ objętości krwi o ok. 30%
autotransfuzja krwi (300-500 ml) z macicy do krążenia/każdy skurcz macicy
2/3 zgonów sercowych występuje w okresie okołoporodowym
Efektyhemodynamiczne
hemodynamiczne podczas
porodu
i
Zmiany
podczas
połogu
połogu
↑ powrotu żylnego (↓ ucisku v. cava)
↑ objętości krwi
istotny ↑ ciśnienia napełniania LV, SV, CO
HR i CO - powraca do wartości sprzed porodu w ciągu 1
godziny, MAP i SV w ciągu 24 godzin
Powrót parametrów hemodynamicznych do wartości sprzed ciąży
w ciągu 12-24 tygodni po porodzie
Cięcie cesarskie jest operacją
chirurgiczną prowadzącą do
otwarcia jamy brzusznej – ze wszystkimi
negatywnymi następstwami tego postępowania.
Tymczasem w Polsce powstała swoista „moda na
cięcie cesarskie”. Dziennikarze mają w tym swój
udział - mówi prof. Stanisław Radowicki, konsultant
krajowy w dziedzinie ginekologii i położnictwa
Medycyna Praktyczna 16.05.2014
…Decyzja o chirurgicznym wkroczeniu w jamę
brzuszną powinna należeć wyłącznie do lekarza
specjalisty ginekologa-położnika, który opierając się
na wiedzy, posiadanym doświadczeniu klinicznym
oraz dogłębnej analizie indywidualnej sytuacji –
wybiera rozwiązanie najbardziej korzystne dla
zdrowia i życia pacjentki oraz jej dziecka.
 …Polskie
Towarzystwo
Ginekologiczne
nie
rekomenduje wykonywania cięć cesarskich na
życzenie, bez wskazań medycznych.


Wskazania kardiologiczne
W zależności od stopnia niewydolności
krążenia. Obejmują schorzenia powodujące III
i IV stopień niewydolności krążenia w skali
NYHA. Stopień I i II w skali NYHA nie stanowi
wskazań do cięcia cesarskiego.

Poród drogami natury
vs
cięcie cesarskie

Kobiety z patologią
układu sercowo
naczyniowego
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400
 U pacjentek przyjmujących doustne antykoagulanty (OAC) w
przypadkach porodu przedwczesnego (IIa, C)
 U kobiet z zespołem Marfana, z aortą > 45 mm (IIa), 40-45 (IIb, C)
 Z rozwarstwieniem aorty (IIa, C)
 Z niewydolnością serca (IIa, C)
 Ciężką stenozą aortalną (IIa, C)
 W zespole Eisenmengera (IIa, C)
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400

Zahara study:
Carpreg study:
częściej cięcie cesarskie
niż poród drogami
natury u kobiet z
patologią
układu
sercowo naczyniowego
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400
częściej cięcie cesarskie
niż poród drogami
natury u kobiet z
patologią
układu
…ALE…
sercowo naczyniowego

Zahara study
Carpreg study
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400
częściej
cięcie
cesarskie
Zasadniczo cięcie cesarskie wykonuje się
niż położniczych.
poród drogami
Zahara studywyłącznie ze wskazań
natury u kobiet z
Carpreg Nie
study
ma jednoznacznych zaleceń dotyczących
bezwzględnych przeciwwskazań
patologiądo poroduukładu
drogami natury, ponieważ rokowanie w dużej
naczyniowego
mierze zależy od stanusercowo
matki w czasie
porodu

oraz przewidywanej
naczyniowej pacjentki.
wydolności
sercowo-
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400

mniejsza utrata krwi

↓ ryzyko infekcji w porównaniu z cięciem
cesarskim

↑ ryzyko rozwoju zakrzepicy żylnej i żylnej
choroby zakrzepowo-zatorowej – podczas
cięcia cesarskiego
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400
Cięcie cesarskie „elektywne” (n=46 766)
vs
Planowy poród drogami natury (n=2292420)
CMAJ 2007;176(4):455-60
CMAJ 2007;176(4):455-60
Poród siłami natury
↓ ryzyko zatorowości płucnej
Choroby sercowo-naczyniowe
METODA ROZWIĄZANIA PORODU

Zaleca się poród drogami natury, z
przygotowaniem
indywidualnego
planu postępowania w czasie porodu
w którym znajdą się informacje na
temat
akcji
porodowej
(spontaniczna/indukowana), metody
indukcji
porodu,
leczenia
przeciwbólowego/znieczulenia
miejscowego, a także wymaganego
poziomu
monitorowania
stanu
pacjentki i płodu.
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400
Choroby sercowo-naczyniowe
METODA ROZWIĄZANIA PORODU
Indukcja, prowadzenie akcji porodowej oraz
poród, jak również okres poporodowy
wymagają
wiedzy
specjalistycznej
i
współdziałania doświadczonych kardiologów,
położników i anestezjologów w doświadczonym
ośrodku
położniczym
z
oddziałem
neonatologicznym.
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400
Choroby sercowo-naczyniowe
METODA ROZWIĄZANIA PORODU

Spontaniczne rozpoczęcie akcji porodowej jest
odpowiednie dla kobiet z prawidłową funkcją serca i
jest korzystniejsze niż poród indukowany u większości
kobiet z chorobami serca.

Często jest zalecane znieczulenie zewnątrzoponowe.

W przypadkach wysokiego ryzyka poród powinien
odbywać się w ośrodku o III stopniu referencyjności, z
dostępnym
wielodyscyplinarnym
zespołem
specjalistów
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400
Choroby sercowo-naczyniowe
Poród

ułożenie lewoboczne najkorzystniejsze w celu zminimalizowania
wpływu skurczów macicy na układ sercowo-naczyniowy.

skurcze macicy powinny zsunąć główkę dziecka do krocza, bez
parcia matki, w celu uniknięcia niechcianego efektu próby
Valsalvy.

w czasie porodu można stosować kleszcze oraz ssak próżniowy.

nie zaleca się rutynowej profilaktyki antybiotykowej.

zaleca się ciągłe monitorowanie akcji serca płodu.
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400

U kobiet z łagodną nieskorygowaną
wrodzoną wadą serca oraz u pacjentek z
przeprowadzoną
skuteczną
korekcją
chirurgiczną wady, z niewielką chorobą
resztkową, prowadzenie porodu jest takie
samo jak u kobiet bez wady serca.
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400
Sinicza wada serca bez nadciśnienia płucnego

Sinicze wady serca z reguły są korygowane u pacjentek przed
zajściem w ciążę, istnieje jednak grupa chorych z wadami
nieoperacyjnymi lub po zabiegach paliatywnych, które
osiągają wiek rozrodczy.

Ze względu na ryzyko znieczulenia poród powinien zostać
przeprowadzony w ośrodku referencyjnym, doświadczonym
w leczeniu tego rodzaju pacjentek.
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400
Sinicza wada serca bez nadciśnienia płucnego


Sinicze wady serca zWytyczne
reguły są korygowane
ESC: u pacjentek przed
zajściem w ciążę, istnieje jednak grupa chorych z wadami
W większości przypadków zaleca się poród
nieoperacyjnymi lub po zabiegach paliatywnych, które
drogami
osiągają
wiek natury.
rozrodczy.W przypadku pogorszenia
stanu matki lub dziecka należy zaplanować
Ze wcześniejsze
względu na ryzykorozwiązanie
znieczulenia zabieg
powinien
zostać
metodą
cięcia
przeprowadzony w ośrodku
referencyjnym, doświadczonym
cesarskiego.
w leczeniu tego rodzaju pacjentek.
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400

Większość kobiet z ubytkiem przegrody
międzyprzedsionkowej (ASD) dobrze toleruje
ciążę.

PAH oraz zespoł Eisenmengera - jedynym
przeciwwskazaniem do zachodzenia w ciążę.
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400

Uwzględniając zwiększone ryzyko zatorowości skrzyżowanej, u
kobiet z resztkowym przeciekiem ważne jest zapobieganie
zastojowi krwi żylnej (stosowanie pończoch uciskowych oraz
unikanie pozycji leżącej), jak również wczesne uruchomienie po
porodzie.

W przypadkach przedłużonego unieruchomienia w łóżku konieczne
jest rozważenie stosowania heparyny w dawkach profilaktycznych.

U kobiet z przeciekiem prawo-lewym w czasie porodu należy
zwracać szczególną uwagę na usunięcie powietrza z aparatów do
przetoczeń i kroplówek, ze względu na zagrożenie zatorowością
obwodową.
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400
Uwzględniając zwiększone ryzyko zatorowości skrzyżowanej, u
kobiet z resztkowym przeciekiem ważne jest zapobieganie
zastojowi krwi żylnej (stosowanie pończoch uciskowych oraz
unikanie pozycji leżącej), jak również wczesne uruchomienie po
porodzie.
Wytyczne ESC:
 W przypadkach przedłużonego unieruchomienia w łóżku konieczne
w większości przypadków odpowiedni
jest rozważenie stosowania heparyny w dawkach profilaktycznych.
jest spontaniczny
poród drogami
natury.
U kobiet
z przeciekiem prawo-lewym
w czasie porodu
należy
zwracać szczególną uwagę na usunięcie powietrza z aparatów do
przetoczeń i kroplówek, ze względu na zagrożenie zatorowością
obwodową.

Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400


U kobiet z niewielkim ubytkiem części
błoniastej przegrody międzykomorowej (bez
poszerzenia LV) ryzyko powikłań w czasie
ciąży jest niewielkie.
U kobiet po korekcji VSD z zachowaną
funkcją lewej komory rokowanie w ciąży jest
dobre.
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400


U kobiet z niewielkim ubytkiem części
błoniastej przegrody międzykomorowej (bez
poszerzenia LV) ryzyko powikłań w czasie
Wytyczne
ESC:
ciąży jest niewielkie.
w większości przypadków odpowiedni
Ujest
kobiet
po
korekcji
VSD
z
zachowaną
spontaniczny poród drogami natury.
funkcją lewej komory rokowanie w ciąży jest
dobre.
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400
Kobiety po zabiegu naprawczym koarktacji aorty
(CoA) z reguły dobrze tolerują ciążę (klasa ryzyka III
wg WHO).
 Istotne
zwężenie
aorty
powinno
zostać
skorygowane przed zajściem w ciążę. Kobiety
niepoddane zabiegowi naprawczemu z wrodzoną
CoA oraz pacjentki z utrwalonym nadciśnieniem
tętniczym, resztkową CoA i tętniakiem aorty mają
większe ryzyko pęknięcia aorty oraz pęknięcia
tętniaka tętnicy mózgowej w czasie ciąży i porodu


Zwiększona częstość występowania nadciśnienia
tętniczego i poronień.
J Am Coll Cardiol. 2001;38(6):1728-1733

Zwiększona częstość występowania nadciśnienia
tętniczego i poronień.
J Am Coll Cardiol. 2001;38(6):1728-1733

Zwiększona częstość występowania nadciśnienia
tętniczego i poronień.
J Am Coll Cardiol. 2001;38(6):1728-1733

Zwiększona częstość występowania nadciśnienia
tętniczego i poronień.
Wytyczne ESC:
Najkorzystniejsze jest spontaniczne
rozwiązanie drogami natury z zastosowaniem
znieczulenia zewnątrzoponowego,
zwłaszcza u chorych z nadciśnieniem tętniczym
J Am Coll Cardiol. 2001;38(6):1728-1733

U pacjentek po udanej korekcji chirurgicznej
wady serca bez wszczepionej mechanicznej
protezy zastawkowej ciąża zazwyczaj jest
dobrze tolerowana, jeśli tolerancja wysiłku jest
dobra, funkcja skurczowa komór —zachowana, a
klasa funkcjonalna — zadowalająca.
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400

U pacjentek po udanej korekcji chirurgicznej
wady serca bez wszczepionej mechanicznej
protezy zastawkowej ciąża zazwyczaj jest
Wytyczne
ESC:
dobrze tolerowana,
jeśli tolerancja
wysiłku jest
w większości
przypadków
odpowiedni
dobra,
funkcja skurczowa
komór
—zachowana, a
jestfunkcjonalna
spontaniczny
drogami natury.
klasa
— poród
zadowalająca.
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400

Ciąża = zmiany hemodynamiczne i hormonalne
zwiększające podatność aorty na rozwarstwienie.

Najczęściej rozwarstwienie pojawia się w ostatnim
trymestrze ciąży (50%) lub we wczesnym okresie po
porodzie (33%).
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400
Zespół Marfana
 wymiar aorty powyżej 4 cm oraz poszerzenie aorty w czasie ciąży
są czynnikami ryzyka rozwarstwienia
Dwupłatkowa zastawka aortalna
 U około 50% pacjentek z zastawką dwupłatkową oraz AS
stwierdza się poszerzenie aorty wstępującej
Zespół Ehlersa-Danlosa – typ IV
 rozwarstwienie aorty może się pojawić bez jej poszerzenia!
Zespół Turnera
 ↑ ryzyko rozwarstwienia zwłaszcza u pacjentek z dwupłatkową
zastawką aortalną, CoA i/lub nadciśnieniem tętniczym
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400
Zespół Marfana
Wytyczne ESC:
 wymiar aorty
powyżej
4 cm oraz poszerzenie
aorty w czasie ciąży
Główny
cel postępowania
w czasie porodu:
zredukowanie
obciążenia
układu sercowo-naczyniowego na każdym
są czynnikami
ryzyka rozwarstwienia
etapie akcji porodowej.
Dwupłatkowa
zastawka aortalna
 U około 50% pacjentek z zastawką dwupłatkową oraz AS
W okresie okołoporodowym należy kontynuować przyjmowanie betastwierdza się
poszerzenie
aorty wstępującej
adrenolityków
stosowanych
w czasie
ciąży.
Zespół Ehlersa-Danlosa – typ IV
przypadku kobiet
z poszerzeniem
aorty bez
40–45
należy zalecać
Wrozwarstwienie
aorty
może się pojawić
jej mm
poszerzenia!
poród Turnera
drogami natury z przyspieszonym drugim okresem oraz
Zespół
znieczuleniem miejscowym, w celu zapobiegania nagłym wzrostom
 ↑ ryzyko rozwarstwienia zwłaszcza u pacjentek z dwupłatkową
ciśnienia tętniczego, które mogą być przyczyną rozwarstwienia.
zastawką aortalną, CoA i/lub nadciśnieniem tętniczym
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400
Zwężenie zastawki mitralnej
 Powikłania położnicze są głównie związane z ryzykiem
wystąpienia ostrej niewydolności serca w czasie porodu
lub zaraz po porodzie oraz zależą głównie od objawów i
PAP w czasie ciąży.
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400
Zwężenie zastawki mitralnej
 Powikłania położnicze są głównie związane z ryzykiem
ESC:
wystąpienia ostrejWytyczne
niewydolności
serca w czasie porodu
Poród
należy
rozważyć
u
lub zaraz
podrogami
porodzienatury
oraz zależą
głównie
od objawów
i
z łagodnym
MS oraz u pacjentek z
PAP kobiet
w czasie
ciąży.
umiarkowanym lub ciężkim MS w I/II klasie
według NYHA bez nadciśnienia płucnego.
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400
Zwężenie zastawki aortalnej
 Częstość powikłań kardiologicznych w czasie ciąży jest
związane z ciężkością AS oraz występowaniem
objawów. U kobiet bez objawów klinicznych z łagodnym
do umiarkowanego AS ciąża z reguły jest dobrze
tolerowana.
 Ryzyko położnicze jest zwiększone u kobiet z ciężkim
AS.
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400
Zwężenie zastawki aortalnej
 Częstość powikłań kardiologicznych w czasie ciąży jest
Wytyczne
związane z ciężkością
AS oraz ESC:
występowaniem
W
nieciężkim
AS zaleca
się poród
drogamiz łagodnym
natury,
objawów.
U kobiet
bez objawów
klinicznych
zdo
unikaniem
spadków
w czasie
umiarkowanego
AS oporu
ciąża zobwodowego
reguły jest dobrze
znieczulenia
tolerowana.miejscowego i leczenia przeciwbólowego.
 Ryzyko położnicze jest zwiększone u kobiet z ciężkim
AS.
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400
Niedomykalności zastawkowe
 Niedomykalności zastawkowe lewego serca wiążą się z
niższym ryzykiem w ciąży niż zwężenia zastawkowe,
ponieważ obniżony opór obwodowy powoduje
zmniejszenie fali niedomykalności.
 Ryzyko matki zależy od nasilenia niedomykalności,
występowania objawów oraz funkcji LV.
 Pacjentki z ciężką niedomykalnością i objawami lub
upośledzoną funkcją LV bądź też poszerzeniem LV
powinny zostać skierowane na zabieg chirurgicznej
korekcji wady przed zajściem w ciążę.
Niedomykalności zastawkowe
 Niedomykalności zastawkowe lewego serca wiążą się z
niższym ryzykiemWytyczne
w ciąży niż
zwężenia zastawkowe,
ESC:
ponieważ
opór drogami
obwodowy
Należyobniżony
zalecać poród
natury.powoduje
zmniejszenie
niedomykalności.
U pacjentekfali
z objawami
zaleca się stosowanie
 Ryzyko znieczulenia
matki zależyzewnątrzoponowego
od nasilenia niedomykalności,
występowania
objawówdrugiej
oraz funkcji.
oraz skrócenie
fazy porodu.
 Pacjentki z ciężką niedomykalnością i objawami lub
upośledzoną funkcją LV bądź też poszerzeniem LV
powinny zostać skierowane na zabieg chirurgicznej
korekcji wady przed zajściem w ciążę.
Protezy zastawkowe
ESC:
 Kobiety z zastawkamiWytyczne
mechanicznymi
dobrze tolerują
Z reguły preferowany jest planowy poród drogami natury,
ciążę. z wcześniejszym przestawieniem pacjentki na heparynę.
 Konieczność leczenia przeciwzakrzepowego - ↑ ryzyko
Doustne
powinny zostać
zastąpione przez
zakrzepicy
naantykoagulanty
zastawce, powikłań
krwotocznych
oraz
LMWH lub heparynę niefrakcjonowaną (UFH) od 36. tygodnia ciąży.
powikłań ze strony dziecka.
Kobietom stosującym LMWH należy podać heparynę UFH dożylnie,
przynajmniej 36 godzin przed indukcją porodu lub cięciem cesarskim.
Heparynę niefrakcjonowaną należy odstawić na 4–6 godzin przed
planowanym porodem i ponownie włączyć 4–6 godzin po porodzie, gdy
nie występują powikłania krwotoczne
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400


Idiopatyczna kardiomiopatia występująca
pod koniec ciąży oraz w kilka miesięcy po
porodzie, objawiającą się wtórną do
dysfunkcji skurczowej LV niewydolnością
serca.
Rozpoznanie z wykluczenia, w przypadku
braku innej przyczyny niewydolności serca.
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400


Częstość występowania wynosi 1:300–1:4000
ciąż.
Czynniki predysponujące: wielorództwo,
ciąże mnogie, obciążenie rodzinne, palenie
tytoniu, cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, stan
przedrzucawkowy, niedożywienie, wiek
matki (zaawansowany/ciąże u nastolatek),
przedłużone stosowanie beta-agonistów
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400

U większości chorych rozwija się w okresie
okołoporodowym lub po porodzie.

Pacjentki, u których rozwija się PPCM w
czasie ciąży, wymagają łączonej opieki
kardiologa i położnika.
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400

U większości chorych rozwija się w okresie
Wytyczne
okołoporodowym
lub poESC:
porodzie.
U kobiet z zaawansowaną niewydolnością serca
niestabilnych hemodynamicznie może być
 Pacjentki, u których rozwija się PPCM w
wymagany pilny poród, niezależnie od wieku
czasie
ciąży,
wymagają
łączonej
opieki
ciążowego, ale u pacjentek w stabilnym stanie
kardiologa
i położnika.
hemodynamicznym,
przy braku wskazań
położniczych do cięcia cesarskiego, zawsze jest
preferowany poród drogami natury
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400
Objawy niewydolności serca i powiększenia LV oraz
skurczowa dysfunkcja LV z nieznanej przyczyny.
 W
przeciwieństwie
do
kardiomiopatii
okołoporodowej stan ten ujawnia się w I lub II
trymestrze, wraz ze wzrostem obciążenia
hemodynamicznego.
 W przypadkach gdy LVEF wynosi < 20%,
śmiertelność matek jest bardzo wysoka i należy
rozważyć zakończenie ciąży.

Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400

Kobiety z HCM z reguły dobrze tolerują ciążę.
Heart 2003;89:752–756
.


Ryzyko zwiększone u kobiet, u których
występowały objawy przed ciążą, oraz u osób
z dużym śródkomorowym gradientem
ciśnień.
U pacjentek obarczonych wysokim ryzykiem
przed ciążą występuje również wyższe ryzyko
w czasie ciąży i one wymagają
specjalistycznej opieki położniczej.
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400
.
Ryzyko zwiększone u kobiet, u których
Wytyczne
ESC:
występowały objawy
przed
ciążą, oraz u osób
W przypadkach niskiego ryzyka można zezwolić
z dużym śródkomorowym gradientem
na spontaniczny poród drogami natury.
ciśnień.
Kobiety
obarczone niskim ryzykiem mogą podjąć
 U pacjentek
wysokim
ryzykiem
wysiłek
porodu obarczonych
spontanicznego
drogami
natury.
przedwszystko
ciążą występuje
również
wyższe
ryzyko
Mimo
mogą się
pojawić
powikłania,
dlatego
też wszystkim
w czasie
ciąży pozostałym
i one pacjentkom
wymagają
zaleca się
poród
planowy.
specjalistycznej
opieki
położniczej.

Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400

Zaburzenia rytmu - najczęstsze powikłanie
kardiologicznym w okresie ciąży u kobiet z i
bez strukturalnych wad serca.

Ciąża może prowokować nowe zaburzenia
rytmu lub nasilać uprzednio istniejące.

Stosowanie beta-adrenolityków w trakcie
porodu nie zapobiega skurczom macicy i nie
uniemożliwia porodu drogami natury.
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400

Zaburzenia
rytmu
są
najczęstszym
powikłaniem kardiologicznym w okresie ciąży
u kobiet z i bez strukturalnych wad serca.
Wytyczne ESC:
 Ciąża
może prowokować
zaburzenia
w większości
przypadkównowe
odpowiedni
jest spontaniczny
poród drogami
natury.
rytmu
lub nasilać uprzednio
istniejące.

Stosowanie beta-adrenolityków w trakcie
porodu nie zapobiega skurczom macicy i nie
uniemożliwia porodu drogami natury.
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400
Wytyczne ESC:
w większości przypadków zaleca się
poród drogami natury.
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400

15% wszystkich ciąż

¼ hospitalizacji przed porodem
Wytyczne ESC:
W przypadkach nadciśnienia wywołanego ciążą z
białkomoczem z towarzyszącymi objawami jak
zaburzenia widzenia, zaburzenia krzepnięcia lub
zagrożenie płodu wskazana jest indukcja porodu
(I C)
Wytyczne ESC dotyczące postępowania w chorobach sercowo-naczyniowych u kobiet w ciąży.
Kardiologia Polska 2011; 69, supl. VII: 341–400

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
Download