Alegie i alergeny

advertisement
Biologiczne parametry klimatu
pomieszczeń mieszkalnych i biurowych
– regulacja za pomocą gruntowego wymiennika ciepła
dr Bogumiła Szponar
Boreas s.c. Architektura i Bioklimat Budynków
Narastanie liczby alergii w XXI wieku



co piąta osoba ma katar
sienny
co piąte dziecko w wieku
szkolnym ma astmę
co szóste - choruje na
alergiczne zmiany skórne
co dwudziesta osoba ma
napady pokrzywki
45
40
?
35
% ludności

30
25
20
15
10
5
0
1900
1960
2000
2030
W Polsce
aż 72% ludności miejskiej uskarża się na katar sienny.
Objawy te wiążą się najczęściej z występowaniem
grzybów pleśniowych, roztoczy i alergenów zwierząt
domowych.
Alergia i alergeny


reakcja immunologiczna, w wyniku której pojawiają się objawy
odpowiedzi odpornościowej (immunologicznej), następującej wskutek
powtarzającego się kontaktu z alergenami - zwykle nieszkodliwymi
substancjami, stale obecnymi w środowisku człowieka
zwykle nieszkodliwe substancje, stale obecne w środowisku człowieka, np.








zarodniki grzybów pleśniowych
sierść zwierząt
kurz
pyłki roślin
pożywienie
jady owadów
leki
.....
Jak dochodzi do rozwoju alergii?

Alergia jest uwarunkowana wielogenowym defektem
genetycznym
 Wpływ środowiska
zewnętrznego ma istotne
znaczenie w uruchomieniu
sekwencji reakcji
immunologicznych
prowadzących do alergii
Kurz - siedziba alergenów
zarodniki grzybów domowych
Do rozwoju wszystkie grzyby
potrzebują:



Aspergillus
Aspergillus
pokarmu - podłożem może byc każdy
materiał organiczny i wiele
nieorganicznych
wilgoci - juz od 55% w powietrzu. Jeśli
raz zasiedlą np. drewno, potem same
wytwarzają juz wodę na swoje
potrzeby
Stachybotrys
temperatury - poniżej 0ºC grzyby
przetrwają, ale się nie rozwijają, zaś
60ºC zabija wiekszość z nich
Penicillium
Aspergillus niger
O biologii grzybów
zarodniki w
powietrzu
produkcja
owocnika
atak na
podłoże
całkowity
rozkład
podłoża
Reakcja alergiczna
alergen
w środowisku
A
przeciwciała IgE
wiążą alergen
ugrupowanie Ag-IgE
przyłącza się do
komórki tucznej
i powoduje uwalnianie
z niej substancji chemicznych
wywołujących widoczne
objawy alergii
Powikłania alergii
Do czego może doprowadzić nie leczona alergia?

Astma



w momencie kontaktu oskrzeli z alergenem występują skurcze
mięśniówki oskrzeli, wydzielanie gęstego śluzu, obrzęk i stan zapalny.
Oskrzela chorego na astmę doprowadzają do płuc znacznie mniej
powietrza, chory odczuwa duszność. Jest tym faktem podenerwowany,
co dodatkowo wzmaga zapotrzebowanie na tlen.
Powietrzu przedzierającemu się przez zwężone meandry oskrzeli
towarzyszy świszczący oddech
Badania markerów drobnoustrojów w przedszkolach
w różnych strefach klimatycznych


Badania składu mikrobiologicznego powietrza przez
oznaczanie markerów bakterii, grzybów i endotoksyn w
kurzu sedymentującym w przedszkolach na terenach
miejskich i wiejskich w Polsce, Szwecji i Jordanii
Metodami chemicznymi i analitycznymi oznaczyliśmy
markery bakterii i grzybów pleśniowych
Polska
Grzyby i spory grzybow w powietrzu
w przedszkolu i na podrworku
ng ergosterolu/1 mg kurzu
25000
20000
15000
10000
5000
0
podworko
lato Wroclaw
przedszkole
lato Kobierzyce
zima Wroclaw
zima Kobierzyce
Sverige
Luftburna svampar och sporer
INNE - UTE
ng ergosterol per 1mg of damm
40000
35000
30000
25000
20000
15000
10000
5000
0
ute
sommar sommar Lund
Höör
inne
vinter Lund
vinter Höör
Jordan
Airborne fungi and spores
INDOOR and OUTDOOR
ng ergosterol per 1 mg dust
800
700
600
500
400
300
200
100
0
outdoor
summer Amman
indoor
summer Sahab
winter Amman
winter Sahab
Airborne fungi and spores in dust
in urban and rural environment
ng ergosterol per 1 mg dust
6000
5000
4000
Sweden
3000
Poland
Jordan
2000
1000
Jordan
0
summer city
summer village
Sweden
winter city
winter village
Gruntowy wymiennik ciepła - GWC



żwirowe gruntowe wymienniki ciepła są często używanymi elementami
wentylacji i pełnowartościowej klimatyzacji obiektów użyteczności
publicznej i domów jedno- i wielorodzinnych, także ze względu na swoje
walory higieniczne i ekonomiczne
urządzenie GWC wykorzystywane do klimatyzacji pomieszczeń zbudowane
jest według schematu „wlot powietrza zewnętrznego - złoże
kamienne/żwirowe - wylot powietrza do pomieszczenia“
Powietrze dostarczane do budynku musi spełniać kryteria czystości
mikrobiologicznej
Gruntowy wymiennik ciepła - GWC
Analiza markerów czystości mikrobiologicznej



przeprowadziliśmy analizy w celu określenia ewentualnego
zanieczyszczenia powietrza w czasie transportu przez złoże do
pomieszczenia
badaliśmy stan mikrobiologiczny powietrza oraz samego złoża, na
którym podczas trwania eksploatacji osadzają się pyły i cząstki
organiczne, w tym organizmy żywe
badania obejmowały analizę powietrza, tj. cząstek
zatrzymywanych na filtrach założonych na wlocie i wylocie GWC
oraz analizy osadów (depozytów) na samym złożu
kamiennym/żwirowym, użytkowanym bez ingerencji obsługujących
przez ostatnie 13 lat
Analiza markerów czystości mikrobiologicznej


Istotą tego badania jest oznaczenie całkowitej ilości bakterii i
grzybów, tj. zarówno żywych (rosnących w warunkach
laboratoryjnych), jak i martwych (żywe bakterie i grzyby stanowią
zaledwie ok. 10% całkowitej masy drobnoustrojów w powietrzu)
Precyzja pomiaru mikroorganizmów w pomieszczeniach zamkniętych
jest szczególnie istotna, gdyż obejmuje całkowitą biomasę bakterii,
grzybów pleśniowych, ich zarodników oraz fragmenty ścian
komórkowych, które zawierają aktywne biologicznie makrocząsteczki
pochodzenia bakteryjnego, w tym endotoksyny bakteryjne
Analiza markerów czystości mikrobiologicznej

Podejściem umożliwiającym spełnienie tych wymagań jest
analityczne oznaczanie chemicznych markerów mikroorganizmów –
unikatowych substancji nie występujących nigdzie indziej w
przyrodzie. Metoda umożliwia badanie drobnoustrojów w powietrzu
wewnątrz pomieszczeń, z uwzględnieniem komórek żywych,
martwych oraz ich szczątków
Analiza markerów czystości mikrobiologicznej
Marker bakterii i endotoksyn
Marker grzybów pleśniowych
12,0
0,16
pg ergosterolu/mg osadu
0,14
nmol/mg osadu
0,12
0,1
0,08
0,06
0,04
0,02
0
10,0
8,0
6,0
4,0
2,0
0,0
wlot do GWC
wylot do GWC
wlot do GWC
wylot z GWC
Stwierdzono nikłe ilości mikroorganizmów w powietrzu wychodzącym z GWC
do pomieszczenia. Ilości wyhodowanych żywych bakterii i grzybów, i
chemicznych markerów tych mikroorganizmów wykrytych metodą analityczną
były znacznie niższe niż w powietrzu (na złożu) na wlocie (czerpni) do GWC
Analiza markerów czystości mikrobiologicznej
- gruntowy wymiennik ciepła


Nie stwierdzono wzmożonego wzrostu bakterii ani grzybów na
powierzchni złoża GWC
Badania poświadczają lepszą mikrobiologicznie jakość
powietrza po przejściu przez GWC względem powietrza
zewnętrznego, a więc filtrujące właściwości urządzenia i
zatrzymywanie drobnoustrojów
Download