ORGANIZACJA (istota i spo*eczne znaczenie organizacji, poj*cie i

Socjologia organizacji
Zajęcia nr 1
Pojęcie organizacji
Ujęcie według
Tadeusza Kotarbińskiego:
Organizacja to pewien
rodzaj całości ze względu na
stosunek do niej własnych
elementów, a mianowicie taka
całość,
której
wszystkie
składniki współprzyczyniają się
do powodzenia całości.
Pojęcie organizacji
2) Trójelementowe ujęcie:
 znaczenie czynnościowe (czynność organizowania, czyli
organizowanie),
 znaczenie rzeczowe (rzecz zorganizowana, w
szczególności złożona z ludzi, wspólnych celów i zasobów),
 znaczenie atrybutowe (cecha rzeczy, ale i procesu,
polegająca na tym, że składniki rzeczy lub procesu
współprzyczyniają się do powodzenia całości).
Pojęcie organizacji
3) Grupa ludzi, którzy współpracują ze sobą w sposób
skoordynowany i uporządkowany, aby osiągnąć pewien
zestaw celów. (Griffin)
4) Istniejąca w rzeczywistości całość ludzkiego zachowania,
której podstawowymi cechami są: celowość, sposób
zorganizowania, wyodrębnienie z otoczenia a jednocześnie
powiązanie z nim, poddanie kierowaniu. (Kurnal 1979)
Znaczenie organizacji we
współczesnym świecie
Dlaczego istnieją organizacje
Czy organizacje są potrzebne we
współczesnym świecie
Do jakich organizacji
Państwo należą
Zadanie – praca w grupach
Proszę utworzyć organizację oraz sformułować cele i
powody jej istnienia, zastanawiając się także nad jej misją i
zadaniami, które powinna ta organizacja realizować:
a) organizacja wojskowa,
b) koło naukowe,
c) grupa koleżeńska,
d) przedsiębiorstwo,
e) szkoła podstawowa.
Aspekty istnienia organizacji
 Misja organizacji – powód jej istnienia
 Wizja organizacji – obraz przyszłości funkcjonowania
organizacji
 Cele organizacji – ukierunkowanie działania organizacji
Znaczenie organizacji we
współczesnym świecie
 Współczesne społeczeństwo bardziej niż kiedykolwiek jest





społeczeństwem organizacyjnym.
Organizacje otaczają nas ze wszystkich stron.
Organizacje istnieją po to, aby zrobić to, czego jednostki nie
są w stanie zrobić osobno
Dzisiejszy świat jest światem zorganizowanym, „Ludzie
organizacji”
Bez organizacji nie potrafilibyśmy żyć i zapewne też umrzeć (P.
Sztompka)
Porządek trzeba robić, nieporządek robi się sam (T. Kotarbiński)
Rodzaje organizacji
 Organizacje formalne i nieformalne
 Organizacje wielonarodowe i globalne
 Organizacje gospodarcze i niegospodarcze
 Organizacje woluntarystyczne
Rodzaje organizacji
Organizacja formalna i nieformalna:
organizacja formalna- poszczególne pozycje np. urząd jak i
relacje między nimi (np. struktura, procedura
postępowania) zostały ujęte w regulaminach lub innych
dokumentach – uwaga skupiona na strukturach,
przepisach.
Cechy:
sztuczność
modelowość,
bezosobowość, racjonalność.
organizacja nieformalna- wyróżnione są pozycję np.
przywódcy, ale rolę tych osób i wzajemne relację pomiędzy
członkami organizacji są luźno określone – uwaga
skupiona na ludziach i relacjach międzyludzkich
Rodzaje organizacji
Zadanie: Proszę zdecydować czy podana niżej cecha dotyczy
organizacji formalnej (F), czy nieformalnej (N)?
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
Zachowanie uczestnika opiera się na przepisach, regulaminach.
Każdy może przystąpić do organizacji.
Uwaga skupiona na strukturach ujętych w dokumentach.
Organizacja tworzona spontanicznie.
Sformalizowane wyjście z organizacji.
Zamknięty katalog członków.
Przywódca wyłaniany na podstawie konkursu.
Uwaga skupiona na ludziach.
Przywódca wyłaniany na podstawie relacji międzyludzkich.
Rodzaje organizacji
 organizacja wielonarodowa – struktura złożona z jednostek
autonomicznych, działających w różnych krajach i w
dużym stopniu dostosowanych do warunków lokalnych
 organizacja globalna - składa się z sieci jednostek,
rozsianych po całym świecie i połączonych ze sobą siecią
powiązań
Organizacja a jednostki
 Jednostka jako klient organizacji
 Jednostka jako pracownik organizacji
Organizacja a jednostki
Jednostka jako klient organizacji
Jednostka jako pracownik organizacji
 Reakcja jednostki na pracę zależy od jej oczekiwań oraz od
właściwości zatrudniającej ją organizacji. Ani jednostki, ani
organizacji nie można łatwo zmienić, aby uzyskać trwałe
pozytywne nastawienie wobec pracy.
 Zatrudnienie na podstawie umowy o pracę na cały lub
część etatu.
 Zatrudnienie na podstawie umów cywilnoprawnych, tj.
umowy zlecenie i umowy o dzieło.
 Nowe formy zatrudnienia.
Nowe formy zatrudnienia- telepraca
 Za „Ojca” telepracy uznaje się amerykańskiego
fizyka Jacka Nilles.
 Telepraca polega na
wykonywaniu pracy poza
miejscem zatrudnienia za
pomocą środków komunikacji
elektronicznej.
 Może być ona wykonywana w
domu albo w specjalnym
telecentrum, na terenie wiejskim
funkcjonują telechatki.
 Wady: poczucie samotności, izolacji.
Nowe formy zatrudnienia- telepraca
W Kodeksie pracy zostało unormowane wykonywanie zatrudnienia w formie telepracy
Art. 675 [Miejsce wykonywania; pojęcie telepracownika]
§ 1. Praca może być wykonywana regularnie poza zakładem pracy, z wykorzystaniem środków
komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów o świadczeniu usług drogą elektroniczną
(telepraca).
§ 2. Telepracownikiem jest pracownik, który wykonuje pracę w warunkach określonych w § 1 i przekazuje
pracodawcy wyniki pracy, w szczególności za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej.
Art. 676 [Porozumienie z organizacją związkową]
§ 1. Warunki stosowania telepracy przez pracodawcę określa się w porozumieniu zawieranym między
pracodawcą i zakładową organizacją związkową, a w przypadku gdy u pracodawcy działa więcej niż
jedna zakładowa organizacja związkowa - w porozumieniu między pracodawcą a tymi organizacjami.
§ 2. Jeżeli nie jest możliwe uzgodnienie treści porozumienia ze wszystkimi zakładowymi organizacjami
związkowymi, pracodawca uzgadnia treść porozumienia z organizacjami związkowymi
reprezentatywnymi w rozumieniu art. 24125a.
§ 3. Jeżeli w terminie 30 dni od dnia przedstawienia przez pracodawcę projektu porozumienia nie dojdzie
do zawarcia porozumienia, zgodnie z § 1 i 2, pracodawca określa warunki stosowania telepracy w
regulaminie, uwzględniając ustalenia podjęte z zakładowymi organizacjami związkowymi w toku
uzgadniania porozumienia.
§ 4. Jeżeli u danego pracodawcy nie działają zakładowe organizacje związkowe, warunki stosowania
telepracy określa pracodawca w regulaminie, po konsultacji z przedstawicielami pracowników
wyłonionymi w trybie przyjętym u danego pracodawcy.
Nowe formy zatrudnienia
telepraca
Art. 677 [Uzgodnienie warunków pracy]
§ 1. Uzgodnienie między stronami umowy o pracę, że praca będzie wykonywana w warunkach określonych w art. 675, może
nastąpić: 1) przy zawieraniu umowy o pracę albo
2) w trakcie zatrudnienia.
§ 2. Jeżeli do uzgodnienia dotyczącego wykonywania pracy w formie telepracy dochodzi przy zawieraniu umowy o pracę, w
umowie dodatkowo określa się warunki wykonywania pracy, zgodnie z art. 675.
§ 3. W trakcie zatrudnienia zmiana warunków wykonywania pracy, na określone zgodnie z art. 675, może nastąpić na mocy
porozumienia stron, z inicjatywy pracownika lub pracodawcy. Pracodawca powinien, w miarę możliwości, uwzględnić
wniosek pracownika dotyczący wykonywania pracy w formie telepracy.
§ 4. Nie jest dopuszczalne powierzenie wykonywania pracy w formie telepracy na podstawie art. 42 § 4
Art. 678 [Wniosek o zaprzestanie wykonywania telepracy]
§ 1. W terminie 3 miesięcy od dnia podjęcia pracy w formie telepracy, zgodnie z art. 677 § 1 pkt 2, każda ze stron może
wystąpić z wiążącym wnioskiem o zaprzestanie wykonywania pracy w formie telepracy i przywrócenie poprzednich
warunków wykonywania pracy. Strony ustalają termin, od którego nastąpi przywrócenie poprzednich warunków
wykonywania pracy, nie dłuższy niż 30 dni od dnia otrzymania wniosku.
§ 2. Jeżeli wniosek telepracownika zostanie złożony po upływie terminu określonego w § 1, pracodawca powinien - w miarę
możliwości - uwzględnić ten wniosek.
§ 3. Po upływie terminu określonego w § 1 przywrócenie przez pracodawcę poprzednich warunków wykonywania pracy
może nastąpić w trybie art. 42 § 1-3
Art. 679 [Brak przesłanek do wypowiedzenia umowy o pracę] Brak zgody pracownika na zmianę warunków wykonywania
pracy, w przypadku określonym w art. 677 § 3, a także zaprzestanie wykonywania pracy w formie telepracy na zasadach
określonych w art. 678, nie mogą stanowić przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie przez pracodawcę umowy o pracę.
Nowe formy zatrudnienia - telepraca
Art. 6711 [Obowiązki pracodawcy]
§ 1. Pracodawca jest obowiązany: 1) dostarczyć telepracownikowi sprzęt niezbędny do wykonywania pracy w formie telepracy,
spełniający wymagania określone w rozdziale IV działu dziesiątego,
2) ubezpieczyć sprzęt,
3) pokryć koszty związane z instalacją, serwisem, eksploatacją i konserwacją sprzętu,
4) zapewnić telepracownikowi pomoc techniczną i niezbędne szkolenia w zakresie obsługi sprzętu
- chyba że pracodawca i telepracownik postanowią inaczej, w odrębnej umowie, o której mowa w § 2.
§ 2. Pracodawca i telepracownik mogą, w odrębnej umowie, określić w szczególności: 1) zakres ubezpieczenia i zasady
wykorzystywania przez telepracownika sprzętu niezbędnego do wykonywania pracy w formie telepracy, stanowiącego własność
telepracownika, spełniającego wymagania określone w rozdziale IV działu dziesiątego,
2) zasady porozumiewania się pracodawcy z telepracownikiem, w tym sposób potwierdzania obecności telepracownika na
stanowisku pracy,
3) sposób i formę kontroli wykonywania pracy przez telepracownika.
§ 3. W przypadku, o którym mowa w § 2 pkt 1, telepracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny w wysokości określonej w
porozumieniu lub regulaminie, o których mowa w art. 67, lub w umowie, o której mowa w § 2. Przy ustalaniu wysokości
ekwiwalentu bierze się pod uwagę w szczególności normy zużycia sprzętu, jego udokumentowane ceny rynkowe oraz ilość
wykorzystanego materiału na potrzeby pracodawcy i jego ceny rynkowe.
Art. 6715 [Zakaz dyskryminacji telepracownika]
§ 1. Telepracownik nie może być traktowany mniej korzystnie w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków
zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych niż inni pracownicy
zatrudnieni przy takiej samej lub podobnej pracy, uwzględniając odrębności związane z warunkami wykonywania pracy w
formie telepracy.
§ 2. Pracownik nie może być w jakikolwiek sposób dyskryminowany z powodu podjęcia pracy w formie telepracy, jak również
odmowy podjęcia takiej pracy.
Art. 6716 [Dostęp do zakładu pracy] Pracodawca umożliwia telepracownikowi, na zasadach przyjętych dla ogółu pracowników,
przebywanie na terenie zakładu pracy, kontaktowanie się z innymi pracownikami oraz korzystanie z pomieszczeń i urządzeń
pracodawcy, z zakładowych obiektów socjalnych i prowadzonej działalności socjalnej.
Nowe formy zatrudnienia- kontraktowy
krąg organizacji
 Subcontractors,
 Independent contractors,
 Outsourcing
Nowe formy zatrudnienia
 Subcontractors- podwykonawca zawierający umowę z
głównym wykonawcą w celu świadczenia części lub całości
obowiązków głównego wykonawcy.
 Independent contractors- osoba świadcząca tzw. wolny
zawód, zapewniająca świadczenie konkretnych usług na
rzecz innej strony. Odpowiedzialność tej osoby dotyczy
tylko spraw określonych w kontrakcie.
 Outsourcing - powierzenie realizacji niektórych zadań
organizacji wyspecjalizowanym podmiotom zewnętrznym,
co oznacza rezygnację z ich samodzielnego spełnienia i
możliwość koncentracji na podstawowej działalności.
Ekonomiczne i społeczne aspekty
zatrudniania
Dlaczego jednostka
podejmuje pracę
Ekonomiczne aspekty zatrudnia
Aspekt finansowy jest istotny dla jednostki, bo
pozwala na zaspokajanie codziennych potrzeb
stanowiąc źródło utrzymania.
Organizacje wpływają na sytuacje materialną
członków organizacji i ich rodzin.
Społeczne aspekty zatrudniania
System społecznej stratyfikacji- każda organizacja
składa się z poziomów będących ze sobą w relacjach
nadrzędności i podporządkowania, np. władzy,
pieniędzy. Społeczeństwo dzieli się na warstwy,
system rang.- suma tworzy system stratyfikacyjny
konkretnego społeczeństwa, W obrębie organizacji
często powstaje wewnętrzny rynek pracy, co wiąże się z
formułowaniem
polityki
wynagrodzeń
i
motywowaniem pracowników.
Społeczne aspekty zatrudniania
Motywacja- efektywność pracy często zależy od
poziomu motywacji pracowników - reakcja na
pochwały i zachęty kierownika, realizowania
indywidualnych potrzeb itp.
Motywacja to wewnętrzny mechanizm, który
uruchamia i organizuje ludzkie zachowanie oraz
kieruje na osiągnięcie danego celu.
Społeczne aspekty zatrudniania
Mechanizm integracyjny- podstawowym składnikiem
tego
mechanizmu
jest
integracja
oznaczająca
utożsamianie się przez jednostkę z celami organizacji.
Rozpoczyna się on w momencie przystąpienia do
organizacji i kończy z chwilą wystąpienia z niej.
Organizacje a społeczeństwo
 Relacje pomiędzy organizacją a społeczeństwem są dwustronne:
organizacje wywierają wpływają na społeczeństwo a społeczeństwo na
organizacje
 Lobbing
 Organizacje wielonarodowe
 Szkodliwe oddziaływania organizacyjne. Organizacje mogą przynosić
społeczeństwu rzeczywistą i bezpośrednią szkodę:
- whistle-blowing,
- działania przestępcze,
- wypadki.
Pojęcie struktury organizacyjnej
Pojecie struktury organizacyjnej
 R.H. Hall, P.S. Tolbert: układ organizacyjnych części.
 P.M. Blau: rozmieszczenie (według różnych linii) ludzi na
stanowiskach społecznych, które determinuje stosunki
organizacyjne między tymi ludźmi.
 S. Ranson, B. Hinings, R. Greenwood: złożony
mechanizm kontroli, który wyłania się w trakcie
wzajemnego oddziaływania ludzi, a jednocześnie kształtuje
te oddziaływania: struktura organizacyjna jest zarówno
determinowana, jak i determinująca. Trzecie ujęcie
wskazuje na znaczenie interakcji międzyludzkich w
kształtowaniu struktury organizacyjnej.
Pojęcie struktury organizacyjnej
Zadanie:
Proszę
zaprojektować strukturę organizacyjną
przydzielonej Państwu wcześniej organizacji.
Czy tworzenie struktury organizacyjnej jest potrzebne?
Czy wynikają z tego pozytywne zmiany dla Państwa
organizacji?
Czy struktura ulegnie zmianie wskutek zwiększenia/
zmniejszenia liczby jej członków o połowę?
Funkcje struktury organizacyjnej
 Zapewnienie efektywności organizacji
 Stanowi narzędzie kierowania
 Minimalizuje wpływ przypadkowych zachowań
 Tworzy warunki do korzystania z władzy
 Zapewnia względną równowagę
 Porządkuje procesy zachodzące w organizacji
 Wiąże organizację z jej otoczeniem
 Stanowi ramy działań organizacyjnych
 Zapewnia efektywną realizację celów organizacji
Strukturalne cechy organizacji
 Formalizacja
 Centralizacja
 Złożoność
Formalizacja struktury organizacyjnej
 Formalizacja oznacza proces polegający na określeniu w
formie pisemnej zakresu zadań i odpowiedzialności
poszczególnych elementów oraz organizacji jako całości,
który prowadzi do wytworzenia wzorców zachowań i
zależności oraz procedury działania.
 Wyróżniamy formalizację minimalną i maksymalną.
Trudności w mierzeniu stopnia formalizacji spostrzegł J.
Hage. Większość organizacji sytuujemy pomiędzy dwoma
stopniami tj. formalizacją maksymalną i minimalną.
 W praktyce formalizacja oznacza opracowanie takich
dokumentów jak: schemat organizacyjny, regulamin, opis
stanowiska pracy, instrukcja organizacyjna, zarządzenia,
polecenia służbowe okólnik, itp.
Negatywne konsekwencje formalizacji
 Błędne koło- reguły staja się ważniejsze od celów, co
powoduje „usztywnienie” organizacji i utrudnienie jej
funkcjonowania
 Osobowość biurokratyczna
 Alienacja i konflikt
Formalizacja a inne cechy organizacji
 Czy formalizacja i centralizacja są ze sobą ściśle
powiązane?
 Czy formalizacja sprzyja innowacji?
 Czy formalizacja determinuje rozwój technologiczny?
 Czy kultura wywiera wpływ na stopień formalizacji?
Centralizacja struktury organizacyjnej
 Centralizacja
jest jednym z wymiarów struktury
organizacyjnej i funkcją stopnia przekazywania na niższe
szczeble organizacyjne uprawnień decyzyjnych.
 Podstawę jej wyodrębnienia stanowi wymiar hierarchiistanowiskom kierowniczym centralizacja przypisuje
formalne uprawnienia decyzyjne wraz z formalnym
zakresem odpowiedzialności.
 Centralizacja jest zależna od ilości uprawnień do
podejmowania decyzji, które są przekazywane na niższe
poziomy w organizacji.
 Żadna organizacja nie jest w pełni ani scentralizowana, ani
zdecentralizowana.
Centralizacja struktury organizacyjnej
 Czy centralizacja jest powiązana z poziomem
konkurencyjności?
 Czy polityka wpływa na stopień centralizacji?
 Czy otoczenie wywiera wpływ na organizację?
 O czym świadczy wysoki/niski stopień centralizacji?
Złożoność struktury organizacyjnej
 Złożoność struktury organizacyjnej ma istotny wpływ na zachowania
członków organizacji a także na pozostałe strukturalne cechy
organizacji: centralizacja, formalizacja.
 Zróżnicowanie horyzontalne- związane z podziałem wykonywanych
zadań. Możliwe rozwiązania:
- powierzenie całościowych zadań wysoko wyszkolonym specjalistom
np. rzemieślnikom,
- Powierzenie zadań niespecjalistycznych, polegających na wykonywaniu
jednej lub kilku rutynowych czynności np. praca na taśmie, Mc
Donald.
 Zróżnicowanie wertykalne (hierarchiczne0- związane z liczbą szczebli
kierowniczych w organizacji, im wyższy szczebel tym większa władza
 Rozproszenie geograficzne- forma zróżnicowania hierarchicznego lub
wertykalnego. Chodzi o rozproszenie pracowników, zatrudnionych w
terenowych oddziałach spółek, banku itp.
Typy struktury organizacyjnej
 Typ idealny biurokracji
 Typ realny biurokracji
 Adhokracja
 Organizacja mechanistyczna
 Organizacja ograniczona
Typ idealny biurokracji M. Webera
 Źródłem prawomocnej władzy są przepisy prawne.
 Jest to najbardziej racjonalny model działania, stanowi manifestację
racjonalnego działania i powinien być obecny we wszystkich sferach życia
społecznego.
 Podstawę stanowi wykonywanie czynności przez kadrę biurokratówwykwalifikowanych urzędników:
- dokonywanie czynności przewidzianych przez prawo jest
obowiązkiem
urzędnika,
- urzędnik jest osobiście wolny, mianowany na stanowisko na podstawie
umowy,
- podlega innej władzy w zakresie wykonywania obowiązków o charakterze
bezosobowym,
- urzędnik nie może „zawłaszczyć swojego stanowiska”,
- zatrudnienie w urzędzie powinno być jedynym lub głównym zajęciem
urzędnika,
- za wykonywaną pracę urzędnik otrzymuje wynagrodzenie,
- uzyskanie stanowiska wymaga odpowiednich kwalifikacji,
- awans urzędnika zależy od stażu pracy i osiągnięć urzędnika.
Typ idealny biurokracji c.d.
 Zasada
kompetencji- powinna stanowić podstawę
porządku prawnego każdego państwa. Zakłada podział
czynności określonych w przepisach, które stają się
obowiązkiem podmiotu je realizujących. Każdy urząd
posiada zdefiniowany zakres kompetencji.
 Depersonalizacja władzy- bezosobowe relacje władającyrządzony.
 Zasada hierarchii urzędowej- niezależność osobista i
podporządkowanie
pracowników
w
ramach
ich
kompetencji (urząd niższy podlega kontroli i nadzorowi
urzędu wyższego.
 Dokumentowanie na piśmie wydawanych decyzji i
innych aktów.
Typ idealny
biurokracji
?
rzeczywistość
Typ realny biurokracji
 Brak współpracy pomiędzy komórkami
 Brak ciągłości w wykonywaniu zadań, zwłoka w ich







realizacji
Niska elastyczność struktur administracyjnych,
Powstanie wewnątrzorganizacyjnych monopoli
Brak społecznej kontroli działania biurokracji
Podejmowanie decyzji na podstawie czynników innych niż
prawne
Nieprecyzyjność języka powoduje ograniczony stopień
przydatności kontrolowania określonych zachowań
Przepisy rodzą więcej przepisów – błędne koło biurokracji
Krytycy biurokracji: m.in. George Orwell, Aldous Huxley.
Czy istnieje zatem idealne rozwiązanie?
Adhokracja?
 Według części teoretyków adhokracja jest idealnym typem.

-
-
Jej zwolennikami byli m.in. W. Bennis, S. Crainer
Cechy nowej organizacji to:
elastyczność, łatwość w dokonywaniu przekształceń,
ograniczenie hierarchii- heterarchiczność,
znaczenie powiązań sieciowych,
znaczenie celów całościowych,
wykorzystanie technologii informacyjnej.
Struktury
mechanistyczne i organiczne
Organizacja
organiczna
Organizacja
mechanistyczna
 Znaczne zróżnicowanie w





poziomie
Sztywne stosunki
hierarchiczne
Stałe obowiązki
Wysoki stopień formalizacji
Sformalizowane kanały
komunikacyjne
Scentralizowane uprawnienia
decyzyjne
 Małe zróżnicowanie w





poziomie
Współpraca w pionie i w
poziomie
Obowiązki zmienne,
odpowiednio do potrzeb
Mały stopień formalizacji
Nieformalna komunikacja
Zdecentralizowane
uprawnienia decyzyjne
Zagadnienia merytoryczne
z zajęć nr 1
 Pojęcie i społeczne znaczenie organizacji we współczesnym










świecie
Rodzaje organizacji
Organizacja i jednostki
Jednostka jako pracownik organizacji
Organizacja a społeczeństwo
Pojęcie struktury organizacyjnej
Funkcje struktury organizacyjnej
Idealny i realny typ biurokracji. Adhokracja
Formalizacja struktury organizacyjnej
Centralizacja struktury organizacyjnej
Złożoność struktury organizacyjnej
Źródła
 http://supernat.pl/wyklady/index.php?sortby=&desc=desc&pg=pi&st=30&lm=10&idx=2
6
 http://supernat.pl/wyklady/index.php?sortby=&desc=desc&pg=pi&st=30&lm=10&idx=27
 http://supernat.pl/wyklady/index.php?sortby=&desc=desc&pg=pi&st=30&lm=10&idx=2
8
 A. Gick, M. Tarczyńska, „Motywowanie pracowników”, PWE, Warszawa 1999,
 J. Supernat, Zarządzanie, Kolonia Limited 2005.
 A. Chrisidu- Budnik, J. Korczak, A. Pakuła, J. Supernat, Nauka organizacji i zarządzania,
Kolonia limited 2005.
 K. Zuba (red.), Biurokracja. Fenomen władzy politycznej w strukturach
administracyjnych, Toruń 2007.
 P. Sztompka , Socjologia- analiza społeczeństwa, Kraków 2007.
 R.W Griffin, Podstawy zarządzania organizacjami, Warszawa 2007.
 J. Kisielnicki, Zarządzanie: jak zarządzać i być zarządzanym, Polskie Wydawnictwo
Ekonomiczne, Warszawa 2008.
 J. Łukasiewicz (red.), Biurokracja. III Międzynarodowa Konferencja Naukowa Krynica
Zdrój 2-4 czerwca 2006 r., Rzeszów 2006.
 B. Kożusznik, Zachowanie człowieka w organizacji, Warszawa 2011.
Źródła do zdjęć













https://www.google.pl/search?q=znak+zapytania+zdj%C4%99cia&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ei=IRSHUt6TFMjetAa1tIHwCg&sqi=2&ved=0CCwQsAQ&biw=1366&bi
h=638#facrc=_&imgdii=_&imgrc=yj1yrA8K2elvcM%3A%3BpVzIWhshx_ew0M%3Bhttp%253A%252F%252Fi.pinger.pl%252Fpgr33%252F1a87ddef00192db94d9a318b%252Fznak%2
52520zapytania.jpg%3Bhttp%253A%252F%252Finessu.pinger.pl%252Fm%252F5683270%3B225%3B224
http://www.google.pl/imgres?imgurl=http://i.racjonalista.pl/img/strony/kotar1945.jpg&imgrefurl=http://www.racjonalista.pl/kk.php/s,4877&h=236&w=195&sz=1&tbnid=sBXI79
WR1pd6_M:&tbnh=186&tbnw=153&zoom=1&usg=__9ypgpz5dCRU6ggPsNZMyL1ldkmg=&docid=tVzsj8JnIW272M&itg=1&sa=X&ei=ECWHUq6fBcaLtQbrooGgCw&sqi=2&ved=0C
JUBEPwdMAo
https://www.google.pl/search?q=klient+zdj%C4%99cie&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ei=h1-HUv_gEcXVtQa8sYGgCw&ved=0CCwQsAQ&biw=1366&bih=638
https://www.google.pl/search?q=klient+zdj%C4%99cie&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ei=h1HUv_gEcXVtQa8sYGgCw&ved=0CCwQsAQ&biw=1366&bih=638#q=telepracazdj%C4%99cie&tbm=isch&facrc=_&imgdii=_&imgrc=_haGTQ4V4HSXOM%3A%3BRzdEhquUil0je
M%3Bhttp%253A%252F%252Fpolskiprzemysl.com.pl%252Fwp-content%252Fuploads%252F1925586082.jpg%3Bhttp%253A%252F%252Fpolskiprzemysl.com.pl%252Fprawo-wfirmie%252Fmoze-telepraca%252F%3B500%3B359
https://www.google.pl/search?q=klient+zdj%C4%99cie&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ei=h1
https://www.google.pl/search?q=komputer+zdj%C4%99cie&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ei=sjWYUoGXINSVhQeo04GgCg&ved=0CCwQsAQ&biw=1366&bih=638#fac
rc=_&imgdii=_&imgrc=BkoczpBP5QRuzM%3A%3BMcymdkwYHhPEsM%3Bhttp%253A%252F%252Fimg2.cda.pl%252FPV9vdnJac257MF9wMTQ4KD0yOSViNDUlaDhmcGVnYi
sxxxxMjEjZWBmfzU2ODpnbGZDPDIzOjE3MzI8MjNLMTM1Kj80MCEyNGJxxxxPw%253D%253D%252Fd11840291b159e8fdebb73217eefc868.gif%3Bhttp%253A%252F%252Fwww.
cda.pl%252Fkamerko9%252Fgaleria%252Fpubliczne%252Fzdjecie%252F21969dd%3B432%3B364
https://www.google.pl/search?tbm=isch&source=univ&sa=X&ei=bDaYUqXzIsfMhAe8qYDADw&ved=0CCwQsAQ&biw=1366&bih=638&q=praca%20przy%20komputerze%20zdj
%C4%99cia#facrc=_&imgdii=_&imgrc=62B1f_KRMwBejM%3A%3BPynaPJe3WOkrSM%3Bhttp%253A%252F%252Fwww.ladiva.pl%252Fcontent%252Farticles%252F686%252Farti
cle-praca-przy-komputerze-rady.jpg%3Bhttp%253A%252F%252Fwww.ladiva.pl%252Fartykul%252Fpsychologia%252Fpraca-przy-komputerze-rady%252F16744%3B400%3B358
https://www.google.pl/search?q=organizacja+zdj%C4%99cia&biw=979&bih=452&tbm=isch&tbo=u&source=univ&sa=X&ei=HMsxVLDpMIedPf31gJAE&sqi=2&ved=0CB8QsAQ#f
acrc=_&imgdii=_&imgrc=OI_XTmQSyPJCIM%253A%3BPbmaljgGlBkKMM%3Bhttp%253A%252F%252Fkonferencjewlkp.pl%252Fhome%252Fe107_images%252Fcustom%252Fkompleksowa%252520organizacja%2525202.jpg%3Bhttp%253A%252F%252Fwww.sdim.ceo.org.pl%252Fupload%252Fr
elacje%252Ffw8hnvawa6zLPuSwUYpi7HuC2YaId4R0.ppt%3B400%3B244
http://www.bibliotekakp.pl/artykul.aid,1158,Organizacja_zwiazkowa_nie_moze_zmieniac_regulaminu_wynagradzania.html
http://manager.nf.pl/zarzadzanie-organizacja-ewolucja-nauki-i-metod,,10683,6
http://pl.123rf.com/photo_14973332_cartoon---boom-comic-eksplozja-ksi%C4%85%C5%BCka.html
http://weblog.infopraca.pl/2009/07/jak-sprawic-by-twoj-uscisk-dloni-byl-niezapomniany-21-zasad
http://progresja.com.pl/baza-wiedzy/artykuly/lean-manufacturing-plaska-struktura-organizacyjna/155/