TEMAT: Diody półprzewodnikowe 1). Wstęp teoretyczny Diodą półprzewodnikową nazywa się element elektroniczny zawierający spolaryzowane złącze p-n o dwóch elektrodach: - anodzie A, - katodzie K, o nieliniowej i niesymetrycznej prądowo- napięciowej. 3 2 I 1 I U U Rys. 1 Charakterystyka prądowo- napięciowa diody: 1- idealnej, 2- teoretycznej, 3- rzeczywistej. Dioda idealna wykazuje nieskończenie duża rezystancją w kierunku zaporowym oraz zerową rezystancję w kierunku przewodzenia. Rezystancję dynamiczną diody definiuje wyrażenie: rd dU U dI I Zastosowanie diod w elektronice: - diody prostownicze -przeznaczone są do prostowania prądu przemiennego, - diody Zenera - przeznaczone są do pracy w układach stabilizacji napięć, - diody tunelowe - charakterystyczną ich cechą jest występowanie na charakterystyce prądowo- napięciowej odcinka z ujemną rezystancją dynamiczną. 2). Opracowanie ćwiczenia Podczas ćwiczenia przeprowadzono badanie diod dla dwóch kierunków: przewodzenia i zaporowym, takich jak: - Krzemowej [Si], - Germanowej [Ge], - Zenera. Odnotowując spadki napięcia na rezystorze, mając dane napięcie zasilania i wartość oporu można obliczyć wartość spadku napięcia na diodzie, jak również prąd płynący w obwodzie. Dane te pozwalają skonstruować charakterystyki prądowo – napięciowe diody. Spadki napięć na diodach liczono wg wzoru: Udiody= U – Urezyst. [V] Korzystając z prawa Ohma obliczono wartości prądów płynących w obwodach: I U diody [A] R Obliczono wartość rezystancji dynamicznej korzystając ze wzoru: Rd U [] I Układ dla badania diod w kierunku przewodzenia: Udiody R UR Układ dla badania diod w kierunku zaporowym: Udiody R a) UR Dioda Si Dla kierunku przewodzenia R=100 [] Dla kierunku zaporowego R=10 [k] U P 8,99[V ] U=0,65-0,54=0,11 [V] I=12,9-2=10,9 [mA] Rd 0,11 V 10,091 0,0109 A b) Dioda Ge Dla kierunku przewodzenia R=100 [] Dla kierunku zaporowego R=10 [k] U P 7,991[V ] U=0,24-0,18=0,6 [V] I=14,6-4,4=10,2 [mA] Rd c) - 0,6 V 58,88 0,0102 A Dioda Zenera Dla kierunku zaporowego R=100 [] W ćwiczeniu dokonano pomiaru trzech diod Zenera: C6V2 C5V6 33B2 Dla danych wartości napięć i znanego oporu można wyznaczyć lub odczytać z wykresu wartość: - napięcia Zenera- dla diody typu C6V2 Uz=6,47[V], - napięcia Zenera- dla diody typu C5V6 Uz=5,78[V], - napięcia Zenera- dla diody typu 33B6 Uz=2,51[V] oraz rezystancję dynamiczna (przyrostową) rz , która wynosi odpowiednio: - dla diody typu C6V2 U=6,54-6,54=0,16 [V] I=9-6=3 [mA] 0,16 V 26,67 0,006 A dla diody typu C5V6 Rd - U=5,96-5,85=0,11 [V] I=8-3=5 [mA] Rd - 0,11 V 22 0,005 A dla diody typu 33B6 U=3,07-2,97=0,10 [V] I=9-7=2 [mA] Rd 0,10 V 48,68 0,002 A 3).Wnioski Celem naszego ćwiczenia było zapoznanie się z zasadą działania elementów elektronicznych - diod półprzewodnikowych. W tym celu z danych pomiarowych wykreśliliśmy ich charakterystyki prądowo -napięciowe I=f(U) Dla diod - krzemowej - germanowej nie można przedstawić pełnego obrazu charakterystyk. Spowodowane jest to zbyt małymi odchyłkami pomiędzy danymi pomiarowymi. Dla powyższych diod kształt charakterystyki dla kierunku zaporowego jest zbliżony i ma charakter prostoliniowy – przedstawione jest to na wykresach. Wahania wartości prądu dla kierunku zaporowego są nieznaczne pomiędzy diodą Si –a diodą Ge . Dla kierunku przewodzenia charakterystyki diod są podobne. Wartości rezystancji dynamicznej obliczonej dla poszczególnych diod są różne. Największą wartość Rd ma dioda germanowa Rd=58,8[], dioda krzemowa Rd=10,09 []. Wartość rezystancji dynamicznej określa szerokość prostoliniowej charakterystyki pracy w kierunku przewodzenia. Badanie diod Zenera pozwoliło na wykreślenie charakterystyki pracy diod dla kierunku zaporowego. Charakterystyka diody typu C6V2 oraz C5V6 jest bliska idealnej charakterystyce diody Zenera. Poszczególne piki widoczne na wykresie mogą być powodem złego odczytu wartości, lub niedokładnym pomiarem. Natomiast charakterystyka diody 33B6 jest całkowicie różna od charakterystyki idealnej. Z charakterystyk I= f(U) diod Zenera można odczytać wartości prądu pracy dla danego napięcia, określić napięcie Zenera Up oraz rezystancję dynamiczną rz. a1a