Kleszcze i salmonella

KLESZCZE
Zatrucia pokarmowe - Salmonelloza
Wiosenne słońce sprzyja wędrówkom, biwakowaniu, wypadom na „majówki”. Jest to czas kiedy najczęściej i
najchętniej obcuje się z przyrodą – wyjeżdża na urlopy, długie weekendy, na działkę poza miastem.
O tej porze roku rozpoczyna się również największa aktywność kleszczy – najgroźniejszych pasożytów zewnętrznych
człowieka.
Można je spotkać na terenie całej Polski.
Lubią tereny leśne, podmokłe, porośnięte wysoką
trawą, również miejskie parki i skwery. Średnio, co
5 zakażony jest krętkami z rodzaju Borrelia,
wywołującymi u człowieka boreliozę. Dorosłe
kleszcze mają długość od 2,5 do 4 mm, larwy i
nimfy są dużo mniejsze – na skórze wyglądają jak
małe kropeczki.
1
:
.
Zatrucia pokarmowe, czyli ostre schorzenia żołądkowo-jelitowe wywoływane są
najczęściej drobnoustrojami lub ich toksynami, które dostały się do organizmu wraz z
pożywieniem. Okres wiosenno-letni zwykle jest okresem o zwiększonej liczbie zatruć
pokarmowych, których przyczyną są najczęściej bakterie typu Salmonella.
Naturalnym miejscem bytowania tych bakterii jest przewód pokarmowy zwierząt
dzikich i hodowlanych. Bakterie te wydalane z kałem , w warunkach sprzyjających,
takich jak ciepło, wilgoć, obecność białka, mogą być poza organizmem żywym nawet
przez kilka miesięcy np. w glebie około 3 m-cy, w wodzie - od kilku dni do kilku
tygodni, a w wysuszonych produktach spożywczych mogą trwać przez czas
nieograniczony
Człowiek zakaża się najczęściej:
•
Jak ustrzec się kleszczy:
Borelioza przebiega w 3 etapach:
I etap – trwa od 2 do 30 dni
U 60-80% zakażonych osób, po kilku dniach od ukąszenia
przez kleszcza, pojawia się niebolesny i nieswędzący
rumień wędrujący. Na początku tworzy grudkę, która w
miarę upływu czasu, rozszerza się pierścieniowo, w końcu
blednie po środku i znika.
Wystąpienie rumienia jednoznacznie świadczy o zakażeniu
ale u 20-40% osób zakażonych ten objaw nie występuje.
Chorobę można wtedy wykryć, oznaczając przeciwciała w
7-14 dniu od ukąszenia.
Temu etapowi choroby mogą towarzyszyć łagodne objawy
grypopodobne.
II etap – trwa od 1 do 4 miesięcy
Charakteryzują go pojawiające się i znikające w różnych
miejscach zaczerwienienia oraz ostre zmiany zapalne
narządów m.in. stawów, serca, ośrodkowego i
obwodowego układu nerwowego. Na tym etapie chorobę
można wykryć badając przeciwciała.
Odpowiednio ubierać się. Ubranie
powinno chronić całe ciało. Najlepiej
założyć spodnie i bluzkę z długim
rękawem, skarpety oraz nakrycie
głowy.
-
Starannie obejrzeć całe ciało po
powrocie z lasu lub parku. Kleszcze,
zanim zakotwiczą się w skórze,
poszukują odpowiedniego miejsca do
wkłucia.
-
U dzieci najczęściej (w około 70%
przypadków) lokalizują się na głowie,
zazwyczaj na granicy włosów i za
uszami. U dorosłych w miejscach,
gdzie skóra jest delikatna (np. pod
kolanami, w pachwinach, na brzuchu).
-
W przypadku zauważenia kleszcza
należy go jak najszybciej usunąć ze
skóry. Ryzyko zakażenia rośnie wraz z
czasem zakotwiczenia na ciele ofiary.
Kleszcza ze skóry należy wyciągnąć
pęsetą a miejsce ukłucia starannie
zdezynfekować. Nie wolno go
wcześniej
smarować
tłuszczem
ponieważ dusząc się, zwiększa
wydzielanie śliny, w której mogą być
zarazki.
III etap – trwa od kilku miesięcy do kilku lat.
W tej fazie choroby pojawia się uogólnione zapalenie
stawów, zanikowe zmiany skórne, późne zmiany
neurologiczne (zaburzenia czucia, mowy, pamięci, stany
depresyjne).
Nierozpoznana, nieleczona borelioza zagraża
licznymi niebezpiecznymi powikłaniami.
•
-
-
Stosować
środki
odstraszające
(spryskiwać ubranie- nie smarować
skóry). Substancje aktywne zawarte w
tych preparatach powodują, że
człowiek
jest
niewidoczny
dla
kleszczy.
Ukłucie kleszcza bywa niezauważalne. Po wkłuciu wtryskuje on do rany ślinę zawierającą środki przeciwbólowe,
dzięki którym ofiara najczęściej nie czuje, że została zaatakowana. Można go zauważyć dokładnie przeglądając
skórę po powrocie do domu. Jeśli kleszcz był zakażony bakteriami lub wirusami wywołującymi choroby, może dojść
do zakażenia. Aby jednak mógł zakazić żywiciela musi być odpowiednio długo przyssany do skóry – postać dorosła
ok. 2 dni, larwa lub nimfa kilka godzin.
WSSE Gdańsk
•
poprzez żywność zanieczyszczoną odchodami zakażonych zwierząt np. drobiu, myszy,
szczurów,
poprzez produkty żywnościowe pochodzące od zwierząt zakażonych (jaja, mięso, czasami
surowe mleko),
od zakażonych zwierząt i ludzi wydalających z kałem pałeczki Salmonella,
Z obserwacji wielu lat wynika, że główną przyczyną zatruć pokarmowych jest używanie surowych jaj do
ciast nie poddawanych pieczeniu np. sernik "na zimno", leguminy, ciasta z masą kremową na bazie
surowych jajek, jajecznica, domowe majonezy, poza tym rozdrobnione przetwory mięsne typu galaretki,
pasztety, pierogi, kotlety mielone, tatar itp.
Metody uniknięcia zachorowań, o których trzeba pamiętać to:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
mycie rąk po wyjściu z ubikacji i przed przygotowywaniem i spożywaniem posiłków,
utrzymywanie w czystości pomieszczeń, sprzętów kuchennych i naczyń stołowych,
przechowywanie żywności w niskiej temperaturze,
zapobieganie rozmrażaniu i ponownemu zamrażaniu żywności, całkowite rozmrożenie drobiu,
mięsa i ich przetworów przed przystąpieniem do ich smażenia, pieczenia, gotowania,
skrupulatne przestrzeganie rygorów technologicznych, które jeśli nie likwidują bakterii, to znacząco
ograniczają ich namnażanie się,
poddawanie żywności działaniu wysokiej temperatury (gotowanie, pieczenie, duszenie), które jest
najłatwiejszym sposobem zniszczenia bakterii,
wydzielenie miejsca w lodówce na surowy drób, mięso i jaja, tak aby nie stykały się z innymi
produktami, nie poddawanymi obróbce termicznej
mycie owoców i warzyw przed spożyciem,
unikanie spożywania lodów i ciastek pochodzących od nieznanych wytwórców,
spożywanie potraw bezpośrednio po przygotowaniu lub szybkie ich schłodzenie i przechowywanie
w niskiej temperaturze,
tępienie owadów i gryzoni przenoszących zarazki.
W przypadku wystąpienia objawów chorobowych takich jak nudności, wymioty,
bóle brzucha, biegunki i podwyższona temperatura należy niezwłocznie zgłosić
się do lekarza.
WSSE Gdańsk