, T: Podział, skład chemiczny, rodzaje dojrzałości owoców. 1. Owoce są to jadalne części roślin trwałych utworzone przez zalążnie i inne elementy bezpośrednio do niej przylegające. 2. Podział owoców: a) owoce soczyste: ziarnkowe – jabłko, gruszki oraz pigwy, pestkowe – czereśnie, wiśnie, śliwki, morele, jagodowe – porzeczki, truskawki, jeżyny, poziomki, południowe – banany, pomarańcza, mango, ananasy. b) owoce suche – orzechy, część jadalną stanowi nasienie, a owocnia jest sucha, twarda i niejadalna. 3. Skład chemiczny owoców soczystych: a) woda 80 – 90%, b) cukrowce – głównie cukry proste: glukoza, fruktoza, c) błonnik, d) białko, e) tłuszcze, f) sole mineralne, g) witamina C, z grupy B, prowitamina A, h) kwasy organiczne: kwas jabłkowy, kwas mlekowy, kwas winowy, kwas cytrynowy, i) związki pektynowe, j) substancje aromatyczne. Owoce soczyste są produktami niskokalorycznymi, ale odznaczają się znaczną wartością biologiczną ze względu na zawartość witamin i soli mineralnych. T: Charakterystyka wybranych owoców. 1. Owoce ziarnkowe: – ich wspólną cechą jest znajdujące się wewnątrz owocu gniazdo nasienne złożone z komór zawierających nasiona. a) jabłka: znajdujące się w obrocie powinny być zdrowe, nie uszkodzone, nie robaczywe, jędrne i czyste, cechy dyskwalifikujące – zgnicie, zmarznięcie, porażenie oparzelizną chłodniową, obcy smak, zapach, pozostałości chemicznych środków ochrony roślin, jabłka dzieli się na trzy klasy: ekstra, I, II, rozróżnia się dwie grupy wielkości jabłek: A – wielkoowocowe, B – średnio – i drobnoowocowe. 2. Owoce pestkowe: - zbudowane są ze skórki, miąższu, pestki, wewnątrz której znajduje się nasienie. a) śliwki: węgierki – skórka barwy niebieskofioletowej, miąższ żółty, słodki, odchodzący od pestki, mirabelki – małe, kuliste owoce o miąższu żółtym, słodkokwaśne z odchodzącą pestką, renklody – przeważnie okrągłe, miąższ soczysty, słodki, zabarwienie skórki od zielonej do ciemnoczerwonej. Śliwki powinny być świeże, dojrzałe, zdrowe, nie uszkodzone i nie robaczywe. Cechy dyskwalifikujące śliwki w obrocie: spleśnienie, sfermentowanie, nadgnicie, występowanie obcego smaku i zapachu, obecność pozostałości środków ochrony roślin. 3. Owoce jagodowe: - ich wspólną cechą jest rozmieszczenie nasion wewnątrz soczystego miąższu, intensywnie zabarwione głównie karotenem i antocyjanami. Zawierają dużą ilość witaminy C. Są nietrwałe, źle znoszą transport i nie nadają się do dłuższego przechowywania. a) winogrona – tworzą grona, owoce kuliste o barwie od zielonkawej, przez żółtą, czerwonofioletową do granatowej. Winogrona są surowcem do produkcji rodzynek (zwłaszcza odmiany nie mające pestek). 4. Owoce południowe: a) cytrusy (pomarańcze, mandarynki, cytryny) pokryte są skórką zawierającą olejki eteryczne nadające im charakterystyczny zapach. Pod skórką występuje biała, gąbczasta, gorzka warstwa obfita w pektyny. Miąższ owoców składa się z licznych cząstek ułożonych wokół rdzenia. b) banany – miąższ mają smaczny, aromatyczny i bardzo odżywczy zawiera dużo cukrowców, składników mineralnych i karotenu.