“AKO-Projekt” ANDRZEJ KOŁOMECKI 15-435 Białystok, ul.Zamenhofa17/3 tel.(0-85) 732 01 94, tel.kom. 0603 046 680 PROJEKT BUDOWLANO-WYKONAWCZY Instalacji solarnej dla budynku głównego i pawilonu leczniczozabiegowego w S.P.Z.O.Z. w Augustowie INWESTOR: Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej 16-300 Augustów, ul. Szpitalna 12 PROJEKTOWAŁ: mgr inż. Andrzej Kołomecki upr. proj. Bł/180/90 Białystok, 15.08.2010r OŚWIADCZENIE Na podstawie art. 20 ust. 4 Ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (tekst jednolity Dz. U. Z 2000 r. Nr 106, poz. 1126 z późniejszymi zmianami) Oświadczam, że projekt budowlano-wykonawczy instalacji solarnej dla budynku głównego i pawilonu leczniczo-zabiegowego w S.P.Z.O.Z. w Augustowie został sporządzony zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej. Projektant: mgr inż. Andrzej Kołomecki Projekt budowlano-wykonawczy instalacji solarnej dla budynku głównego i pawilonu leczniczo-zabiegowego w S.P.Z.O.Z. w Augustowie Strona 2 Projekt budowlano-wykonawczy instalacji solarnej dla budynku głównego i pawilonu leczniczo-zabiegowego w S.P.Z.O.Z. w Augustowie Strona 3 Projekt budowlano-wykonawczy instalacji solarnej dla budynku głównego i pawilonu leczniczo-zabiegowego w S.P.Z.O.Z. w Augustowie Strona 4 ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA I. Opis techniczny II. Załączniki III. Rysunki Rys.01 Plan sytuacyjny Rys.02 Rzut dachu Rys.03 Rzut poziomu stropodachu Rys.04 Rzut piwnic Rys.05 Schemat technologiczny 1:500 1:100 1:100 1:100 Projekt budowlano-wykonawczy instalacji solarnej dla budynku głównego i pawilonu leczniczo-zabiegowego w S.P.Z.O.Z. w Augustowie Strona 5 OPIS TECHNICZNY do projektu budowlano-wykonawczego instalacji solarnej dla budynku głównego i pawilonu leczniczo-zabiegowego w Samodzielnym Zakładzie Opieki Zdrowotnej w Augustowie. 1. Podstawa opracowania Umowa z Inwestorem. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 2 września w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego. Audyt energetyczny instalacji solarnej dla budynku głównego SPZOZ w Augustowie, oprac. European Institute of Environmental Energy POLAND, Ltd. Audyt energetyczny instalacji solarnej dla pawilonu lecznicz-zabiegowego SPZOZ w Augustowie, oprac. European Institute of Environmental Energy POLAND, Ltd. Inwentaryzacja na potrzeby projektowania Wytyczne inwestora Karty katalogowe urządzeń Normatywy i wytyczne. 2. Cel opracowania Celem niniejszego opracowania jest zapewnienie przygotowanie ciepłej wody użytkowej dla potrzeb obiektu w okresie całego roku z wykorzystaniem instalacji solarnej. W opracowaniu ujęto niezbędne elementy instalacji solarnej dla fazy projektu wykonawczego. 3. Zakres opracowania Zakresem opracowania objęto instalację solarną dla potrzeb przygotowania ciepłej wody użytkowej dla budynku głównego i pawilonu lecznico-zabiegowego w Samodzielnym Zakładzie Opieki Zdrowotnej w Augustowie. Opracowanie obejmuje: dobór urządzeń, ich lokalizację, trasy przewodów oraz wykaz urządzeń i elementów instalacyjnych. Projekt budowlano-wykonawczy instalacji solarnej dla budynku głównego i pawilonu leczniczo-zabiegowego w S.P.Z.O.Z. w Augustowie Strona 6 4. Opis projektowanej instalacji 4.1. Opis ogólny W chwili obecnej budynek zaopatrywany jest w ciepło dla celów c.w.u. z węzła cieplnego dwufunkcyjnego (c.o. i c.w.u.) zasilanego z miejskiej sieci cieplnej. Całkowita moc węzła cieplnego wynosi 860,88 kW, w tym na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej moc zamówiona 85,18 kW. Temperatura zasilania instalacji c.w.u. 55oC. Instalacja grzewcza budynku oraz węzeł cieplny mają zostać zmodernizowane. Po modernizacji węzeł cieplny będzie zlokalizowany w podpiwniczeniu budynku głównego w pomieszczeniu po dawnej kotłowni. Ze względu na wysokie koszty dostawy ciepła dla potrzeb przygotowania c.w.u. Inwestor poprzez zastosowanie instalacji solarnej z kolektorami słonecznymi zamierza je zdecydowanie obniżyć. Na podstawie Audytu energetycznego zdecydowano o wykonaniu instalacji z płaskimi kolektorami ze względu na krótszy czas zwrotu inwestycji w stosunku do instalacji z kolektorami rurowymi próżniowymi. Zaprojektowano instalację solarną z zasobnikiem buforowym. Kolektory słoneczne zostaną zamontowane na dachu budynku głównego. Posiada on dach płaski usytuowany w osi wschód-zachód z lekkim nachyleniem (10o) w kierunku północ-południe. Zaprojektowano pola kolektorów słonecznych nachylonych pod kątem 30 o w kierunku południowym z wykorzystaniem konstrukcji wsporczej. Układ technologiczny instalacji solarnej zlokalizowano, wraz z węzłem cieplnym, w podpiwniczeniu budynku głównego w pomieszczeniu po dawnej kotłowni. 4.2. Opis instalacji solarnej Projektuje się montaż kolektorów w zestawach po 10 elementów, połączonych naprzemiennie, stanowiących jedno pole. Powierzchnia brutto jednego pola wynosi 25,1 m2, zaś powierzchnia absorbera 23,2 m2. Projektuje się 80 kolektorów zestawionych w 8 pól (po 4 pola połączone w układzie Tichelmana połączone ze sobą równolegle). Całkowita powierzchnia brutto zamontowanych kolektorów wyniesie 200,8 m2, zaś powierzchnia absorbera 185,6 m2. Każde pole kolektorów słonecznych wyposażone będzie w: - separator powietrza - zawory kulowe - kurki kulowe ze złączkami do węża - regulator objętości przepływu. Poszczególne pola kolektorów słonecznych połączone będą w jeden układ przewodami miedzianymi o średnicach od 22 x 1,0 do 54 x 2,0 mm izolowanymi termicznie otuliną z pianki polietylenowej Thermaflex FRZ o grubości 13 mm dla średnic 22 – 35 mm i grubości 20 mm dla średnic 42 – 54 mm. Cała instalacja napełniona będzie płynem solarnym zalecanym przez dostawcę kolektorów. Praca instalacji solarnej będzie automatycznie sterowana przy zastosowaniu regulatorów objętości przepływu oraz solarne. Zabezpieczenie instalacji solarnej stanowić będą zawory bezpieczeństwa oraz naczynia przeponowe z membraną odporną na działanie płynu solarnego. 4.3. Instalacja solarna – obieg ładowania Projekt budowlano-wykonawczy instalacji solarnej dla budynku głównego i pawilonu leczniczo-zabiegowego w S.P.Z.O.Z. w Augustowie Strona 7 Energia słoneczna, przekształcona w ciepło w instalacji kolektorów słonecznych, zostaje oddana poprzez płytowy wymiennik ciepła do czterech połączonych szeregowo buforowych zasobników wody grzejnej. Regulacja przez regulator solarny odbywa się według zmierzonej różnicy temperatur. Gdy zasobnik buforowy wody grzejnej może być ogrzewany ciepłem solarnym (przekroczona różnica temperatur pomiędzy czujnikiem temperatury kolektora (1) i dolnym czujnikiem temperatury zasobnika buforowego wody grzejnej (5) zostaje włączona pompa obiegu solarnego (pompa obiegu pierwotnego wymiennika ciepła B). Przy przekroczeniu różnicy temperatur pomiędzy czujnikiem temperatury wymiennika ciepła (10) i górnym (3), względnie dolnym (5), czujnikiem temperatury zasobnika buforowego wody grzejnej (zależnie od możliwości ładowania) zostaje włączona pompa ładowania zasobnika buforowego wody grzejnej (pompa obiegu wtórnego wymiennika ciepła B). Przy mniejszej różnicy tych temperatur, względnie mniejszej różnicy temperatur pomiędzy czujnikiem temperatury wymiennika ciepła (10) i środkowym czujnikiem temperatury (4) zasobnika buforowego wody grzejnej, pompa obiegu wtórnego zostaje wyłączona. Jeśli istnieje możliwość ładowania górnej części zasobnika buforowego, to zawór trójdrożny (11) zostaje przełączony w położenie „AB-A” i otwiera ładowanie górnej części zasobnika. Jeśli ładowanie górnej części zasobnika buforowego jest już niemożliwe, to zawór trójdrożny zostaje przełączony w położenie „AB-B” – ogrzewana jest dolna część zasobnika. Praca pomp obiegowych (7) i (12) przerywana jest co 15 minut na ok. 2 minuty (wartość nastawialna na regulatorze Vitosolic) w celu sprawdzenia, czy temperatura na czujniku temperatury kolektora jest już dostatecznie wysoka, by przełączyć na ogrzewanie górnej części zasobnika. Funkcja zabezpieczenia przed zamarznięciem. Jeżeli temperatura kolektorów spadnie poniżej +4oC włączana jest pompa obiegowa instalacji solarnej. Jeśli temperatura wzrośnie powyżej +4oC pompa jest wyłączana. W celu ochrony przed zamrożeniem strony pierwotnej wymiennika B, termostat (9) przełącza przepływ obiegu solarnego na obejście „B-AB” na zaworze trójdrożnym (11). 4.4. Instalacja solarna – obieg rozładowania Przed końcowym podgrzewaczem c.w.u. zainstalowany jest zasobnik podgrzewania wstępnego. Do niego doprowadzana jest woda zimna. Następny układ pomiaru różnicy temperatur steruje nagrzewaniem wody w tym zasobniku przez płytowy wymiennik ciepła. Dobre pod względem energetycznym wykorzystanie pojemności zasobnika buforowego wody grzejnej i wysoka sprawność instalacji kolektorów słonecznych warunkowane jest możliwie małymi różnicami temperatur pomiędzy: - zasobnikiem podgrzewania wstępnego a zasobnikiem buforowym wody grzejnej - zasobnikiem buforowym wody grzejnej a kolektorem słonecznym. Rozładowanie ciepła od zasobnika buforowego wody grzejnej do zasobnika podgrzewania wstępnego następuje po przekroczeniu różnicy temperatur pomiędzy górnym czujnikiem temperatury (3) zasobnika buforowego i czujnikiem temperatury (22) zasobnika podgrzewania wstępnego. Zostaje włączona pompa (26) rozładowująca zasobnik buforowy pompa obiegu pierwotnego wymiennika ciepła D) i pompa (23) ładująca zasobnik podgrzewania wstępnego (pompa obiegu wtórnego wymiennika D). Pompy zostają wyłączone, niezależnie od istniejącej różnicy temperatur, gdy zasobnik podgrzewania wstępnego osiągnie ustawioną temperaturę. Aby zapobiec nadmiernemu osadzaniu się kamienia kotłowego, należy zainstalować termostatyczny zawór mieszający (27), który ogranicza temperaturę zasilania wymiennika ciepła (D) do 70oC. Pojemnościowy podgrzewacz wody (F) ogrzewany jest wodą sieciową. Sterowanie podgrzewem wody jest realizowane przez regulator węzła cieplnego. Funkcja dezynfekcji zasobnika podgrzewania wstępnego. Projekt budowlano-wykonawczy instalacji solarnej dla budynku głównego i pawilonu leczniczo-zabiegowego w S.P.Z.O.Z. w Augustowie Strona 8 W celu dezynfekcji termicznej, raz w ciągu doby, regulator załącza pompę H i wygrzewa antybakteryjnie zasobnik podgrzewania wstępnego wodą o temperaturze 60oC. Funkcja ta jest realizowana automatycznie przez regulator Vitosolic 200. 5. Bilans ciepłej wody 5.1. Budynek główny - liczba kondygnacji 3/4 - wysokość kondygnacji 3,05/3,15 - liczba łóżek 95 - liczba użytkowników 150 - obliczeniowa moc cieplna na przygotowanie cwu 46,4 kW -obliczeniowe zapotrzebowanie na ciepło do przygotowania cwu 1173,3 GJ/rok Przy założeniu średniego miesięcznego zapotrzebowania ciepła dla potrzeb cwu dla budynku głównego w wielkości 98 GJ/m-c, zapotrzebowanie ciepłej wody w skali miesiąca wynosi średnio ok. 128,1 m3/m-c. Średnie dzienne zapotrzebowanie ciepłej wody użytkowej wynosi ok. 4,27 m3/dobę, co odpowiada średniej godzinowej ok. 0,24 m3/h dla czasu użytkowania 18 h w ciągu doby. 5.2. Pawilon leczniczo-zabiegowy - liczba kondygnacji 1/4 - wysokość kondygnacji 3,00 - liczba łóżek 80 - liczba użytkowników 150 - obliczeniowa moc cieplna na przygotowanie cwu 38,8 kW -obliczeniowe zapotrzebowanie na ciepło do przygotowania cwu 984,0 GJ/rok Przy założeniu średniego miesięcznego zapotrzebowania ciepła dla potrzeb cwu dla pawilonu leczniczo-zabiegowego w wielkości 82 GJ/m-c, zapotrzebowanie ciepłej wody w skali miesiąca wynosi średnio ok. 107,4 m3/m-c. Średnie dzienne zapotrzebowanie ciepłej wody użytkowej wynosi ok. 3,58 m3/dobę, co odpowiada średniej godzinowej ok. 0,20 m3/h dla czasu użytkowania 18 h w ciągu doby. 5.3. Budynek główny i pawilon leczniczo-zabiegowy łącznie - obliczeniowa moc cieplna na przygotowanie cwu 85,2 kW - obliczeniowe zapotrzebowanie na ciepło do przygotowania cwu 2157,30 GJ/rok Zapotrzebowanie ciepła do ogrzania 1 m3 wody, przy całkowitej sprawności instalacji cwu w szpitalu, wynosi: Qcwj = 4,19 x 1000 x (55 – 10)/0,247 = 763360 kJ/m3 = 0,7634 GJ/m3 Przy założeniu średniego miesięcznego zapotrzebowania ciepła dla potrzeb cwu dla budynku głównego i pawilonu leczniczo-zabiegowego w wielkości 180 GJ/m-c, zapotrzebowanie ciepłej wody w skali miesiąca wynosi średnio ok. 235,8 m 3/m-c. Średnie dzienne zapotrzebowanie ciepłej wody użytkowej wynosi ok. 7,86 m 3/dobę, co odpowiada średniej godzinowej ok. 0,44 m3/h dla czasu użytkowania 18 h w ciągu doby. 6. Dobór urządzeń technologicznych instalacji 6.1. Założenia Projekt budowlano-wykonawczy instalacji solarnej dla budynku głównego i pawilonu leczniczo-zabiegowego w S.P.Z.O.Z. w Augustowie Strona 9 Średnie dobowe zapotrzebowanie na cwu wynosi 7,9 m3/dobę Temperatura wody zimnej 10oC Temperatura wody ciepłej 55oC Maksymalny strumień energii słonecznej qsol = 900 W/m2 6.2. Dobór baterii kolektorów słonecznych q kol = q cw + q str Wymagana moc kolektorów słonecznych wynosi: Średnie godzinowe zapotrzebowanie cwu M=7900 dm3 / 18h = 439 dm3/h = 0,439 m3/h q cw = 278 x 0,439 x 0,765 = 93,4 kW q str = 0,15 x q cw = 14,0 kW – straty na długości obiegu solarnego q kol = 107,4 kW 6.3. Wymagana powierzchnia kolektorów słonecznych Średnia roczna sprawność przetwarzania energii słonecznej płaskich kolektorów cieczowych wynosi ƞ = 0,65 F kol = q kol / q sol x ƞ = 183,6 m2 Dobrano 80 kolektorów słonecznych Vitosol 200-F typu SH2. Powierzchnia brutto 2,51 m2 Powierzchnia absorbera 2,32 m2 Powierzchnia czynna absorbera 2,33 m2 Wymiary: Szerokość 2380 mm Wysokość 1056 mm Głębokość 90mm Sprawność optyczna 84,40 % Współczynnik strat ciepła k1 2,56 W/(m2 · K) Współczynnik strat ciepła k2 0,019 W/(m2 · K2) Ciepło właściwe 5,95 kJ/(m2 · K) Ciężar 52 kg Zawartość płynu (czynnik grzewczy) 2,48 l Dopuszczalne ciśnienie robocze 6 bar Maksymalna temperatura postojowa 221oC Przyłącze φ 22 mm Kolektory połączyć w dwa układy (połączone równolegle) po 4 pola połączone w systemie Tichelmana. W każdym polu połączyć naprzemiennie w pola po 10 kolektorów. Odstęp między rzędami kolektorów ustawionych z nachyleniem 30o (w tym nachylenie dachu 9o) wynosi: z = 1960 mm (przyjęto z = 2000 mm) Augustów położony jest na -22o58’ długości geograficznej i 53o51’ szerokości geograficznej Kąt wysokości słońca β = 90o – 23,5o – szer. geograficzna = 12,5o 6.4. Obliczenie wydajności systemu kolektorów słonecznych Powierzchnia absorpcji dobranych kolektorów słonecznych: F kol = 80 x 2,32 = 185,6 m2 Średni roczny współczynnik konwersji ƞk = 0,65 Projekt budowlano-wykonawczy instalacji solarnej dla budynku głównego i pawilonu leczniczo-zabiegowego w S.P.Z.O.Z. w Augustowie Strona 10 Wydajność kolektorów w skali roku wynosi: Q = F kol x Q sl x ƞk = 185,6 x 907,29 x 0,65 = 109455,46 kWh/rocznie tj 394,00 GJ 6.5. Wyznaczenie przepływu przez pole kolektorów Przyjęto jednostkowy strumień objętości 25 l/h · m2. Strumień objętości przez pole 10 połączonych naprzemiennie kolektorów wynosi 580 l/h. Całkowity strumień objętości wody wynosi 4640 l/h. Straty ciśnienia w instalacji solarnej: - opory przepływu przez pole 10 kolektorów przy przepływie 580 l/h 225 mbar - rurociąg φ 22, l= 5m, przepływ 580 l/h, str. jedn. 2,5 mbar/m 12,5 x 1,15 = 14,5 mbar - rurociąg φ 28, l= 5m, przepływ 1160 l/h, str. jedn. 2,0 mbar/m 10,0 x 1,15 = 11,5 mbar - rurociąg φ 35, l= 5m, przepływ 1740 l/h, str. jedn. 1,3 mbar/m 6,5 x 1,15 = 7,5 mbar - rurociąg φ 42, l= 43m, przepływ 2320 l/h, str. jedn. 1,0 mbar/m 43,0 x 1,15 = 49,5 mbar - rurociąg φ 54, l= 75m, przepływ 4640 l/h, str. jedn. 0,9 mbar/m 67,5 x 1,15 = 78,0 mbar - opory przepływu przez wymiennik płytowy 182 Razem 386 mbar = 38.6 kPa 6.6. Dobór zasobników buforowych Pojemność zasobników dobrana na podstawie średniego dobowego zapotrzebowania na ciepłą wodę. Proponowana wielkość zasobnika uwzględniając nierównomierność poboru wody w ciągu doby oraz konieczność akumulacji 60% średniego dobowego zapotrzebowania wynosi ok. 8000 dm3. Do podgrzewu tej ilości wody wymagana jest następująca ilość dostarczonego z instalacji kolektorów słonecznych ciepła Q = M x Δt x Cp = 8000 x 50 x 1,163 = 465,2 kW W okresie letnim w miesiącach czerwiec, lipiec, sierpień dawka promieniowania słonecznego dla danego rejonu wynosi 126,9 kWh/m 2 miesięcznie tj 4,23 kWh/m2 dziennie. Dla powierzchni dobranych kolektorów słonecznych 185,6 m2, przy średniej sprawności 65%, średnia dzienna dawka promieniowania słonecznego wynosi ok. 510,3 kWh, co pokrywa zapotrzebowanie. W okresie zimowym ciepła woda będzie podgrzewana z węzła cieplnego zasilanego z sieci miejskiej. Dobrano 4 połączone szeregowo zasobniki buforowe typu PH 2000 (index 77.83.500) z izolacją cieplną PW 2000 (index 91.19.306) z miękkiej pianki poliuretanowej grub. 90mm z płaszczem foliowym PWF 2000 z folii PVC (index 91.19.336) f-my Reflex. - pojemność nominalna 2000 l - średnica 1200 mm - wysokość 2122 mm - ciężar 244 kg 1 1 3 - przyłącza: 4 x Rp 1 /2, 1 x Rp /2, 3 x Rp /4 - zbiornik wykonany ze stali RSt 37-2, - wewnątrz w stanie surowym, na zewnątrz zabezpieczony antykorozyjnie - max ciśnienie pracy 3 bar - max temperatura pracy 95oC 6.7. Dobór wymienników płytowych 6.7.1. Wymiennik płytowy obiegu ładowania Projekt budowlano-wykonawczy instalacji solarnej dla budynku głównego i pawilonu leczniczo-zabiegowego w S.P.Z.O.Z. w Augustowie Strona 11 6.7.2. Wymiennik płytowy obiegu rozładowania Projekt budowlano-wykonawczy instalacji solarnej dla budynku głównego i pawilonu leczniczo-zabiegowego w S.P.Z.O.Z. w Augustowie Strona 12 Projekt budowlano-wykonawczy instalacji solarnej dla budynku głównego i pawilonu leczniczo-zabiegowego w S.P.Z.O.Z. w Augustowie Strona 13 6.8. Dobór zasobnika podgrzewania wstępnego Pojemność zasobnika podgrzewania wstępnego przyjęto, jako 15±5% średnio dobowego zapotrzebowania ciepłej wody użytkowej. Dobrano emaliowany zasobnik ciepłej wody Reflex LS 1000 (nr kat. 3011400) z anodą magnezową, otworem rewizyjnym, izolacją cieplną z miękkiej pianki bezfreonowej w płaszczu foliowym : - dopuszczalne ciśnienie pracy 10 bar - dopuszczalna temperatura pracy 95oC - pojemność nominalna 1000 l - średnica 1010 mm - wysokość 2035 mm - masa 248 kg - grubość warstwy izolacji cieplnej 80 mm 6.9. Dobór pojemnościowego podgrzewacza c.w.u. Pojemnościowy podgrzewacz c.w.u. zasilany będzie z miejskiej sieci cieplnej. Jego moc (obliczeniowa moc cieplna na przygotowanie c.w.u. 85,2 kW) ma zapewnić przygotowanie ciepłej wody przy braku promieniowania słonecznego. Dobrano emaliowany podgrzewacz wody WCW 1000 (POMEX Wąbrzeźno) z anodą magnezową, otworem rewizyjnym, izolacją cieplną z miękkiej pianki bezfreonowej w płaszczu foliowym : - dopuszczalne ciśnienie (pracy woda grzewcza) 16 bar - dopuszczalne ciśnienie (pracy woda pitna) 10 bar - dopuszczalna temperatura pracy (pracy woda grzewcza) 110oC - dopuszczalna temperatura pracy (pracy woda pitna) 95oC - pojemność nominalna 982 l - pojemność wężownicy 38,3 l - średnica 1010 mm - wysokość 2025 mm - masa 275 kg - grubość warstwy izolacji cieplnej 80 mm - powierzchnia grzewcza 4,5 m2 - moc stała (przy wodzie grzewczej 70oC) 83 kW - przepływ wody grzewczej (przy Δt =30K) 2,4 m3/h - strata ciśnienia wody grzewczej 35 mbar 6.10. Dobór pojemnościowego podgrzewacza wody technologicznej Do zasilania w ciepło technologiczne nagrzewnic II-go stopnia central wentylacyjnych przewidziano pojemnościowy podwójny podgrzewacz wody zasilany z miejskiej sieci cieplnej oraz układu solarnego. Obliczeniowa moc cieplna wynosi 18,45 kW. Parametry instalacji II stopnia CT: ciśnienie 6 bar, temperatura 55/40oC Dobrano emaliowany wymiennik wody WCW DUO-300/2 (POMEX Wąbrzeźno) z anodą magnezową, otworem rewizyjnym, izolacją cieplną z miękkiej pianki bezfreonowej w płaszczu foliowym : - dopuszczalne ciśnienie (pracy woda grzewcza) 16 bar - dopuszczalne ciśnienie (pracy woda pitna) 10 bar - dopuszczalna temperatura pracy (pracy woda grzewcza) 110oC Projekt budowlano-wykonawczy instalacji solarnej dla budynku głównego i pawilonu leczniczo-zabiegowego w S.P.Z.O.Z. w Augustowie Strona 14 - dopuszczalna temperatura pracy (pracy woda pitna) - pojemność nominalna - pojemność wężownicy (woda z sieci cieplnej) - pojemność wężownicy (woda z zbiornika buforowego) - średnica - wysokość - masa - grubość warstwy izolacji cieplnej - powierzchnia grzewcza (góra-woda z sieci cieplnej) - powierzchnia grzewcza (dół- woda z zbiornika buforowego) - moc stała (przy wodzie grzewczej 70oC) – wężownica górna - moc stała (przy wodzie grzewczej 60oC) – wężownica dolna - przepływ wody grzewczej (przy Δt =10K) - strata ciśnienia wody grzewczej -góra - strata ciśnienia wody grzewczej -dół 95oC 295 l 7,0 l 11,9l 600 mm 1834 mm 106 kg 45 mm 0,8 m2 1,55 m2 19,1 kW 24,0 kW 1,6 m3/h 21 mbar 30 mbar 6.11. Zabezpieczenie instalacji Przyjęto zabezpieczenie systemu zamkniętego z naczyniem wzbiorczym przeponowym wg PN-B-02414:1999 6.11.1. Zabezpieczenie instalacji obiegu solarnego Dobór naczynia przeponowego - nadciśnienie w kolektorach w stanie zimnym min. 1 bar - ciśnienie statyczne 2,0 bar - ciśnienie początkowe w naczyniu wzbiorczym nastawione na wartość 0,3 bar niższe od ciśnienia w instalacji - wymóg dotyczący poduszki wodnej VV = 0,005 VA = 3 l - całkowita pojemność instalacji VA = 447 l - pojemność kolektorów 200 l - pojemność rur 238 l - pojemność wymiennika płytowego 9l - zwiększenie pojemności przy nagrzewaniu się instalacji V2 = VA · β = 447 x 0,13 = 58,1 l β = 0,13 – rozszerzalność cieplna czynnika solarnego Viessmann od -20 do 120oC - dopuszczalne nadciśnienie końcowe pe = psi – 0,1psi = 6 – 0,1 x 6 = 5,4 bar psi = 6 bar - ciśnienie otwarcia zaworu bezpieczeństwa - ciśnienie wstępne azotu w naczyniu wzbiorczym pst = 0,7 + 0,1 · h = 2,7 bar H = 20 m – wysokość statyczna instalacji - liczba kolektorów z = 80 - pojemność kolektora Vk = 2,48 l Obliczeniowa pojemność nominalna VN = [(VV + V2 + z · Vk) · (pe + 1)]/(pe – pst) = 615 l Przy zastosowaniu współczynnika bezpieczeństwa 1,5 wymagana pojemność naczynia wzbiorczego wynosi 922,5 l. Dobrano dwa połączone równolegle naczynia wzbiorcze przeponowe REFLEX typu S 500 o pojemności całkowitej 2 x 500 dm3, 10bar, 120oC (index 72.19.100), Projekt budowlano-wykonawczy instalacji solarnej dla budynku głównego i pawilonu leczniczo-zabiegowego w S.P.Z.O.Z. w Augustowie Strona 15 D=740mm, H=1286mm) ze złączem samoodcinającym typu SU R1x1, nr 76.13.100. Ze względów konstrukcyjnych naczynia przeponowego przyjęto rurę wzbiorczą o średnicy = 25mm. Naczynie schładzające Pojemność naczynia schładzającego wynosi: VNS = 1,5 x pojemność kolektora x liczba kolektorów = 1,5 x 2,48 x 80 = 297,6 l Dobrano zbiornik schładzający Reflex typu V 300 (index 77.01.900) 10 bar, 120 oC, D=634mm, H=1200mm, z przyłączem kołnierzowym 2xDN40. Zawór bezpieczeństwa Dobrano dwa połączone równolegle membranowe zawory bezpieczeństwa do instalacji solarnych SYR 8115 DN20 o ciśnieniu początku otwarcia 6 bar, temperatura max. 160 oC, mieszanina wody i glikolu do 50%. Przewody wyrzutowe i odpływowe wyprowadzić do otwartego zbiornika 6.11.2. Zabezpieczenie układu rozładowania Dobór naczynia przeponowego Minimalna pojemność użytkowa naczynia wzbiorczego VU = V x r1 x V = 232 dm3 Pojemność użytkowa naczynia wzbiorczego z rezerwą eksploatacyjną: VUR = VU + V x E x 10 = 313 dm3 gdzie: V=8,08 m3 – pojemność zładu: zbiorniki buforowe 8000 l wymiennik płytowy ładowania B 9,7 l wymiennik płytowy rozładowania D 9,5 l pojemnościowy podgrzewacz 11,9 pojemność rurociągów 50 l r1 = 999,7 kg/m3 – gęstość wody przy temperaturze początkowej, V = 0,0287 dm3/kg - przyrost objętości właściwej wody grzejnej, E = 1% - ubytki eksploatacyjne wody instalacyjnej między uzupełnieniami, w % pojemności instalacji ogrzewania wodnego, 10 - współczynnik przeliczeniowy, pmax = 6 bar maksymalne obliczeniowe ciśnienie w naczyniu, p = pst + 0,2=0,2 + 0,2 = 0,4 bar ciśnienie wstępne w naczyniu Ciśnienie wstępne pracy instalacji: pR = (pmax + 1)/{1+ VU / VUR x [(pmax + 1)/( pmax – p) – 1]} – 1 = 0,5 bar Pojemność całkowita naczynia wzbiorczego z uwzględnieniem rezerwy pojemności użytkowej: VNR = VUR [(pmax + 1)/( pmax – pR )] = 398 dm3 Dobrano naczynie wzbiorcze przeponowe REFLEX typu N o pojemności całkowitej 400 dm3, 6bar, 120oC (typ N 400, nr 72.18.000), D=740mm, H=1066mm) ze złączem samoodcinającym typu SU R1x1, nr 76.13.100. Minimalna średnica rury wzbiorczej: d0 = 0,7 x VU0,5 = 10,7 mm. Ze względów konstrukcyjnych naczynia przeponowego przyjęto rurę wzbiorczą o średnicy = 25mm. Projekt budowlano-wykonawczy instalacji solarnej dla budynku głównego i pawilonu leczniczo-zabiegowego w S.P.Z.O.Z. w Augustowie Strona 16 6.12. Dobór zaworów regulacyjnych 6.12.1. Zawór trójdrogowy przełączający (11) Dobrano zawór obrotowy trójdrogowy z gwintem zewnętrznym f-my Siemens typ VBG31.40 o średnicy DN40 i współczynniku przepływu kvs = 25 m3/h. Przy przepływie obliczeniowym 4,64 m3/h strata ciśnienia na dobranym zaworze wyniesie Δp = ( 4,64/25 )2 = 0,035 bar = 3,5 kPa. Do zaworu zastosować jest siłownik f-my Siemens typu SQL33.00 (napięcie AC 230V, 50Hz) z łącznikiem montażowym typu ASK32. 6.12.2. Zawór trójdrogowy przełączający (6) Dobrano zawór obrotowy trójdrogowy z gwintem zewnętrznym f-my Siemens typ VBG31.40 o średnicy DN40 i współczynniku przepływu kvs = 25 m3/h. Przy przepływie obliczeniowym 4,00 m3/h strata ciśnienia na dobranym zaworze wyniesie Δp = ( 4,00/25 )2 = 0,026 bar = 2,6 kPa. Do zaworu zastosować jest siłownik f-my Siemens typu SQL33.00 (napięcie AC 230V, 50Hz) z łącznikiem montażowym typu ASK32. 6.12.3. Zawór trójdrogowy mieszający (27) Dobrano regulator temperatury typu 43-3 z zaworem trójdrogowym typu 2433 K, średnica nominalna DN20z końcówkami do wspawania, medium – woda, tryb pracy – mieszający, współczynnik Kvs = 6,3 m3/h, ciśnienie nominalne PN25, max. dopuszczalna różnica ciśnień 2,6, max. dopuszczalna temperatura na zaworze 150oC, i z termostatem regulacyjnym typu 2430K z zakresem nastawy ciągłej temperatury 40 do 100 oC Δp = ( 1,56/6,3 )2 = 0,061 bar = 6,1 kPa 7. Wykonawstwo, regulacja i odbiory Przed przystąpieniem do montażu należy sprawdzić stan projektowany ze stanem rzeczywistym na obiekcie. Wszystkie elementy domierzyć na budowie, sprawdzić możliwość zamontowania zaprojektowanych urządzeń oraz dostępność do strony obsługowej. Instalacje należy wykonać zgodnie z: - częścią rysunkową opracowania, - „Warunkami technicznymi wykonania i odbioru instalacji grzewczych” - Wymagania techniczne COBRTI INSTAL – zeszyt 6 - „Warunkami technicznymi wykonania i odbioru węzłów ciepłowniczych” - Wymagania techniczne COBRTI INSTAL – zeszyt 8 - „Wytycznymi stosowania i projektowania instalacji z rur miedzianych” – Wymagania techniczne COBRTI INSTAL – zeszyt 10 - obowiązującymi normami oraz przepisami BHP i ppoż. - DTR stosowanych urządzeń - wytycznymi producentów stosowanych technologii - sztuką instalatorską i budowlaną. Projekt budowlano-wykonawczy instalacji solarnej dla budynku głównego i pawilonu leczniczo-zabiegowego w S.P.Z.O.Z. w Augustowie Strona 17 Po zakończeniu montażu należy przeprowadzić próbę szczelności i regulację wydajności instalacji. Po odbiorze instalacji należy spisać protokół odbioru, rozruchu i regulacji instalacji i zgłosić ją do odbioru dozorowego. Do odbioru technicznego Wykonawca powinien przedstawić : - DTR zastosowanych urządzeń w języku polskim oraz wymagane świadectwa dopuszczenia materiałów i urządzeń do stosowania na terenie Polski, karty gwarancyjne zamontowanych urządzeń. Zainstalowane maszyny i urządzenia winny posiadać certyfikat na znak bezpieczeństwa lub świadectwo zgodności. UWAGA: - Podane w treści niniejszego opracowania nazwy producentów materiałów i urządzeń mają znaczenie jedynie dla określenia wyrobów i standardów procedur ich wbudowania, niezależnie od formy zapisu w treści dokumentacji. - W przypadku zmiany urządzeń, określonych jako standardowe, może zaistnieć konieczność wykonania dokumentacji zamiennej. Projekt podlega Ustawie o Prawie Autorskim. Dokonywanie samodzielnych zmian przez Wykonawcę robót może spowodować zdjęcie z Projektanta odpowiedzialności za prawidłową pracę instalacji. Projektował: Projekt budowlano-wykonawczy instalacji solarnej dla budynku głównego i pawilonu leczniczo-zabiegowego w S.P.Z.O.Z. w Augustowie Strona 18