Schorzenia sromu-wykład - rozród gospodarskie

advertisement
Schorzenia sromu-wykład.doc
(94 KB) Pobierz
Prof. dr hab. Władysław Wawron
Schorzenia sromu, pochwy , szyjki macicznej i jajowodów u krów
Schorzenia sromu
1. Wady wrodzone
- niedorozwój warg sromowych
- niedostateczna szerokość (wąskość) szpary sromowej (występuje u frymartynów oraz przy
obustronnym niedorozwoju jajników). Wąskość sromu może też być następstwem
bliznowatego zwężenia po wygojonych ranach powstałych podczas ciężkiego porodu.
2. Nieszczelność szpary sromowej
Występuje zwykle jako następstwo po uszkodzeniach powstałych po ciężkich porodach u krów
starszych i źle żywionych. Wada ta sprzyja powstaniu odmy pochwy oraz macicy.
Korekta wady - zabieg operacyjny.
3. Zmiana położenia warg sromowych
- uszkodzenia podczas porodu
-
zapadnięcie okolicy sromu i odbytu
Oddzielona kroczem od odbytu szpara sromowa ustawiona jest w normalnych warunkach
pionowo. Jeśli z różnych przyczyn dojdzie do rozluźnienia otaczającej tkanki łącznej oraz
zwiotczenia więzadeł, w tym również i więzadeł macicznych, usytuowanie sromu i odbytu zmienia
się aż do, w krańcowych przypadkach, ułożenia poziomego. Towarzyszy temu opuszczenie
pochwy i odbytu ku jamie miednicznej, a pod ogonem tworzy się różnej wielkości wgłębienie
(tzw. gniazdo jaskółcze). Zapadają się także więzadła miedniczne, a na prawo i lewo od ogona
widoczne są wgłębienia.
Zjawisko to występuje głównie u starych, wychudzonych krów, po ciężkich chorobach, po
intensywnym użytkowaniu krów wysokomlecznych, niekiedy po miejscowych urazach przy
kryciu i porodach oraz między innymi również jako objaw towarzyszący nimfomanii.
Podobne objawy rozluźnienia i zapadnięcia się więzadeł miednicy występują w okresie
przedporodowym (okres zwiastunowy).
Poziome ułożenie szpary sromowej stwarza istotne przeszkody w kryciu. Pochylone ku dołowi i
przodowi dno pochwy sprzyja powstawaniu urovaginy – gromadzeniu się moczu w pochwie. W
konsekwencji dochodzi do zapalenia błony śluzowej pochwy i szyjki macicznej a nawet macicy
(plemniki giną w takim środowisku).
Rokowanie co do możliwości zapłodnienia takich krów jest niepomyślne.
4. Zmiany na skórze (najczęściej są to stany zapalne skóry)
- czynniki infekcyjne (bakterie, wirusy, grzyby, pasożyty)
- czynniki fizyczne (działanie gorąca, zimna)
- czynniki toksyczne (żywieniowe, insektycydy, chemikalia, itp)
- czynniki alergiczne
- urazy
5. Nowotwory sromu
Występują rzadko. Są to najczęściej: raki, włókniako-brodawczaki, brodawczaki, włókniaki i inne.
Brodawczaki i włókniaki można operować.
Schorzenia pochwy i jej przedsionka
1. Zapalenia pochwy (vaginitis)
Zapalenia pochwy (vaginitis, colpitis) występują stosunkowo często u jałówek i krów.
Przyczyny stanów zapalnych tego odcinka dróg rodnych są różnorakie. Dochodzi do nich głównie
wskutek zakażeń bakteryjnych, wirusowych i pasożytniczych., urazów oraz uszkodzeń pod
wpływem czynników fizyczno-chemicznych lub żywieniowych.
Etiologia:
a) Zakażenia nieswoiste
Zakażenia pochwy mogą być wywoływane drobnoustrojami ubikwitarnymi takimi jak:
gronkowce, paciorkowce, zarazki z grupy coli itp.(zakażenia nieswoiste). Stanowią one
najczęstszą przyczynę zapaleń pochwy u krów. Do zasiedlenia śluzówki pochwy tymi
drobnoustrojami dochodzić może podczas badania pochwy ręką lub wziernikiem, podczas krycia
naturalnego lub inseminacji, w następstwie zanieczyszczenia pochwy kałem, uszkodzenia błony
śluzowej ściółką. Występowaniu tego typu zakażeń a następnie zapaleń sprzyja wypadnięcie
pochwy (prolapsus vaginae) a także anomalie dotyczące warg sromowych takie jak (zranienia,
ukośnie ułożony srom, atrofia). Przypuszcza się, że nieswoiste zapalenia pochwy mogą mieć także
związek z żywieniem (nagła zmiana karmy, karmienie dużą ilością kiszonki, niedobory wit. A i
soli mineralnych), szczególnie w tych przypadkach gdy występują w całym pogłowiu krów i
jałówek w danym gospodarstwie.
b) Choroby krycia (choroba mętwikowa, trichomoniaza, otręt)
c) Bodźce mechaniczne, urazy
Stosunkowo często dochodzi do uszkodzenia błony śluzowej pochwy lub przerwania ciągłości
głębszych, a nawet wszystkich warstw pochwy, podczas ciężkiego porodu, uderzenia rogami lub
krycia naturalnego. W miejscu uszkodzenia szybko dochodzi do obrzęku, przekrwienia,
namnożenia się flory bakteryjnej i gromadzenia się w pochwie wysięku zapalnego. W przypadku
zakażenia bakteriami ropnymi rozwija się ropowica pochwy oraz sromu i powstają ropnie
okołopochwowe. Następstwem zakażenia laseczkami szelestnicy jest obrzęk gazowy.
d) Czynniki fizyczno-chemiczne
Do grupy czynników fizyko-chemicznych wywołujących stany zapalne pochwy zaliczyć
można niekorzystne oddziaływanie na błonę śluzową pochwy powietrza obory, szczególnie u
krów z wypadnięciem pochwy i odmą pochwy oraz stosowanie do płukania pochwy leków silnie
drażniących lub w wysokich stężeniach. W zależności od charakteru zmian oraz rodzaju wysięku
zapalnego wyróżnia się następujące rodzaje zapaleń pochwy: surowicze, nieżytowe, ropne,
ropowicze i martwicowe.
U krów dominują zapalenia nieżytowe lub nieżytowo-ropne pochwy i jej przedsionka. U
takich zwierząt występuje śluzowy lub śluzowo-ropny wyciek z pochwy. Jest on szczególnie
widoczny w czasie oddawania kału lub po zakończeniu oddawania moczu. Zaschnięte ślady
wydzieliny zapalnej obserwuje się na włosach, spodniej stronie ogona oraz guzach kulszowych.
W badaniu waginoskopowym stwierdza się zapalnie zmienioną, przekrwioną, z
wybroczynami błonę śluzową, pokrytą śluzowo-ropną wydzieliną. Wydzielina ta zbiera się w
okolicy sklepienia pochwy na dnie i pokrywa z reguły ujście zewnętrzne szyjki macicy lub
rozciąga się w postaci nitek pajęczyny w pochwie. W przypadku zmian zapalnych
zlokalizowanych w przednim odcinku pochwy, procesem chorobowym objęta jest z reguły także
część pochwowa szyjki macicznej. Obecność wydzieliny zapalnej na zewnętrznym ujściu szyjki
macicy sprawia wrażenie , że pochodzi ona z macicy lub szyjki macicznej.
Przebieg i rokowanie
Stany zapalne pochwy wykazują z reguły tendencję do spontanicznych wyleczeń. Jeżeli
ostrym procesem zapalnym objęta jest błona śluzowa, to do wyleczenia dochodzi z reguły w
przeciągu 1-2 tygodni. Jeżeli przejdą w postać przewlekłą, to stan zapalny utrzymywać się może
przez dłuższy okres czasu i często ulega zaostrzeniu. Natomiast gdy procesem chorobowym
objęte są głębsze warstwy ściany pochwy , rokowanie jest mniej pomyślne a w przypadku
ropowicy okołopochwowej – niepomyślne. Jeżeli zapalenie przedsionka pochwy jest następstwem
urazu lub zmiany położenia sromu z reguły konieczne jest wykonanie zabiegu korygującego te
nieprawidłowości.
Natomiast w przypadku zapalenia zaczerwienienie śluzówki pochwy jest o wiele
intensywniejsze , zwykle nieregularne. W pochwie znajduje się śluzowa , śluzowo-ropna lub ropna
wydzielina zapalna. Należy pamiętać, że wydzielina zapalna stwierdzana w pochwie może też
pochodzić z szyjki macicy lub macicy, gdy toczy się tam stan zapalny a do zapalenia pochwy
dochodzi wtórnie. W przypadku dostania się powietrza do pochwy podczas badania w obrębie
sklepienia pochwy uwidacznia się jedynie sieć naczyń krwionośnych, natomiast błona śluzowa
zachowuje swoje naturalne zabarwienie lub jest równomiernie, w niewielkim stopniu przekrwiona.
Leczenie
Większość zapaleń pochwy to zapalenia o niewielkim stopniu nasilenia procesu zapalnego.
Nie wymagają one z reguły leczenia jeżeli wyeliminujemy ich przyczynę. Leczenia wymagają
natomiast zapalenia, które przebiegają ze znacznymi zmianami miejscowymi lub w przebiegu,
których doszło do rozprzestrzenienia się zapalenia na głębsze lub otaczające tkanki i wystąpienia
objawów ogólnych. Zabiegi lecznicze powinny zmierzać do zlikwidowania zapalenia i
zapobiegania zrostom, które mogą utrudniać zapłodnienie, głównie przy kryciu naturalnym
oraz przebieg porodu. Leczenie zapaleń pochwy rozpoczynamy od usunięcia chorobowej
wydzieliny stosując przepłukiwanie pochwy. Początkowo może to być przegotowana ciepła
woda lub fizjologiczny roztwór NaCl a następnie ciepły, łagodny roztwór środków
antyseptycznych. Można też płukać pochwę samym środkiem antyseptycznym. Płukanie lekko
ciepłymi roztworami wodnymi o niskiej zawartości środków antyseptycznych poleca się
zwłaszcza przy ostrych stanach zapalnych. Niektórzy zalecają płukanie codziennie, natomiast inni
uważają, że codzienne płukanie pochwy prowadzi do dodatkowych podrażnień i powinno się go
zaniechać, zwłaszcza wtedy gdy wykonuje je właściciel zwierzęcia, który nie zawsze przestrzega
właściwej higieny oraz odpowiedniego stężenia środka do płukania. W przypadku stwierdzenia
obecności moczu lub powietrza w pochwie, należy przeprowadzić zabieg chirurgiczny w obrębie
przedsionka i sromu, gdyż jest to podstawowy warunek wyleczenia zapalenia pochwy. Po płukaniu
smaruje się zmienione chorobowo miejsca maściami zawierającymi w swoim składzie substancje
przeciwbakteryjne, przeciwzapalne i ewentualnie przeciwbólowe.
2. Wypadnięcie pochwy (prolapsus vaginae)
Jest to często spotykany problem w praktyce weterynaryjnej. Najczęściej występuje u
starych krów w ostatnich fazach ciąży. Zazwyczaj związane to jest ze wzrostem stężenia
estrogenów w ostatnim trymestrze ciąży, co powoduje rozluźnienie miednicy i kanału rodnego.
Wypadnięciu pochwy sprzyja także: odkładanie się tłuszczu okołopochwowego, słaba struktura
tkanek, zwiększone parcie śródbrzuszne (spowodowane spożywaniem objętościowej karmy i
ciążą), dieta bogata w fitoestrogeny, torbiele jajnikowe, zimna pogoda, zbyt pochyłe i krótkie
stanowiska i inne). W większości przypadków do wypadania pochwy i szyjki macicznej
przyczynia się też niewydolność zwieracza przedsionka pochwy i mięśni sromu, a u niektórych
zwierząt zmiany hormonalne związane z superowulacją. Szczególnie predysponowane do
wypadnięcia pochwy są rasy Hereford a także krowy wysokomleczne.
Wyróżnia się kilka stopni wypadnięcia pochwy, zależnie od tego jakie struktury wypadły i w jakim
stopniu uszkodzone są tkanki.
1. Przy wypadnięciu I stopnia tkanki pochwy wystają ze szpary sromowej tylko wtedy
gdy zwierze leży
2. Przy wypadnięciu II stopnia pochwa pozostaje stale na zewnątrz. Szyjka maciczna jest
niewidoczna.
3. Przy wypadnięciu III stopnia widoczna jest szyjka macicy, co u krów ciężarnych może
także prowadzi do poronienia.
4. Przy wypadnięciu IV stopnia występuje martwica pochwy i szyjki. Rokowanie złe. W
dwóch ostatnich przypadkach możliwe jest jednoczesne wypadnięcie pęcherza
moczowego.
Postępowanie w przypadkach wypadnięcia pochwy.
Niewielki zakres wypadania pochwy nie wywiera negatywnego wpływu na stan zdrowia i
przebieg ciąży. Utrzymujące się dłużej, większego stopnia wypadanie może prowadzić do stanów
zapalnych i martwicy wypadniętych fragmentów. W skrajnych przypadkach może dojść do
pęknięcia martwiczo zmienionej ściany pochwy i wydostania się pętli jelit. Rokowanie zależy od
wielkości i zakresu wypadania oraz czasu dzielącego pojawienie się wypadnięcia od porodu.
Postępowanie terapeutyczne polega w pierwszym etapie na reponowaniu wypadniętej
pochwy z zachowaniem zasad aseptyki. Dla ułatwienia zabiegu zwierzę należy ustawić zadem
wyżej, wykonać zniczulenie nadoponowe i powlec wypadnięty fragment środkiem poślizgowym
(np. jałowy olej parafinowy). W drugim etapie zwierzę należy zabezpieczyć przed powtórnym
wypadnięciem pochwy. Przy utrzymywaniu się parć można zastosować znieczulenie nadoponowe
lub podawać ksylazynę (Rompun, Rometar). Szparę sromową należy zmniejszyć przez założenie
szwu kapciuchowego, krytego szwu Bühnera lub wykonując operację Caslicka. Szew należy zdjąć
przed wystąpieniem pierwszych bólów porodowych.
Wypadnięcia nieznacznego stopnia po podniesieniu się zwierzęcia cofają się z reguły same,
natomiast większe i trwałe wypadnięcia należy odprowadzić ręcznie. Powinno się także usunąć
wszystkie czynniki usposabiające do wypadania pochwy.
Zabieg repozycji przeprowadzamy po uprzednim znieczuleniu i oczyszczeniu wypadniętej części
pochwy. Następnie zakładamy odpowiednie szwy np.: szew kapciuchowy, szew kapciuchowy
kryty Bühnera, szew materacowy.
3. Torbiele pochwy
Powstają one po zamknięciu się ujść przewodów gruczołowych, będących najczęściej
następstwem procesów zapalnych w pochwie lub następstwem uszkodzeń po porodzie. Nie
mają one z reguły wpływu na płodność, ale mogą stanowić przeszkodę w kryciu i porodzie.
a. Torbiele gruczołów Batholiniego - występują po jednej lub obu stronach przedsionka pochwy.
Są to uszypułowate srebrnobiałe lub niebieskawe pęcherze wielkości od ziarna grochu do głowy
ludzkiej. Zwykle wychodzą one z bocznej ściany pochwy, u leżącego zwierzęcia mogą wystawać
poza szparę sromową. Można je pomylić z pęcherzem płodowym, wpadniętym pęcherzem
moczowym lub częściowo wypadniętą pochwą.
Leczenie - operacyjne poprzez nacięcie lub wycięcie dużego trójkąta ze ściany cysty.
b. Torbiele przewodów Gärtnera - usadawiają się szeregowo najczęściej na dnie pochwy w postaci
różnej wielkości pęcherzyków lub wężykowatych tworów. Są one najczęściej wielkości owocu
porzeczki lub wiśni. Nie wymagają żadnego leczenia.
4. Zwężenia pochwy
Zwężenia pochwy występują głównie u krów po pierwszym porodzie. Przyczyną zwężeń są
najczęściej zranienia podczas porodu, uszkodzenia narzędziami lekarskimi, stosowanie środków
żrących oraz stany zapalne. Stany zapalne, głównie pochodzenia bakteryjnego mogą pozostawić
po sobie zbliznowacenia a nawet zrosty ścian. Przy całkowitym zamknięciu przed miejscem
zrostu zbiera się wydzielina która, może zmieniać się w ropną i spowodować ropne zapalenie
pochwy. Prowadzić to może do zakażenia macicy z ropomaciczem włącznie. Leczenie polega na
ostrożnym przywróceniu drożności i usunięciu zrostów. Niekiedy trzeba eliminować krowę z
hodowli z powodu trudności zajścia w ciążę.
5. Odma pochwy (pneumovagina)
Odmą pochwy nazywamy przedostawanie się i gromadzenie się powietrza w chorobowo
zmienionej i nienormalnie rozszerzonej pochwie. Występuje najczęściej u klaczy, czasem
stwierdza się ją u krów. Do odmy pochwy dochodzi najczęściej w przypadkach niedomkniętej
szpary sromowej oraz niezupełnej inwolucji tkanki okołopochwowej po ciężkich porodach. Do
występowania tego schorzenia usposabia również obrzęk błony śluzowej pochwy oraz wszystkie
czynniki, które utrudniają zamknięcie szpary sromowej (urazy, pęknięcia krocza itp.). Przez
niedomkniętą szparę sromową powietrze wraz z drobnoustrojami dostaje się do pochwy, a przy
otwartej szyjce macicy także do macicy, co bywa przyczyną przewlekłego zapalenia tych części
dróg rodnych.
Charakterystycznym objawem odmy pochwy jest bulgocący szmer, szczególnie słyszalny
przy ruchu zwierzęcia. Badanie przez prostnicę jest z reguły utrudnione ze względu na obecność
dużej ilości powietrza w pochwie.
Zlikwidowanie odmy pochwy możliwe jest tylko za pomocą operacji plastycznej. Zabieg
operacyjny polega na wycięciu po obu stronach przedsionka pochwy kawałków błony śluzowej w
kształcie trójkątów, których podstawę stanowi sklepienie przedsionka. Po zszyciu brzegów rany,
rozpoczynając od przedniego końca, szpara sromowa ulega uszczelnieniu. Skuteczne są również
techniki operacyjne stosowane w przypadkach gromadzenia się moczu w pochwie.
6. Gromadzenie się moczu w pochwie (urovagina)
Urovagina jest to schorzenie w przebiegu którego, dochodzi do gromadzenia się moczu w
przednim odcinku pochwy. Tego typu nieprawidłowości są zwykle następstwem ciężkich
porodów i urazów w tylnym odcinku dróg rodnych. Urovagina występuje najczęściej u krów
starszych z osłabioną strukturą anatomiczną pochwy i jej przedsionka spowodowaną
wielokrotnymi ciążami i porodami lub dysfunkcją mięśnia zwieracza przedsionka występującą po
porodzie, który w związku z tym nie zatrzymuje moczu, a pozwala na jego cofanie i gromadzenie
się w przedniej części pochwy. Gromadzeniu się moczu w pochwie sprzyja też ujemny bilans
energetyczny w pierwszych 6 tygodniach po porodzie, następstwem którego jest zanik
okołopochwowej tkanki łącznej i tkanki tłuszczowej. Prowadzi to do opuszczania się macicy wraz
z pochwą do jamy brzusznej i gromadzenia się na dnie pochwy moczu. W rezultacie dochodzi do
takiej sytuacji, że ujście cewki moczowej znajduje się wyżej niż dno pochwy, której przednia część
znajduje się znacznie niżej niż tylna (przemieszczenie się pochwy w kierunku przedniobrzusznym). Mocz z trudem wydostaje się na zewnątrz i siłą ciężkości przesuwa się w kierunku
ujścia zewnętrznego szyjki macicy. Gromadzący się mocz, niekiedy w znacznej ilości, powoduje
dalsze przesuwanie się pochwy w kierunku jamy brzusznej.
Urovagina występuje także często u jałówek wykorzystywanych jedynie jako dawczynie
embrionów. Hormony stosowane u nich w celu wywołania superowulacji prowadzą do
zwiotczenia więzadeł miednicy i w efekcie do przemieszczenia pochwy w kierunku przedniobrzusznym i gromadzenia się moczu.
Macica opadając do jamy brzusznej pod wpływem w/w czynników wciąga nie tylko pochwę
ale i odbyt do jamy miednicznej. Szpara sromowa przebiega wówczas prawie poziomo, a pod
ogonem krowy powstaje wgłębienie. Nasada ogona bywa wysoko osadzona a grzbiet często
wygina się łęgowato.
Z powodu nienormalnego ułożenia tylnych części układu rozrodczego część moczu przy
oddawaniu nie jest wydalana na zewnątrz lecz pozostaje na dnie w przednim odcinku pochwy.
Gromadzący się mocz drażni błonę śluzową pochwy i szyjki macicy prowadząc do ich
przewlekłego zapalenia. Mocz może dostać się także poprzez szyjkę do macicy i wywołać
endometritis. Stan zapalny dróg rodnych w połączeniu z plemnikobójczym działaniem moczu
prowadzi z reguły do niepłodności.
Diagnostyka
Z reguły już przy oglądaniu zewnętrznych narządów płciowych krowy zauważa się
nieprawidłowe ułożenie szpary sromowej oraz mniej lub bardziej widoczne wgłębienie pod
ogonem. Decydujące w rozpoznaniu jest badanie waginoskopowe. Po wprowadzeniu wziernika
stwierdza się, że pochwa ma wyraźnie przednio-brzuszny przebieg a w jej przednim odcinku
gromadzi się mocz. Uważa się, że obecność ponad 100 ml moczu w pochwie jest wskazaniem do
zabiegu chirurgicznego. Ilość moczu zgromadzonego w pochwie może być różna, u niektórych
krów nawet do 3,5 l. W przypadku obecności dużej ilości moczu w przednim odcinku pochwy
może on zakrywać nawet ujście zewnętrzne szyjki macicy. W badaniu waginoskopowym
zewnętrzne ujście szyjki macicy jest z reguły zaczerwienione i obrzękłe. U większości krów
stwierdza się jednocześnie chroniczne stany zapalne macicy. Stopień zaawansowania zmian
patologicznych w macicy można wykazać wykonując biopsję błony śluzowej macicy. Wykonanie
biopsji macicy jest ważnym elementem badań wykazującym stopień uszkodzenia ściany macicy.
Prognoza
Urovagina prowadzi z reguły do niepłodności. Zbierający się mocz w pochwie działa
toksycznie na zdeponowane tu podczas krycia naturalnego plemniki. Także podczas inseminacji
szanse na zapłodnienie są znacznie ograniczone ponieważ prawie zawsze występuje zapalenie
szyjki macicy oraz w większości przypadków również zapalenie błony śluzowej macicy.
Leczenie
Celem leczenia jest skorygowanie topograficznych anomalii w obrębie pochwy, przedsionka
pochwy i krocza aby zapobiec przepływowi moczu ku przodowi w kierunku zewnętrznego ujścia
szyjki macicy. Najczęściej stosowanymi metodami leczenia tej przypadłości u krów są: plastyka
pochwy oraz przedłużenie cewki moczowej.
7. Przerwanie krocza
Do przerwania krocza dochodzi w trakcie ciężkiego porodu. Niepełne zamknięcie sromu
prowadzi do zanieczyszczenia pochwy kałem. Następstwem są często przewlekłe stany zapalne
błony śluzowej pochwy.
Leczenie - operacja zszycia przerwanego krocza.
8. Nowotwory pochwy
Nowotwory pochwy u zwierząt spotykane są rzadko (najczęściej u krów i mięsożernych). U
bydła w pochwie mogą być: włókniaki, włókniakomięsaki, mięsaki, naczyniaki i raki. W obrębie
przedsionka pochwy i sromu: włókniakobrodawczaki, gruczolaki, tłuszczaki, naczyniaki, mięsaki
i raki. Spotyka się także guzowatą formę białaczki. Wczesne rozpoznanie zdarza się niezbyt
często, dopiero gdy nowotwory wystają poza szparę sromową lub utrudniają krycie. Mają zwykle
postać tworów obłych o powierzchni gładkiej lub kalafiorowatej, koloru różowo-czerwonego
często pokryte śluzowo-ropną wydzieliną. Połączone są ze ścianą szypułą bądź bardzo szeroką
podstawą . Zwykle występują pojedynczo.
Leczenie nowotworów pochwy polega na operacyjnym ich usunięciu. Zabieg chirurgiczny
wskazany jest tylko w przypadku względnie łagodnych nowotworów. Nowotwory mające torebkę
najlepiej wyłuszczyć, uszypułowane podwiązać u podstawy i usunąć.
9. Zapalenie przedsionka pochwy (vestibulitis)
Występuje stosunkowo często zarówno u jałówek, krów pierwiastek jak i wieloródek. Związane
tj. z dużą ekspozycją tej części układu rozrodczego na zabrudzenia kałem, ściółką, zabrudzonym
ogonem . Czynnikami usposabiającymi są także nieodpowiednie stanowiska oraz te czynniki które
powodują zapalenie pochwy.
10. Wady wrodzone powodujące zakłócenia płodności
(niedorozwój, zarośnięcia przegrody w przedsionku i pochwie itp. - zwykle są związane z
obustronnym niedorozwojem jajników oraz frymartynizmem).
11. Pochwica (vaginismus)
Jest to stan chorobowy sromu oraz pochwy cechujący się nadwrażliwością (przeczulicą)
przejawiającą się odruchowym napięciem mięśni sromu i odbytu. Obserwowany głównie u klaczy,
rzadziej u bydła. Według innych występowanie jej u bydła budzi wątpliwości.
Schorzenia szyjki macicy
Szyjka macicy jest bardzo ważną częścią układu rozrodczego, przez którą do macicy przedostają
się plemniki, zatem jakiekolwiek zmiany chorobowe w jej obrębie prowadzić mogą do zaburzeń
płodności. Zaburzenia płodności przy stanach chorobowych szyjki macicy są najczęściej
wynikiem jej niedrożności lub stanów zapalnych. Schorzenia szyjki macicy towarzyszą z reguły
schorzeniom powstałych części układu rozrodczego. Samodzielne stany chorobowe szyjki
występują rzadko.
1. Wrodzone nieprawidłowości szyjki macicznej
Zalicza się do nich: brak lub niedorozwój szyjki macicy, szyjkę podwójną lub jedną szyjkę
dwuujściową.
2. Zwężenia i zbliznowacenia szyjki macicznej .
Kanał szyjki macicy u bydła ma bardzo wąskie światło i przebieg lekko śrubowaty. Fałdy
pierwotne błony śluzowej oraz znajdujące się na nich fałdy wtórne stwarzają niekiedy wrażenie
rzekomego zwężenia kanału. Dotyczy to zwłaszcza jałówek gdzie niekiedy jest bardzo trudno
przejść pipetą inseminacyjną lub cewnikiem domacicznym przez kanał szyjki macicy. Uważa się,
że u jałówek mogą występować także wrodzone, czynnościowe zwężenia kanału szyjki macicy,
które uwidaczniają się w czasie rui w postaci niedostatecznego jej rozwarcia. W obu przypadkach
wskazane jest bardzo ostrożne rozwarcie szyjki za pomocą palca, specjalnego rozwieracza szyjki
lub nacięcie specjalnym nożem.
Zwężenia szyjki macicy należy więc traktować jako przyczynę niepłodności jeżeli utrudniają
one lub hamują odpływ fizjologicznych wydzielin macicznych np. śluzu w czasie rui, gdy nie
można wprowadzić do jej kanału pipety inseminacyjnej oraz w stanach patologicznych gdy
zatrzymywane są wypływy będące następstwem zapalenia macicy. Zarówno zwężenia jak i
zbliznowacenia szyjki macicy są następstwem urazów szyjki macicy przy ciężkich porodach np.
pęknięcie szyjki, brutalnych próbach jej udrażniania albo rozwarcia, uszkodzeń i skaleczeń
spowodowanych nieumiejętnym wprowadzaniem pipety a także przebytych stanów zapalnych.
Zarówno urazy jak i stany zapalne prowadzić mogą do całkowitego zrostu i zamknięcia światła
szyjki. Blizny powstałe po pęknięciu szyjki macicy w czasie porodu uniemożliwiają całkowite
zamknięcie jej kanału. Uniemożliwia to skuteczne krycie lub unasienianie samicy.
Większość tych zmian rokuje ni...
Plik z chomika:
chmura_90
Inne pliki z tego folderu:
Położnictwo - MLEKO, notatki z ćw.PDF (45953 KB)
 POROD CIEZKI - PRZYCZYNY.ppt (19629 KB)
 Profilaktyka i terapia w okr.zasuszenia.ppt (8579 KB)
 rozród - gosp. egz. 2013.pdf (5847 KB)
 Układ obronny wymienia krów.ppt (1867 KB)

Inne foldery tego chomika:


andrologia
chirurgia zwierzęta gospodarskie
 choroby ptaków
 dietetyka
 weterynaria sądowa
Zgłoś jeśli naruszono regulamin





Strona główna
Aktualności
Kontakt
Dział Pomocy
Opinie


Regulamin serwisu
Polityka prywatności
Copyright © 2012 Chomikuj.pl
Download