© Paweł Możejko Przekroje czynne na rozproszenie elektronów na biodrobinach Paweł Możejko Zespół Fizyki Atomowej Katedra Fizyki Atomowej i Luminescencji Wydział Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej Politechnika Gdańska © Paweł Możejko Oddziaływanie promieniowania jonizującego z materią Wpływ promieniowanie jonizującego na DNA: • indukuje zniszczenia DNA mogące zmieniać funkcjonowanie komórki i prowadzić do zmian kancerogennych. • indukuje obumieranie komórki Niskoenergetyczne elektrony wtórne są wynikiem oddziaływania promieniowania jonizującego z materią © Paweł Możejko Zniszczenia DNA i RNA indukowane oddziaływaniem z niskoenergetycznymi elektronami • • • Niski próg energetyczny na pojedyncze (SSB) i podwójne (DBS) przerwania nici DNA w skutek bombardowania niskoenergetycznymi elektronami DSB wydają się być procesami jedno elektronowymi (oneelectron-hit process) Struktury rezonansowe i złożona zależność energetyczna B. Boudaiffa, P. Cloutier, D. Hunting, M.A. Huels, L.Sanche, Science 287 (2000) 1658 Abdoul-Carime et al., Radiat. Res. 155 (2001) 625 © Paweł Możejko Astrobiologia • • Proste prebiotyczne reakcje mogą prowadzić do produkcji wielu składników biochemicznych makrocząsteczek Atmosfera Ziemi mogła być silnie zredukowana bogata w – metan CH4 – amoniak NH3 – wodę H2O – wodór H2 •Intensywne działanie światła •Silne wyładowania atmosferyczne © Paweł Możejko Astrobiologia c.d. • Lata 50 –te Stanley Miller & Harold Urey – doświadczalne odtworzenie warunków prebiotycznych CH4 NH3 H2 skraplacz H2O W wyniku powstały między innymi aminokwasy alanina i glicyna z wydajnością około 2%. Wydajność silnie zależy od dostarczanego węgla w postaci CH4. Bardziej złożone aminokwasy jak glutamina i leucyna były produkowane w mniejszych ilościach. © Paweł Możejko Astrobiologia cd. Reakcje w cienkich warstwach skondensowanego (~25 K) amoniaku i kwasu octowego indukowane oddziaływaniami z niskoenergetycznymi elektronami prowadzą do powstania glicyny. A. Lafosse, M. Bertin, A. Domaracka, D. Pliszka, E. Illenberger and R. Azria Phys. Chem. Chem. Phys. 8 (2006) 5564 © Paweł Możejko Doświadczalne metody badań oddziaływań elektronów z biodrobinami Zderzenia w fazie gazowej Zderzenia w fazie skondensowanej + Electron beam - Kontrola p, T PDI, rozproszenia wielokrotne, perturbacje stanów rezonansowychtrudności w interpretacji P. Możejko, A.D. Bass, L. Parenteau and L. Sanche J. Chem. Phys. 121 (2004) 10181 © Paweł Możejko Modelowanie modyfikacji DNA na skutek działania promieniowania jonizującego Proces oddziaływania DNA z promieniowaniem jonizującym zwykle modeluje się za pomocą metody Monte-Carlo. Jako dane wejściowe niezbędne są przekroje czynne na procesy rozproszeniowe towarzyszące oddziaływaniu promieniowania jonizującego z biomaterią oraz produktami ich reakcji. H2O © Paweł Możejko Potrzeba wyznaczenia przekrojów czynnych • W celu uwzględnienia efektów oddziaływania elektronów wtórnych z DNA przy modelowaniu skutków oddziaływania promieniowania jonizującego z biomaterią niezbędna jest znajomość przekrojów czynnych na rozproszenie elektronów na biodrobinach w szerokim zakresie energii • Określenie wydajności poszczególnych reakcji towarzyszących rozpraszaniu elektronów na biodrobinach również wymaga znajomości przekrojów czynnych na poszczególne reakcje • Przekroje czynne są także niezbędne do normalizacji wyników uzyskanych w skali względnej © Paweł Możejko Procesy rozproszenia sprężystego oraz jonizacja w zderzeniach elektronów z drobinami Rozproszenie sprężyste (AB)i + e− (Ei ) → (AB)i + e− (Ei ) rozpraszany elektron nie zmienia swojej energii kinetycznej, a rozpraszająca drobina pozostaje w tym samym stanie energetycznym Jonizacja indukowana zderzeniami z elektronami − − (AB)i + e− (Ei ) → (AB)+ + e (E ) + e (Ei − Eion − Ef ) f f w wyniku rozpraszania elektronu powstaje jon dodatni (AB)+, rozpraszany elektron traci część swojej energii kinetycznej, a dodatkowy elektron wyrwany z drobiny posiada energię kinetyczną Ei-Eion-Ef, gdzie Eion jest energią jonizacji © Paweł Możejko Model BEB (Binary-encounter-Bethe) Przekrój czynny na jonizację danego orbitala drobiny dany jest wzorem BEB σ 1 1 lnt lnt S , = 1 − 2 +1− − t +u+1 2 t t t +1 gdzie, S = 4πa20 N R2 /B 2 , u = U/B, t = T /B, a0 = 0.5292Å, R = 13.61eV Energia wiązania elektronów, B, energia kinetyczna elektronu na danym orbitalu, U, oraz liczba obsadzeń, N, wyznaczone mogą być za pomocą pakietów obliczeniowych chemii kwantowej – np. GAUSSIAN, GAMESS. Całkowity przekrój czynny na jonizację drobiny jest sumą przekrojów czynnych dla wszystkich orbitali. W. Hwang, Y.K. Kim and M.E. Rudd J. Chem. Phys. 104 (1996) 2956 © Paweł Możejko Jonizacja drobiny SiF4 w zderzeniach z elektronami 7 SiF4 Total ionization cross section [10 -20 2 m] 8 6 5 4 3 2 1 0 10 P. Możejko (2007) w przygotowaniu BEB R. Basner, M. Schmidt, E. Denisov and K. Becker J. Chem. Phys. 114 (2001) 1170 Experiment: total single total Calculations: DM MAR K.N. Joshipura, M. Vinodkumar, B.K. Antony and N.J. Mason Eur. Phys. J. D 23 (2003) 81 IAM+AR 100 Electron energy [eV] 1000 5000 © Paweł Możejko Potencjały jonizacji dla zasad DNA i RNA Ionization potential (eV) Method Uracil Cytosine Thymine Adenine Guanine B3LYP/6-311++G** a 9.25 8.59 8.76 8.12 7.68 B3PW91/6-311++G** a 9.33 8.66 8.85 8.14 7.69 BP/6-311++G** a 9.27 8.79 8.79 8.10 7.68 - 8.74 8.85 8.18 7.66 9.21 8.57 8.74 8.09 7.64 - 9.01 9.48 8.48 8.05 RHF/6-311 G (GAMESS) e 10.16 9.34 9.75 8.72 8.35 ROVGF/6-311 G (GAUSSIAN) 8.97 8.12 8.53 8.02 7.44 Experimental f - 8.68 8.87 8.26 7.77 Experimental g 8.35 - - - - Experimental h - - - 8.55 Experimental i - 8.94 9.14 8.44 8.24 8.76 8.91 8.47 7.99 MP2/6-31+G* b B3LYP/6-311G(2df,p) c RHF/3-21G d e MP2/cc-pVDZ j N. Russo ,M. Toscano, A. Grand J. Comp. Chem. 21 (2002) 1243 Wetmore, R.J. Boyd, L.A. Eriksson Chem. Phys. Lett. 322 (2000) 129-135 e P. Możejko and L. Sanche Radiat. Environ. Biophys. 42 (2003) 201 g B.I. Verkin, L.F. Sukhodub, I.K. Yanson Dokl. Biophys. 226-228 (1976) 100 i N.H. Hush, A.S. Cheung Chem. Phys. Lett. 34 (1975) 11 - M.D. Sevilla, D. Becker, M. Yan, S.R. Sommerfield J. Phys. Chem. 95 (1991) 3409 Ph. Bernhardt, H.G. Paretzke HG (2003) Int. J. Mass Spectrom. 223-224 (2003) 599 f V.M. Orlov, A.M. Smirnov, Y.M. Varshavsky Tetrahedron Lett. 48 (1976) 4377 h C.T. Hwang, C.L. Stumpf, Y.-Q. Yu, H.I. Kenttämaa Int. J. Mass Spectrom. 182/183 (1999) 253 j W.M. Huo, C.E. Dateo, G.D. Fletcher, NAS Technical Report (2006) NAS-06-009 a b c S.D. d © Paweł Możejko P. Możejko and L. Sanche Radiat. Environ. Biophys. 42 (2003) 201-211 Guanine Adenine Thymine Cytosine Uracil 20 Total ionization cross section [10 -20 2 m] Przekroje czynne na jonizację zasad DNA i RNA 15 10 5 0 7 10 100 H N C C H C C H O N H Cytozyna N H C C N C C H H C N O H H H N H 5000 Electron energy [eV] H H 1000 C C H N C H N H Adenina C O N N C N H Tymina O H C C C H H N N N C N Guanina H H C N H C O O C C H C N H Uracyl © Paweł Możejko 20 Ionization cross section [10 -20 2 m] Porównanie przekrojów czynnych na jonizację zasad DNA 15 Ph. Bernhardt and H.G. Paretzke Int. J. Mass Spectrom. 223/224 (2003) 599-611 Guanine, Adenine, Thymine, Cytosine 10 5 P. Możejko and L. Sanche Radiat. Environ. Biophys. 42 (2003) 201-211 Guanine, Adenine, Thymine, Cytosine 0 W.M. Huo, C.E. Dateo and G.D. Fletcher NAS Technical Report; NAS-06-009 (2006) 1-23 Guanine, Adenine, Thymine, 0 50 100 150 Electron energy [eV] Cytosine 200 © Paweł Możejko Porównanie przekrojów czynnych na jonizację dla cytozyny Cytosine 14 Ionization cross section [10 -20 2 m] 16 12 10 8 6 I.I. Shfranyosh, M.I. Sukhoviya and M.I. Shafranyosh J. Phys. B 39 (2006) 4155-4162 P. Możejko and L. Sanche Radiat. Environ. Biophys. 42 (2003) 201-211 W.M. Huo, C.E. Dateo and G.D. Fletcher NAS Technical Report; NAS-06-009 (2006) 1-23 Ph. Bernhardt and H.G. Paretzke Int. J. Mass Spectrom. 223/224 (2003) 599-611 4 2 0 8 10 100 Electron energy [eV] 1000 5000 © Paweł Możejko Przekroje czynne na jonizację molekularnych analogów grupy cukrowo-fosforanowej 2 14 Total ionization cross section [10 m] 16 -20 18 12 10 8 6 P. Możejko and L. Sanche Radiat. Phys. Chem. 73 (2005) 77-84 α-tetrahydrofurfuryl alcohol (C5H10O) 3-hydroxytetrahydrofuran (C4H8O2) Tetrahydrofuran (C4H8O) Phosphoric acid (H3PO4) 4 2 0 8 10 100 Electron energy [eV] 1000 4000 © Paweł Możejko Grupa cukrowo-fosforanowa a addytywność przekrojów 25 Ionization cross section [10 -20 2 m] 30 20 15 10 H3PO4 + C5H10O2 P. Możejko and L. Sanche Radiat. Phys. Chem. 73 (2005) 77-84 sugar-phosphate backbone unit Ph. Bernhardt and H.G. Paretzke Int. J. Mass Spectrom. 223/224 (2003) 599-611 5 0 8 10 100 Electron energy [eV] 1000 4000 © Paweł Możejko Obliczenia przekrojów czynnych na sprężyste rozproszenie elektronów na biodrobinach Obliczenia wykonano w formalizmie metody atomów niezależnych (IAM) (e.g. P. Możejko, B. Żywicka-Możejko and Cz. Szmytkowski Nucl. Instr. and Meth. Phys. Res. B 196 (2002) 245) dσ = dΩ Różniczkowy przekrój czynny: N fi (θ, k)fj∗ (θ, k) i σ(E) = Całkowity przekrój czynny: N = j sin(srij ) , srij 4π Imf (s = 0, k) = k 4π k N N Imfi (θ = 0, k) = i=1 σi (E). i=1 Przekroje czynne dla atomów uzyskano w metodzie fal parcjalnych: d2 l(l + 1) 2 − + k − 2 (Vstat (r) + Vpolar (r)) ul (r) = 0 dr2 r2 Przy warunku brzegowym: ul (0) = 0, Z Potencjały: Vstat (r) = − r 3 r→∞ ul (r) −→ Al ̂l (kr) − Bl n̂l (kr), ai exp(−βi r), Vpolar (r) = i=1 v(r) −α/2r4 r ≤ rc , r > rc © Paweł Możejko Różniczkowe przekroje czynne dla zasad DNA H 1000 Uracil 100 C H H C N C O O C N 10 H Adenine 100 20 40 60 80 100 120 140 160 180 H 1000 H Cytosine 100 C C H N H C N C 10 O N H 1 0,1 0,01 0 20 40 60 80 100 120 1000 140 160 180 H H H Thymine 100 H C C N C H C 10 O O N C C N C N C H 2 0 -20 0,01 Differential cross section [10 2 -20 Differential cross section [10 H -1 m sr ] -1 m sr ] 0,1 H N 1000 1 C C N H N 10 H 1 0,1 0,01 0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 O 1000 Guanine 100 N H C 10 C C H N N N C H C N H H 1 0,1 0,01 0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 Scattering angle [deg] H 1 0,1 0,01 0 20 40 60 80 100 120 140 160 Scattering angle [deg] 180 P. Możejko and L. Sanche Radiat . Environ. Biophys. 42 (2003) 201 © Paweł Możejko Różniczkowe przekroje czynne dla analogów deoxyrybozy i fosforanu Phosphoric acid (H3PO4) Tetrahydrofuran (C4H8O) 100 2 -1 m sr ] 1000 Differential cross section [10 -20 10 1 0,1 0,01 1000 α-tetrahydrofurfuryl alcohol (C5H10O2) 3-hydroxytetrahydrofuran (C4H8O2) 100 10 1 0,1 0,01 0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 Scattering angle [deg] P. Możejko and L. Sanche Radiat. Phys. Chem. 73 (2005) 77 © Paweł Możejko A.R. Milosavljevic, F. Blanco, D. Sevic, G. Garcia and B.P. Marinkovic Eur. Phys. J. D 40 (2006) 107 50 eV, 100 eV, 200 eV P. Możejko and L. Sanche Radiat. Phys. Chem. 73 (2005) 77 50 eV, 100 eV, 200 eV 10 Differential cross section [10 -20 2 -1 m sr ] Porównanie obliczonych różniczkowych przekrojów czynnych dla alkoholu tetrahydrofurfurylowego z wynikami doświadczalnymi 1 0,1 20 40 60 80 100 Scattering angle [deg] 120 140 © Paweł Możejko P. Możejko and L. Sanche Radiat. Environ. Biophys. 42 (2003) 201-211 Guanine Adenine Thymine Cytosine Uracil P. Możejko and L. Sanche Radiat. Phys. Chem. 73 (2005) 77-84 α-tetrahydrofurfuryl alcohol 3-hydroxytetrahydrofuran Tetrahydrofuran Phosphoric acid 50 Integral elastic cross section [10 -20 2 m] Całkowite przekroje czynne na rozproszenie sprężyste 40 30 20 10 0 100 1000 Electron energy [eV] © Paweł Możejko Aproksymacja całkowitych przekrojów czynnych na rozproszenie elektronów na biodrobinach σtot ≈ σelastic + σion ? 55 Test dla drobin wieloatomowych Cz. Szmytkowski, P. Możejko and A. Krzysztofowicz Radiat. Phys. Chem. 68 (2003) 307 Cz. Szmytkowski, P. Możejko, S. Kwitnewski, E. Ptasińska-Denga and A. Domaracka J. Phys. B 38 (2006) 2945 Cz. Szmytkowski, P. Możejko, S. Kwitnewski, A. Domaracka and E. Ptasińska-Denga J. Phys. B 39 (2006) 2571 50 Total cross section [10 -20 2 m] 45 40 35 30 25 20 15 SO2Cl2: SO2F2: SO2FCl: SO2: 10 5 exp. cal. exp. exp. cal. cal. cal. 0 8 10 100 1000 3000 Electron energy [eV] Akceptowalną zgodność zaobserwowaliśmy również dla wielu innych drobin wieloatomowych: • SF4 Cz. Szmytkowski, A. Domaracka, P. Możejko, E. Ptasińska-Denga and S. Kwitnewski J. Phys. B 38 (2005) 745 • NF3 Cz. Szmytkowski, A. Domaracka, P. Możejko, E. Ptasińska-Denga, Ł. Kłosowski, M. Piotrowicz and G. Kasperski Phys. Rev. A 70 (2004) 032707 • H2O & NO2 Cz. Szmytkowski and P. Możejko Opt. Applicata 36 (2006) w druku • C2F6,C3F6,C4F6, C6F6 P. Możejko and Cz. Szmytkowski (2007) w przygotowaniu © Paweł Możejko Pomiary całkowitych przekrojów czynnych na rozproszenie elektronów na molekularnych analogach deoxyrybozy Cel badań wyznaczenie z dużą precyzją całkowitych przekrojów czynnych na rozoproszenie elektronów na prostych analogach deoxyrybozy – tertahydrofuranie (C4H8O) oraz alkoholu tetrahydrofurfurylowym (C5H10O2) w szerokim zakresie energii (0.5-370 eV). poznanie zależności niskoenergetycznych struktur rezonansowych od fizykochemicznych parametrów badanych drobin weryfikacja całkowitych przekrojów dla badanych drobin aproksymowanych na podstawie obliczonych przekrojów czynnych na jonizację oraz sprężyste rozproszenie elektronów © Paweł Możejko Metoda pomiaru Pomiary wykonano w liniowej metodzie transmisyjnej IG I0 P T (i) Wiązka elektronów jest monoenergetyczna, równoległa, skupiona i bardzo wąska (ii) Koncentracja badanych drobin, n, jest na tyle niska, że zachodzą jedynie rozproszenia pojedyncze (iii) Detektor rejestruje jedynie elektrony, które nie doznały rozproszenia (iv) Detektor rejestruje elektrony z bardzo małego kąt bryłowego IG (E) = I0 (E) exp [−σ(E)nl] © Paweł Możejko Aparatura pomiarowa 127o elektrostatyczny spektrometr elektronów Natężenie prądu żarzenia katody 1-1.3 A Redukcja pola magnetycznego do 0.1 mT Próżnia (UHV) rzędu 10 mPa Ciśnienie badanego związku w komorze zderzeń 100 mPa Energia wiązki elektronów 0.3-370 eV Natężenie wiązki elektronów 1-100 pA Rozdzielczość energetyczna wiązki elektronów 50 meV e.g. Cz. Szmytkowski and P. Możejko Vaccum 63 (2001) 549 Całkowity przekrój czynny na rozproszenie elektronów na drobinach tetrahydrofuranu i alkoholu tetrahydrofurylowego 70 Total cross section [10 -20 2 m] 60 50 40 30 C5H10O2 P. Możejko, A. Domaracka, E. Patsińska-Denga and Cz. Szmytkowski Chem. Phys. Lett. 429 (2006) 378 C4H8O P. Możejko, E. Patsińska-Denga, A. Domaracka, Cz. Szmytkowski Phys. Rev. A 74 (2006) 012708 20 1 10 Electron energy [eV] 100 600 © Paweł Możejko © Paweł Możejko Tetrahydrofuran (C4H8O)- porównanie wyników 100 Experiment: P. Możejko, E. Ptasińska-Denga, A. Domaracka and Cz. Szmytkowski Phys. Rev. A 74 (2006) 012708 A. Zecca, Ch. Perazzolli and M.J. Brugner J. Phys. B 38 (2005) 2079 Calculations: D. Bouchiha, J.D. Gornfinkiel, L. G. Caron and L. Sanche J. Phys. B 39 (2006) 975 Total (elastic+inelastic), Total (elastic+inelastic) P. Możejko and L. Sanche. Radiat. Phys. Chem. 73 (2005) 77 ionization, elastic, elastic+ionization Elastic: C. Winstead and V. McKoy J. Chem. Phys. 125 (2006) 074302 S. Tonzani and Ch. Greene J. Chem. Phys. 125 (2006) 094504 Cross section [10 -20 2 m] 80 60 40 20 0 1 10 100 Electron energy [eV] 1000 2000 © Paweł Możejko Alkohol tetrahydrofurfurylowy (C5H10O2)– porównanie wyników 70 50 Cross section [10 -20 2 m] 60 40 30 20 10 Experiment: P. Możejko, A. Domaracka, E. Ptasińska-Denga and Cz. Szmytkowski Chem. Phys. Lett. 429 (2006) 378 Calculations: P. Możejko and L. Sanche. Radiat. Phys. Chem. 73 (2005) 77 elastic ionization ionization + elastic A.R. Milosavljevic, F. Blanco, D. Sevic, G. Garcia and B.P. Marinkovic Eur. Phys. J. D 40 (2006) 107 elastic inelastic total 0 1 10 100 Electron energy [eV] 1000 © Paweł Możejko Aproksymacja całkowitych przekrojów czynnych dla wybranych biodrobin 80 Experiment: α-Tetrahydrofurfuryl alcohol (C5H10O2) Tetrahyfrofuran (C4H8O) Theoretical evaluation: Guanine Adenine Thymine Cytosine α-Tetrahydrofurfuryl alcohol Uracil Tetrahyfrofuran Total cross section [10 -20 2 m] 70 60 50 40 30 20 10 0 50 P. Możejko, A. Domaracka, E. Patsińska-Denga and Cz. Szmytkowski Chem. Phys. Lett. 429 (2006) 378 100 500 Electron energy [eV] 1000 © Paweł Możejko Proste związki organiczne kwas octowy oraz kwas mrówkowy 8 8 2 m] 5 4 3 2 1 0 10 P. Możejko Eur. Phys. J ST (2007) w recenzji 100 Electron energy [eV] 1000 6 -20 Ionization cross section [10 Ionization cross section [10 -20 6 Formic acid HCOOH 7 Acetic acid CH3-COOH 2 m] 7 5000 5 4 3 2 1 0 10 M. Vinodkumar, K.N. Joshipura, C. Limbachiya and N. Mason, Phys. Rev. A, 74 (2006) 022721 S. Pilling, A.C.F. Santos, W. Wolff, M.M. Sant'Anna, A.L.F. Barros, G.G.B. de Souza, N.V. de Castro Faria, H.M. Boechat-Roberty, Mon. Not. R. Astron. Soc. 372 (2006) 1379 P. Możejko Eur. Phys. J ST (2007) w recenzji 100 Electron energy [eV] 1000 5000 © Paweł Możejko Jonizacja urydyny 35 Uridine Uracil+THFA Ionization cross section [10 -20 2 m] 30 25 20 15 10 5 0 10 100 Electron energy [eV] P. Możejko, w przygotowaniu 1000 © Paweł Możejko Aminokwasy 35 Tryptophan Phenylalanine Proline Glycine Alanine Ionization cross section [10 -20 2 m] 30 25 20 15 10 5 A.M. Scheer, P. Możejko, G.A. Gallup and P.D. Burrow w przygotowaniu 0 10 100 1000 4000 Electron energy [eV] Phenylalanine Tryptophan Alanine Proline Glycine Podsumowanie Obliczono przekroje czynne na jonizację dla szeregu biodrobin takich jak: zasady DNA i RNA, aminokwasy, analogi deoxyrybozy i grupy fosfatowej Obliczono różniczkowe i całkowite przekroje czynne na sprężyste rozproszenie elektronów na wybranych biodrobinach Zmierzono całkowite przekroje na zderzenia elektronów z wybranymi analogami deoxyrybozy: tetrahydrofuranem i alkoholem tetrahydrofurfurylowym Aproksymowano całkowite przekroje czynne dla zasad DNA i RNA dla średnich i dużych energii zderzenia © Paweł Możejko Publikacje 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 1. © Paweł Możejko Cz. Szmytkowski, P. Możejko, G. Kasperski and E. Ptasińska-Denga J. Phys. B 33 (2000) 15 Cz. Szmytkowski and P. Możejko Vaccum 63 (2001) 549 Cz. Szmytkowski, P. Możejko and G. Kasperski J. Phys. B 34 (2001) 605 P. Możejko, B. Żywicka-Możejko, and Cz. Szmytkowski Nucl. Instr. and Meth. Phys. Res. B 196 (2002) 245 Cz. Szmytkowski, P. Możejko and S. Kwitnewski J. Phys. B 35 (2002) 1267 Cz. Szmytkowski, S. Kwitnewski, P. Możejko and E. Ptasińska-Denga Phys. Rev. A 66 (2002) 014701 P. Możejko and L. Sanche Radiat. Environ. Biophys. 42 (2003) 201 P. Możejko, L. Parenteau, A.D. Bass and L. Sanche Radiat. Phys. Chem. 68 (2003) 215 Cz. Szmytkowski, P. Możejko and A. Krzysztofowicz Radiat. Phys. Chem. 68 (2003) 307 P. Możejko, A.D. Bass, L. Parenteau and L. Sanche J. Chem. Phys. 121 (2004) 10181 Cz. Szmytkowski, A. Domaracka, P. Możejko, E. Ptasińska-Denga, Ł. Kłosowski, M. Piotrowicz and G. Kasperski Phys. Rev. A 70 (2004) 032707 Cz. Szmytkowski, A. Domaracka, P. Możejko, E. Ptasińska-Denga and S. Kwitnewski J. Phys. B 38 (2005) 745 Cz. Szmytkowski, P. Możejko, S. Kwitnewski, E. Ptasińska-Denga and A. Domaracka J. Phys. B 38 (2005) 2945 P. Możejko and L. Sanche Radiat. Phys. Chem. 73 (2005) 77 Cz. Szmytkowski, P. Możejko, S. Kwitnewski, A. Domaracka and E. Ptasińska-Denga J. Phys. B 39 (2006) 2571 P. Możejko, E. Ptasińska-Denga, A. Domaracka and Cz. Szmytkowski, Phys. Rev. A 74 (2006) 012708 P. Możejko, A. Domaracka, E. Ptasińska-Denga, and Cz. Szmytkowski Chem. Phys. Lett. 429 (2006) 378 A. Domaracka, P. Możejko, E. Ptasińska-Denga and Cz. Szmytkowski J. Phys. B 39 (2006) 4289 Cz. Szmytkowski and P. Możejko Opt. Applicata 36 (2006) w druku P. Możejko, Eur. Phys. J. ST (2007) w recenzji A.M. Scheer, P. Możejko, G.A. Gallup and P.D. Burrow „Total DEA cross sections of selected amino acids” w przygotowaniu © Paweł Możejko Podziękowania Współpraca Zespół Fizyki Atomowej PG Cz. Szmytkowski Bożena Żywicka-Możejko Elżbieta Ptasińska-Denga Alicja Domaracka University of Sherbrooke L. Sanche L. Parenteau A.D. Bass