Zatrudnienie bezpośrednie polskich obywateli we Francji Całkowite

Zatrudnienie bezpośrednie polskich obywateli we Francji
Całkowite otwarcie francuskiego rynku pracy z dniem 1 lipca 2008
Definicje
Swoboda przepływu pracowników jest jedną z czterech fundamentalnych zasad, na których opiera się
funkcjonowanie rynku wewnętrznego Unii Europejskiej - UE (obok swobody przepływu towarów, usług i
kapitału).
Zgodnie z art. 39-42 Traktatu Wspólnot Europejskich) zapewnia prawo do życia i pracy w innym państwie
członkowskim wewnątrz Wspólnoty.
Swoboda przepływu pracowników obejmuje 3 elementy:
- prawo dostępu do rynku pracy państw członkowskich (art. 39 ust. 3 TWE).
- zakaz nierównego traktowania pracowników z innych państw członkowskich ze względu na
obywatelstwo - odnośnie zatrudnienia, wynagrodzenia oraz innych warunków pracy (art. 39 ust. 2 TWE);
- zakaz ograniczeń w wykonywaniu pracy przez obywateli z innych państw.
Ma ona charakter zbliżony do praw i wolności konstytucyjnych oraz gwarantuje jednostce wybór miejsca
zamieszkania i pracy, w których uzyska ona najlepsze warunki życiowe i ekonomiczne.
Prawo to przysługuje wszystkim obywatelom UE (z wyjątkiem obywateli państw członkowskich UE
objętych okresami przejściowymi).
Rys historyczny
W związku z możliwością określoną w Traktatach Akcesyjnych Estonii, Łotwy, Litwy, Węgier, Polski,
Czech, Słowacji i Słowenii z UE, Francja wprowadziła od 1-go maja 2004 r. (tj. od daty członkostwa
tych krajów w UE) oraz od 1-go stycznia 2007r. dla Bułgarii i Rumunii, okres przejściowy w zakresie
wolnego dostępu obywateli tych 10-iu krajów do jej rynku pracy. W okresie tym obywatele w/w
krajów są zobowiązani uzyskać zezwolenie na pracę w celu wykonywania zarobkowej pracy najemnej na
terytorium Republiki Francuskiej.
Następnie od dnia 1-go maja 2006 r. rząd francuski przystąpił do stopniowego, kontrolowanego
znoszenia przeszkód w wolnym dostępie do miejscowego rynku pracy. Dotyczy ono wówczas 61
zawodów „deficytowych" z 7-u sektorów: 1)budownictwo i roboty publiczne; 2) hotelarstwo, gastronomia
i żywienie; 3) rolnictwo; 4) mechanika i obróbka metali; 5) przemysł przetwórczy; 6) handel i sprzedaż;
7) utrzymanie czystości.
Przystępując do stopniowego i kontrolowanego znoszenia przeszkód dla wolnego napływu pracowników,
Francja utrzymała jednak obowiązek uzyskania zezwolenia na pracę oraz obowiązek uiszczenia
przez pracodawcę podatków i opłat na rzecz ANAEM [1]. Nowością i obrębnością procedury
obowiązującej od 1 maja 2006r. w przypadku rekrutacji w jednym z 61 zawodów była rezygnacja
administracji francuskiej z rozpatrywania wniosku w kontekscie sytuacji na francuskim rynku
pracy. Oznacza to, że pracodawca, który chce zatrudnić obywatela polskiego, nie ma obowiązku
wcześniejszego poszukiwania kandydata na francuskim rynku pracy na oferowane stanowisko i
udowodnienia tych poszukiwań przed administracją pracy.
Ponadto, na podstawie ustawy z dnia 24 lipca 2006r o imigracji i integracji oraz dekretów wykonawczych
do niej, w tym dekretu z dnia 11 maja 2007r., z dniem 1- ego lipca 2007r. dostęp całkowity do
francuskiego rynku pracy uzyskali obywatele polscy, którzy ukończyli we Francji studia i uzyskali
francuski dyplom MASTER II (studia 5-cio letnie) albo jego odpowiednik (dawne DEA i DESS) i którzy
podejmują zatrudnienie zgodne z ich wykształceniem oraz za wynagrodzenie odpowiadające
półtorakrotności SMIC'u.
Na posiedzeniu Komitetu Międzyresortowego ds. Kontroli Imigracji w dniu 7 listopada 2007r. Francja
podjęła decyzję o rozszerzeniu listy 61 zawodów o kolejnych 89. Rozporządzenie w tej sprawie zostało
wydane w dniu 18 stycznia 2008r. Odtąd też złagodzone kryteria uzyskania zezwolenia na pracę
poprzez likwidację kryterium sytuacji na francuskim rynku pracy objęły 150 zawodów.
W dniu 28 czerwca 2008 r. w trsakcie szczytu polsko-francuskiego, Prezydent RF oficjalnie
zapowiedział całkowite otwarcie francuskiego rynku pracy najpóźniej z dniem 1-ego lipca 2008r.
Dotyczyć ono będzie 8 krajów, które przystąpiły do UE w 2004 r., w tym Polski.
Dane statystyczne
Analiza francuskich danych statystycznych dotyczących liczby wydanych obywatelom polskim liczby
zezwoleń na pracę we Francji za okres 1/1/2003r. do 31/12/2007r. pozwala zauważyć następujące
tendencje:
- w sferze zezwoleń stałych na wykonywanie pracy - obserwuje się regularny wzrost liczby wydawanych
zezwoleń (z 211 w 2003r. do 1 198 w 2007r.);
- w sferze zezwoleń czasowych - generalnie obserwuje się spadek liczby wydanych zezwoleń czasowych
(z 1.177 w 2003r. do 686 w 2007r.).;
- w sferze zezwoleń na pracę sezonową - obserwuje się systematyczny wzrost liczby wydanych zezwoleń
(z 6.668 w 2003 r. do 8.192 w 2005r. i 11 971 w 2007r.).
Co oznacza całkowite otwarcie francuskiego rynku pracy ?
Całkowite otwarcie francuskiego rynku pracy oznacza zniesienie ograniczeń wynikających z prawa
krajowego i ustanowienie swobodnego przepływu pracowników.
Od tego momentu, zapowiedzianego przez Prezydenta RF N. SARKOZY na dzień 1 -ego lipca 2008r.,
obywatele Polski oraz pozostałych państw członkowskich UE objętych całkowitym otwarciem francuskiego
rynku pracy nie będą zobowiązani do uzyskania zezwolenia na pracę w celu wykonywania zarobkowej
pracy najemnej w jakimkolwiek zawodzie na całym terytorium Francji.
Jednakże w zakresie wykonywania zawodów reglamentowanych (adwokat, księgowy, itd.) będą oni
poddani regulacjom francuskim obowiązującym w danym sektorze.
Obywatele w/w państw członkowskich UE, podejmujący pracę najemną na terytorium Francji z dniem
całkowitego otwarcia francuskiego rynku pracy nabywają prawa i obowiązki wynikające z francuskiego
kodeksu pracy oraz innych regulacji (np. w zakresie ubezpieczeń społecznych, itd.).
Obywatele ci nie są również zobowiązani do posiadania karty pobytu. Jednakże, jeśli życzyliby sobie taką
otrzymać, organy prefektury zobowiązane są wydać dokument.
Aby uzyskać więcej informacji, proszę zapoznać się z poniższymi aktami prawnymi (wersja francuska):
1. Code de l'entrée et du séjour des étrangers et du droit d'asile
2. JORF n°0149 du 27 juin 2008 page 10333, texte n° 9
3. JORF n°0017 du 20 janvier 2008 page 1046 , texte n° 8
Opracowanie: Agnieszka CZUPRYNIAK, I Sekretarz, Ambasada RP w Paryżu
[1] Krajowa Agencja ds. Cudzoziemców i Migracji