2. Zablokowanie prywatyzacji a koszty obsługi długu publicznego

Konsekwencje zablokowania prywatyzacji
w latach 2006-2007
Michał Chyczewski Andrzej Domański Jeremi Mordasewicz Andrzej Rzońca
Warszawa, 18 października 2007 r.
1. Tempo prywatyzacji w latach 2006-2007
W całym okresie transformacji prywatyzacja nie była prowadzona tak
wolno, jak w 2 ostatnich latach
35000
28000
21000
14000
7000
0
2006
plan 2006
2007
plan 2007
plan 2008
średnio w
średnio w
średnio w
latach 2002- latach 1991- latach 19982005
2005
2001
Przychody z prywatyzacji w latach 1991-2007 w cenach z 2006 roku
2000
1. Tempo prywatyzacji w latach 2006-2007
Niskich przychodów z prywatyzacji nie da się wyjaśnić wysokim
stopniem zaawansowania przekształceń własnościowych w Polsce
16,0
12,0
8,0
4,0
cy
H
on
gk
on
g
m
N
ie
Es
to
ni
a
98
W
ęg
hy
ze
c
C
ry
04
a
tw
Li
Ło
tw
a
uł
ga
ria
B
os
ja
R
en
ia
Sł
ow
ac
ja
Sł
ow
ja
ho
rw
ac
C
Po
ls
ka
U
kr
ai
na
0,0
Odsetek zatrudnionych w sektorze publicznym w wybranych krajach
2. Zablokowanie prywatyzacji a koszty obsługi długu publicznego
Zablokowanie prywatyzacji było – w warunkach dużego deficytu –
równoznaczne z istotnym przyrostem długu publicznego
50000
40000
30000
20000
10000
0
Plan
Średnia z 02-05
Średnia z 91-05
Średnia z 98-01
2000
Skala spadku długu publicznego dla alternatywnych scenariuszy prywatyzacji w latach 2006-2007 (w mln)
2. Zablokowanie prywatyzacji a koszty obsługi długu publicznego
Od tego zwiększonego długu zapłacimy w przyszłym roku 0,28-2,61 mld
zł (w zależności od przyjętej wielkości przychodów z prywatyzacji
możliwych do zrealizowania w latach 2006-2007). Ewentualny ubytek
dochodów z dywidend byłby około 2 razy mniejszy
2800
2100
1400
700
0
Plan
Średnia z 02-05
Średnia z 91-05
spadek kosztów obsługi długu
Średnia z 98-01
2000
ubytek dochodów z dywidend
Skala spadku kosztów obsługi długu w 2008 roku vs ubytek dochodów z dywidend
w przypadku alternatywnych scenariuszy prywatyzacji w latach 2006-2007 (w cenach z br.)
2. Zablokowanie prywatyzacji a koszty obsługi długu publicznego
Najmocniej – tj. o 0,30-2,80 mld – koszty te wzrosną w 2012 roku
3000
2250
1500
750
0
2008
Plan
2009
Średnia z 02-05
2010
Średnia z 91-05
2011
Średnia z 98-01
2012
2000
Skala spadku kosztów obsługi długu w latach 2008-2012 w przypadku
alternatywnych scenariuszy prywatyzacji w latach 2006-2007 (w cenach bieżących)
W sumie, w latach 2008-2012 będziemy musieli przeznaczyć na odsetki
od długu o 1,21-11,20 mld zł więcej niż przeznaczylibyśmy przy
szybszej prywatyzacji
2. Zablokowanie prywatyzacji a koszty obsługi długu publicznego
Ale odsetki od tego długu będziemy musieli płacić także później.
Łącznie (w cenach z br.) zapłacimy o 10,28-94,65 mld zł więcej niż
moglibyśmy, gdyby nie zablokowano prywatyzacji
100000
75000
50000
25000
0
Plan
Średnia z 02-05
Średnia z 91-05
spadek kosztów obsługi długu
Średnia z 98-01
2000
ubytek dochodów z dywidend
Łączna skala spadku kosztów obsługi długu vs ubytek dochodów z dywidend w przypadku
realizacji alternatywnych scenariuszy prywatyzacji w latach 2006-2007 (w cenach z br.)
2. Zablokowanie prywatyzacji a koszty obsługi długu publicznego
Nawet po uwzględnieniu kosztu pieniądza w czasie, koszt zablokowania
prywatyzacji w postaci większych odsetek od podbitego długu jest
olbrzymi – 5,1-47,3 mld zł. Tylko około połowy tych zwiększonych
kosztów obsługi długu mogą pokryć większe dochody z dywidend
50000
37500
25000
12500
0
Plan
Średnia z 02-05
Średnia z 91-05
spadek kosztów obsługi długu
Średnia z 98-01
2000
ubytek dochodów z dywidend
Łączna skala spadku kosztów obsługi długu vs ubytek dochodów z dywidend w przypadku realizacji
alternatywnych scenariuszy prywatyzacji w latach 2006-2007 (po uwzględnieniu kosztu pieniądza w czasie)
2. Zablokowanie prywatyzacji a koszty obsługi długu publicznego
Wzrost kosztów obsługi długu może być większy od naszych szacunków,
natomiast dochody z dywidend powinny być raczej niższe
Wybrane założenia przy
szacowaniu kosztów obsługi długu
Wybrane założenia przy
szacowaniu dochodów z dywidend
•Dzięki większym przychodom z
prywatyzacji zmniejszyłyby się
wszystkie emisje SPW
•Nie uwzględniono wpływu potrzeb
pożyczkowych na rentowność SPW
•W przyszłości utrzyma się
rentowność SPW z ostatnich 2 lat
•Koszty będą w pełni pokrywane z
dochodów państwa
•Dokonano korekty wyceny tylko
akcji notowanych na GPW
•Zostaną zrealizowane plany
dochodów z dywidend
•Wszystkie firmy kontrolowane
przez państwo osiągają taką samą
stopę zwrotu z majątku
•Polityka wysokich dywidend nie
zmniejszy ich wysokości w
przyszłości
3. Zablokowanie prywatyzacji a czysta strata społeczna z tytułu
podatków na koszty obsługi długu
Zwiększone koszty obsługi długu będą wymagały wyższych podatków,
aby je sfinansować. Spadek produkcji z tym związany tylko w przyszłym
roku można szacować na 0,02-0,22 mld zł – 0,25-2,46 mld zł
2800
2100
1400
700
0
Plan
Średnia z 02-05
Średnia z 91-05
min
Średnia z 98-01
2000
max
Skala spadku czystej straty społecznej z tytułu podatków
w przypadku realizacji alternatywnych scenariuszy prywatyzacji w latach 2006-2007
4. Zablokowanie prywatyzacji a perspektywy rozwojowe
Zablokowanie prywatyzacji oznacza utrzymanie dużego sektora
publicznego, który nie rozwija się nawet w okresie dobrej koniunktury
14,0
10,5
7,0
3,5
0,0
-3,5
2006
sektor publiczny
2007
sektor prywatny
Produkcja sprzedana przemysłu w latach 2006-2007
ch
4. Zablokowanie prywatyzacji a perspektywy rozwojowe
80,0
10
75,0
8
70,0
6
65,0
4
60,0
2
Odsetek firm wykazujących zysk netto w 2006 roku
no
oso
bo
w
es
pó
lki
we
Rentowność netto w 2006 roku
Jed
Pr
ze
dsi
ęb
ior
stw
a
pa
ń
ny
łąc
z
tor
pu
bli
cz
Se
k
stw
o
n ie
ka
ne
zo
wa
aty
n ie
zw
FI
zN
spr
yw
Sp
ółk
i
e
pra
co
w
nic
z
Sp
ółk
i
Jednoosobowe
spólki
Sp
ółk
i
Przedsiębiorstwa
państwowe
Sp
ółk
i
Spółki
pracownicze
tor
pry
w
atn
Spółki z NFI
Spółki
sprywatyzowane
kapitałowo
Se
k
Spółki z
wniesienia
majątku
przedsiębiorstw
państwowych
ył
ąc
zn
ie
sie
nia
ma
ją
tk u
p rz
pit
ało
ed
wo
się
bio
rs
tw
pa
ńs
tw
ow
y
Nie ma w tym nic dziwnego, skoro sektor publiczny nie musi tak dbać o
swoje zyski, jak firmy prywatne…
4. Zablokowanie prywatyzacji a perspektywy rozwojowe
…co objawia się m.in. złą strukturą inwestycji…
60
45
30
15
0
sektor publiczny
sektor prywatny
budynki i lokale
maszyny, urządzenia techniczne i narzędzia
środki transportu
Struktura inwestycji w 2006 roku
4. Zablokowanie prywatyzacji a perspektywy rozwojowe
…czy kształtowaniem wynagrodzeń bez związku ze zmianami
wydajności pracy
10
7,5
5
2,5
0
sektor publiczny
dynamika wydajnosci pracy
sektor prywatny
dynamika płac
Dynamika wydajności pracy i wynagrodzeń w 2007 roku
4. Zablokowanie prywatyzacji a perspektywy rozwojowe
Zablokowanie prywatyzacji nie oznacza braku przepływu majątku
produkcyjnego i pracowników z sektora publicznego do sektora
prywatnego. Sektor publiczny likwiduje miejsca pracy nawet w okresie
dobrej koniunktury
6
4
2
0
-2
2006
2007
sektor publiczny
sektor prywatny
Dynamika zatrudnienia w latach 2006-2007