Temat: Sposoby odżywiania się organizmów. 1. Dlaczego organizmy potrzebują energii? • • • Wzrost i rozwój. Wykonywanie czynności fizjologicznych. Reagowanie na bodźce i ruch. Organizmy pozyskują energię z pożywienia. Jednak różnią się sposobem jej pozyskiwania. 2. Podział organizmów ze względu na sposób odżywiania się. a) b) Organizmy samożywne (autotrofy) – wytwarzają samodzielnie pokarm ze związków nieorganicznych. Organizmy cudzożywne (heterotrofy) – pobierają pożywienie w postaci gotowych związków organicznych. Podział organizmów ze względu na sposób odżywiania się. Organizmy fotosyntezujące Heterotrofy odżywiające się innymi organizmami Heterotrofy będące pasożytami Saprobionty: saprofagi i saprofity 3. Miejsce występowania i reakcja procesu fotosyntezy. Substraty fotosyntezy: Fotosynteza - złożony proces wytwarzania związków organicznych z prostych związków nieorganicznych przy udziale energii świetlnej. Zachodzi w zielonych częściach roślin – liściach, młodych łodygach, a także w niedojrzałych, zielonych owocach. - Dwutlenek węgla (CO2) – pobierany z powietrza za pomocą aparatów szparkowych oraz przetchlinek (rośliny lądowe) lub całą powierzchnią ciała (rośliny wodne). - Woda (H2O) - wraz z solami mineralnymi pobierana z gleby poprzez system korzeniowy (rośliny lądowe) lub całą powierzchnią ciała (rośliny wodne). Produkty fotosyntezy: - Glukoza lub inne bardziej złożone węglowodany, białka lub tłuszcze – potrzebne do wzrostu rośliny lub magazynowane jako substancje zapasowe. - Tlen – produkt uboczny fotosyntezy, wydalany do atmosfery przez aparaty szparkowe. Przekrój przez blaszkę liściową Rozmieszczenie chloroplastów W trakcie fotosyntezy energia świetlna przekształcana jest w energię potrzebną do wytworzenia glukozy. 4. Czynniki wpływająca na intensywność fotosyntezy. Światło – podstawowy czynnik, który warunkuje przebieg fotosyntezy; znaczenie ma barwa światła, jak i jego natężenie; zapotrzebowanie rośliny na światło zależy od gatunku (rośliny światłolubne, rośliny cieniolubne). Dwutlenek węgla – jest niezbędny do fotosyntezy; wzrost stężenia tego związku w bliskości rośliny, powoduje wzrost intensywności fotosyntezy (w atmosferze jest 0,03% CO2, maximum 1%!) Temperatura – nie może być zbyt niska (ok.0ºC) czy zbyt wysoka (powyżej 50ºC), bo hamuje to proces fotosyntezy; najintensywniej zachodzi w granicach 20 30ºC. Czynniki wpływająca na intensywność fotosyntezy. Woda – jej obecność decyduje o możliwości fotosyntezy, zapewniając, między innymi, otwarcie aparatów szparkowych. Sole mineralne – są źródłem magnezu potrzebnego do powstawania chlorofilu oraz do funkcjonowania enzymów biorących udział w fotosyntezie; niedobór pierwiastków hamuje proces fotosyntezy. Zadanie domowe: Wypisz po 5 przykładów organizmów z każdej podgrupy autotrofów i heterotrofów.