SZLAKI TURYSTYCZNE NA TERENIE MIASTA I GMINY CZERWIONKA-LESZCZYNY Szlaki piesze Informacje Piesze szlaki turystyczne otwierają drzwi do spotkania z przygoda, do poznania świata, zdobycia wiedzy i do aktywnego wypoczynku. Na terenie gminy Czerwionka-Leszczyny znajdują się 3 szlaki piesze. Poniżej zamieszczona jest mapka z ich umiejscowieniem. Szlaki piesze Szlak Początków Hutnictwa znakowany: na niebiesko przebiegający: z Rybnika do Żor Całkowita długość Szlaku Początków Hutnictwa wynosi 22 km. Jest to najstarszy szlak turystyczny we wschodniej części ziemi rybnickiej, wyznakowany w latach 60-tych XX wieku. Wiedzie terenami dawnej eksploatacji rudy darniowej, wykorzystywanej do wytopu żelaza w tzw. hamerniach. Eksponuje zabytki architektury oraz przyrodę „palowickiego pojezierza”. Szlak rozpoczyna się przy stacji PKP w Rybniku, biegnie przez centrum miasta, obok neogotyckiego kościoła pw. św. Antoniego, wybudowanego w latach 1903-1906. Następnie prowadzi przez dzielnice Paruszowiec i Ligocką Kuźnię, gdzie znajduje się drewniany kościół pw. św. Wawrzyńca, wzniesiony w 1717 roku. Dalej szlak pokonuje długi (ok. 6 km) leśny odcinek prowadzący do Szczejkowic. W miejscowości tej na uwagę zasługuje pochodzący z 1980 roku kościół parafialny pw. Matki Boskiej Pośredniczki Wszelkich Łask, reprezentujący nowoczesną architekturę sakralną. Następnie szlak wkracza na teren „palowickiego pojezierza” - rozległych kompleksów leśnych z urokliwymi zespołami stawów (Stawy Łańcuchowe, Łanuch, Garbocz). Można tutaj spotkać ptactwo wodne: kaczkę krzyżówkę, czernicę, zimorodka, perkoza dwuczubego, czaplę siwą, bociana czarnego i łabędzia niemego. Nad brzegiem Łanucha znajduje się pozostałość po Hucie Waleska, która produkowała w latach 1835-1855 żelazo metodą prymitywnego wytopu z rudy darniowej. Od ruin huty szlak doprowadza do stacji PKP w Żorach. Pozostałośc huty „waleska: na Łanuchu, tzw. gichta Drewniany Kościółek w Wielopolu Szlaki piesze Szlak Historii Górnictwa Górnośląskiego znakowany: na żółto przebiegający: z Rybnika do Łubianek Przez teren gminy Czerwionka-Leszczyny przebiega początkowy odcinek szlaku o długości 17 km. Długość całego interesującego szlaku turystycznego prowadzącego z Rybnika do miejscowości Łubianki, wynosi 100 km. Szlak łączy miejscowości związane z historią górnictwa na Górnym Śląsku. Są to głównie obiekty związane z górnictwem węgla kamiennego - m.in. tereny po małych kopalniach odkrywkowych i tzw. biedaszybach w Jaśkowicach. Trasa ta obfituje także w zabytki architektury i miejsca pamięci narodowej. Szlak prowadzi z centrum Rybnika, od stacji PKP w kierunku dzielnicy Wielopole, mija zabytkowe prezbiterium gotyckiego kościoła pw. Wniebowzięcia NMP z XV wieku. W pobliżu kąpieliska Ruda szlak doprowadza do granitowego obelisku w miejscu zbiorowej mogiły 446 więźniów oświęcimskich. W Wielopolu na uwagę zasługuje drewniany kościół pw. św. Katarzyny pochodzący z 1534 roku. Jest to najstarszy zabytek budownictwa drewnianego w Rybnickiem. Dalej przez las i dzielnicę Kamień szlak prowadzi do Leszczyn, gdzie wiedzie obok pomnika poświęconego 292 więźniom oświęcimskim z ewakuowanego obozu, zamęczonym w pobliżu stacji kolejowej Rzędówka w styczniu 1945 roku. Z Leszczyn szlak kieruje się w stronę Stanowic przez obszar pól, z których roztacza się wspaniała panorama okolicy. W Stanowicach przy szlaku znajduje się XIX-wieczna kapliczka z figurą św. Jana Nepomucena malowniczo przytulona do pomnikowej lipy drobnolistnej. Bełk jest ostatnią miejscowością na terenie gminy CzerwionkaLeszczyny, przez którą prowadzi szlak. Najcenniejszym zabytkiem Bełku jest drewniany kościół pw. św. Marii Magdaleny z XVIII wieku. Z centrum Bełku szlak wyprowadza przez dolinę rzeki Bierawki na wzgórze Ramża (325 m n.p.m.) i prowadzi dalej do Orzesza. Na stokach Ramży podziwiać można fragmenty 100-letnich buczyn. Kościół p.w. Św. Jacka w Stanowicach Drewniany kościół p.w. Św. Marii Magdaleny w Bełku Radarowa stacja meteorologiczna na wzgórzu Ramża Szlaki piesze Szlak Stulecia Turystyki znakowany: na zielono przebiegający: z Rybnika do Nieborowic Całkowita długość szlaku prowadzącego z Rybnika przez Paruszowiec, Kamień, Wilczą, Kuźnię Nieborowską do miejscowości Nieborowice, wynosi 26 km. Przez obszar gminy przebiega 12-kilometrowy odcinek biorący początek w Rybniku i prowadzący zachodnimi rubieżami Czerwionki-Leszczyn. Umożliwia on połączenie zwiedzania historycznego centrum Rybnika z eksploracją urokliwych leśnych zakątków w okolicy Przegędzy. Szlak rozpoczyna się przy stacji PKP w Rybniku i przez centrum miasta prowadzi do dzielnicy Paruszowiec. W centrum Rybnika na uwagę zasługują: • szpital Juliusz z zabytkową kaplicą św. Juliusza z 1869 roku, • klasycystyczny zamek z końca XVIII wieku (obecnie Sąd Rejonowy), • klasycystyczny ratusz miejski z 1822 roku oraz • kościół neogotycki pw. św. Antoniego. Z dzielnicy Paruszowiec szlak wiedzie przez rozległe tereny leśne z zachowanymi fragmentami bagiennych lasów olszowych. W pobliżu Przegędzy szlak doprowadza do urokliwego przysiółka Kanetowiec, gdzie znajduje się kilka stawów oraz leśne pole biwakowe. Kolejny leśny odcinek szlaku doprowadza do ośrodka MOSiR w Rybniku Kamieniu (hotel, basen, korty tenisowe). Następnie przez należący do Książenic przysiółek Kolonia Lasoki I, szlak wiedzie w kierunku Wilczej. Szlaki rowerowe Informacje • Przez teren gminy i miasta Czerwionka-Leszczyny przebiega 5 tras rowerowych, które zostały przygotowane zgodnie z projektem Rowerem po Śląsku, opracowanym na zlecenie Śląskiego Związku Gmin i Powiatów: Szlaki rowerowe kolor znakowania: żółty przebieg: Jaśkowice - Czerwionka - Malenie - Leszczyny długość na terenie gminy: 7,1 km Jest to główna trasa na terenie gminy i miasta Czerwionka-Leszczyny i docelowo będzie prowadzić z Katowic przez Mikołów, Orzesze, CzerwionkęLeszczyny, Rybnik, Racibórz do Krnova w Czechach. W obecnej chwili nie wszystkie odcinki tej trasy są oznakowane. Na obszarze gminy wiedzie od granicy Orzesza Jaśkowic brzegiem lasu pod górą Ramża do Czerwionki przez Malenie. Dalej szlak prowadzi obok stacji kolejowej w Leszczynach, gdzie warto zwrócić uwagę na rzeźbę umieszczoną w parku. Upamiętnia ona śmierć 380 więźniów obozu oświęcimskiego, którzy w styczniu 1945 roku, w czasie ewakuacji zostali rozstrzelani w pobliżu stacji kolejowej. Pomnik upamiętniający pomordowanych więźniów obozu oświęcimskiego Była kopalnia „Dębieńsko” Familoki na tzw. Starej Kolonii Szlaki rowerowe KOLOR: NIEBIESKI. PRZEBIEG: Ornontowice, Dębieńsko Wielkie, Bełk, Palowice, Woszczyce. DŁUGOŚĆ NA TERENIE GMINY: 12,6 km. Trasa z Ornontowic polnymi drogami dociera do Dębieńska Wielkiego - dzielnicy Czerwionki - Leszczyn, gdzie zobaczyć można kościół z początku XIX wieku, karczmę i ruiny dworku z tegoż okresu. Dalej jedziemy aleją kasztanową w kierunku południowym, wjeżdżamy w las, porastający Ramżę (325 m n.p.m.), najwyższe wzniesienie regionu. Wyjeżdżając z lasu napotykamy żółtą trasę rowerową nr 2, a następnie przejeżdżamy przez niestrzeżony przejazd kolejowy linii Rybnik Katowice, a potem obok zabudowań gospodarczych w Bełku. Z lewej strony w pewnym oddaleniu, widoczny jest między drzewami drewniany kościółek z 1753 roku, z cennym wyposażeniem wnętrza. Dojeżdżamy do drogi Rybnik - Katowice w dzielnicy Bełk, przekraczamy ją i przez przysiółki Marynów i Lasowiska dojeżdżamy do Palowic. W Palowicach warto zobaczyć drewniany kościółek pw. św. Trójcy z 1593 r., przeniesiony tu w 1981 r. z Leszczyn. Trasa prowadzi dalej leśnymi drogami do Woszczyc, gdzie można obejrzeć XIX wieczny pałacyk neobarokowy oraz kościół. Tu szlak się kończy. Kościół p.w. Św. Jerzego w Dębieńsku Dworek w centrum Palowic Drewniany kościół p.w. Trójcy Przenajświetszej w Palowicach Szlaki rowerowe KOLOR: CZERWONY. PRZEBIEG: Orzesze, Zazdrość, Palowice, Żory. DŁUGOŚĆ NA TERENIE GMINY: 5,4 km. Trasa lasem z Orzesza przez Zazdrość dociera do Palowic, gdzie mijamy trasę rowerową niebieską nr 291 i dojeżdżamy do centrum wsi, w której znajduje się klasycystyczny dwór z początku XIX w., usytuowany na skraju parku, a także oficyna dworska, dawna gorzelnia oraz XIX wieczne kapliczki. Stąd udajemy się w kierunku południowo-zachodnim na ulicę Szkolną i po krótkiej jeździe osiągamy las. Po chwili napotykamy biegnące z prawej strony znaki niebieskie pieszego szlaku Początków Hutnictwa ROW, które będą nam towarzyszyć aż na Gichtę. Jedziemy między pięknie położonymi stawami łańcuchowymi obfitującymi w ptactwo wodne, a następnie dojeżdżamy do Gichty, gdzie kończy się szlak Dworek w centrum Palowic Drewniany kościół p.w. Trójcy Przenajświetszej w Palowicach Szlaki rowerowe Szlak im. Oskara Michalika KOLOR: CZERWONY. PRZEBIEG: Rybnickie Błonie, Głaz Oskara Michalika, Przegędza DŁUGOŚĆ NA TERENIE GMINY: 5,7 km. Szlak rozpoczyna się na rybnickich Błoniach przy moście drogowym na Rudzie leśnymi drogami dociera na Kanetowiec, gdzie mijamy Szlak Stulecia Turystyki i dojeżdżamy przez gęste toczkowiny sosnowe docieramy do Głazu Oskara Michalika, jest to największy z dotąd poznanych głazów narzutowych w oklicy Rybnika. Do szlaku rowerowego wracamy znana juz ścieżka i udajemy się następnie drogą pożarowa.Po przejechaniu zwaetego lasu ukazuje się przysiółek Przegędzy – Kanetowiec. Nazwa przysiółka pochodzi od nazwiska młynarza Józefa Kanerta, który w połowie XIX wieku nabył tutejszy młyn. Po chwili napotykamy leśniczówkę. W pobliżu lesniczówki znajduje sie polana biwakowa i staw, gdzie organizowane są biwaki harcerskie przez harcerzy z czerwieńskiego hufca ZHP. Od kanetowaca rozpoczynamy długi i mozlolny podjazd. Po przejechaniu przejazdu docieramy do Przegędzy. Przy zabudowaniach Przegędzy szlak osiąga swój punk końcowy. Kończy się w sąsiedztwie posesji z drewnianym domkiem letniskowym, gdzie często bywał Oskar Michalik. Domek ten wybudował dla swojej córki. Głaz Oskara Michalika Szlaki rowerowe KOLOR: ZIELONY. PRZEBIEG: Rybnickie Błonie, Gotartowice, Szczejkowice, Żory, Pszczyna. DŁUGOŚĆ NA TERENIE GMINY: 6,5 km. Trasa rozpoczyna się na Błoniach i prowadzi niebieskim szlakiem w kierunku południowo - wschodnim. Po przejechaniu 1,6 km na śródleśnym skrzyżowaniu znajduje się znak początku szlaku zielonego. Trasę zieloną rozpoczyna podjazd leśną drogą. Na wierzchołku wzniesienia do ścieżki dochodzą tory kolejowe linii piaskowo -węglowej. Jadąc lasem mieszanym, z przewagą sosny i świerka dojeżdża się do skrzyżowania dróg. Należy skręcić w prawo, a przed przejazdem kolejowym w lewo. Szlak prowadzi przez pewien czas równolegle do torów kolejowych leśną dróżką. Po drugiej stronie torów znajduje się jeden z najciekawszych przyrodniczo obszarów Rybnika tzw. Kencerz. Oprócz ciekawej roślinności, kwalifikującej ten obszar do objęcia ochroną, można tu także napotkać objęte ochroną: zimorodka, gąsiorka, żmiję zygzakowatą, bobra europejskiego. Opuszczamy granice Rybnika i jadąc wciąż lasem dojeżdżamy do pierwszych zabudowań Nowej Wsi, przysiółka Szczejkowic. Po krótkiej jeździe polną drogą dojeżdżamy do wyasfaltowanej ul. Wiejskiej, dalej ulicą Piaskową do ulicy Gliwickiej. Jedziemy chwilę ulicą Gliwicką, następnie skręcamy w lewo i wjeżdżamy w lasy nadleśnictwa Kobiór i wzdłuż Stawów do Żor i dalej do Pszczyny. Szlaki rowerowe KOLOR: CZARNY. PRZEBIEG: Leszczyny, Przegędza, Szczejkowice, Żory. DŁUGOŚĆ NA TERENIE GMINY: 12,7 km. Trasa rozpoczyna się w pobliżu stacji kolejowej Leszczyny. Mijamy osiedle Leszczyny i jadąc skrajem lasu dojeżdżamy do Przegędzy, przecinamy ulicę Mikołowską i wjeżdżamy do większego kompleksu leśnego, stanowiącego część Parku Krajobrazowego Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich. Z lasu wjeżdżamy do ładnie położonej wsi Szczejkowice. Szlak prowadzi w kierunku południowym ulicą Wiejską, dalej ulicą Piaskową i Gajową, gdzie dojeżdżamy do drogi Czerwionka - Żory. Tu skręcamy w lewo, a po 100 m w prawo, ponownie wjeżdżając w las. Wkrótce osiągamy źródełko z krystalicznie czystą wodą. Po przejechaniu ok. 300 m, spotykamy znaki zielone, towarzyszące nam aż na tzw. Gichtę. Wcześniej mijamy dwa duże, śródleśne stawy hodowlane: Garbocz i Gichtę. Jest to uroczy fragment trasy, na którym zaobserwować można ciekawe okazy ptactwa wodnego i urozmaicony drzewostan. Na przesmyku oddzielającym wspomniane stawy dochodzą znaki czerwonej trasy z Palowic do Żor. Od tego miejsca wszystkie 3 szlaki rowerowe podążają wspólnie w kierunku Gichty. Znajduje się tu 4-kondygnacyjna wieża murowana, będąca pozostałością po Hucie Waleska. Kościół p.w.w Podwyższenia Krzyża Świetego w Przegędzy Staw Lipnik pod Szczejkowicami Szlaki rowerowe łacznikowe Informacje Na terenie gminy i miasta Czerwionka-Leszczyny wyznakowano szlaki łacznikowe. Szlaki te spełniaja role łączników miedzy dalekobieżnymi szlakami rowerowymi w Czerwionce-Leszczynach. Wszystkie szlaki łacznikowe wyznaczono kolorem różowym, na poniższe mapie: Szlaki rowerowe łącznikowe Szlak łacznikowy I PRZEBIEG: Dębieńsko Wielkie, połacznie ze szlakiem żółtym w lesie pod Jaśkowicami. DŁUGOŚĆ NA TERENIE GMINY: 1,8 km. Szlak poprowadzono w Dębieńsku Wielkim od ul. Bełkowskiej szutrową drogą przez las na wzgórzu Ramża. Biegnie w pobliżu radarowej stacji meteorologicznej i drogą z betonowych płyt sprowadza z grzbietu wzgórza do skrzyżowania leśnych dróg niedaleko granicy administracyjnej gminy Czerwionka-Leszczyny z sąsiednimi Jaśkowicami. Tam łaczy się ze szlakiem żółtym prowadzącym tędy na odcinku Jaśkowice – Czerwionka. Szlak łacznikowy w połaczeniu ze szlakami niebieskim i żółtym tworzą pętle wokół wzgórza Ramża. Szlaki rowerowe łącznikowe Szlak łacznikowy II PRZEBIEG: Leszczyny, Czuchów, Leszczyny. DŁUGOŚĆ NA TERENIE GMINY: 12,3 km. Najdłuższy szlak łacznikowy w Czerwionce-Leszczynach. Ma postać pętli obejmującej dwie dzielnice miasta: Leszczyny i Czuchów. W dwóch miejscach przecina się z żółtym szlakiem rowerowym. Pętla szlaku rozpoczyna sie obok krzyża przy ul. Polnej. Rośnie tam okaz platana klonolistnego o obwodzie 320 cm. To najstarszy platan w CzerwionceLeszczynach. Od krzyża udajemy się szutrowa droga do przysiólka Nowy Dwor. Mijamy tam dworskie budynki mieszkalne i pozostałości zabudowań gospodarczych. Stąd udajemy się dalej drogą z płyt betownowych, docieramy do przejazdu kolejowego. W tym miejscu trasę przecina żółty szlak rowerowy. Szlak łacznikowy biegnie dalej, przez most drogowy na Bierawce, następnie skręca w lewo i po czym w prawo. Docieramy do rochliwego skrzyżowania z ul. 3 Maja. Udajemy się dalej ulicami Czuchowa szlak przecina doline potoku Jordanek i wyprowadza w pobliże lasy oddzielającego Czerwionkę-Leszczyny od Knurowa. Szlak biegnie ul. Graniczna i ponownie przecina ul. 3 Maja na granicy administracyjnej Czerwionki-Leszczyn i Knurowa, poczym sprowadza do mostu na Bierawce. Stąd docieramy do dawnego folwarku „Anna” w Czuchowie, gdzie szlak skręca w lewo. Z prawej strony widoczna jest kopalnia Szczygłowice. Szlak doprowadza do cmentarza w Czuchowie. Poczym biegnie do niestrzeżonego przejazdu kolejowego. W tym miejscu przecinamy ponownie żółty szlak rowerowy. Mijamy przejazd i po chwili po lewej stronie otwiera się panorama Czuchowa i Czerwionki z widoczna była kopalnią Dębieńsko. Jadąc dalej docierami do jednorodzinną leszczyńska kolonie Malenie. Po drodze mijamy dwa podłużne murowane z cegły budynki mieszkalne. To przysiółek Bełkowiec. Ostatecznie docieramy do drewnianego krzyża z pomnikowym platenem. Pomnik poświecony powstańcom śląskim oraz ofiarą II wojny światowej w Czuchowie Kopalnia „Szczygłowice” Szlaki rowerowe łącznikowe Szlak łacznikowy III PRZEBIEG: Leszczyny, Stanowice, Podlesie. DŁUGOŚĆ NA TERENIE GMINY: 5,7 km. Szlak łacznikowy III łaczacy pętle(szlak łacznikowy II) z czarnym szlakiem rowerowycm wiodącym ze stacji kolejowej w Leszczynach przez Przegędzę i Szczejkowice do Żor. Opisywany szlak łacznikowym jest jedynym szlakiem rowerowym wiodącym przez Stanowice. Rozpoczyna się obok krzyża gdzie biegnie szlak łacznikowy – pętla od strony Nowego Dworu. Prowadzi ul. Polna do skrzyżowania, które przecina kierując się do Stanowic. W Stanowicach z ul. Leszczyńskiej skręca się w ul. Szkolną, która prowadzi do ruchliwej drogi. Szlak przecina ruchliwą drogę i wiedzie dalej obok boiska sportowego i OSP Stanowice. Skrajem przysiółka Podlesie i wprowadza do lasu. Wygodna drogą leśna szlak doprowadza do szlaku czarnego. Lipa przy kapliczce Św. Jana Nepomoucena Szlaki rowerowe łącznikowe Szlak łacznikowy IV PRZEBIEG: Książenice, Kolonia Lasoki Drugie, Czuchów DŁUGOŚĆ NA TERENIE GMINY: 3 km. Jest istocie odgałęzieniem szlaku łacznikowego II. Umożliwia dojazd z Książenic na pogranicze Czuchowa i Leszczyn, gdzie przebiegają dwa szlaki rowerowe. Początek szlaku znajduje się w Książenicach przy skrzyżowaniu. Szlak kieruje się ul. Powstańców. Z lewej strony rozlega się widok na Las Proboszcz, zaktórym ukazuje się wierzchołek szybu kopalni Szczygłowice. Szlak przeprowadza betonowym przejazdem pod nasypem kolejowym. Następnie skręca w prawo i po kilkudziesięciu metrach w lewo. Droga ta doprowadza nas do skrzyzowania z szlakiem łacznikowym II. Kościół p.w. Niepokalanego Serca NMP w Książenicach Szlaki rowerowe łącznikowe Szlak łacznikowy V PRZEBIEG: Bełk Lasowisko, Szczejkowice, Stawy Łańcuchowe, Łanuch DŁUGOŚĆ NA TERENIE GMINY: 7,6 km. Szlak rozpoczyna się na skraju przysiółka Lasowisko, na terenie Bełku. Znajduje się tam węzeł szlaku niebieskiego z Ornontowic do Palowic. Szlak ten prowadzi drogą leśną przez Las Wysoka. Do centrum Szczejkowic szlak prowadzi ul. Bełkowska. Tam skręca w lewo i szlak łacznikowy wiedzie przez przysiółek Przygon, doprowadza do lasu. W miejscu, gdzie droga obniża się najbardziej, szlak skręca w prawo na drogę leśną wiodącą do doliny Stawów Łańcuchowych. Na tym odcinku począwszy od centrum Szczejkowic szlak łacznikowy pokrywa się z Szlakiem Początków Hutnictwa. Na dalszym odcinku szlak łacznikowy pokrywa się z przebiegiem biegowej tracy narciarsko-edukacyjnej Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego. Szlak biegnie wzdłuż kolejnych stawów, Przecina Starą Drogę i aleją dębową doprowadza do skrzyżowania dróg gruntowych w dolinie potoku Jesionka. Tam skręca w prawo i wyprowadza nad brzeg Łanucha podzielonego groblami na kilka mniejszych akwenów. Szlak porwadzi dalej groblą i doprowadza do pozostałości huty Waleska na Łanuchu. Tam napotykamy szlaki rowerowe: czarny, czerwony, zielony oraz Szlak Początków Hutnictwa. Kopiec - wzgórze Lukasów Ścieżki edukacyjne Informacje Na terenie miasta i gminy Czerwionka-Leszczyny znajdują się dwie ścieżki edukacyjne. Długość ścieżek edukacyjnych nie przekracza zwykle kilku kilometrów, a ich zwiedzanie nie jest turystyczna wyprawą. Raczej to przyjemny spacer po lesie łaczący elementy zdobywania wiedzy z aktywnym wypoczynkiem. W zależności od pory roku można go uatrakcyjnić zbiorem jagód, malin, grzybobraniem. Ścieżki edukacyjne Biegowa trasa narciarsko-edukacyjna na terenie Pojezierza Palowickiego PRZEBIEG: Droga Palowice-Szczejkowice, Stawy Łańcuchowe, staw Łanuch, Gichta. DŁUGOŚĆ NA TERENIE GMINY: 3,5 km. Interesująca ścieżka edukacyjna z czterema przystankami wyposażonymi w tablice poglądowe prezentujące środowisko przyrodnicze i wartości kulturowe okolicy. Wiedzie przez najciekawsze przyrodnicze zakątki „Pojezierza Palowickiego” leżącego na obszarze Parku Krajobrazowego „Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich”. Cały przebieg ścieżki mieści się na terenie Palowic. Ścieżka rozpoczyna sie na szosie ze Szczejkowic do Palowic. Początek ściezki wyznacza okazała tablica dydaktyczna. Trasa początkowo pokrywa się z Szlakiem Początków Hutnictwa. Ścieżka edukacyjna lekko skręca w prawo i prowadzi dalej brzegiem stawów. Podążając malowniczą drogą wzdłuż Stawów Łańcuchowych obserwujemy rozmaite stadia sukcesji zbiorników wodnych. Część stawów intensywnie zarasta roślinnością bagienną i leśną. W tej okolicy można łatwo napotkac i dyskretnie podpatrywać ptactwo wodne. Przecinamy szeroki dukt leśny z aleją dębów czerwonych. To Stara Droga wiodąca do Żor i napotykamy tutaj dwa Szlaki: Szlak Początków Hutnictwa i czerwiony szlak rowerowy. Trasa ścieżki wiedzie wzdłuż doliny Stawów Łańcuchowych. Na jej końcowym odcinku usytuowiono stanowiska z tablicami dydaktycznymi. Droga leśna obsadzona jest dębami czerwionymi, dębami szypułkowymi, w pobliżu jednego ze stanowisk z tablicami dydaktycznymi rosnie pojedynczy egzemplarz dębu błotnego. Przy egzemplarzu dębu błotnego kończy się dolina Stawów Łańcuchowych i osiągamy doline potoku Jesionka. Ścieżka skręca w prawo i podąząmy wzdłuż największego w Palowicach staw Łanuch, podzilonego groblami na kilka mniejszych akwenów. Ten odcinek ma wybitne walory widokowe. Daje też możliwość obserwowania zwierząt zamieszkujących Pojezierze Palowickie. Na grobli ograniczającej staw od zachodu skręcamy w lewo. Przechodzimy na drugą strone mostu docierając do ruin huty Waleska, przy których znajduje się ostatnia tablica edukacyjna i tutaj kończy się trasa. Pojezierze Palowickie fot. Łukasz Malcharek Palowice - Gichta. Wieża wyciągowa - pozostałość po Hucie Waleska. fot. Beata Brząkalik Ścieżki edukacyjne Ścieżka przyrodniczo-edukacyjna „Głebokie Doły” w Nadleśnictwie Rybnik PRZEBIEG: Kolonia Lasoki Pierwsze. DŁUGOŚĆ NA TERENIE GMINY: 1,9 km. Ścieżka przyrodnicza zbudowana przez Nadleśnictwo Rybnik, zlokalizowana jest w Leśnictwie Książenice, w pobliżu Kolonii Lasoki Pierwsze. Prowadzi przez drzewostany o zróżnicowanym składzie gatunkowym, prezentującym szereg ciekawych roślin runa oraz lasotwórczych gatunków drzew i krzewów. Trasa ścieżki sąsiaduje z leśniczówką z 1905 roku, przy której zorganizowano zagrode pokazową danieli. Hodowlą danieli zajmuje sie leśniczy Tomasz Majer, który na prośbe osób szczególnie zainteresowanych biologią i zwyczajami tych zwierząt, podzieli się swoimi doświadczeniami i wiedzą. Ścieżka dydaktyczna wyposażona jest w kilkadziesiąt rożnej wielkości tablic edukacyjnych oraz białe kierunkowskazy osadzone na drewnianych słupach. Jej centralnym miejscem jest polana edukacyjna z 10 dużymi tablicami, drewnianymi ławeczkami i stołem oraz zabezpieczonym miejscem na ognisko. Zgodę na rozpalenie ogniska można uzyskać w pobliskiej leśniczówce, bądź w siedzibie Nadleśnictwa Rybnik. Ścieżka zapoznaje z naturalnymi procesami zachodzącymi w środowisku leśnym, ukazuje różne fazy rozwojowe drzewostanu, odsłania tajniki hodowli i ochrony lasu, daje okazje do poznania leśnej flory i fauny, przybliża zasady gospodarki łowieckiej. Ścieżka przyrodnicza nadaje się do zwiedzania rowerem.