PLAN DYDAKTYCZNY Rok szkolny: 2012 / 2013 Nauczyciel: Rafał Jakubowski Przedmiot: Fizyka Klasa: III A, III B, III C Planowana liczba godzin w I okresie: 16 II okresie: 17 łącznie w roku szkolnym: 33 Lp. I. Priorytety Ministra Edukacji Narodowej na rok 2012 / 2013 II. Priorytety …………… Sióstr Salezjanek na rok 2012 / 2013 TEMAT LEKCJI L. GODZ. CELE ZAJĘĆ TERMIN REALIZA CJI UWAGI O REALIZACJI DZIAŁANIA NAPRAWCZE ZAD. PRIORYTETOWE 1. Wymagania edukacyjne i PSO z fizyki w klasie III 1 DRGANIA I FALE (10 godz.) 2. 3. Ruch drgający: • okres, częstotliwość, amplituda drgań, • wykres ruchu drgającego, 2 Uczeń: • opisuje ruch wahadła matematycznego i ciężarka na sprężynie, • posługuje się pojęciami: amplituda, 1. Demonstracja ruchu drgającego – podr., str. 10 i 11, dośw. 1., 2. 2. Wyznaczanie okresu i częstotliwości drgań • przemiany energii w ruchu drgającym. okres, częstotliwość do opisu drgań i wyraża w jednostkach układu SI, wahadła matematycznego – podr., str. 13, dośw. 3. • demonstruje ruch drgający – wskazuje położenie równowagi, 3. Wyznaczanie okresu i częstotliwości drgań • wyznacza okres i częstotliwość drgań ciężarka zawieszonego na sprężynie – podr., str. 13, wahadła, dośw. 4. • szacuje rząd wielkości spodziewanego wyniku, uwzględniając 3. Obserwacja konstruowania niepewność pomiarową, powstawania wykresu • sporządza wykres ruchu drgającego – ruchu drgającego – podr., odczytuje amplitudę i okres, str. 15, dośw. 5. • rozpoznaje zależność rosnącą i 4. RDemonstracja zjawiska malejącą na podstawie wykresu, rezonansu mechanicznego wskazuje wartość maksymalną i – podr., str. 33, dośw. 14. minimalną, 5. Analiza rozwiązanych • analizuje przemiany energii w ruchu zadań z podręcznika – drgającym, przykłady ze str. 14 i 17; R • opisuje i demonstruje zjawisko zeszyt ćwiczeń rezonansu mechanicznego, • rozwiązuje zadania, stosując poznane zależności dla ruchu drgającego, analizuje wykresy ruchu drgającego. 4. Fale mechaniczne: • źródło fali mechanicznej, • Rrodzaje fal, • Rzjawiska falowe. 1 • opisuje powstawanie fali mechanicznej , • opisuje mechanizm przekazywania drgań z jednego punktu ośrodka do drugiego, 1. Demonstracja powstawania fali – podr., str. 23, dośw. 6. 2. RDemonstracja różnych rodzajów fal – podr., str. • demonstruje powstawanie fali mechanicznej, 24, 28 i 29, dośw. 7., 8., 9. 3. RDemonstracja zjawisk • posługuje się pojęciami: amplituda, falowych – podr., str. 30– okres, częstotliwość, prędkość, długość 32, dośw. 10.–13. fali, wyraża je w jednostkach układu SI, • stosuje do obliczeń związki między wielkościami fizycznymi opisującymi fale, • Rrozróżnia fale podłużne i poprzeczne, koliste i płaskie, • Rdemonstruje różne rodzaje fal, • Ropisuje i demonstruje zjawiska: odbicia, załamania, dyfrakcji i interferencji na przykładzie fal na wodzie, • analizuje wykres fali, odczytuje jej długość i amplitudę, • rozwiązuje zadania, stosując poznane zależności między wielkościami fizycznymi: okresem, częstotliwością, prędkością i długością fali. 5. 6. Fale dźwiękowe: • cechy dźwięku, • Rzjawiska: echo, pogłos, • Rrezonans akustyczny, 2 • opisuje mechanizm przekazywania drgań z jednego punktu ośrodka do drugiego w przypadku fal dźwiękowych, • demonstruje powstawanie i rozchodzenie się fal dźwiękowych, 1. Demonstracja powstawania i rozchodzenia się fal dźwiękowych – podr., str. 36–38, dośw. 15.–16. 2. Wytwarzanie dźwięku • opisuje mechanizm wytwarzania o większej i mniejszej dźwięku w instrumentach muzycznych, częstotliwości od danego dźwięku za pomocą • wymienia wielkości, od których drgającego przedmiotu i zależą wysokość i głośność dźwięku, instrumentu muzycznego • wytwarza dźwięki o większej i – podr., str. 40 i 41, dośw. mniejszej częstotliwości od danego 17., 18., zeszyt ćw.3. dźwięku za pomocą drgającego Wytwarzanie dźwięków o przedmiotu i instrumentu muzycznego, różnej głośności – podr., str. 41, dośw. 19. • wykazuje doświadczalnie, od jakich wielkości fizycznych zależy głośność 4. RObserwacja wykresu dźwięku, fali dźwiękowej – podr., R str. 42, dośw. 20. • analizuje wykresy różnych fal dźwiękowych wytworzone za pomocą 5. RDemonstracja zjawiska oscyloskopu, pogłosu – podr., str. 46, dośw. 21. • wymienia szkodliwe skutki hałasu, 6. RDemonstracja zjawiska • Ropisuje i demonstruje zjawisko rezonansu akustycznego – powstawania echa i pogłosu, podr., str. 47, dośw. 22. • Ropisuje i demonstruje zjawisko rezonansu akustycznego, • infradźwięki, • ultradźwięki. • posługuje się pojęciami: infradźwięki, ultradźwięki, • przedstawia rolę fal dźwiękowych w przyrodzie. 7. 8. Fale elektromagnetyczne: • drgania elektryczne, • źródła fali elektromagnetycznej, 2 • opisuje zjawisko powstawania fal elektromagnetycznych, 1. Demonstracja drgań elektrycznych – podr., str. • porównuje mechanizmy rozchodzenia 54, dośw. 23. się fal mechanicznych i • rodzaje fal elektromagnetycznych, elektromagnetycznych, • wyróżnia rodzaje fal elektromagnetycznych, • właściwości fal elektromagnetycznych, • przedstawia właściwości i zastosowanie fal elektromagnetycznych. • zastosowanie fal elektromagnetycznych. 9. 10. Podsumowanie wiadomości z działu: Drgania i fale. 2 1. Ćwiczenia (podr., zeszyt ćw., płyta CD, prezentacje, doświadczenia). 2. Pokaz filmu. 11. Sprawdzian wiadomości 1 OPTYKA (14 godz.) 12. 13. Uczeń; 3. Analiza zadania • źródła światła, • wymienia źródła światła, rachunkowego • prędkość światła, • opisuje właściwości światła, rozwiązanego z • ośrodek optyczny, promień świetlny, • podaje przykłady przenoszenia energii przez światło od źródła do odbiorcy, zastosowaniem zależności Światło i jego właściwości: • prostoliniowość rozchodzenia się światła, • zjawisko cienia i półcienia, 2 • demonstruje przekazywanie energii przez światło, między wielkościami (, f, v) –zeszyt ćw.4. Obserwacja powstawania obszarów cienia i półcienia • Rdyfrakcja i interferencja światła, • projektuje i demonstruje – podr., s. 75, dośw. 27. • Rnatura światła. doświadczenie wykazujące 5. RObserwacja zjawiska prostoliniowe rozchodzenie się światła, dyfrakcji światła – podr., • podaje przybliżoną wartość prędkości str. 79, dośw. 28. światła w próżni, 6. RObserwacja zjawiska • wskazuje prędkość światła jako interferencji światła – maksymalną prędkość przepływu podr., str. 80, dośw. 29. informacji, 7. RObserwacja zastosowania zjawiska fotoelektrycznego – podr., str. 82, dośw. 30. • posługuje się pojęciami: promień optyczny, ośrodek optyczny, ośrodek optycznie jednorodny, • rozwiązuje zadania rachunkowe z zastosowaniem zależności między wielkościami (, f, v), • wyjaśnia powstawanie cienia i półcienia za pomocą prostoliniowego rozchodzenia się światła w ośrodku jednorodnym, • Ropisuje zjawiska dyfrakcji i interferencji światła oraz zjawisko fotoelektryczne, • Rpodaje przykłady zastosowania zjawiska fotoelektrycznego, • Rwyjaśnia dwoistą naturę światła na podstawie zjawisk optycznych (dyfrakcja, interferencja, zjawisko fotoelektryczne), 14. Odbicie i rozproszenie światła: 1 • zjawisko odbicia światła, • prawo odbicia, • zjawisko rozproszenia światła. • Rprojektuje i demonstruje zjawiska dyfrakcji i interferencji światła oraz zjawisko fotoelektryczne. • opisuje zjawisko odbicia światła, 1. Demonstracja prawa • posługuje się pojęciami: kąt padania, odbicia – podr., str. 85, kąt odbicia, dośw. 31., zeszyt ćw.2. • projektuje i przeprowadza Analiza zadania doświadczenie potwierdzające równość rachunkowego z kątów padania i odbicia, zastosowaniem prawa • formułuje prawo odbicia, odbicia – podr., przykład • rozwiązuje zadania rachunkowe z str. 87. zastosowaniem prawa odbicia, 3. Obserwacja zjawiska • opisuje zjawisko rozproszenia światła rozproszenia światła – podczas jego odbicia od chropowatej podr., str. 88, dośw. 32., powierzchni, zeszyt ćw. • demonstruje zjawisko rozproszenia światła. 15. 16. 17. • wymienia rodzaje zwierciadeł, 1. Obserwacja obrazów • zwierciadła płaskie, • rozróżnia, demonstruje i wskazuje w otrzymywanych za pomocą • obrazy otrzymywane za pomocą zwierciadeł płaskich, swoim otoczeniu przykłady różnych zwierciadła płaskiego – rodzajów zwierciadeł, podr., str. 90, dośw. 33. Zwierciadła: 3 • zwierciadła kuliste, • wyjaśnia powstawanie obrazu 2. Obserwacja zjawiska • ognisko i ogniskowa, pozornego w zwierciadle płaskim, skupiania promieni • obrazy otrzymywane za pomocą zwierciadeł kulistych wklęsłych, wykorzystując prawo odbicia, świetlnych za pomocą • posługuje się pojęciami: ognisko, zwierciadeł kulistych ogniskowa, oś optyczna, środek wklęsłych – podr., str. 93, krzywizny, promień krzywizny dośw. 34. zwierciadeł kulistych, 3. Wyznaczanie ogniska • opisuje skupianie promieni w zwierciadła kulistego zwierciadle wklęsłym, posługując się wklęsłego – podr., str. 94, pojęciami ogniska i ogniskowej, dośw. 35. • konstruuje obrazy powstające w 4. Obserwacja obrazów zwierciadłach kulistych wklęsłych, powstających w • Rzwierciadła kuliste wypukłe. • określa cechy powstających obrazów, zwierciadle wklęsłym – • posługuje się pojęciem powiększenia zeszyt ćw.5. Analiza obrazu, przykładów zadań • rozwiązuje zadania rachunkowe z rachunkowych zastosowaniem wzoru na rozwiązanych z powiększenie, odczytuje potrzebne zastosowaniem wzoru na dane z rysunku, powiększenie – podr., str. • Rposługuje się pojęciem ogniska 99; zeszyt ćw. RObserwacja pozornego zwierciadła kulistego obrazów powstających w wypukłego, zwierciadle wypukłym – • Rwykazuje doświadczalnie, że wiązka zeszyt ćw. promieni padających na zwierciadło wypukłe ulega rozproszeniu, • Rkonstruuje obrazy za pomocą zwierciadeł kulistych wypukłych, • Rokreśla cechy powstających obrazów. 18. 19. Załamanie światła: • zjawisko załamania światła, • prawo załamania światła, • Rzjawisko załamania światła w płytce równoległościennej, • pryzmat, • rozszczepienie światła w pryzmacie, • barwy, widzenie barwne. 2 • opisuje (jakościowo) bieg promieni przy przechodzeniu światła z ośrodka rzadszego do ośrodka gęstszego optycznie i odwrotnie, 1. Demonstracja zjawiska • posługuje się pojęciem: kąt przy zmianie kąta załamania, padania) – podr., str. 105, • formułuje prawo załamania światła, dośw. 39. • projektuje i demonstruje zjawisko 2. RAnaliza przykładu, załamania światła (zmiany kąta odczytywanie potrzebnych załamania przy zmianie kąta padania), danych z tabeli • Rodczytuje i analizuje dane z tabeli współczynników załamania współczynników załamania światła w światła w różnych różnych ośrodkach, ośrodkach – podr., przykład • Rrozwiązuje zadania rachunkowe z 3.R Demonstracja biegu zastosowaniem prawa załamania promienia w płytce załamania światła (zmiany kąta załamania światła, równoległościennej – podr., • Ropisuje i demonstruje zjawisko str. 109, dośw. 38. załamania światła w płytce 4. Obserwacja biegu równoległościennej, promienia świetlnego w • opisuje zjawisko rozszczepienia pryzmacie – podr., str. 111, światła za pomocą pryzmatu, dośw. 39. • opisuje światło białe jako mieszaninę 5. Demonstracja barw, a światło lasera – jako światło rozszczepienia światła w jednobarwne, pryzmacie – podr., str. 111, • demonstruje zjawisko rozszczepienia dośw. 39.; zeszyt ćw. światła w pryzmacie, 6. Obserwacja zjawiska pochłaniania i odbicia • rysuje bieg promienia światła określonych barw przez monochromatycznego i światła białego dane ciało – podr., str. 114, dośw. 41.; zeszyt ćw. po przejściu przez pryzmat, 20. 21. 22. Soczewki: • rodzaje soczewek, • ognisko i ogniskowa, • obrazy otrzymywane za pomocą soczewek skupiających, • obrazy otrzymywane za pomocą 3 • demonstruje zjawisko pochłaniania i odbicia przez różne ciała określonych barw. • wymienia rodzaje soczewek, 1. Doświadczalne • opisuje bieg promieni wyznaczanie ogniska przechodzących przez soczewki soczewki skupiającej – skupiającą i rozpraszającą ( biegnących podr., str. 119, dośw. 42. równolegle do osi optycznej), 2. Demonstracja soczewek rozpraszających, posługując się pojęciami ogniska i wytwarzania za pomocą • zdolność skupiająca soczewki, ogniskowej, soczewki skupiającej • korygowanie wad wzroku, • planuje i demonstruje powstawanie ostrego obrazu • Rprzyrządy optyczne, obrazów za pomocą soczewek, przedmiotu na ekranie z • zjawiska optyczne w przyrodzie. • wytwarza za pomocą soczewki odpowiednim doborem skupiającej ostry obraz przedmiotu na położenia soczewki i R ekranie, dobierając położenie soczewki przedmiotu – podr., str. i przedmiotu, 121 dośw. 43. • rysuje konstrukcyjnie obrazy 3. Demonstracja i wytworzone przez soczewki, obserwacja różnych • rozróżnia obrazy rzeczywiste, rodzajów obrazów pozorne, proste, odwrócone, otrzymywanych za pomocą powiększone i pomniejszone, soczewki skupiającej – • posługuje się pojęciem zdolności podr., dośw. skupiającej soczewki i wyraża ją w 4. Analiza przykładów jednostce układu SI, zadań konstrukcyjnych • rozwiązuje zadania rachunkowe z dotyczących wyznaczania zastosowaniem wzoru na powiększenie obrazów otrzymywanych i zdolność skupiającą soczewki, za pomocą soczewek • opisuje powstawanie obrazów w oku skupiających – podr., str. ludzkim, 123. • wymienia i opisuje wady wzroku, 5. Analiza zadania • wyjaśnia pojęcie krótkowzroczności i rachunkowego dalekowzroczności oraz opisuje rolę rozwiązanego z soczewek w ich korygowaniu, zastosowaniem wzoru na • Rwymienia i opisuje różne przyrządy powiększenie soczewki – optyczne (mikroskop, lupa, luneta itd.), podr., str. 125; zeszyt ćw.6. • Ranalizuje konstrukcje obrazów Obserwacja biegu promieni otrzymywanych za pomocą różnych świetlnych przez soczewkę przyrządów optycznych, rozpraszającą – podr., str. • Rwymienia i opisuje zjawiska optyczne w przyrodzie. 126, dośw. 44. 7. Analiza zadania rachunkowego rozwiązanego z zastosowaniem wzoru na zdolność skupiającą soczewki – podr., str. 128. 8. Analiza rozwiązanych zadań rachunkowych dotyczących korygowania wad wzroku – podr., str. 131. 9. RDemonstracja lupy jako najprostszego przyrządu optycznego – zeszyt ćw., dośw. 23. 24. Podsumowanie wiadomości z optyki 2 25. Sprawdzian wiadomości 1 POWTÓRKI (8 godz.) 26 – 33. Reszta lekcji na powtórki i projekty edukacyjne z fizyki Opracował: Rafał Jakubowski