Materialy_i_tresci_programowe_przedmiotu_pedeutologia

advertisement
Materialy_i_tresci_programowe_przedmiotu_pedeutologia.doc
(87 KB) Pobierz
PEDEUTOLOGIA
Treści programowe przedmiotu do zrealizowania w formie kształcenia na odległość:
 Czynniki warunkujące rozwój zawodowy nauczyciela
(wsparcie rozwoju zawodowego nauczyciela, ocena pracy nauczyciela, poczucie
skuteczności i sukces zawodowy nauczyciela).
 Profesjonalizm nauczyciela
(specyfika nauczycielskiego profesjonalizmu, odmiany i zakres profesjonalizmu
nauczycielskiego, profesjonalny wymiar zawodu nauczyciela w Polsce)
 Podmiotowe relacje nauczyciela z uczniem.
(problem podmiotowości w edukacji, podmiotowość w sytuacji, podmiotowe
traktowanie uczniów, partnerstwo w relacjach nauczyciela z uczniami).
 Współpraca z pozaszkolnymi instytucjami wychowawczymi i społecznością
lokalną.
(funkcje współpracy społeczno-edukacyjnej, partnerstwo edukacyjne, podmioty
środowiska lokalnego współpracujące ze szkołą, tworzenie wspólnoty
edukacyjnej odpowiedzialności).
 Zawód nauczyciela w wymiarze moralnym
(wartości w pracy nauczyciela, etapy nabywania kompetencji aksjologicznych,
odpowiedzialność nauczyciela, poczucie i warunki odpowiedzialności
nauczyciela, autonomia zawodowa nauczyciela).
 Tożsamość zawodowa nauczycieli.
(stadia tożsamości nauczyciela, tożsamość nauczyciela w świetle badań).
Treści uzupełniające do przeprowadzonych wykładów:
-
OSOBOWOŚĆ NAUCZYCIELA
FUNKCJE ZAWODOWE NAUCZYCIELA
KSZTAŁCENIE NAUCZYCIELI
DZIAŁANIE PEDAGOGICZNE
ROZWÓJ ZAWODOWY NAUCZYCIELA
LITERATURA PRZEDMIOTU:
PODSTAWOWA:
1. KWIATKOWSKA H., PEDEUTOLOGIA, WARSZAWA 2012
2.
SZEMPORUCH J., PEDAUTOLOGIA. STUDIUM PRAGMATYCZNOPRAGMATYCZNE, IMPULS, KRAKÓW 2013.
3.
LASKA E. (RED.), NAUCZYCIEL WOBEC WCZESNEJ EDUKACJI DZIECI,
RZESZÓW 2007
4. DERBIS R. (RED.), POCZUCIE JAKOŚCI ŻYCIA A SWOBODA DZIAŁANIA
I ODPOWIEDZIALNOŚĆ, POZNAŃ 1998
UZUPEŁNIAJĄCA:
1. KING G., UMIEJĘTNOŚCI TERAPEUTYCZNE NAUCZYCIELA, GDAŃSK 2004
2. BAŃKA A. (RED.), PSYCHOLOGIA JAKOŚCI ŻYCIA, POZNAŃ 2005
3. WOŹNIAK A., ZDROWIE JAKO WYMIAR JAKOŚCI ŻYCIA, PSYCHOLOGIA
T. XIII, CZĘSTOCHOWA 2006
NAUCZYCIEL JAKO STRUKTURA IDEALNYCH CECH
(UJĘCIE PSYCHOLOGICZNE)
TWÓRCY:
JAN WŁADYSŁAW DAWID, ZYGMUNT MYSAŁKOWSKI, STEFAN SZUMAN,
MIECZYSŁAW KREUTZ, STEFAN BALEY
CECHY OSOBOWOŚCI
TALENT:
1. KONTAKTOWOŚĆ, KTÓRĄ UŁATWIAJĄ:
a) Żywość wyobraźni,
b) Instynkt rodzicielski,
c) Zdolność do ekspresji uczuć,
d) Nastawienie psychiki na zewnątrz
2. UMIEJĘTNOŚĆ DYSPONOWANIA BOGACTWEM OSOBOWOŚCI,
3. DOJRZAŁY CHARAKTER,
4. WALORY ETYCZNE,
5. ROZLEGŁA WIEDZA,
6. „PIĘKNA DUSZA”
MIŁOŚĆ LUDZI
SKŁONNOŚĆ DO SPOŁECZNEGO ODDZIAŁYWANIA
ZDOLNOŚCI SUGESTYWNE, KTÓRE CECHUJE:
PEWNOŚĆ SIEBIE
WIARA W SIEBIE
BEZKOPROMISOWOŚĆ
PROSTOLINIJNOŚĆ DZIAŁAŃ
ODPOWIEDZIALNOŚĆ MORALNA
PRZYCHYLNOŚĆ DLA WYCHOWANKA
ROZUMIENIE PSYCHIKI WYCHOWANKA
POSTAWA OPIEKUŃCZA WOBEC WYCHOWANKA
POWINOWACTWO DUCHOWE Z WYCHOWANKIEM
CIERPLIWOŚĆ, ENTUZJAZM
ZDOLNOŚCI ARTYSTYCZNE
WYBRANE STANY I ZABURZENIA NATURY PSYCHICZNEJ UTRUDNIAJĄCE
BYCIE NAUCZYCIELEM
Stany depresyjne - wpływają na niezdolność do odczuwania przyjemności. Powodują one
lęk i irytację. Pobudzają lub opóźniają reakcje psychomotoryczne. Wpływają na rozpad
więzi rodzinnych. Osobie ze stanami depresyjnymi towarzyszy zmęczenie, zaburzenie snu,
bóle, utrata apetytu lub nadmierny apetyt. Wyraźny jest również spadek zainteresowania
życiem seksualnym. Pojawiają się negatywne oceny siebie i innych. Trudno podejmuje się
decyzje, występuje słaba koncentracja. Przywiązuje się dużą wagę do negatywnych aspektów
sytuacji, w jakiej się znalazło. Depresję nazywa się chorobą uczuć. Spowalnia ona aktywność
ciała i umysłu.
Na zaistnienie stanów depresyjnych i ich przebieg wpływają:
• 1. negatywne myślenie o sobie, innych, zdarzeniach,
• 2. myślenie prowadzące do powstawania nieprawidłowego schematu Ja, samooceny,
stylu atrybucji, samoregulacji i braku nadziei na pozytywne zmiany, w trakcie
przeżywania choroby są tendencyjni w kierunku negatywnym,
•
3. stresory na jakie napotyka jednostka wpływają na wyzwalanie reakcji
depresyjnych,
• 4. wydarzenie, w jakim jednostka bierze udział.
Dzieci wychowywane przez osoby z depresją odznaczają się większymi od swoich
rówieśników
(wychowywanych
przez
osoby
zdrowe)
problemami
w następujących kategoriach zdrowia:
1. wszelkiego typu zaburzeniach,
2. silnej depresji,
3. zachowaniach niszczycielskich,
4. uzależnieniach związanych ze stosowaniem substancji psychoaktywnych,
5. zaburzeniach lękowych.
Relacje międzyludzkie utrudniają również nagłe epizody silnego lęku, obawy lub
dyskomfortu. Takim atakom towarzyszą w pierwszych dziesięciu minutach co najmniej
cztery objawy fizyczne lub poznawcze z poniżej zaprezentowanych:
1. palpitacje serca, 2. pocenie się, 3. drżenie ciała lub trzęsienie się, 4. spłycony oddech lub
nagły brak powietrza, 5. uczucie dławienia się, 6. wrażenie dyskomfortu lub bólu w klatce
piersiowej, 7. mdłości lub bóle brzucha, 8. zawroty głowy, 9. uczucie braku świadomości
siebie i świata, 10. zdrętwienie lub uczucie mrowienia, 11. dreszcze lub uderzenie gorąca, 12.
lęk przed utratą panowania nad sobą lub przed obłędem, 13. lęk przed śmiercią.
Rodzaje negatywnego lęku:
•
lęk depresyjny,
•
lęk schizofreniczny,
•
lęk urojeniowy,
•
lęk psychoorganiczny,
•
lęki nerwicowe:
a) lęk anankastyczny,
b) lęk hipochondryczny,
c) lęk przed śmiercią,
d) lęk przed chorobą psychiczną,
e) lęk przed samotnością,
f) lęk sumienia.
Wspomniane rodzaje lęku mogą mieć dla jednostki pozytywne znaczenie. Wszystko
jednak zależy od umiejętności organizmu, polegającej na kierowaniu procesem pobudzania
i hamowania energii, towarzyszącej stanom lękowym.
Sytuacje, które wywołują postawę lękową dzielimy na cztery grupy:
• mają związek z bezpośrednim zagrożeniem życia,
• wiążą się z zagrożeniem społecznym,
• dotyczą niemożności dokonania właściwego wyboru własnej aktywności
• dotykają problemu naruszenia dotychczasowej struktury interakcji ze światem.
Schizofrenia jest określana jako podzielone Ja. Owe podzielenie dotyczy nie tylko różnic,
w stosunku do normy zdrowia psychicznego, w postrzeganiu samego siebie. Różnią się
również oceny innych osób i otaczającego świata. Świat schizofreniczny rządzi się swoimi
prawami. Mają miejsce między innymi:
1. nieuzasadniona nienawiść do rodziców,
2. w seksualności - erotyzm wczesnej młodości, życie seksualne przepojone idealizacją,
demonizacją, ambiwalencją, automatyzmem i autoerotyzmem,
3. codziennemu życiu towarzyszy potrzeba kłamstwa na przemian z buntem przeciw
kłamstwu, rozszczepienie pomiędzy samym sobą a przybieraną maską, aktorstwo,
zawiść, chęć posiadania władzy i bycia rządzonym, postawa despotyczna,
4. uczuciowość opiera się na amplitudzie emocji, nieprzewidywalności, braku
zrozumienia dla uczuć drugiego człowieka, nieadekwatności w obdarowywaniu
uczuciem, ponadto pojawiają się uczucia negatywne (smutek, nienawiść) i uczucia
pozytywne (radość, miłość), mają one bardzo często charakter nieświadomy.
Zaburzenia osobowości to trwałe wzorce wewnętrznych doświadczeń i zachowań, które
znacząco odbiegają od oczekiwań, jakie stawia wobec człowieka kultura, w której żyje dana
osoba. Natomiast o specyficznych zaburzeniach osobowości można mówić wówczas, kiedy
struktura charakteru i zachowania jest ciężko zaburzona i jednocześnie obejmuje kilka
wymiarów osobowości. Dotykają one funkcjonowania społecznego i zawodowego jednostki
Zaburzenia osobowości zostały podzielone na trzy grupy.
Grupa A - składa się z zaburzeń paranoicznych, schizoidalnych i schizotypowych.
Osoby z takimi zaburzeniami są odbierane jako ekscentryczne, dziwnie się zachowujące.
Same bywają nieufne, podejrzliwe i wyobcowane.
1. Osobowość paranoiczna
Konsekwencją zaburzenia jest brak zaufania wobec innych osób.
W relacjach biorą górę podejrzenia, doszukiwanie się w wydarzeniach rzeczy, które
nie miały miejsca i nie mogły go mieć ze względu na brak możliwości podparcia ich
logicznym uzasadnieniem. Obraz samego siebie często przybiera postać człowieka bez
skazy. W każdej interakcji doszukuje się przewidywanego ataku na swoją osobę.
Osoby te żyją z fałszywymi przekonaniami takimi jak:
1. nie wolno ufać innym ludziom,
2. działanie innych ludzi jest oparte na niejasnych i ukrytych motywach,
3. człowiek musi cały czas być na straży,
4. zwierzanie się innym nie należy do bezpiecznych zajęć,
5. jeśli da się szansę ludziom to cię wykorzystają,
6. inni ludzie świadomie poniżają mnie,
7. człowiek jest w poważnym kłopocie, jeśli pozwoli innym myśleć, że mogą nad nim się
znęcać.
2. Schizoidalne zaburzenie osobowości.
Mamy tutaj do czynienia z osobami, które są niezdolne do nawiązywania
kontaktów społecznych. Nie posiadają potrzeby więzi z ludźmi. Rzadkością są silne
emocje o zabarwieniu pozytywnym lub negatywnym. Często osoby te są samotnikami.
Wybierają aktywność nie wymagającą interakcji z innymi. Zaburzenie to rzadko
przybiera czystą postać. Jest trudne w klasyfikowaniu. Osoby z tym zaburzeniem nie są
w stanie dostrzec swojego niedostosowania i nie odczuwają z tego powodu przykrych
doznań. Z własnej inicjatywy nie szukają pomocy.
3. Schizotypowe zaburzenie osobowości.
Osoby, które posiadają takie zaburzenie nadmiernie zamykają się w sobie, nie nawiązują
kontaktów społecznych, interpersonalnych. Występują również u nich zaburzenia
poznawcze i
percepcyjne. Bywają ekscentryczne w
porozumiewaniu
się
i zachowaniu. Mają one dziwaczne myślenie, postrzeganie i mowę. Zachowują kontakt z
rzeczywistością, ale wykazują myślenie zabobonne i ksobne. Ich wzorce myślenia są
związane z częściowym zerwaniem kontaktów z rzeczywistością. Wiąże się z tym brak
umiejętności integracji pozwalającej kontrolować nadchodzące sytuacje i realizować
osobiste cele. Obraz problematyki zaburzeń nie jest do końca jednoznaczny. Wynika to z
braku możliwości standaryzowania ocen cech charakteryzujących pacjentów, którzy
zgłaszają się z powodu zaburzeń osobowości.
Grupa B - tworzą ją zaburzenia typu histronicznego, narcystycznego, antyspołecznego i
borderline.
1. Histroniczne (histeryczne) zaburzenia osobowości.
Zaburzenie osobowości typu histrionicznego w zachowaniu objawia się między innymi
chwiejną i powierzchowną uczuciowością, potrzebą stałego poszukiwania podniet oraz
działań zmierzających do stawiania siebie w centrum uwagi. Ponadto występuje nadmierna
koncentracja na atrakcyjności fizycznej oraz osoba ta podlega sugestywności. Pojawiają się
częste irytacje. Osoby te czują się niedocenione. Posiadają dramatyczny i nadmiernie
ekstrawertyczny styl bycia. Nie nawiązują trwałych i satysfakcjonujących kontaktów.
Potrzeby innych nie są brane pod uwagę.
Życie nacechowane jest zmiennością sądów, nieobliczalnością i niekonsekwencją działań.
Zachowania są teatralne. Świat marzeń i fantazji jest często rozległy, wymykający się spod
kontroli. Uwaga jest przede wszystkim skupiana na osiąganiu zamierzonych celów. Nie ma
tutaj miejsca na tolerancję frustracji i krytyki. Za to wyraźnie można dostrzec potrzebę
manipulowania otoczeniem. Występują również nieprawidłowości w sferze seksualnej
(uwodzicielski sposób bycia, nadpobudliwość lub oziębłość seksualna). Do głosu wobec
innych dochodzi potrzeba żądań.
2. Narcystyczne zaburzenia osobowości.
Pacjent posiada poczucie własnej wielkości. Odczuwa silną potrzebę zwracania na siebie
uwagi. Chwali samego siebie. Trudno doszukać się w jego postępowaniu cech
charakterystycznych dla empatii.
W sferze emocjonalnej osoby narcystyczne funkcjonują ze znaczną nietolerancją
wobec uczuć, towarzyszy temu silna zewnętrzna kontrola emocji. Do uczuć, jakie przeżywa
osoba narcystyczna można zaliczyć dumę (towarzyszy w trakcie sytuacji potwierdzających
ich wielkość), wstyd, wściekłość (są obecne podczas zbyt słabego zainteresowania się
otoczenia ich osobą), poczucie pustki (jest konsekwencją naruszenia samooceny), lęk i zawiść
(to rezultat sukcesów, jakie osiągają osoby z otoczenia). Jeśli idzie o sferę poznawczą, to tutaj
występują liczne zniekształcenia, wynikające ze stosowanych dla obrony wielkościowych
mechanizmów obronnych. Mamy tutaj na uwadze próby przerzucania odpowiedzialności za
osobiste niepowodzenia na czynniki zewnętrzne, usilne zaprzeczanie, że sprawcą błędów i
ograniczeń jestem ja.
3. Antyspołeczne zaburzenie osobowości.
Mamy tutaj do czynienia z niepełnosprawnością w sferze moralnej i etycznej. Występuje
brak umiejętności postępowania zgodnie z przyjętymi normami. Zachowanie przepojone jest
fałszem i bezwstydnym manipulowaniem innymi. Wśród osób, u których występują te
zaburzenia są między innymi dzieci wychowywane przez rodziców, którzy nie stosują wobec
nich właściwych modeli wychowania. Są zaniedbane, często pozostawione bez opieki, nie
posiadające właściwych wzorców do naśladowania. Swoje zachowanie opierają na
negatywnych, często przypadkowych modelach zachowania.
W grę wchodzi tutaj
brak poszanowania norm społecznych i prawnych. Osoby te lekceważą prawa i uczucia
innych osób. Często pragną władzy, pieniędzy i panowania nad innymi w sferze seksualnej.
Decyzje podejmują za przyczyną impulsu. Nie są brane pod uwagę konsekwencje takiego
zachowania, zarówno konsekwencje społeczne jak i w wymiarze osobistym. Często osoby te
zmieniają pracę, miejsce pobytu i związki międzyludzkie. Są również uczestnikami bójek i
agresji skierowanej do osób najbliższych.
4. Zaburzenie osobowości borderline
Osobowość borderline charakteryzuje między innymi niestabilność i intensywność
wzorców relacji interpersonalnych, impulsywność w działaniu, zachowania
autodestrukcyjne, niestabilność emocjonalna. Jest ona spowodowana reaktywnością
emocjonalną. Towarzyszy temu chroniczne uczucie pustki oraz złość nieadekwatna do
sytuacji.
Zdarzają się samookaleczenia. Mogą one mieć charakter destrukcyjny, dziwaczny i
lekkomyślny. Wyróżniamy wśród tych zachowań następujące formy: podcinanie żył,
przypalanie ciała papierosem, wycinanie liter, znaków w skórze, walenie częściami ciała
(najczęściej głową i ramionami) w twarde przedmioty, sypanie piasku na twarz, celowe
łamanie własnych kości, stosowanie do przemywania ciała kwasu. Takie zachowanie
najczęściej wcale nie ma prowadzić do ostatecznego przerwania czynności życiowych. Taki
stosunek do własnego ciała jest często spowodowany wymieszaniem się negatywnych emocji
do których zaliczymy depresję, niepokój, gniew, pustkę, depersonalizację.
Grupa C - zawiera zaburzenia unikające, zależne oraz obsesyjno - kompulsyjne. Wraz z
nimi pojawia się lęk i obawa.
1. Osobowość unikająca
W tym zaburzeniu mamy do czynienia z unikaniem ludzi, nowych sytuacji, często
również wcześniejszych doświadczeń. Osoby te obawiają się ośmieszenia
a jednocześnie pragną akceptacji. Chcą podejmować się nowych zadań
i poznawać nowych ludzi, ale nie czynią tego. Jakiekolwiek podjęcie przez nich działania
wymaga bezkrytycznej akceptacji ze strony otoczenia. Informacja zwrotna sugerująca
niepowodzenia, wywołuje u nich wycofanie się z interakcji. Mają obniżoną samoocenę.
Stąd często doświadczają problemów interpersonalnych. Są one związane z
zachowaniem, które charakteryzuje brak zaufania i gniew.
Źródeł tego zaburzenia należy doszukiwać się w przebiegu okresu dzieciństwa i związaną z
nim nieśmiałością, izolacją i strachem przed obcymi.
Podobnie dzieje się w okresie
adolescencji, gdzie mamy do czynienia z dużą ilością interakcji ważnych dla kolejnych
okresów życia. W osobowości unikającej dużą rolę odgrywa lęk przed nowym.
Barlow wprowadził trójczynnikowy model etiologii zaburzeń lękowych. Pierwszym
czynnikiem jest uogólniona podatność biologiczna (dziedziczona). Drugi nazywamy
uogólnioną podatnością psychologiczną. Związany jes...
Plik z chomika:
pysycolka1990
Inne pliki z tego folderu:


Gry i hazard uzależnienia dzieci w okresie dorastania ( M.Griffiths ).pdf (6755 KB)
'Nowe media i gry komputerowe' - rozdz. 1 książki ''Wirtualny plac zabaw'' Mirosława
Filiciaka.pdf (11194 KB)
 Izdebska.PDF (6554 KB)
 podniesienie efektywności kształcenia uczniow z specjalnymi
potrzebamimateriay_szko_ii_29.11.2010.pdf (6246 KB)
 Ostojski.PDF (3644 KB)
Inne foldery tego chomika:

A. Grobler Metodologia nauk.pdf
 A.W. Maszke - metody i techniki badań pedagogicznych
 Alkoholizm jest chorobą_B.Woronowicz.pdf
 Anna Klim-Klimaszewska - Pedagogika przedszkolna
 ANTROPOLOGIA KULTURY
Zgłoś jeśli naruszono regulamin





Strona główna
Aktualności
Kontakt
Dział Pomocy
Opinie


Regulamin serwisu
Polityka prywatności
Copyright © 2012 Chomikuj.pl
Download