Grant MNiSW 0751/B/P01/2009/37 ,,Badania pośmiertne w chorobach mitochondrialnych, w tym ocena czynności mitochondriów w hodowli fibroblastów. Opracowanie standardu postępowania w podejrzeniu choroby mitochondrialnej jako przyczyny niewyjaśnionego zgonu u dziecka” Kierownik projektu: doc dr hab. n. med. Maciej Pronicki Obecnie wiadomo, Ŝe choroby mitochondrialne naleŜą do najczęściej występujących chorób genetycznych (>1:3500 urodzeń), takŜe w kraju. Wyjaśnienie molekularnego tła defektu jest niezbędne dla potrzeb porady genetycznej w kaŜdym przypadku, ze względu na występowanie wszystkich moŜliwych sposobów dziedziczenia. Szybki i niepomyślny przebieg choroby (zwłaszcza u małych dzieci) oraz brak niezawodnych markerów biochemicznych powoduje, Ŝe zwykle zawodzi proces przyŜyciowej identyfikacji przyczyny choroby. Rutynowe badanie pośmiertne (nawet jeŜeli wykonane) ma w większości przypadków ograniczoną przydatność. Kontynuowanie badań po śmierci probanda jest moŜliwe, ale wymaga dostępności materiału tkankowego. Zabezpieczanie zamroŜonych wycinków tkanek, próbki DNA czy hodowli fibroblastów nie mieści się jednak w obecnych standardach postępowania. Praktycznym celem pracy jest weryfikacja przydatności w badaniu pośmiertnym dostępnych metod oceny patologii mitochondriów (histochemia, immunohistochemia, proteomika, spektrofotometria, analiza DNA) oraz przygotowanie ogólnopolskich standardów dotyczących zasad i warunków właściwego zabezpieczania wycinków tkanek (mięsień, serce, wątroba, mózg) w czasie sekcji oraz ich transportu do pracowni medycyny mitochondrialnej. Drugim celem są badania w Instytucie im. M. Nenckiego nad wykorzystaniem hodowli fibroblastów (dostępnych w badaniach pośmiertnych) do lokalizacji defektu. Zbadany zostanie potencjał na wewnętrznej błonie mitochondrialnej, wewnątrzkomórkowy poziom jonów wapnia, produkcja wolnych rodników oraz poziom ATP w niezmienionych mitochondriach. Przewidziano takŜe próbę farmakologicznej modyfikacji zaburzeń. Do badań wykorzystany zostanie materiał zabezpieczony prospektywnie w czasie sekcji około 60-80 pacjentów. Hodowle fibroblastów pochodzić będą z banku tkanek (40 linii, materiał retrospektywny). Wynikiem projektu będzie zaproponowanie własnego standardu badania pośmiertnego w kierunku chorób mitochondrialnych, a takŜe ocena przydatności fibroblastów ludzkich w badaniach nad patologią mitochondriów i ewentualnie korekcją defektu. W projekcie przewidziano dwa przewody doktorskie. 1 2