ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA LORISTA 12,5 mg tabletki powlekane LORISTA 25 mg tabletki powlekane LORISTA 50 mg tabletki powlekane LORISTA 100 mg tabletki powlekane Losartanum kalicum Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zażyciem leku. Należy zachować tę ulotkę, aby w razie potrzeby móc ją ponownie przeczytać. Należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty, gdy potrzebna jest rada lub dodatkowa informacja. Lek ten został przepisany ściśle określonej osobie i nie należy go przekazywać innym, gdyż może im zaszkodzić, nawet, jeśli objawy ich choroby są takie same. Jeśli nasili się którykolwiek z objawów niepożądanych lub wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane nie wymienione w ulotce, należy powiadomić lekarza lub farmaceutę. Spis treści ulotki: 1. Co to jest lek LORISTA i w jakim celu się go stosuje 2. Informacje ważne przed zastosowaniem leku LORISTA 3. Jak zażywać lek LORISTA 4. Możliwe działania niepożądane 5. Jak przechowywać lek LORISTA 6. Inne informacje 1. CO TO JEST LEK LORISTA I W JAKIM CELU SIĘ GO STOSUJE Lek LORISTA jest lekiem obniżającym ciśnienie tętnicze krwi - lek przeciwnadciśnieniowy (grupa farmakoterapeutyczna: leki hamujące receptory angiotensyny II). LORISTA obniża ciśnienie tętnicze krwi w ten sposób, że zapobiega wiązaniu się angiotensyny z receptorami w naczyniach krwionośnych i hamuje działanie angiotensyny II powodującej skurcz tych naczyń. Dzięki temu naczynia krwionośne rozszerzają się a ciśnienie tętnicze obniża się. U pacjentów z niewydolnością serca LORISTA poprawia czynność serca. Wskazania do stosowania Lek LORISTA jest stosowany: W leczeniu wysokiego ciśnienia tętniczego krwi (nadciśnienia) W celu zmniejszenia ryzyka wystąpienia udaru mózgu u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym i przerostem lewej komory serca W leczeniu niewydolności serca (LORISTA jest wskazana w leczeniu niewydolności serca, jeśli leczenie inhibitorem konwertazy angiotensyny ACE jest niewskazane). Jeśli niewydolność serca została ustabilizowana za pomocą inhibitorów ACE, nie należy zmieniać leku na losartan W celu ochrony nerek u pacjentów z cukrzycą typu 2 i białkomoczem; LORISTA jest wskazana w celu spowolnienia rozwoju niewydolności nerek u pacjentów z nefropatią cukrzycową 2. INFORMACJE WAŻNE PRZED ZATOSOWANIEM LEKU LORISTA Należy poinformować lekarza o wszelkich chorobach przewlekłych, zaburzeniach metabolicznych, nadwrażliwości (alergii) na inne leki oraz o stosowaniu innych leków. 1 Kiedy nie stosować leku LORISTA: jeśli u pacjenta stwierdzono nadwrażliwość (uczulenie) na losartan lub którykolwiek z pozostałych składników leku jeśli u pacjenta występują ciężkie zaburzenia czynności wątroby w okresie ciąży i karmienia piersią Kiedy zachować szczególną ostrożność stosując lek LORISTA: jeśli u pacjenta niedawno wystąpiły uporczywe wymioty lub biegunka, prowadzące do nadmiernej utraty wody i (lub) soli z organizmu jeśli u pacjenta występuje choroba nerek lub wątroby jeśli w przeszłości występował u pacjenta obrzęk naczynioruchowy (obrzęk twarzy, ust, gardła i (lub) języka) jeśli pacjent stosuje leki moczopędne (leki, które zwiększają ilość wody przechodzącą przez nerki) lub stosują cięte z ograniczeniem soli, prowadzącej do nadmiernej utraty wody i soli z organizmu jeśli u pacjenta stwierdzono zwężenie lub zatkanie naczyń krwionośnych prowadzących do nerek lub jeśli ostatnio dokonano u pacjenta przeszczepu nerki jeśli u pacjenta ma niewydolność serca z zaburzeniami czynności nerek lub bez, lub z jednoczesnym, zagrażającym życiu zaburzeniem rytmu serca jeśli u pacjenta występują problemy z zastawkami lub mięśniem sercowym jeśli pacjent ma chorobę wieńcową serca (spowodowana zmniejszonym przepływem krwi w naczyniach krwionośnych serca) lub ma chorobę naczyń mózgowych (wywołaną zmniejszonym krążeniem krwi w mózgu) jeśli u pacjenta występuje hiperaldosteronizm pierwotny (zespół chorobowy związany ze zwiększonym wydzielaniem hormonu aldosteronu przez nadnercza, spowodowany występującymi w nich nieprawidłowościami). U pacjentów nadwrażliwych może dojść do zaburzeń czynności nerek. Po przerwaniu leczenia czynność nerek wraca do normy. W czasie leczenia lekiem LORISTA konieczne jest okresowe kontrolowanie stężenia kreatyniny i mocznika w surowicy krwi. Jeśli pacjent ma lub miał w przeszłości zaburzenia czynności nerek, lekarz zaleci mniejsze dawki leku. Jeśli pacjent jest odwodniony, to w początkowym okresie stosowania leku mogą się u niego wystąpić zawroty głowy i osłabienie, będące wynikiem nadmiernego spadku ciśnienia tętniczego krwi. W tym przypadku lekarz zaleci mniejsze początkowe dawki leku. Nie ma doświadczeń ze stosowaniem leku u dzieci i młodzieży (w wieku poniżej 18 lat), dlatego nie należy go podawać w tych grupach wiekowych. Stosowanie leku LORISTA z innymi lekami: Należy powiedzieć lekarzowi o wszystkich przyjmowanych ostatnio lekach, nawet tych, które wydawane są bez recepty. Inne leki zmniejszające ciśnienie krwi mogą nasilać hipotensyjne działanie leku LORISTA. Należy poinformować lekarza o zażywaniu produktów uzupełniających potas, heparyny, leków oszczędzających potas takich jak amiloryd, triamteren, spironolakton oraz substytutów soli zawierających potas, ponieważ mogą powodować zwiększenie stężenia potasu w surowicy. Nie zaleca się jednoczesnego stosowania tych produktów i leku LORISTA. Niesteroidowe leki przeciwzapalne: w przypadku podawania antagonistów angiotensyny II jednocześnie z niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi, działanie obniżające ciśnienie krwi może być osłabione. W przypadku występowania zaburzeń czynności nerek, jednoczesne stosowanie tych leków może prowadzić do pogorszenia czynności nerek. Podczas jednoczesnego stosowania litu i losartanu w bardzo rzadkich przypadkach obserwowano przemijające zwiększenie stężenia litu w surowicy krwi i objawy jego toksyczności. Stosując jednocześnie lit i losartan, należy zachować ostrożność. Jeżeli przyjmowanie obu leków jest konieczne, w czasie trwania leczenia należy kontrolować stężenie litu w surowicy krwi. 2 Stosowanie leku LORISTA z jedzeniem i piciem: Lek można zażywać razem z posiłkami lub niezależnie od posiłków. Jedzenie nie wpływa na działanie leku. Ciąża i karmienie piersią Przed zastosowaniem każdego leku należy poradzić się lekarza lub farmaceuty. Kobietom w ciąży nie wolno stosować leku LORISTA. Jeśli w trakcie leczenia lekiem LORISTA pacjentka zajdzie w ciążę, powinna jak najszybciej powiadomić o tym lekarza, ponieważ losartan może zaszkodzić nienarodzonemu dziecku. Przed planowaną ciążą należy zmienić leczenie na inne. Brak danych dotyczących przenikania losartanu do mleka kobiecego. Ze względu na możliwość wystąpienia działań niepożądanych u niemowląt, należy podjąć decyzję, czy przerwać karmienie piersią czy też stosowanie leku, biorąc pod uwagę znaczenie terapii dla zdrowia matki. Prowadzenie pojazdów i obsługa maszyn: Nie przeprowadzono badań nad wpływem produktu na zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługiwania urządzeń mechanicznych w ruchu. Prowadząc pojazd mechaniczny lub obsługując urządzenia mechaniczne, należy jednak pamiętać o tym, że leki stosowane w leczeniu wysokiego ciśnienia krwi mogą niekiedy powodować zawroty głowy lub senność, zwłaszcza na początku leczenia oraz po zwiększeniu dawki leku. W przypadku odczuwania zawrotów głowy lub senności należy skontaktować się z lekarzem przed podjęciem tych czynności. Ważne informacje o niektórych składnikach leku LORISTA: Lek LORISTA zawiera laktozę. Jeśli u pacjenta występuje nietolerancja laktozy lub jakiegokolwiek innego cukru przed rozpoczęciem stosowania leku LORISTA należy poradzić się lekarza. 3. JAK STOSOWAĆ LEK LORISTA Lek LORISTA należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza. W przypadku wątpliwości należy ponownie skontaktować się z lekarzem lub farmaceutą. Zazwyczaj stosowane dawki leku LORISTA Lekarz będzie dostosowywał dawkowanie, co trzy do sześciu tygodni, w zależności od reakcji pacjenta na lek (wartości ciśnienia tętniczego). Nadciśnienie tętnicze Zalecana dawka początkowa i podtrzymująca wynosi 50 mg losartanu jeden raz na dobę. Maksymalne działanie obniżające ciśnienie krwi uzyskuje się w ciągu trzech do sześciu tygodni od rozpoczęciu leczenia. U niektórych pacjentów korzystne możne być zwiększenie dawki leku do 100 mg losartanu jeden raz na dobę. Niewydolność serca Początkowa dawka leku u pacjentów z niewydolnością serca wynosi 12,5 mg losartanu jeden raz na dobę. Lekarz będzie stopniowo zwiększać dawkę w odstępach jednotygodniowych (tj. 12,5 mg na dobę w pierwszym tygodniu, 25 mg na dobę w drugim tygodniu, 50 mg na dobę w trzecim tygodniu), aż do osiągnięcia zalecanej dawki podtrzymującej 50 mg losartanu jeden raz na dobę, w zależności od stanu pacjenta. Lek LORISTA stosuje się zwykle w skojarzeniu z lekami moczopędnymi i glikozydami naparstnicy. Zmniejszenie ryzyka wystąpienia udaru mózgu u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym i przerostem lewej komory serca Zalecana dawka początkowa leku wynosi 50 mg losartanu jeden raz na dobę. W zależności od wartości ciśnienia tętniczego, lekarz może zalecić dodatkowo hydrochlorotiazyd w małej dawce i (lub) zwiększyć dawkę leku do 100 mg losartanu jeden raz na dobę. 3 Ochrona nerek u pacjentów z cukrzycą typu 2 i białkomoczem Zalecana dawka początkowa leku wynosi 50 mg losartanu jeden raz na dobę. W zależności od wartości ciśnienia tętniczego, lekarz może zwiększyć dawkę leku do 100 mg losartanu jeden raz na dobę po miesiącu od rozpoczęcia leczenia. Lek LORISTA można stosować jednocześnie z innymi lekami obniżającymi ciśnienie tętnicze, a także z insuliną i innymi powszechnie stosowanymi lekami zmniejszającymi stężenie glukozy we krwi. Stosowanie leku u pacjentów w podeszłym wieku U pacjentów w wieku powyżej 75 lat należy rozważyć możliwość rozpoczęcia leczenia od dawki 25 mg losartanu na dobę. Zazwyczaj nie ma jednak konieczności dostosowania dawki leku u osób w podeszłym wieku. Stosowanie w specjalnych grupach pacjentów Lekarz może zalecić mniejszą dawkę, szczególnie podczas leczenia pacjentów leczonych dużymi dawkami leków moczopędnych, u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby. Stosowanie losartanu nie jest zalecane u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby. Stosowanie leku u dzieci i młodzieży (w wieku poniżej 18 lat) Nie ma doświadczeń ze stosowaniem leku u dzieci i młodzieży, dlatego nie należy go podawać w tych grupach wiekowych. Tabletki powinno się zażywać popijając płynem. Tabletki można zażywać przed, po lub w czasie posiłku. Tabletki należy zażywać regularnie o tej samej porze. Ważne jest, aby kontynuować stosowanie leku LORISTA dopóki lekarz nie zmieni zaleceń. W przypadku wrażenia, że działanie leku LORISTA jest za mocne lub za słabe, należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty. Zażycie większej niż zalecana dawki leku LORISTA W przypadku zażycia zbyt dużej dawki lub jeśli dziecko połknie lek, należy natychmiast skontaktować się z lekarzem. Objawami przedawkowania są nadmierne obniżenie ciśnienia tętniczego krwi i przyspieszenia czynności serca. Pominięcie zażycia leku LORISTA Nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnienia pominiętej dawki. Lek LORISTA należy zażywać zgodnie z zaleceniami lekarza. Należy zażyć następną dawkę o zwykłej porze. Przerwanie stosowania leku LORISTA Wysokie ciśnienie tętnicze krwi zwiększa ryzyko wystąpienia udaru mózgu, zawału serca, niewydolności serca i nerek oraz ogólnego uszkodzenia układu naczyniowego. Lek LORISTA obniża ciśnienie tętnicze krwi. Bardzo ważne dla zdrowia pacjenta jest regularne, codzienne zażywanie leku, nawet, jeśli ciśnienie tętnicze krwi osiągnie pożądane wartości. Produkty mające na celu obniżenie wysokiego ciśnienia tętniczego są stosowane przewlekle. Jeśli pacjent będzie zażywał lek tylko okresowo lub tylko przez krótszy okres czasu niż zalecany przez lekarza, leczenie będzie nieskuteczne. Przerwanie leczenia bez wcześniejszego uzgodnienia z lekarzem może spowodować pogorszenie się stanu pacjenta. Nie wolno przerywać leczenia bez wcześniejszego skonsultowania się z lekarzem. 4. MOŻLIWE DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE Jak każdy lek, LORISTA może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią. Działania niepożądane sklasyfikowane są następująco: Bardzo często: więcej niż u 1 na 10 leczonych pacjentów Często: mniej niż u 1 na 10, lecz więcej niż u 1 na 100 leczonych pacjentów 4 Niezbyt często: mniej niż u 1 na 100, lecz więcej niż u 1 na 1 000 leczonych pacjentów Rzadko: mniej niż u 1 na 1 000, lecz więcej niż u 1 na 10 000 leczonych pacjentów Bardzo rzadko: mniej niż u 1 na 10 000 leczonych pacjentów O nieznanej częstości: częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych Odnotowano następujące działania niepożądane: Często: zawroty głowy, uczucie niezwykłego ruchu (wirowania), niskie ciśnienie krwi, osłabienie, zmęczenie, zmniejszone stężenie cukru we krwi (hipoglikemia), zwiększone stężenie potasu we krwi (hiperkaliemia). Niezbyt często: senność, ból głowy, zaburzenia snu, uczucie szybkiego bicia serca (kołatanie), ostry ból w klatce piersiowej (dusznica bolesna), niskie ciśnienie krwi (szczególnie po nadmiernej utracie z organizmu wody, znajdującej się w naczyniach krwionośnych, np. u pacjentów z ciężką niewydolnością serca lub w trakcie leczenia dużymi dawkami leków moczopędnych), zależne od dawki objawy ortostatyczne, takie jak zmniejszenie ciśnienia krwi podczas podnoszenia się z pozycji leżącej lub siedzącej, skrócenie oddechu (duszność), ból brzucha, zaparcie, biegunka, nudności, wymioty, pokrzywka, świąd, wysypka, miejscowe obrzęki. Rzadko: zmniejszona liczka krwinek czerwonych (niedokrwistość), ciężkie reakcje alergiczne (reakcje anafilaktyczne), obrzęk twarzy, ust i (lub) języka (obrzęk naczynioruchowy), trudności w przełykaniu i oddychaniu (u niektórych pacjentów związane z podawaniem innych leków, w tym inhibitorów ACE), zapalenie naczyń krwionośnych (w tym plamica Henocha-Schonleina). Jeśli wystąpi reakcja nadwrażliwości, włącznie z obrzękami twarzy, warg, szyi i (lub) języka, które mogą powodować kłopoty z oddychaniem i połykaniem, należy przerwać zażywanie leku i natychmiast skontaktować się z lekarzem. Uczucie drętwienia i mrowienia (parastezje), omdlenie, bardzo szybkie i nieregularne bicie serca (migotanie przedsionków), udar mózgu, zapalenie wątroby, zwiększenie aktywności aminotransferazy alaninowej (ALAT) we krwi ustępują zazwyczaj po odstawieniu leku. U pacjentów z niewydolnością serca obserwowano: objawy grypopodobne, zwiększenie stężenia mocznika we krwi, kreatyniny i potasu w surowicy. O nieznanej częstości: zmniejszona liczba płytek krwi, migrena, kaszel, zaburzenia czynności wątroby, ból mięśni i stawów, zaburzenia czynności nerek (mogą ustępować po odstawieniu leku), w tym niewydolność nerek. Jeśli nasili się którykolwiek z objawów niepożądanych lub wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane nie wymienione w ulotce, należy powiadomić lekarza lub farmaceutę. 5. JAK PRZECHOWYWAĆ LEK LORISTA Nie należy stosować leku LORISTA po upływie terminu ważności zamieszczonego na opakowaniu. Przechowywać w temperaturze poniżej 30°C, w oryginalnym opakowaniu. Przechowywać w miejscu niedostępnym i niewidocznym dla dzieci. 6. INNE INFORMACJE Co zawiera LORISTA Substancją czynną leku jest losartan potasowy. Jedna tabletka powlekana zawiera 12,5 mg, 25 mg, 50 mg lub 100 mg losartanu potasowego. Inne składniki leku LORISTA tabletki powlekane 12,5 mg i 25 mg to: skrobia kukurydziana, skrobia żelowana, kukurydziana, celuloza mikrokrystaliczna, krzemionka koloidalna bezwodna, magnezu stearynian, cellaktoza (laktoza jednowodna i celuloza); otoczka: hypromeloza, talk, glikol propylenowy, tytanu dwutlenek (E 171), żółcień chinolinowa (E 104). Inne składniki leku LORISTA tabletki powlekane 50 mg to: skrobia kukurydziana, skrobia żelowana, celuloza mikrokrystaliczna, krzemionka koloidalna bezwodna, magnezu stearynian, cellaktoza 5 (laktoza jednowodna i celuloza); otoczka: hypromeloza, talk, glikol propylenowy, tytanu dwutlenek (E 171). Inne składniki leku LORISTA tabletki powlekane 100 mg to: skrobia kukurydziana, skrobia żelowana, kukurydziana, celuloza mikrokrystaliczna, krzemionka koloidalna bezwodna, magnezu stearynian, cellaktoza (laktoza jednowodna i celuloza); otoczka: hypromeloza, talk, glikol propylenowy, tytanu dwutlenek (E 171). Jak wygląda lek LORISTA i co zawiera opakowanie LORISTA tabletki powlekane 12,5 mg: owalne, lekko wypukłe, koloru żółtego. Blistry z folii PCV/PVDC/Aluminium: 21 lub 28 tabletek powlekanych w tekturowym pudełku. LORISTA tabletki powlekane 25 mg: owalne, lekko wypukłe, koloru żółtego, z rowkiem podziału po jednej stronie. Blistry z folii PCV/PVDC/Aluminium: 28 lub 56 tabletek powlekanych w tekturowym pudełku. LORISTA tabletki powlekane 50 mg: okrągłe, obustronnie lekko wypukłe, koloru białego, ze ściętymi brzegami i z rowkiem podziału po jednej stronie. Blistry z folii PCV/PVDC/Aluminium: 28, 56 lub 84 tabletek powlekanych w tekturowym pudełku. LORISTA tabletki powlekane 100 mg: owalne, lekko wypukłe, koloru białego. Blistry z folii PCV/PVDC/Aluminium: 28, 56 lub 84 tabletek powlekanych w tekturowym pudełku. Lek wydaje się wyłącznie z przepisu lekarza. Podmiot odpowiedzialny KRKA, d.d., Novo mesto Šmarješka cesta 6 8501 Novo mesto Słowenia Data zatwierdzenia ulotki: 6