przyspieszenie plonowania (7-14 dni). Sadzimy rośliny bardziej

ROZMNAŻANIE WEGETATYWNE: odbywa się za pomocą:
- bulw (ziemniak)
- cebul (cebula kartoflana, szalotka, 7latka, czosnek)
- kłączy, korzeni (rabarbar, chrzan, szparag)
- sadzonek (pomidor, ogórek)
ZABIEGI PIELĘGNACYJNE:
a) ODCHWASZCZANIE:
- krytyczny okres konkurencji chwastów dla rośliny uprawnej –
okres wzrostu rośliny uprawnej, w których obecność chwastów
powoduje największy spadek plonu
- w zależności od gat warzywa okres ten jest zróżnicowany
ROZMNAŻANIE GENERATYWNE: (materiał siewny) każde
cebula: najbardziej wrażliwa po wschodach, do fazy 2-3 liści
nasienie składa się z:
przez 10-12 tyg od wschodów
- okrywy nasiennej
burak ćwikłowy: okres konkurencyjności 2-4 tyg po wschodach
- zarodka
buraka
- zapasowych substancji pokarmowych
marchew: okres konkurencji 1/3 okresu wegetacji od wschodów
groch, fasola, bób: 1/3 okresu wegetacji
TERMINY SIEWU:
b) CIĘCIE: stosujemy u pomidora, ogórka i papryki
- wiosenne
- cel cięcia: ograniczenie wzrostu, przyspieszenie rozwoju
- letnie:
generatywnego, a tym samym planowania
początek VII (fasola, szparagi, burak ćwikłowy)
- usuwamy pędy boczne wyrastające z kątów liści, czasami grona
koniec VII (kapusta pekińska, rzodkiewka, szpinak)
oraz stare nieproduktywne liście
- jesienne: w uprawie roślin zimnotrwałych przełom VIII/IX
- ogławianie roślin – ostatni zabieg cięcia polegający na usunięciu
(szpinak, cebula, kapusta włoska, sałata lodowa)
wierzchołka wzrostu
- przedzimowe: IX i XII (marchew, pietruszka, koper); przed
c) PODPIERANIE: stosujemy u pomidora, ogórka, grochu, fasoli
nadejściem mrozów, aby napęczniałe nasiona nie zdążyły
ZALETY palikowania: rośliny są zdrowsze, plony wyższe a zbiór
skiełkować przed nadejściem mrozów; plon jest o 10-14 dni
jest ułatwiony
wcześniejszy
WADY: palikowanie i podwiązywanie roślin jest bardzo
pracochłonne, paliki są kosztowne, trzeba je odkazić co roku
DLACZEGO WARZYWA UPRAWIAMY Z ROZSADY?
- wykonanie: paliki wbijamy od strony północnej
Mimo, że przygotowanie rozsady jest kosztowne, to daje ona
- można stosować inne konstrukcje, np. uprawa przy drutach lub
następujące korzyści:
sitkach rozpinanych na trwałej konstrukcji
- pozwala na wydłużenie okresu wegetacji
d) BIELENIE:
- umożliwia stworzenie młodym roślinom bardzo dobrych
- cel: uzyskanie smaczniejszych tkanek, główek cykorii, ogonków
warunków
selera, wypustek szparaga, cebula, pora
- pozwala no zaoszczędzenie miejsca pod osłonami.
- zabieg polega na odcięciu dostępu światła do określonej części
rośliny, dzięki czemu traci ona chlorofil i bieleje
PRODUKCJA ROZSADY NA ROZSADNIKU:
- wykonanie: obsypywanie roślin ziemią (szparag, por, seler
- stosuje się głównie dla warzyw kapustnych na zbiór późny i
naciowy), okrywanie ich czarną folią (szparag), uprawa w
pora
ciemności (pędzenie cykorii)
- na rozsadnik przeznaczany kawałek pola o bardzo dobrej
e) ZWALCZANIE CHWASTÓW:
kulturze, osłonięty, szybko nagrzewający się wiosną
- metoda mechaniczna
- nawożenie – pole w 1-2 roku po oborniku + obfite nawożenie
= szczotkowanie (maszyny posiadające szczotki obrotowe,
potasowe i fosforowe oraz niskie azotem
wyrywają chwasty w międzyrzędziach; stosowanie mulczu,
- nasiona wysiewa się rzędowo co 10-20 cm w ilość 3-4g/m2
ściółkowania płaskie okrywy z folii)
kapusty i 3-5g pora; na obsadzenie 1ha kapusty rozsadnik
= ściółki syntetyczne (folia fotoselektywna, aluminiowa, czarna,
powinien mieć 150-200m2 i 250-300m2 dla pora
przeźroczysta)
=== folia fotoselektywna – przepuszcza promienie świetlne, ale
PRODUKCJA ROZSADY DONICZKOWEJ (podając co to jest
nie przepuszcza fali, które biorą udział w fotosyntezie
pikowanie i hartowanie)
=== folia aluminiowa – odbija promienie świetlne; stosowana,
SIEW NASION I PIKOWANIE SIEWEK:
aby ogrzać glebę i zapobiec zachwaszczeniu oraz odstraszyć
- zaprawione nasiona wysiewamy do skrzynek wysiewnych, na
szkodniki
zagony lub bezpośrednio do doniczek i przykrywamy warstwą
=== folia czarna – ogranicza rozwój chwastów
piasku lub podłoża w rzędy
=== folia przeźroczysta – bardzo szybko wzrasta temp, chwasty
- PIKOWANIE: jest zabiegiem polegającym na przesadzaniu
ulegają zaparzeniu najbardziej opłacalne i mające największe
siewek w fazie 1-liścia właściwego do doniczek lub w większej
znaczenie w praktyce jest stosowanie włókniny
rozstawie pozwala to na zaoszczędzenie miejsca sektora
- metoda agrotechniczna
- PIKOWANIE: wykonuje się po rozwinięciu liścieni lub z chwilą
= właściwe zmianowanie (osłabia zachwaszczenie w stosunku do
pojawienia się 1-go liścia właściwego
- podczas PIKOWANIA następuje uszkodzenie korzenia głównego rośliny uprawnej; rośliny, które łatwiej się odchwaszcza np.
kapusta brukselka, można potem uprawiać rośliny wrażliwe na
dzięki czemu system korzeniowy wytwarza duże ilości korzeni
zachwaszczenie)
bocznych
= uprawki (podorywki i te uprawki, które wykonujemy przed
- wrażliwość warzyw na PIKOWANIE:
uprawą warzyw; uprawki w trakcie wzrostu warzyw i po uprawie
dobrze znoszące pikowanie (kapusta, kalafior, kalarepa,
warzyw przesuszają glebę)
pomidor, sałata, burak)
- metoda fizyczna
wymagające ostrożności (seler, papryka, cebulowate)
= naturalna (solaryzacja gleby, oddziaływanie wysoką temp
nie pikuje się (fasoli, grochu, kukurydzy, dyniowatych)
niszczy nasiona, siewki i rośliny)
= termiczna (działanie wysoką i niską temp na chwasty,
DONICZKOWANIE ROZSADY:
wypalanie i wymrażanie chwastów; jest to metoda kosztowna;
Cel: przyspieszenie plonowania (7-14 dni). Sadzimy rośliny
duże zużycie gazu
bardziej zaawansowane w rozwoju i unikamy uszkodzenia
- metoda biologiczna
korzeni podczas sadzenia rozsady.
= hodowla odmian (odporna na zachwaszczenie, na herbicydy)
Doniczki zmienne – z torfu prasowanego
= wykorzystanie substancji naturalnych (proszek z ekstrakcji
Doniczki torfowo-celulozowe: doniczki te sadzimy razem z
rozsadą do gleby uważając, żeby krawędź doniczki nie wystawała gorczycy)
= działanie rośliny uprawnej (ujemnie na chwasty poprzez
ponad jej powierzchnię.
wydzielanie substancji szkodliwych dla chwastów)
HARTOWANIE ROZSADY:
- metoda chemiczna powszechnie stosowana w zwalczaniu
Cel: przystosowanie roślin do warunków panujących na polu;
chwastów
zaczynamy hartowanie 10-14 dni przed planowanym sadzeniem; = dolistnie
hartowanie polega na stopniowym obniżaniu temp (2-3) i
= doglebowe
ograniczeniu podlewania.
= dolistno-glebowe
SPOSOBY PRZYSPIESZANIA TERMINU ZBIORU WARZYW:
\
OPISY BOTANICZNE:
Roślina: KAPUSTA
Wygląd: kolory: czerwona, biała
Liście: nieliczne, blaszka liściowa niebieskozielona, pokryta
wąskim odwrotnie jajowata, najszersza u szczytu, głęboko
osadzona lub podzielona przy nasadzie, na brzegu falista
Korzenie: system korzeniowy typu palowego
Kwiat:
Co jest częścią jadalną? Głowa (pąk szczytowy pędu głównego)
Roślina: KALAFIOR/BROKUŁ
Wygląd:
Liście:
Korzenie:
Kwiat:
Co jest częścią jadalną? Róża składająca się z wielokrotnie
rozgałęziającej się szczytowej części łodygi zbudowanej z tkanki
merystematycznej
Roślina: CEBULA
Wygląd: kształt – cylindryczny (por), złożony do kulistego (cebula
zwyczajna); średnica cebuli: 4-8cm
Liście:
Korzenie:
Kwiat:
Co jest częścią jadalną? Cebula, liście
Roślina: POR
Wygląd: roślina 2letnia, 1 rok wytwarza cebule i liście będące
częściami jadalnymi, a w 2 pędy kwiatostanowe i nasiona
Liście: płaskie, w dolnej części mięsiste, zachodzące na siebie
tworzą łodygę rzekomą, czyli cebulę barwy białej o grubości 4-6
cm i długości do 50 cm
Korzenie: system korzeniowy wyrasta z piętki, jest wiązkowy
Kwiat:
Co jest częścią jadalną?
Roślina: SAŁATA SIEWNA
Wygląd: 1 roczna o krótkim okresie wegetacji
Liście: różnego kształtu, zabarwienia w zależności od odmiany
botanicznej
Korzenie:
Kwiat:
Co jest częścią jadalną?
Roślina: SAŁATA GŁOWIASTA
Wygląd:
Liście:
Korzenie:
Kwiat:
Co jest częścią jadalną?
Roślina: POMIDOR
Wygląd: 1roczna
Liście: nierównomierne pierzastodzielne o barwie od jasno do
ciemno zielonej
Korzenie: system palowy
Kwiat:
Co jest częścią jadalną? jagoda
Roślina: OGÓREK
Wygląd: 1roczna o pędach płożących się, dorastających do 2m
Liście: dłoniasto klapowane, pokryte szorstkimi włoskami
Korzenie: mocne, na głębokość 25 cm
Kwiat: wyrasta z kątów liści po kilka sztuk w pęczkach
Co jest częścią jadalną? Jagoda rzekoma różnego kształtu z
brodawkami lub bez
Roślina: MARCHEW
Wygląd: rośłina 2letnia, kolor – intensywny pomarańcz, 1rok
rozeta pierzastodzielnych liści oraz korzeń spichrzowy
Liście: pierzaste
Korzenie: spichrzowe, do głębokości 1,5m, 15-25cm
Kwiat:
Co jest częścią jadalną? Korzeń spichrzowy
Roślina: BURAK ĆWIKŁOWY
Wygląd: roślina 2letnia, wielkość 8cm
Liście: kształt lirowato ogonkowy, barwy od zielonej do
fioletowej
Korzenie: spichrzowe powstałe z dolnej części łodygi i górnej
części systemu korzeniowego
Kwiat:
Co jest częścią jadalną? Korzeń, liście
Roślina: FASOLA ZWYCZAJNA
Wygląd: roślina 1 roczna, biała, czerwona
Liście: trójlistkowe jasno lub ciemno zielone
Korzenie: system korzeniowy palowy, symbiozuje z Rhizobium
phasedi
Kwiat:
Co jest częścią jadalną? Strąki lub nasiona suche albo świeże
Roślina: GROCH
Wygląd: roślina zielona 1roczna; uprawia się groch cukrowy i
groch łuskowy
Liście: parzystopierzastodzielne, złożone z 1-3 par listków
bocznych oraz 2-3 par wąsków bocznych i 1 szczytowego
Korzenie: dorastają do głębokości 1m, współżyją z bakteriami
Rhizobium leguminosarum, system korzeniowy palowy
Kwiat:
Co jest częścią jadalną? Strąki lub nasiona świeże