SPIS ZAWARTOŚCI OPRACOWANIA 1 Podstawa opracowania. 2 Przedmiot i zakres opracowania. 3 Zasilanie obiektu i rozdział energii. 4 Instalacja oświetleniowa. 5 Zasilanie urządzeń odbiorników elektrycznych. 6 Instalacje siłowa w przebudowywanych częściach obiektu. 7 Instalacja połączeń wyrównawczych. 8 Instalacja przeciwprzepięciowa. 9 Dodatkowa ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym 10 Uwagi końcowe 11 Zestawienie rysunków elektrycznych w projekcie. 1. Podstawa opracowania: Zlecenie Inwestora Rzuty architektoniczne otrzymane od Inwestora Obowiązujące przepisy i normy. PN-IEC 60364-1 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Zakres , przedmiot i wymagania podstawowe. PN-IEC 60364-3 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ustalenie ogólnych charakterystyk PN-IEC 60364-4-41 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych . Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przeciwporażeniowa. PN-IEC 60364-4-42 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych . Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed skutkami oddziaływania cieplnego. PN-IEC 60364-4-43 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych . Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed prądem przetężeniowym. PN-IEC 60364-4-442 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych . Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed przepięciami. Ochrona instalacji niskiego napięcia przed przejściowymi przepięciami i uszkodzeniami przy doziemieniach w sieci wysokiego napięcia. PN-IEC 60364-4-443 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych . Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed przepięciami. Ochrona przed przepięciami atmosferycznymi lub łączeniowymi. PN-IEC 60364-4-45 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych . Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed przepięciami. Ochrona przed obniżeniem napięcia. PN-IEC 60364-4-46 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych . Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Odłączanie izolacyjne i łączenie. PN-IEC 60364-4-47 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych . Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Stosowanie środków ochrony zapewniających bezpieczeństwo. Postanowienia ogólne. Środki ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym. PN-IEC 60364-4-473 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych . Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Stosowanie środków ochrony zapewniających bezpieczeństwo. Środki ochrony przed prądem przetężeniowym PN-IEC 60364-4-481 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych . Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Stosowanie środków ochrony zapewniających bezpieczeństwo. Dobór środków ochrony przeciwporażeniowej w zależności od wpływów zewnętrznych PN-IEC 60364-4-482 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych . Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Stosowanie środków ochrony zapewniających bezpieczeństwo. Dobór środków ochrony przeciwporazeniowej w zależności od wpływów zewnętrznych. Ochrona przeciwpożarowa. PN-IEC 60364-5-51 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych . Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Postanowienia ogólne. PN-IEC 60364-5-52 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych . Oprzewodowanie. PN-IEC 60364-5-523 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych . Obciążalność prądowa długotrwała przewodów PN-IEC 60364-5-53 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych . Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Aparatura łączeniowa i sterownicza. PN-IEC 60364-5-537 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych . Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Aparatura rozdzielcza i sterownicza. Urządzenia do odłączania izolacyjnego i łączenia PN-IEC 60364-5-54 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych . Dobór budowlanych . Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Uziemienia i przewody ochronne PN-IEC 60364-5-56 Instalacje elektryczne w obiektach i montaż wyposażenia elektrycznego. Instalacje bezpieczeństwa PN-IEC 60364-5-61 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych . Sprawdzenie odbiorcze PN-IEC 60364-5-706 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych . Wymagania dotyczące specjalistycznych instalacji lub lokalizacji. Przestrzenie ograniczone powierzchniami przewodzącymi. PN-IEC 60364-5-707 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych . Wymagania dotyczące specjalistycznych instalacji lub lokalizacji. Wymagania dotyczące uziemień instalacji urządzeń przetwarzania danych PN-92/E-01200/... Symbole graficzne stosowane w schematach. PN-92/E-05031 Klasyfikacja urządzeń elektrycznych i elektronicznych z punktu widzenia ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym PN-92/E-08106 Stopnie ochrony zapewniane przez obudowy PN-IEC 61024-1 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych .Zasady ogólne. PN-86/E-05003/02 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych .Ochrona podstawowa. PN-86/E-05003/03 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych .Ochrona obostrzona. PN-92/E-08106 Stopnie ochrony zapewniane przez obudowy N SEP-E-004 Elektroenergetyczne i Sygnalizacyjne Linie kablowe Projektowanie i Budowa PN-EN-12464-I Oświetlenie miejsca pracy-część I: Miejsce pracy wewnątrz pomieszczeń PN-EN-1838 Oświetlenie awaryjne PN-ISO 8501-1 Przygotowanie podłoży stalowych przed układaniem farb ISO 12944-1do 8 Farby i lakiery Zabezpieczenia przeciwkorozyjne konstrukcji stalowych Wytyczne zakładu Wody i Korozji Głównego Instytutu Górnictwa symbol 101.052 2. Przedmiot i zakres opracowania. W projekcie ujęto: rozdzielnicę główną RG – WM, rozdzielnicę stolarni R-ST, rozdzielnicę malarni R-MA, instalację oświetlenia, instalację oświetlenia awaryjnego, instalację siłową, instalację połączeń wyrównawczych, instalację przeciwprzepięciową. 3. Zasilanie obiektu i rozdział energii. Istniejący obiekt jest podzielony na trzy części : warsztat mechaniczny, stolarni, malarni. Całość jest zasilana ze złącza ZK pokazanego na rzucie (E-01) – które należy pozostawić i wykorzystać do dalszego zasilenia obiektu z którego należy zasilić projektowaną rozdzielnię główną RG-WM. Do zasilania tablica głównej obiektu RG-WM zaprojektowano kabel YKYżo 0,6/1kV 4x50. Lokalizację tablicy głównej przedstawiono na rysunku nr. E-01. Wprowadzenie do budynku WLZtu należy wykonać jako szczelne i zabezpieczyć ogniowo. Tablicę główną obiektu wyposażono w wyłącznik FRX z cewką wybijakową, która będzie pełnić role wyłącznika pożarowego części przebudowywanego obiektu. Tablicę warsztatu stolarni wyposażono w wyłącznik FRX z cewką wybijakową, która będzie pełnić role wyłącznika prądu części stolarni. Podobnie wyposażono rozdzielnię malarni. Rozdzielnie w wykonaniu stojącym transparentne od strony frontu. Wszystkie przyciski wyzwalające wyłączniki pożarowe należy umieścić w skrzynkach z przeszklonymi drzwiczkami i napisem „Wyłącznik Pożarowy”. Należy w rozdzielni zostawić zapas miejsca min 30%. 4. Instalacja oświetleniowa. Instalacja oświetleniowa przebudowywanego obiektu składa się z obwodów oświetleniowych: wejść do budynku, warsztatu, tokarni oraz oświetlenia awaryjnego. W projekcie przyjęto następujące poziomy natężenie oświetlenia poszczególnych powierzchni budynku: stolarnia - 500 lx, komunikacja - 100 lx, warsztat mechaniczny - 500 lx, malarnia - 500 lx. Wydzielone oprawy będą wyposażone w układy podtrzymujące napięcie po zaniku zasilania na okres 2 godzin. Oprawy te będą pełniły rolę oświetlenia ewakuacyjnego. Do opraw awaryjnych należy doprowadzić przewód 4-żyłowy. Sterowanie oświetleniem komunikacji będzie się odbywać za pomocą łączników lokalnych zamontowanych zgodnie z lokalizacją w poszczególnych częściach obiektu. Wszystkie stosowane oprawy oświetleniowe muszą być wyposażone w układy kompensacji mocy biernej. 5. Zasilanie urządzeń odbiorników elektrycznych: Z tablicy głównej RG-WM należy zasilić urządzenia zlokalizowane na terenie tokarni zgodnie z rys. E-01 oznaczone jako P9 – P16 oraz R-ST i R-MA. W symbolach na rzucie oznaczone są moce urządzeń, napięcie oraz numer obwodu rozdzielni RG-T. Z tablicy głównej R-ST należy zasilić urządzenia zlokalizowane na terenie warszatu mechanicznego zgodnie z rys. E-01 oznaczone jako P1 – P9. W symbolach na rzucie oznaczone są moce urządzeń, napięcie oraz numer obwodu rozdzielni R-WM. Zasilanie wszystkich maszyn należy wykonać przewodami gumowymi (typ H07G-U) ze względu na występujące drgania urządzeń podczas pracy układami w posadzce do urządzeniach po trasach na których nie stoją podłączane urządzenia. W obiekcie znajdują się wentylatory w ścianach zewnętrznych do których załączania projektuje się kasety trójbiegunowe zlokalizowane w pobliżu danego urządzenia. UWAGA: Przed przystąpieniem do wykonywania instalacji należy potwierdzić moce na obiekcie i ich lokalizację która może ulec. W momencie stwierdzenia dodatkowych urządzeń wymagających zasilenia, a znajdujących się na obiekcie należy wykorzystać obwody rezerwowe oraz miejsca zapasowe w rozdzielniach. 6. Instalacje siłowa w przebudowywanych częściach obiektu Tablice główną obiektu RG-WM i R-ST zlokalizowano w pomieszczeniu warsztatu mechanicznego na ścianie zewnętrznej. Obwody w części socjalnej zaprojektowano jako jednofazowe, część warsztatowa, stolarnia oraz malarnia będą zasilone z obwodów jedno i trójfazowych zgodnie z rys. E-01 wyposażone w zestawy remontowe. Instalację w całości obiektu należy wykonać jako podtynkową stosując osprzęt wtynkowy montowany w puszkach instalacyjnych pogłębianych ograniczając do niezbędnego minimum puszki rozgałęźne. Ze względu na wykorzystanie obiektu należy zamontować osprzęt podtynkowy szczelny. Zestawy remontowe oraz gniazda wtykowe umieścić na wysokości 120 cm od poziomu podłogi. Wyłączniki oświetleniowe montować na wys. 120cm od posadzki. 7. Instalacja połączeń wyrównawczych W budynku należy ułożyć instalację połączeń wyrównawczych wykonaną przewodem LgY 25mm 2. Na poziomie lokomotywowni (pod główną tablicą elektryczną RG-WM) zlokalizowano szynę główną wyrównawczą GSW którą należy połączyć z uziomem na zewnątrz budynku poprzez złącze. Do GSW należy podłączyć: szynę PE, szynę LSW tablicy R-ST, szynę LSW tablicy R-MA, piony instalacji sanitarnych wykonane z rur stalowych, metalowe elementy konstrukcji budynku, oraz inne części przewodzące obce mogące się znaleźć pod napięciem. W łazienkach części biurowej należy wykonać lokalne połączenia wyrównawcze. Połączenie brodzików, wanien, baterii wannowej, baterii umywalek oraz grzejników wykonać przewodem LgY 4mm2 układanym w wylewce posadzki oraz pod tynkiem. 8.Instalacja przeciwprzepięciowa Podstawową ochronę od przepięć elektrycznych, powstałych wskutek bezpośredniego uderzenia wyładowania atmosferycznego w budynek stanowi istniejąca instalacja odgromowa obiektu. Zgodnie z normą PN-IEC 60364-4-443 w obiekcie zaprojektowano dodatkową dwustopniową ochronę przeciwprzepięciową poprzez zastosowanie ogranicznika AEC typu POWERSET BC/3+1/ FM prod. PHOENIX-CONTACT tworzący pierwszy i drugi stopień ochrony przeciwprzepięciowej. Poziom ochrony 1,5kV. Ograniczniki zamontować w rozdzielni głównej warsztatu RGW. 9. Dodatkowa ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym Jako dodatkową ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym zastosowano samoczynne wyłączenie obwodu w którym nastąpiło uszkodzenie. Do realizacji tej ochrony zastosować wyłączniki różnicowo–prądowe o In=30mA, oraz wyłączniki instalacyjne nadprądowe typu S303 i S301. Wewnętrzne linie zasilające odbiory siłowe wykonano przewodami 5-żyłowymi z żyłą ochronną PE w układzie TN-S. Obwody gniazd wtykowych i oświetleniowe wykonano przewodami 3-żyłowymi z żyłą PE, nie licząc dodatkowych żył wynikających z przyjętego sposobu sterowania opraw oświetleniowych. Rodzaje zabezpieczeń zostały podane na schematach poszczególnych tablic 10. Uwagi końcowe Wszystkie prace instalacyjne należy wykonywać zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami i normami branżowymi, przy zachowaniu zasad bhp oraz wymagań p-poż. Jako zabezpieczenie przed porażeniem prądem elektrycznym należy stosować szybkie wyłączenia zasilania przy pomocy wyłączników różnicowo-prądowych. Wszystkie obwody mają być wykonane przewodami 3żyłowymi dla obwodów 1-faz. i 5-żyłowymi dla obwodów 3-faz., nie licząc dodatkowych żył wynikających z przyjętego sposobu sterowania urządzeniami np. oprawami oświetleniowymi. 11. Zestawienie rysunków elektrycznych w projekcie. Lp 1 2 3 4 Nr rys. E-01 E-02 E-03 E-04 Nazwa rysunku Rzut instalacji oświetleniowej i siłowej. Schemat rozdzielni elektrycznej RG-WM Schemat rozdzielni elektrycznej R-ST Schemat rozdzielni elektrycznej R-MA Skala 1:100 - Uwaga: przejścia rur i instalacji pomiędzy strefami pożarowymi należy uszczelnić odpowiednio do stopnia EI ścian stosując np. CP611A firmy HILTI. Opracował: inż. Adam Dobosz nr upr.297/DOŚ/08