Bezpieczeństwo Procedury składowane Funkcje i Wyzwalacze Wykład 8 Prowadzący: dr Paweł Drozda Użytkownicy – dostęp do danych (1) Użytkownik bazy danych – osoba lub aplikacja, mająca dostęp do części danych zgromadzonych w bazie Uprawnienia – zakres czynności, które użytkownik może wykonać na bazie danych Uwierzytelnianie – weryfikacja użytkownika (w MySQL –na podstawie loginu i hasła zapisanego w bazie) Użytkownicy – dostęp do danych (2) Dwa typy ograniczenia działań: Ograniczenie dostępu do poszczególnych danych (tabele, bazy danych) Ograniczenie wykonywania poszczególnych operacji (SELECT, UPDATE, itd.) Mechanizmy nakładające ograniczenia: System przywilejów Role bazodanowe (tylko Oracle) Przywileje Prawo wykonywania przez użytkownika określonej akcji w bazie danych lub dostępu do określonego obiektu Przykłady przywilejów: Wstawianie do bazy Usuwanie z bazy Modyfikowanie rekordów Przeglądanie rekordów Zarządzanie kontami – MySQL (1) Tworzenie użytkownika – bez żadnych przywilejów CREATE USER nazwa IDENTIFIED BY [PASSWORD] ‘hasło’; Usuwanie użytkownika DROP USER nazwa; Nadanie hasła SET PASSWORD [for nazwa]=PASSWORD(‘nowehaslo’); Przykład: SET PASSWORD FOR Stefan = PASSWORD(‘qwerty’); Zarządzanie kontami – MySQL (2) Zmiana nazwy użytkownika RENAME USER staranazwa TO nowanazwa; Nadawanie przywilejów – GRANT GRANT rodzajePrzywilejów[(nazwyKolumn)] ON nazwyObiektów TO listaUzytkowników [IDENTIFIED BY [PASSWORD] ‘haslo’] [WITH opcje]; GRANT – przywileje (1) Możliwe przywileje ALL – nadanie wszystkich przywilejów oprócz GRANT OPTION ALTER – możliwość modyfikacji struktury DELETE – możliwość usunięcia danych INDEX – możliwość tworzenia i usuwania indeksu INSERT – możliwość wstawiania danych CREATE – możliwość tworzenia tabel GRANT OPTION – możliwość nadawania uprawnień GRANT – przywileje (2) Możliwe przywileje (cd) CREATE USER – możliwość tworzenia użytkowników CREATE VIEW – możliwość tworzenia perspektyw DROP – możliwość usuwania tabel LOCK TABLES – możliwość blokowania SHOW DATABASES – możliwość obejrzenia wszystkich baz danych w systemie UPDATE – możliwość uaktualnień GRANT, przywileje – przykłady GRANT SELECT, DELETE, INSERT, UPDATE ON *.* TO student; GRANT SHOW DATABASES ON *.* TO student; GRANT ALTER, DROP, CREATE ON bazka.* TO student; GRANT – obiekty Rodzaje obiektów *.* - dostęp do wszystkich baz danych w systemie Nazwa.* - dostęp do bazy o nazwie Nazwa Nazwa – dostęp do tabeli o nazwie Nazwa w aktualnej bazie Baza.Tabela – dostęp do tabeli Tabela w bazie danych Baza GRANT obiekty - przykłady GRANT INSERT ON Biblioteka.* TO Bibliotekarz; GRANT UPDATE(zarobki) ON Uni.Pracownik TO Płace; GRANT ALL ON *.* TO Administrator; Use Pizzeria GRANT SELECT ON Zamowienia TO Kelner; GRANT – użytkownicy (1) Używając GRANT dla istniejącego użytkownika – zmiana przywilejów GRANT dla nieistniejącego użytkownika – powstaje nowy użytkownik z przywilejami określonymi w poleceniu Hasło gdy powstaje nowy użytkownik bez hasła – logowanie bez hasła Gdy ze słowem PASSWORD ‘hasło’ – hasło musi być zakodowane funkcją PASSWORD Bez PASSWORD ‘hasło’ – hasło podane jako tekst GRANT – użytkownicy (2) Użytkownik PUBLIC – przywileje nadane dla wszystkich użytkowników Przykłady DROP USER Szukacz; GRANT SELECT ON *.* TO Szukacz; CREATE USER Tworca IDENTIFIED BY ‘wielki’; GRANT CREATE ON nowa.* TO Tworca; GRANT ALL ON *.* TO ADMIN IDENTIFIED BY PASSWORD ‘6af4442460ade563’; GRANT SELECT ON Test.* TO PUBLIC; GRANT - opcje GRANT OPTION – możliwość nadawania posiadanych uprawnień innym użytkownikom MAX_QUERIES_PER_HOUR – max liczba zapytań na godzinę MAX_UPDATES_PER_HOUR – max liczba aktualizacji na godzinę MAX_CONNECTIONS_PER_HOUR = max liczba połączeń na godzinę MAX_USER_CONNECTIONS – max liczba jednoczesnych połączeń jednego użytkownika Gdy parametry zero – brak ograniczeń Usuwanie przywilejów REVOKE – składnia REVOKE rodzajePrzywilejów ON nazwyObiektów FROM użytkownicy; Przykład: REVOKE ALTER, DROP on Baza.* FROM Tworca; REVOKE ALL, GRANT OPTION FROM student; Procedury składowane Zbiór instrukcji SQL wykonywanych jako jedno polecenie Możliwości: przekazywania parametrów do procedury Wywołanie większości poleceń SQL (również innych procedur) Dodanie fragmentu logiki po stronie bazy danych Aby móc utworzyć procedurę składowaną – niezbędny przywilej CREATE ROUTINE Procedury składowane - rodzaje Procedury Wywołane poleceniem CALL Wynik w formie tabeli Odwołuje się do referencji (IN, OUT) Może używać poleceń SQL Może wywoływać procedury i funkcje Funkcje Mogą być wbudowane w polecenie SQL Zwracają pojedyncze wartości Przekazywanie parametrów Brak możliwości wywołania poleceń dotyczących tabel Nie może odwoływać się do procedur Funkcje – składnia (1) Tworzenie funkcji CREATE FUNCTION nazwa(lista parametrow) RETURNS typ zwracanej zmiennej polecenia funkcji Blok BEGIN – END Gdy występuje w funkcji więcej niż jedna instrukcja – grupowanie w blok BEGIN – END Zmienne w funkcjach Zwykłe – poprzedzone @ Lokalne – deklarowane przy użyciu DECLARE, aktualne tylko w bloku BEGIN END DECLARE zmienna1, zmienna2 , … typDanych [DEFAULT wartosc] Funkcje – składnia (2) Pętle w MySQL REPEAT ciagInstrukcji UNTIL warunek END REPEAT; Opuszczenie pętli – LEAVE Wymuszenie kolejnej iteracji – ITERATE WHILE warunek DO instrukcje; END WHILE; CASE CASE wyrażenie WHEN wartość1 THEN polecenia; WHEN wartość2 THEN polecenia; WHEN wartość3 THEN polecenia; else polecenia; END CASE; Funkcje – składnia (3) Usuwanie DROP FUNCTION [IF EXISTS] nazwa Pokazanie składni funkcji SHOW CREATE FUNCTION nazwa Wyświetlenie statusu funkcji SHOW FUNCTION STATUS Informacje na temat funkcji Tabela information_schema.routines Funkcja – przykład(1) delimiter // CREATE FUNCTION silnia(n INT) RETURNS int(11) BEGIN DECLARE i INT DEFAULT 1; DECLARE silnia INT DEFAULT 1; REPEAT SET i=i+1; SET silnia=silnia*i; UNTIL i>=n END REPEAT; RETURN silnia; END// delimiter ; Funkcja – przykład(2) CREATE FUNCTION silnia1(n INT) RETURNS int BEGIN DECLARE i INT DEFAULT 1; DECLARE silnia INT DEFAULT 1; BEGIN IF (n=0) THEN RETURN 1; ELSE REPEAT SET i=i+1; SET silnia=silnia*i; UNTIL i>=n END REPEAT; RETURN silnia; END IF; END Funkcja – przykład(3) delimiter // CREATE FUNCTION shorten(s VARCHAR(255), n INT) RETURNS VARCHAR(255) BEGIN IF ISNULL(s) THEN RETURN ''; ELSEIF n<15 THEN RETURN LEFT(s, n); ELSE IF CHAR_LENGTH(s) <= n THEN RETURN s; ELSE RETURN CONCAT(LEFT(s, n-10), ' ... ', RIGHT(s, 5)); END IF; END IF; END// delimiter ; Procedury – składnia Tworzenie CREATE PROCEDURE (IN|OUT|INOUT zmienne typ) Pola IN określają parametry wejściowe Pola OUT określają parametry zwracane Pozostałe elementy – tak jak w funkcjach (zamiast FUNCTION należy wstawić PROCEDURE) Procedury – przykład(1) CREATE PROCEDURE Studenci(OUT ile int) SELECT COUNT(*) INTO ile FROM Student Wywołanie CALL Studenci(@a); SELECT @a; CREATE PROCEDURE pobierz (out nazwa VARCHAR(50), in skrot VARCHAR(5)) BEGIN SELECT opis INTO nazwa FROM skroty WHERE skrot_id=skrot LIMIT 1; END Wyzwalacze Pozwalają wykonywać ciąg poleceń SQL przed lub po jednym z poleceń INSERT, UPDATE, DELETE wykonanym na ustalonej tabeli Przyporządkowane do konkretnej tabeli Unikalne nazwy dla tej samej tabeli Brak możliwości wywołania CALL, poleceń transakcji wewnątrz wyzwalacza Wywoływany automatycznie przy zajściu zdarzenia Wyzwalacze - składnia(1) Tworzenie Tylko dla użytkowników z uprawnieniami SUPER, od wersji 5.1.6 nowe uprawnienie TRIGGER CREATE TRIGGER nazwa BEFORE|AFTER INSERT|UPDATE|DELETE ON tabela FOR EACH ROW ciag polecen; Dostęp do kolumn rekordu OLD.nazwakolumny – wartość przed wykonaniem polecenia NEW.nazwakolumny – wartość po wykonaniu polecenia Usuwanie wyzwalaczy DROP TRIGGER nazwatabeli.nazwawyzwalacza Wyświetlanie SHOW TRIGGERS Wyzwalacze - przykład Tabela emps(emp_id, emp_name, dept_id, dept_name, salary) DELIMITER // CREATE TRIGGER odwrocony BEFORE INSERT ON emps FOR EACH ROW BEGIN SET new.emp_name := REVERSE(new.emp_name); END; // DELIMITER ; Wyzwalacze – przykład (2) CREATE trigger emps_bef BEFORE INSERT ON emps FOR EACH ROW BEGIN declare namelength numeric; SET namelength = length( new.emp_name ) ; SET new.salary = new.salary * namelength; END Wyzwalacze – przykład (3) CREATE TABLE test1(a1 INT); CREATE TABLE test2(a2 INT); CREATE TABLE test3(a3 INT NOT NULL AUTO_INCREMENT PRIMARY KEY); CREATE TABLE test4( a4 INT NOT NULL AUTO_INCREMENT PRIMARY KEY, b4 INT DEFAULT 0 ); delimiter // CREATE TRIGGER testref BEFORE INSERT ON test1 FOR EACH ROW BEGIN INSERT INTO test2 SET a2 = NEW.a1; DELETE FROM test3 WHERE a3 = NEW.a1; UPDATE test4 SET b4 = b4 + 1 WHERE a4 = NEW.a1; END; // Wyzwalacze – przykład (3) cd. delimiter ; INSERT INTO test3 (a3) VALUES (NULL), (NULL), (NULL), (NULL), (NULL), (NULL), (NULL), (NULL), (NULL), (NULL); INSERT INTO test4 (a4) VALUES (0), (0), (0), (0), (0), (0), (0), (0), (0), (0); INSERT INTO test1 VALUES (1), (3), (1), (7), (1), (8), (4), (4);