10 - WEMiF

advertisement
DETEKTORY I MIESZACZE
Detektory
Na falach centymetrowych stosujemy dwa rodzaje detektorów – prostowniki i detektory
termiczne. W wielu zastosowaniach czas reakcji przyrządu termicznego wyklucza jego
zastosowanie i posługujemy się wtedy układem prostownikowym.
Dioda z barierą Schottky’ego
Najbardziej rozpowszechniona w zastosowaniach do detektorów i mieszaczy
aż do fal submilimetrowych. Nieliniowa charakterystyka wynika z warunków styku
metal-półprzewodnik. Pierwsze detektory, stosowane w latach dwudziestych
i trzydziestych ubiegłego stulecia były właściwie diodami Schottky’ego.
BIORNIK
YSZTAŁKOWY
Kryształek galeny
(zbiory Leszka Kowalsk
KONSPIRACYJNY ODBIORNIK KRYSZTAŁKOWY Z CZASÓW II. W
()
(zbiory Leszka Kowalskie
Dioda p-n
Zwykła dioda p-n jest w zasadzie stosowana do częstotliwości 1GHz.
Przyczyną jest długi czas rekombinacji nośników.
Dioda tunelowa
W zasadzie dioda p-n ze złączem silnie domieszkowanym. Tunelowanie jest podstawowym
efektem, znacznie większym, niż termoemisja i dyfuzja. Tunelowanie jest zjawiskiem
niezależnym od czasu przelotu. Rekombinacja nie stanowi problemu, ponieważ elektrony
przechodzą do wolnych stanów w paśmie przewodzenia lub walencyjnym. Ograniczenie
stanowi stosunkowo duża pojemność warstwy zubożonej. Dioda tunelowa ma zakres
ujemnej rezystancji.
Dioda wsteczna
Odmiana diody tunelowej. Koncentracja domieszek ledwie wystarcza do degeneracji
półprzewodnika. Prąd tunelowy pojawia się przy zaporowej polaryzacji diody i jest większy,
niż dla kierunku przewodzenia. Diody wsteczne mają bardzo małe szumy 1/f, dlatego są
chętnie stosowane w detektorach o małych szumach i w mieszaczach. Ponieważ nie ma
efektu gromadzenia ładunków mniejszościowych, mogą pracować do bardzo dużych
częstotliwości.
Dioda z barierą Schottky’ego
Miarą przydatności diody do pracy na dużej częstotliwości jest częstotliwość odcięcia,
definiowana dla diody z zerową polaryzacją, wyznaczana, przy założeniu, że przyłożone
napięcie w.cz. jest rozłożone jednakowo na pojemności złącza i rezystancji szeregowej.
fc 
1
2RS C 0
Szumy w diodach Schottky’ego
Szumy śrutowe, wynikające z ziarnistej struktury ładunku. Kwadrat wartości skutecznej
prądu szumów jest proporcjonalny do prądu
2. Szumy 1/f są składnikiem szumów również związanym z ziarnistością nośników (szumy
tego rodzaju występują nawet w ruchu samochodowym). Mają znaczenie w detektorach,
pomijalne w mieszaczach, ponieważ częstotliwość pośrednia jest zwykle dostatecznie
duża, by można je było pominąć.
3. Szumy termiczne, związane z rezystancją podłoża.
4. Szumy gorących elektronów występują przy dużym napięciu polaryzacji w kierunku
przewodzenia. Elektrony mogą uzyskać energię większą, aniżeli wynikałaby z równowagi
termodynamicznej. Stąd eksperymentalnie wyznaczona temperatura szumów może być
większa, niż wynikałoby to z temperatury przyrządu
1.
Układ zastępczy detektora dla prądu zmiennego.
G = rj-1
Układ zastępczy detektora dla prądu stałego.
RV – rezystancja wejściowa wzmacniacza video.
 qV j

I  I 0  kT  1
e

q – ładunek elektronu,
k – stała Boltzmanna,
Vj - napięcie na złączu p-n,
T – fizyczna temperatura złącza,
η – współczynnik „idealności”, dla dobrej diody
w temp. pokojowej η ≈ 1.
Pojemność
C0 – pojemność przy polaryzacji zero,
VF – napięcie Fermiego,
φ – wysokość bariery potencjału.
Wzór ważny dla Vj < φ – VF – kT/q
C0
C
1
Vj

kT 
   V F 

q 

Czułość
Przyjmując RV = ∞, mamy ∆i =0, czyli
1 VS2
V 0  
4 V0
Czułość napięciowa dla dopasowanego układu
rj
VV
SV 

PS
4V0
V
W
Dla detektora o napięciu polaryzacji Vj = 0 mamy prąd polaryzacji równy zeru
i rezystancja wyjściowa diody wynosi
rj 
V0
I0
lub
rj 
V0
I 0  irect
jeżeli Δirect jest tego samego rzędu co prąd I0 (nasycenia). Napięcie sygnału video
jest wtedy
VS2 RV
V0 
4V0 RV  r j
Maksymalną czułość uzyskujemy, jeżeli rezystancja wejściowa wzmacniacza video jest RV >> rj.
Dla typowej diody Schottky’ego rj jest rzędu 30MΩ lub więcej. Takie diody wymagają polaryzacji
dla uzyskania przyzwoitej czułości ze wzmacniaczem o rozsądnej impedancji wejściowej.
Istnieją na szczęście diody o rezystancji dla zerowej polaryzacji około 2kΩ.
W katalogach są podawane dane dla diod o dopasowanym wejściu w.cz. Oznacza to,
że w praktyce może być trudne uzyskanie dużej czułości w szerokim paśmie.
Mieszacze
Bezpośrednia detekcja sygnału nie zawsze wystarcza.. Wtedy przetwarza się sygnał na
niższą częstotliwość za pomocą mieszacza. Sygnał, zwykle słaby
V S cos  S t
jest „mieszany” w nieliniowym elemencie z silnym sygnałem
V LO cos  LO t
Uzyskany sygnał zawiera składowe Fouriera o częstotliwościach
nLO  mS
IF  LO  S
n LO   S  n ' LO   IF
gdzie n = 1, 2, 3,........; n’ = 0, 1, 2, 3,........ .
Straty przemiany
L
PS
PIF
PS
PS – moc sygnału na wejściu,
L

10
log
dB
PIF – moc częstotliwości pośredniej.
P
IF
Mieszacze diodowe pojedyncze i zrównoważone
W praktyce są stosowane cztery typy mieszaczy:
1.
2.
3.
4.
Pojedynczy z jedną diodą.
Pojedynczy zrównoważony z dwoma diodami.
Podwójny zrównoważony z czterema diodami.
Podwójny podwójnie zrównoważony z ośmioma diodami.
Pojedynczy mieszacz z jedną diodą
Wymaga małej mocy LO ale szerokopasmowa
praca powoduje znaczne szumy. Stosowany tam,
gdzie pożądane proste rozwiązanie – często
w zakresie milimetrowym.
Pojedynczy mieszacz zrównoważony
Ze sprzęgaczem gałęziowym 1800 można
uzyskać stłumienie parzystych harmonicznych
jednego z sygnałów, zwykle LO. Zależy to od
zrównoważenia i dopasowania diod.
Sprzęgacz 900 pozwala na uzyskanie
dobrego WFS.
Jeżeli diody są identyczne, wtedy w punkcie A przy braku sygnału jest zero napięcia.
iS i iLO dodają się w jednej diodzie i odejmują w drugiej. To powoduje odejście od
równowagi w A i pojawienie się sygnału IF. Szumy LO nie powodują odstrojenia
w punkcie A od zera, nie dodają się więc w obwodzie IF.Dla uzyskania prawidłowej
pracy mieszacza na wyjściu powinien być filtr oddzielający IF od LO.
Straty przemiany wynoszą około 6 dB.
Mieszacz podwójnie zrównoważony
D4
+
D2
LO
_
D3
+
_
+
_
+
S
_
D1
IF
Sprzegacze 3 db/180o
,
Straty przemiany takiego mieszacza wynoszą około 4 dB.
Mieszacz FET
Sygnał LO doprowadzony do źródła.
Sygnał wejściowy S do bramki.
C2
IF
C1
S
LO
Download