Cholera - Orphanet

::
Cholera
Orpha number: ORPHA173
Definicja choroby:
Cholera jest chorobą infekcyjną, wywołaną jelitowym zakażeniem przecinkowcem cholery (Vibrio
cholerae), charakteryzującą się masywną wodnistą biegunką i ciężkim odwodnieniem, które nieleczone
mogą doprowadzić do wstrząsu i śmierci.
Epidemiologia:
Cholera występuje endemicznie w ponad 50 krajach rozwijających się, głównie w Azji i Afryce. Szacuje
się, że rocznie zachorowuje na nią około 3-5 milionów ludzi na świecie. Ostatnio wybuch epidemii
notowano w Ameryce Łacińskiej i na Karaibach (w szczególności na Haiti - około 700 tysięcy zachorowań
w latach 2010-2013). Cholera występuje rzadko w krajach rozwiniętych, w Europie notowano tylko
pojedyncze przypadki zachorowań, zawleczone z obszarów endemicznych.
Obraz kliniczny:
Od momentu zakażenia okres inkubacji waha się od 12 godzin do 5 dni. Większość osób zakażonych
pozostaje bezobjawowa, u niewielkiej części rozwijają się objawy łagodne do umiarkowanych, a jedynie u
małego odsetka zakażonych wystąpi ciężkie odwodnienie. W populacjach, w których cholera nie
występowała wcześniej, choroba z jednakową częstością atakuje dzieci i dorosłych. W populacjach
endemicznych
częściej
zachorowują
dzieci.
Początek
objawów
cholery
o
ciężkim
przebiegu
charakteryzuje się masywną wodnistą biegunką o wyglądzie wody po płukaniu ryżu, z towarzyszącymi
zwykle wymiotami. U niektórych pacjentów występują kurczowe bóle brzucha, dyskomfort, ale gorączka
pojawia się niezwykle rzadko.
Niedługo potem pojawiają się objawy odwodnienia i zaburzeń
elektrolitowych, takie jak zapadnięte oczy, senność, suchość ust, zmniejszone napięcie skóry,
pomarszczone dłonie i stopy, zimna wilgotna skóra. U niektórych obserwuje się oddech Kussmaula i
kurcze mięśni. U dzieci mogą wystąpić drgawki, zaburzenia przytomności i śpiączka, spowodowane
ciężką hipoglikemią. Nieleczona cholera może prowadzić do masywnego odwodnienia, wstrząsu i śmierci
w ciągu kilku-kilkunastu godzin.
Etiologia:
Choroba spowodowana jest zakażeniem przecinkowcem cholery (Vibrio cholerae), gram ujemną bakterią,
która najlepiej rozwija się w wodach przybrzeżnych i ujściach rzek i jest przenoszona droga pokarmową.
Znanych jest około 200 grup serologicznych, ale tylko dwie wywołują epidemie cholery: O1 i O139. Po
Find more information on the disease and associated services on www.orpha.net
1
zakażeniu, przecinkowiec cholery kolonizuje jelito cienkie, gdzie uwalnia toksynę wywołująca biegunkę
sekrecyjną. Poza człowiekiem, nie są znani inni gospodarze V. cholerae.
Diagnostyka:
Podejrzenie kliniczne cholery należy wysunąć u pacjentów z ostrą, ciężką biegunką, jak również u osób
po niedawnej ekspozycji na zakażenie bakterią. V. cholerae może być wyizolowany z próbek kału
pobranych na odpowiednie podłoże, następnie zidentyfikowany w oparciu o testy biochemiczne z oceną
serogrupy i serotypu. Komórki bakterii o kształcie przecinkowca cholery można także zidentyfikować w
badaniu świeżej próbki kału w ciemnym polu mikroskopu. Dostępne są także testy immunologiczne,
wykrywające toksyny cholery lub liposacharydy O1 i O139 V. cholerae w kale.
Diagnostyka różnicowa:
Łagodne przypadki cholery mogą być mylone z innymi przyczynami zakażeń żołądkowo-jelitowych, takimi
jak infekcje E.coli lub rotawirusem.
Postępowanie i leczenie
Leczenie obejmuje bezzwłoczne nawadnianie doustnymi roztworami nawadniającymi (jeśli możliwepreferowane jest nawadnianie dostne), zawierajacymi sól i glukozę lub powstałymi na bazie ryżu i(lub)
nawadnianie dożylne roztworami izotonicznymi. Pacjenci z cieżką cholerą wymagają podaży płynów w
dawce około 200 ml/kg masy ciała w ciągu pierwszych 24 godzin (zapotrzebowanie może sięgać >350
ml/kg). Początkowy deficyt płynów powinien być uzupełniony w ciagu 3-4 godzin od wystąpienia objawów.
Antybiotyki z grupy tetracyklin, fluorochinolonów i makrolidy mogą być skuteczne w przypadkach
umiarkowanego i ciężkiego przebiegu choroby i powinny być stosowane, w zależności od ich dostępności
i występującej lokalnie oporności. Dieta wysokokaloryczna powinna być wprowadzona niezwłocznie po
uzupełnieniu defictów płynowych, w celu zapobiegania niedożywieniu i powikłaniom.
Rokowanie:
Przy prawidłowo prowadzonym leczeniu rokowanie jest dobre, ze śmiertelnością poniżej 0,2%. W
przypadkach nieleczonych, śmiertelność może sięgać 50-70%.
Recenzent-ekspert: Dr Richelle C. CHARLES
Aktualizacja: Marzec 2014
Tłumaczenie: Grudzień 2014
Streszczenie to zostało przetłumaczone dzięki wsparciu finansowemu UE „Development of the
European portal of rare diseases and orphan drugs – Orphanet Europe”
Find more information on the disease and associated services on www.orpha.net
2
Ten dokument jest prezentowany wyłącznie w celach informacyjnych. Zawarte w nim informacje w
żadnym przypadku nie mogą zastąpić fachowej opieki medycznej wykwalifikowanych specjalistów
i nie powinny być wykorzystywane jako podstawa do diagnozowania lub leczenia.
Find more information on the disease and associated services on www.orpha.net
3