Pomiar czułości baroreceptorów tętniczych u osób po krwotoku podpajęczynówkowym z wykorzystaniem metod czasowo-częstotliwościowej analizy sygnałów Agnieszka Uryga(1), Agnieszka Kazimierska(1), Małgorzata Burzyńska(2), Magdalena Kasprowicz(1) (1) Politechnika Wrocławska, Katedra Inżynierii Biomedycznej, Wybrzeże Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław (2) Katedra i I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu, ul. Borowska 213, 50-556 Wrocław Agnieszka Uryga: [email protected] WSTĘP ETAPY PROWADZONYCH BADAŃ Baroreceptory są rodzajem mechanoreceptorów, odpowiadających za utrzymanie względnie stałej wartości ciśnienia krwi tętniczej. Zlokalizowane są one w ścianach tętnic szyjnych i w łuku aorty. Baroreceptory stanowią jeden z elementów układu sprzężenia zwrotnego pomiędzy układem nerwowym a układem sercowonaczyniowym. Na podstawiehttp://flipper.diff.org/app/items/info/5461 Na podstawie: http://www.interactive-biology.com/4301/blood-pressure-short-term-and-longterm-control-measures Szczegółowa realizacja obejmować będzie następujące etapy: a) opracowanie algorytmu do obliczenia czułości baroreceptorów tętniczych przy pomocy metod czasowo- częstotliwościowych, uwzględniających niestacjonarność sygnału ciśnienia tętniczego krwi, b) wyznaczenie parametrów, służących do ilościowej oceny czułości baroreceptorów tętniczych, c) analiza wyników uzyskanych przy zastosowaniu zaproponowanego w punkcie a) algorytmu, z uwzględnieniem zmienności czułości baroreceptorów w czasie i dobowego trendu, d) opracowanie statystyczne uzyskanych wyników; do analizy zmian BRS w czasie wykorzystane zostanie metoda statystyczna, jaką jest analiza przeżycia i model proporcjonalnego hazardu Coxa; związek między zmianami BRS a stanem pacjentów przy wypisie z oddziału oraz po 6 i 12 miesiącach przeprowadzona będzie za pomocą analizy regresji logistycznej, uwzględniającej następujące predyktory: stężenie troponin sercowych, zaburzenia w elektrolitach oraz w zapisie EKG. Choroby układu krążenia mogą powodować dysfunkcję baroreceptorów w wyniku zmniejszenia hamującej aktywności układu przywspółczulnego [1]. Istnieją również prace wskazujące na patologię w działaniu baroreceptorów w wyniku rozległych urazów mózgu [2]. Ostatnie doniesienia literaturowe przedstawiają wyniki badań na temat predykcyjnego znaczenia czułości barorefleksu w ocenie wyników leczenia osób z uszkodzeniami mózgowia [3]. MOTYWACJA. JAKIE SĄ CELE PROJEKTU ? Dynamika zmian czułości baroreceptorów tętniczych (z ang. baroreceptor sensitivity, BRS) może mieć znaczenie predykcyjne w ocenie wyników leczenia osób z uszkodzeniami mózgowia. Wciąż bez odpowiedzi pozostaje pytanie, czy istnieje powiązanie pomiędzy działaniem baroreceptorów a stanem zdrowia pacjenta oraz odległymi wynikami jego leczenia w przypadku zdiagnozowanego krwotoku podpajęczynówkowego (z ang. subanachroid haemorrhage, SAH). Dodatkowo biosygnały (takie jak ciśnienie tętnicze krwi) są sygnałami niestacjonarnymi, dlatego stosowanie metod czasowych czy częstotliwościowych nie wystarcza. Konieczne jest zastosowanie rozwiązań, łączących obie te metody – podejścia czasowoczęstotliwościowego. Celem projektu badawczego jest sprawdzenie następujących hipotez badawczych: a) spadek czułości baroreceptorów tętniczych następuje w pierwszych dobach po krwotoku podpajęczynówkowym z pękniętego tętniaka, b) czułość baroreceptorów oraz wyrzut serca są predykatorami wyników leczenia u chorych po przebytym krwotoku podpajęczynówkowym z pękniętego tętniaka. W ramach weryfikacji hipotez badawczych przeanalizowane zostaną sygnały ciśnienia tętniczego krwi (ABP), wyrzutu serca (CO) oraz prędkości przepływu krwi mózgowej (CBFV), zarejestrowane w sposób ciągły u pacjentów hospitalizowanych na Oddziale Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu (zgoda komisji bioetycznej: KB – 688/2014). ZNACZENIE PROJEKTU DLA ZASTOSOWAŃ KLINICZNYCH Poznanie, jak zmienia się czułość baroreceptorów tętniczych u chorych po krwotoku podpajeczynówkowym z pękniętego tętniaka, oraz ich powiązanie z działaniem mechanizmów regulacji krwi mózgowej, może w przyszłości stanowić cenne źródło informacji klinicznej i wspierać decyzję terapeutyczną u tych pacjentów. Uzyskane wyniki badań pozwolą na weryfikację hipotez, dotyczących działania systemów kontroli zmian ciśnienia i przepływów krwi, po wystąpieniu uszkodzeń mózgu. Ponadto, dzięki zastosowaniu nowych algorytmów czasowoczęstotliwościowych, przygotowana zostanie metodologia i narzędzia do analizy sygnałów zarejestrowanych u pacjentów po krwotoku podpajęczynówkowym. LITERATURA [1] Sopolińska E., Krzesiński P., Piotrowicz K., Gielerak G., Contemporary methods of baroreflex sensitivity assessment in clinical practice, Forum Medycyny Rodzinnej 2012, tom 6, nr 2, 55–67 [2] McMahon CG, Kenny R, Bennett K, Little R, Kirkman E. Effect of acute traumatic brain injury on baroreflex function. Shock. 2011 Jan;35(1):53-8. [3] Hendén PL, Söndergaard S, Rydenhag B, Reinsfelt B, Ricksten SE, Aneman A. Can baroreflex sensitivity and heart rate variability predict late neurological outcome in patients with traumatic brain injury? J Neurosurg Anesthesiol. 2014 Jan;26(1):50-9. [4] Westerhof BE, Gisolf J, Stok WJ, Wesseling KH, Karemaker JM. Time-domain cross-correlation baroreflex sensitivity: performance on the EUROBAVAR data set, J Hypertens. 2004, Jul;22(7):1371-80. [5] Orini M, Mainardi LT, Gil E, Laguna P, Bailon R. Dynamic assessment of spontaneous baroreflex sensitivity by means of time-frequency analysis using either RR or pulse interval variability. Conf Proc IEEE Eng Med Biol Soc. 2010;2010:1630-3. Projekt częściowo finansowany w formie stypendium ze środków dotacji celowej, przyznanej WPPT przez MNiSW w 2016 roku na prowadzenie badań naukowych lub prac rozwojowych oraz zadań z nimi związanych, służących rozwojowi młodych naukowców oraz uczestników studiów doktoranckich.