Oto pytania które pojawiły się na kolokwium III w roku 2009. Zebrała je grupa 5, a uporządkowała i okrasiła tu i uwdzie komentarzem osoba, która miała przyjemnośc zdawania kolokwium u dr Gajewskiej 4 razy (pierwsze i trzecie po 2 razy każde).. ze skutecznościa 25% :). Powodzenia! ZESPÓŁ SEROTONINOWY – pytała o to chyba każdego. - objawy - które leki (TLPD, SSRI, inhibitory MAO, triptany, tramadol – pyta w jakim mechanizmie trzeba wiedziec ze triptany dzialaja na receptory 5HT1 a tramadol hamuje wychwyt zwrotny serotoniny) LEKI PRZECIWDEPRESYJNE - trójpierscieniowe leki przeciwdepresyjne – zastosowanie, pyta dokładnie o działania niepożądane (trzeba pamiętac o zespole serotoninowym) - pytała też kiedyś o selektywnośc TLPD – w Kostowskim jest, że imipramina, amitryptylina, klomipramina silniej hamują wychwyt serotoniny a demetyloimipramina, nortryptylina silniej hamują wychwyt noradrenialiny – nie wiem czy o to jej chodziło. - amitryptylina – działania niepożądane - kogoś pytała o leczenie depresji u osób z myślami samobójczymi – chodziło jej o to, że te leki (czy też może niektóre leki..?) najpierw zwiększają napęd a dopiero potem nastrój – ale nie wiem jaki był morał z tego, że trzeba uważac podając..? - profilaktyka depresji (/chorób afektywnych) – trzeba wiedziec że: sole litu, karbamazepina (w ogóle warto wiedziec o karbamazepinie, że jest pochodną trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych i że jest stosowana jeszcze w leczeniu padaczki oraz w leczeniu bólu neuropatycznego) - sole litu – gdzie stosujemy, działania niepożądane, objawy przedawkowania, leczenie przedawkowania, dlaczego mają wąskie okno terapeutyczne, jaką sól stosujemy (węglan litu) Najwięcej chyba pyta o trójpierścieniowe, z innych kazała mi tylko wymienic grupy i to było przy okazji tego które leki powodują zespół serotoninowy. LEKI NOOTRPOWE Ogólnie trzeba powiedziec, że nie działają, że efekt porównywalny z placebo. Pytała wszystkich o Piracetam – należy powiedziec, ze to nieskuteczny lek nootropowy i że nie ma wskazań do jego stosowania. Pyta też o ginko – biloba. (miał jakieś tam efekty w początkowej fazie Alzheimera – ale trzeba stosowac duże ilości i długo – więc jest to uciążliwe i drogie). NEUROLEPTYKI - podział neuroleptyków – różnice między grupami, na jakie receptory działają - czym się różnią – że selektywnością, to było o pochodnych fenotiazyny - chlorpromazyna - jakie są działania niepożądane, na jakie przekaźnicywo wpływa - które stosujemy w ciąży na wymioty cięzarnych (chlorpromazynę, mimo że działa mniej selektywnie, bo inne są bardziej szkodliwe dla płodu – albo jakoś tak) - różnice między neuroleptykami klasycznymi a atypowymi - czasem pyta o tioridazynę (trzeba wiedziec, że jest stosowana również w nerwicach) - jakie są inne wskazania do neuroleptyków niż schizofrenia Ogólne pyta chyba głównie z tych rzeczy które są w skrypcie. OPIOIDY - działania ośrodkowe i obwodowe morfiny – DOKŁADNIE! - fentanyl i jego pochodne– dokładnie. trzeba wiedzec, że są stosowane w znieczuleniu chirurgicznym, bo krótko działają, że stosuje się również plastry i pastylki podjęzykowe (stosowane w leczeniu bólu przełamującego) - tramadol – trzeba wiedziec, że nasila wychwyt zwrotny serotoniny, więc może powodowac zespół serotoninowy - kodeina – przeciwskazania (kobiety karmiące!) NLPZ - salicylany – wszystko: mechanizm działania, zastosowania, przeciwskazania, działania niepożądane, zatrucie, jak salicylany działają na bóle miesiączkowe - fenylbutazon (/butapirazol): Sylwia pragnie usłyszec iż: jest to bardzo silny lek przeciwzapalny (należy do nlpz) ale o poważnych działaniach niepożądanych i dlatego jedynym wskazaniem do jego stosowania jest zaostrzenie zesztywniającego zapalenia kręgosłupa, ale i wtedy stosujemy go tylko tydzień. te działania niepożądane to agranulocytoza i retencja wody i sodu (dlatego na pewno nie podamy go osobie z niewydolnością krążenia). - metamizol – działania niepożadane, siła, czy powoduje krwawienia (ponoc nie). - siłą działania uszeregowac leki: metamizol, ibuprofen, paracetamol - w jakich mechanizmach leki, np. fenecatyna powodują hemolizę krwinek czerwonych – ponoc chodzi o niedobór dehydrogenzay glukozo – 6 – P (ale chyba tylko jedną osobę o to pytała) - propacetamol – że prekursor paracetamolu podawany dożylnie LECZENIE BÓLU - ból neuropatyczny i ból migrenowy – z tego pyta. bardzo często. - dawki amotryptyliny stosowane w bólu (25 – 75 – 150 mg/dobę, u osób starszych nie więcej niż 50), działania niepożądane, przy okazji różnice między trójcyklicznymi - triptany – gdzie stosujemy, działania niepożadane, przeciwskazania, że mogą powodowac zespół serotoninowy i dlaczego (bo są agonistami receptorów 5HT1) - ergotamina - topiramat – mechaznizm działania (to chyba tylko raz się pojawiło) PARKINSON - jakie leki stosujemy: wymienic dopaminomimetyki (przy okazji mnie zapytala o apomorfinę, po co jeszcze stosujemy – żeby wywołac wymioty) i cholinolityki (wymieniłam chyba te 2 ze skryptu i wystarczyło) – pytała po co te cholinolityki stosujemy (powiedziałam coś w stylu, że układ dopaminergiczny chamuje cholinergiczny, wiec w chorobie parkinsona uklad cholinergiczny jest zbyt aktywny i chcemy do zahamowac) - po co podajemy równocześnie z lewodopą inhibitor dekarboksylazy Ogólnie chyba głównie pyta o dopaminomimetyki, dośc dokładnie. LEKI ANTYHISTAMINOWE – z tego często pyta - czym się różni I generacja od II (II jest bardziej selektywna), na jakie przekaźnictwa wpływa I - zastosowanie (r. alergiczne, ostre pokrzywki, kinetozy, przeciw arytmiczne, parkinson) - jakie przeciwhistaminowe są w zestawach przeciwstrząsowych – antazolina - jak się stosuje dimenhydrinat – zapobiegawczo a nie przeciwwymiotnie jako tako, na 1 h przed podróża i trzeba powtarzac jeżeli podróż > 4h - czy po lekach I generacji może wystąpić wydłużenie odcinka QT? - tak, jeżeli dojdzie do ich kumulacji w wyniku interakcji z cytochromem CYP-450. - Które z leków II generacji są długodziałające, a które krótko? - cetiryzyna krótkodziałająca, a długodziałające to te z aktywnymi metabolitami. - W których sytuacjach leki I generacji są skuteczniejsze? - leczenie wstrząsu, w sytuacjach w których czynnikiem pobudzającym jest stres, silny ZATRUCIA - wymioty – kiedy stosujemy, a kiedy nie można - zatrucie muchomorem sromotnikowym: jak przebiega zatrucie i czemu tak niebezpieczne bo późno są objawy, jak już nie ma wątroby -zatrucie paracetamolem: ostre pow.10g, przewlekłe pow.4g/24h, mechanizm, alkohol i głodzenie zaostrzają – dlaczego, jak postępujemy, że jest coś takiego jak dializa wątrobowa w zatruciu - zatrucia grzybami - zatrucie alkoholem metylowym, czym leczymy – etanolem, bo konkurencyjnie zajmuje enzymy rozkładające metanol do szkodliwego metabolitu TEMPERATURA - jakie leki wpływają na temperaturę ciała (zmniejszają lub zwiększają) - w jakim mechanizmie leki powodują hipertermię - gdzieś tam się pojawiła kokaina (że powoduje hipertermię) LEKI PRZECIWWYMIOTNE - wymienic – pyta o receptory na jakie działają i mechanizmy - benzodiazepiny – że hamują wymioty antycypacyjne - jak również okazuje się, że glikokortykosteroidy też działają przeciwwymiotnie (ale są stosowane tylko w terapii kompleksowej, przeciwnowotworowej) LEKI ZWIOTCZAJĄCE - pyta o 2 rodzaje leków zwiotczających – trzeba wymienic d-tubokurarynę i suksametonium - mechanizm działania d-tubokuraryny (konkurencyjne blokowanie receptorów nikotynowych w płytce motorycznej) PREMEDYKACJA I ZNIECZULENIE - wymienic grupy leków które się stosuje - gdzies tam się pojawiła ketamina - jak również padło pytanie o to który lek można podac, jeżeli pacjent ma pełen żołądek żeby zapobiec zachłyśnieciu (i z Kostowskiego wynika, że metoklopramid) BENZODIAZEPINY - różnice między beznodiazepinami a barbituranami - benzodiazepiny: wskazania, na jakie części OUN działają, działania niepożądane, czas działania, selektywnośc, metabolizm - bezsennośc – rodzaje zaburzeń snu i leczenie (też: psychoterapia, leczenie przyczynowe np. depresji) - zolpidem – jak, co, ile, działania niepożądane - ziółka uspokajające: ponoc dziurawiec? - leczenie drgawek gorączkowych u dziecka (wkładanie do zimnej wody – a jaka temp.? – ponad 30 stopni, diazepam) UZALEŻNIENIA - leczenie uzależenia od alkoholu - uzależnienie od kokainy: objawy zespołu abstynencyjnego, leczenie, skutki przewlekłego zażywania kokainy i weekendowego, u kogo jest szczególnie niebezpieczne – u ludzi psychocznie chorych, i z problemami układu krążenia (arytmie, problemy z ciśnieniem, niewydolność serca itp). Trzeba powiedzieć o tych psychozach związanych z robakami na ciele. Dlaczego niebezpieczne jest stosowanie u ludzi pracujących fizycznie? - niweluje oznaki zmęczenia nie dopuszczając do powstania sygnałów ostrzegawczych o przegrzaniu organizmu. inne zastosowania kokainy (miejscowo znieczulająca) - uzależnienie od amfetaminy – jakie objawy MIEJSCOWO ZNIECZULAJĄCE - rodzaje - działania niepożądane amidów – methemoglobinemia MYKOTOKSYNY - pare razy spytała - spytała np. o patulinę – mykotoksyna w stłuczonych jabłkach… PRZEKROJOWE - zastosowanie cholinolityków - ktore leki z poznanych w tym semestrze maja komponentę cholinolityczną - co działa supresyjnie na szpik - wspólne działania TLPD i neuroleptyków. - Leki poznane w tym semestrze o działaniu antyarytmicznym - Zastosowanie leków nasilających przekaźnictwo przywspółczulne (odwracanie bloku Dtubokuraryny, choroba Alzheimera) Pytania się powtarzają. 1. leki p/histaminowe - omówić, grupy, zastosowanie w tym zastosowanie cinaryzyny i flunaryzyny 2. leki nootropowe: piracetem, ginko.. zastosowania, jakie sa wskazania, w jakich badaniach lepsze od placebo (piracetam brak takowych, ginkobiloba - podobno sa dwa...) 3. leczenie bolu neoropatycznego - wymienic wszystkie preparaty, trojpierscieniowe - na co dokladnie, w jakim mechanizmie. 4. roznice miedzy I i II generacja ll p/histaminowych 5. leki w bolu neuropatyczny 6. szczegolowo omowic ll zwiotczajace, - kodeine podajemy przeciwbólowo w dawce 30-60mg -difenoksylat i loperamid( agoniści rec.opioidowych-dzialaja zapierająco) -morfina uwalnia histamine(atak u astmatykow)-jak podajemy miejscowo znieczulające leki i jak dzialaja i jaka to grupa (a do tego kiedy podajemy lidokaine dozylnie? kiedy chcemy zeby zadzialala przeciwarytmicznie) -fenytoine podajemy tez w arytmii kiedy przedawkujemy jakies leki( nie pamietam jakie-musicie to sprawdzic) -dlaczego rosnie cisnienie w drogach zólciowych przy podawaniu morfiny? cos ze zwieraczami... -oczywiscie opioidy stosujemy na bol, kaszel i przy biegunkach( i o cos czwartego pytala, ale nie wiem o co jej chodzilo) -leczenie bolu SZCZEGOLOWO:) np.mexiletyne i tokainid(antyarytmiczne) stosujemy przy leczeniu bolu neuropatycznego:) -ginko biloba- wczesny Alzheimer i chromanie przestankowe -piracetam, flunaryzyna, cynaryzyna- brak wskazań!!! - sok greifrutowy i terfenadyna interakcja - szcegolowo-koniecznie!!! leki zwiotczające: różnice między depolaryzującymi i niedepolaryzującymi działania niepożądane - bardzo dokładnie, suksametonium - że metabolizowane przez cholinesterazy osoczowe, co hamuje cholinesterazy - dokładnie, chciała usłyszeć chyba o glikozydach naparstnicy? (albo jakiś inny lek), ale inne (w sensie nie leki) też warto wymienić. mechanizm działania leków niedepolaryzujących , dlaczego działają? suksametonium - bardzo krótki czas działania, kiedy stosowane?, że można użyć i nie trzeba intubacji !!! leki TLPD wg niej dzielą się na mniej lub bardziej wybiórczo działające. Nie każdy lek TLPD ma działanie cholinolityczne. leki miejscowo - znieczulające (przy bólu neuropatycznym- problemem w ich stosowaniu jest droga podania), ale ogólnie: możliwe drogi podania, plus jakie leki - powierzchniowo? dzn. leków II gen p-histaminowych - trzeba powiedzieć, że wydłużenie odcinka QT i arytmie mogą być spowodowane KUMULACJĄ leku, która nastąpić może przy uszkodzeniach wątroby i/lub przy interakcjach (CYP 3A4) tramadol - czym się różni od innych opioidów? drabina analgetyczna - tramadol i kodeina - podobna siła czy morfina i petidyna działają tak samo na ośrodek oddechowy/ tak samo silnie? - odpowiedź: tak, ale po przeliczeniu na ekwiwalent analgetyczny i opowiedzieć co to jest? -neuroleptyki fenotiazynowe:podział,przykłady różnice -opioidy:metadon, czym różni się od morfiny, na czym polega terapia uzależnień za pomocą metadonu; kodeina-dawki p/bólowe, -paracetamol-ogólnie i czemu toksycznie na wątrobę, co i jak wpływa na metabolizm, czemu dzieci słabiej,dokładnie wytłumaczyć mechanizm; dawki max jednorazowa i dobowa, co zrobić po zatruciu- podac acetylocysteina,dlaczego?, jak długo działa- krótko i to jest wada, jakie inne? -czy powinno sie łączyc paracetamol z kodeina i co w ten sposób osiągamy -co to jest dronabinol-kanabinoid, jak działa,działania niepożad -jakie leki z poznanych w tym semestrze działaja p/wymiotnie, mechanizm działania p/wymiotnego -ból neuropatyczny -żen-szeń-czy jest bezpieczny - klozapina- dzialania niepozadane, neuroleptyki atypowe, -gdzie kw.walproinowy - czy dzieciom mozna podawac kw.acetylosalicylowy, i czy wszytskie maja zespol Rey'a - co sie robi z pacjentami jak podaje mu sie lek hepatotoksyczny( wtedy gdy ma uszkodzona watrobe lub ma zdrowa)- enzymy watrobowe tez na razie tyle:) Powodzenia jutro:) Pytania, które pamietam: -leki przeciwwymiotne (omówić) -piracetam, nootropowe -petydyna, różnice i podobieństwa do morfiny Ja zostalem zaskoczony oto takimi pytaniam: - butapirazol - co to, jaka grupa, kiedy stosujemy, dz.niep., czy warto dac w napadzie dny moczanowej (mozna dac, ale sa lepsze i bezpieczniejsze :)) - wskazania do BDZ, trzeba wiedziec ktora ma duza sklonnosc do uszkodzenia szpiku - jak leczymy stan padaczkowy i co to jest? (z wykladu) - uszeregowac od najsilniej dzialajacego p.bolowo do najslab: wlasciwa kolejn metamizol, paracetamol, ASA - jak dziala tramadol (mechanizm), naloxon nie do konca skuteczny w odtruwaniu, bo tramadol ma dzilanie serotoninergiczne i noradrenergiczne - czym leczyc drgawki goroaczkowe u dziecka ( zostalem posadzony o wstecznictwo - bo powiedzilem luminal, wlasciwa odpowiedz to diazepam :P) -jakiego opioidu dzialanie jest trudno odwrcic naloxonem - oprocz tramadolu, odp buprenorfina - męczyła również o różnice w działaniu poszczególnych TLPD, bardzo dokładnie, ale w sumie to nie uzewnętrzniła się na koniec o co jej biega... - warto wiedzieć, że przerywamy stosowanie leków uszkadzających wątrobę, gdy aspat i alat wzrosną 3krotnie - czym się różnią BZD od barbituranów A oto dzisiejszy zestaw pytań: -oczywiście opioidy,morfina:działania ośrodkowe i obwodowe;dlaczego nie podajemy morfiny w ciąży i okołoporodowo:ponieważ bardzo łatwo przenika przez bariere krew-mózg u płodu i małych dzieci,u dorosłych nie przenika tak łatwo;zastosowanie opioidów inne niż p/bólowe;dlaczego dekstrometorfan jest bezpieczniejszy od kodeiny w zastosowaniu p/kaszlowym:bo jest mniej sedatywny i nie działa zapierająco jak kodeina; wszystko o fentanylu,jak go podajemy -dronabinol -paracetamol:jak działa na wątrobe b.b.b.dokładnie,max.dawka dobowa 4g!,paracetamol nie powoduje krwawień z p.p. -które wśród nlpz najchętniej i najczęściej stosujemy p/zapalnie:paracetamol,ibuprofen,kwas acetylosalicylowy, -naproxen,co wiesz,w jakich postaciach stosujemy:sól sodowa i potasowa(chyba o to jej chodziło) -neuroleptyki:zastosowanie pomijająć psychozy:p/wymiotne,neuroleptoanalgezja -TLPD:które stosujemy w bólu neuropatycznym i dlaczego akurat te? -benzodiazepiny:działania niepożądane(b.b.dokładnie analizuje te działania więc warto poczytać o tym więcej!) - dosc szczegolowo o amfetamine, kokainie i oglonie inne uzalezniajace (dz.n., objawy przedawowania, zespolu abstyencji i oczywscie mechanizmy dzialania ( WSZYSTKO)- czepiala sie -co podajemy w goraczkach - dzialania niepozadane nlpz warto pamieta o tym jak dziala na plod w 3trymestrze - przedwczesnie zamyka botala, ktore najbardziej p/zapalnie, z jakimi lekami interakcje ( jakich lekow obnizaja dzialanie hipotensyjnych) - dzialanie neuroleptykow, o poch.fenotiazyny - l.na parkinsona (mechanizmy, dz. n., ja dziala bromokryptyna) - l. p/padaczkowe dzialajace na Gaba 1. dlaczego w ciazy chlorpromazyne skoro pochdne pirazynowe sa bardziej seelktywne - bo uszkadzaja plod 2. zatrucie ASA 3. p-wskazania ASA 4. pamietac, ze Metamizol to NLPZ, pochodna pirazolonu, ze powoduje agranulocytoze i nefroblastoma 5, butapirazol - wskazanie, dz, n, 6, flunaryzyna i cinaryzyna - DZ.N. - sa 2 - jedno to ejst sedacja a drugie osrodkowe, nie wiem jakie. 7. metamizol - najsilnie p-bolowy nlpzt 8.wskazanie do wit. E !!! - podobno, wg notatek z wykladu od kogos jest to u wczesniakow i.v. zeby nie dopuscic do retinopatii - nie dam sobie glowy uciac, nie wiedzielismy na kolokwium wiec bez potwierdzenia dz n flunaryzyny i cynarycyny to to ze zwiekszaja ryzyko ch parkinsona. 1. działania niepożądane BZD: - uzależnienie, zespół abstynencyjny po odstawieniu (napięcie, niepokój, obniżenie nastroju, trudności ze skupieniem, drgawki - nawet tydzień po odstawieniu diazepamu, bo ma długi okres półtrwania i aktywny metabolit - oksazepam) - senność lub pobudzenie - hiperfagię, hiperseksualizm, alergie, depresja szpiku (klonazepam!) upojenie patologiczne 2. leki mogące powodować supresję szpiku poznane w tym semestrze: m. in. klozapina, burapirazon, klonazepam, TLPD, 3. co stosujemy zamienne z BZD? psychoterapię (głupia cipa, ale to właśnie miała na myśli!!!!!!!) 4. co rozumiemy poprzez działanie p/lękowe? hamowanie namiernych emocji czy coś atm podobnego, lepiej nie uzywać tego słowa przy niej, bo wg niej źle oddaje zasadę działania BZD 5. które leki z TLPS stosujemy w leczeniu bólu neuropatycznego? m.in. dezimipraminę, amitryptylinę - bo mają działanie adrenergiczne i cholinolityczne - te dwa warunki razem, bo wybiórcze działanie na jeden z tych 2 neurotransmitery nieskuteczne 6. TLPD - interakcje; działąją na rdzeń i struktury ponadrdzeniowe! - potęgują działanie doustnych p/zakrzepowych - osłabiaja działanie leków hipotensyjnych 7. leki p/drgawkowe - wymienić 8. dz n. TLPD 9. jakie są wspołne dz n leków p/drgawkowych? chodziło jej chyba o uszkodzenei szpiku Na koniec ucięliśmy sobie gadkę na temat testu - podono każde pytanie ejst spr w jaki sposób student udzieliłby na nie odp na podstawie ksiązki Kostowskiego i tej drugiej dl;a pielęgniarek. Jeśli są rozbiezności - takie pyt jest wycofywane. wspomniałąm jej przy tym, że są rozbieżności odnośnie info nt metadonu o ejje działaniu euforyzującym (też po podaniu doustynym, ale mniejszym niż morfiny - wersja z pielegniarek i że nie ma - wersja kostowskiego.) oczywiście działa tak, jak jest w pielęgniarkach, obiecała, że przyjrzy się info w podręczniku..... I tak dla uzupełnienie: pochodne fenylopirazolonu (aminofenazon, butapirazon, metamizol czyli Pyralgina) to nlpz... kto by zgadł. Ja już sie zamotałam. dobrze że mam to z głowy... A ogólnie to było miło.