SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2015/16 - 2016/17 (skrajne daty) 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Podstawy projektowania scenograficznego Kod przedmiotu/ modułu* 2SW26 Wydział (nazwa jednostki prowadzącej kierunek) Wydział Sztuki Nazwa jednostki realizującej przedmiot Wydział Sztuki Kierunek studiów Sztuki Wizualne Poziom kształcenia Drugiego stopnia Profil Ogólnoakademicki Forma studiów Studia stacjonarne Rok i semestr studiów I rok (1-2 semestr) Rodzaj przedmiotu Koordynator prof. UR Janusz Pokrywka Imię i nazwisko osoby prowadzącej / osób prowadzących prof. UR Janusz Pokrywka 1.2.Formy zajęć dydaktycznych, wymiar godzin i punktów ECTS Wykł. Ćw. Konw. Lab. Sem. ZP Prakt. Inne ( jakie?) Liczba pkt ECTS 90 6 1.3. Sposób realizacji zajęć ☐ zajęcia w formie tradycyjnej ☐ zajęcia realizowane z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość 1.4. Forma zaliczenia przedmiotu/ modułu ( z toku) zaliczenie z oceną- sem. 1, 2 2.WYMAGANIA WSTĘPNE STUDENT POSIADA WIEDZĘ Z ZAKRESU PRZEDMIOTÓW OBJĘTYCH PROGRAMEM KSZTAŁCENIA STUDIÓW I STOPNIA KIERUNKU SZTUKI WIZUALNE. STUDENT FORMUŁUJE WYPOWIEDŹ ARTYSTYCZNĄ W OPARCIU O REGUŁY PERCEPCJI WZROKOWEJ. OCENIA ZNAJOMOŚĆ DZIEŁ SZTUKI DAWNEJ I WSPÓŁCZESNEJ, JAKO POTENCJALNEGO ŹRÓDŁA INSPIRACJI WE WŁASNEJ TWÓRCZOŚCI. SWOBODNIE PORUSZA SIĘ POMIĘDZY OBSZARAMI TEORII I PRAKTYKI W DZIAŁANIACH POSZCZEGÓLNYCH DYSCYPLIN ARTYSTYCZNYCH. SWOBODNIE POSŁUGUJE SIĘ NARZĘDZIAMI WARSZTATU ARTYSTYCZNEGO W OBSZARACH OGÓLNOPLASTYCZNYCH I PROJEKTOWYCH. 3. 3.1. CELE, EFEKTY KSZTAŁCENIA , TREŚCI PROGRAMOWE I STOSOWANE METODY DYDAKTYCZNE Cele przedmiotu/modułu C1 Doskonalenie i poszerzenie umiejętności kreatywnego myślenia z zakresu budowania i organizowania przestrzeni w obszarze projektowania wnętrz, scenografii, aranżacji światła oraz rozbudzanie wyobraźni twórczej. 3.2 EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA PRZEDMIOTU/ MODUŁU ( WYPEŁNIA KOORDYNATOR) EK ( efekt kształcenia) Treść efektu kształcenia zdefiniowanego dla przedmiotu (modułu) Odniesienie do efektów kierunkowych (KEK) EK_01 - W sposób biegły posługuje się różnymi środkami ekspresji plastycznej w zakresie realizacji projektów scenograficznych, projektowania wnętrz i aranżacji światła. - Świadomie realizuje własne koncepcje i działania z zakresu scenografii i projektowania wnętrz, aranżacji światła, wykorzystując wyobraźnię motywację, ekspresję emocjonalną i intuicję. - w umiejętny sposób obrazuje zjawiska mające swoje źródło w naturze, wykorzystując cytaty z realnego świata, które stają się narzędziami ekspresji twórczej z dziedziny scenografii projektowania wnętrz. - Konstruuje swoje realizacje z wykorzystaniem oryginalnej ekspresji plastycznej z dziedziny scenografii projektowania wnętrz czy aranżacji światła. K_U01 - Dobiera odpowiedni język wypowiedzi artystycznej w trakcie realizacji swoich projektów z zakresu scenografii projektowania wnętrz i aranżacji oświetlania. Wdraża umiejętności transponowania obrazu rzeczywistości na abstrakcyjne formy z zakresu projektowania wnętrz, scenografii. -W swobodny sposób projektuje swoje realizacje scenograficzne, z zakresu wnętrz w oparciu o zróżnicowane technologie oraz materiały. -Definiuje za pomocą odpowiednich środków i metod problemy organizowania przestrzeni scenograficznej, wnętrz i aranżacji światła, tworząc realizacje o pogłębionej strukturze wewnętrznej. -Posługuje się szerokim zakresem zróżnicowanego warsztatu z zakresu scenografii, projektowania wnętrz, aranżacji światła - Przewiduje efekty własnych koncepcji z dziedziny scenografii, projektowania wnętrz w aspekcie estetycznym, społecznym i prawnym. - Poszerza zdolności kreacji plastycznej z zakresu scenografii, projektowania wnętrz, w wyniku podjętej konfrontacji własnej wizji artystycznej ze stworzoną syntezą analizowanych zjawisk. - Rozwija działalność krytyczną oraz konceptualną w zakresie scenografii i projektowania wnętrz. Dysponuje własnym oryginalnym językiem twórczym w K_U07 EK_02 EK_03 BIEGLE POSŁUGUJE SIĘ ŚRODKAMI EKSPRESJI PLASTYCZNEJ I KONSTRUUJE WŁASNE ROZWIĄZANIA W OBRĘBIE WYPOWIEDZI Z ZAKRESU RÓŻNYCH DYSCYPLIN PLASTYCZNYCH. POSZERZA I UDOSKONALA ZASÓB UMIEJĘTNOŚCI WARSZTATOWYCH, WARUNKUJĄCYCH WŁASNY ROZWÓJ W OPARCIU O STUDIOWANY PRZEDMIOT ARTYSTYCZNY I WYBRANĄ SPECJALIZACJĘ K_U08 FORMUŁUJE SWOJĄ SWOBODNĄ WYPOWIEDŹ ARTYSTYCZNĄ W OPARCIU O ŚWIADOME ZASTOSOWANIE UGRUNTOWANYCH WZORCÓW KREACJI ARTYSTYCZNEJ. obszarze scenografii, projektowania wnętrz z zakresie projektowym i koncepcyjnym. - Podejmuje krytyczną analizę własnych kreacji z zakresu scenografii, projektowania wnętrz .i aranżacji światła. EK4 - Dyskutuje oraz posiada zdolność weryfikacji i wartościowania zjawisk artystycznych w zakresie scenografii i projektowania wnętrz. K_K09 INICJUJE I INSPIRUJE CZŁONKÓW ZESPOŁU DO WSPÓŁPRACY Z OSOBAMI Z RÓŻNYCH DZIEDZIN I SFERY ŻYCIA PUBLICZNEGO W RAMACH REALIZOWANYCH DZIAŁAŃ ARTYSTYCZNYCH I PROJEKTÓW. INTEGRUJE SIĘ Z INNYMI OSOBAMI W RAMACH DZIAŁAŃ KULTUROTWÓRCZYCH. 3.3 TREŚCI PROGRAMOWE (wypełnia koordynator) A. Problematyka wykładu Treści merytoryczne - B. Problematyka ćwiczeń audytoryjnych, konwersatoryjnych, laboratoryjnych, praktycznych zajęć Treści merytoryczne Zasady doboru środków plastycznych w zakresie projektowania wnętrz, scenografii, wystawiennictwa. Szkice i projekty przestrzeni scenograficznej. Podstawy sporządzania projektu technicznego i realizacyjnych (skala rysunku, oznakowania stosowane w rysunku technicznym, detale) w zakresie projektowania wnętrz, scenografii, wystawiennictwa. Aranżacja przestrzeni publicznej, wnętrza w oparciu o wybrane rozwiązania materiałowe. Ergonomia i funkcjonalność w zakresie projektowania wnętrz, scenografii, wystawiennictwa. Oświetlenie aranżowanej przestrzeni w zakresie projektowania wnętrz, scenografii, wystawiennictwa. Identyfikacja potrzeb użytkowników wnętrz. Wizualizacje aranżowanej przestrzeni w zakresie projektowania wnętrz, scenografii, wystawiennictwa. Projekt przestrzeni scenicznej. Przestrzeń. Multiplikacja. Walor. Architektura i malarstwo. 3.4 METODY DYDAKTYCZNE PROJEKT. ANALIZA. DYSKUSJA. REALIZACJA PROJEKTU. OBSERWACJA W TRAKCIE ZAJĘĆ. 4 METODY I KRYTERIA OCENY 4.1 Sposoby weryfikacji efektów kształcenia Symbol efektu EK_ 01 EK_ 02 EK_ 03 EK_ 04 Metody oceny efektów kształcenia ( np.: kolokwium, egzamin ustny, egzamin pisemny, projekt, sprawozdanie, obserwacja w trakcie zajęć) PROJEKT. DYSKUSJA. ANALIZA. REALIZACJA PROJEKTU. OBSERWACJA W TRAKCIE ZAJĘĆ. Forma zajęć dydaktycznych ( w, ćw, …) LAB ANALIZA INTERPRETACYJNA TEKSTÓW ŹRÓDŁOWYCH ( SCENOGRAFIA ), PRACA W GRUPIE, ZAJĘCIA PRAKTYCZNE. 4.2 Warunki zaliczenia przedmiotu (kryteria oceniania) Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest uczestniczenie w zajęciach oraz prawidłowe zrealizowanie wszystkich zadań. Ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych. Warunkiem zaliczenia jest uczestniczenie w zajęciach, oceniany jest poziom zrozumienia realizowanych zadań oraz umiejętność rozwiązywania problemów z zakresu scenografii, projektowania wnętrz. Student pragnący uzyskać ocenę dostateczną Powinien dobierać odpowiedni język wypowiedzi artystycznej w trakcie realizacji swoich projektów z zakresu scenografii projektowania wnętrz i aranżacji oświetlania. Wdrażać umiejętności transponowania obrazu rzeczywistości na abstrakcyjne formy z zakresu projektowania wnętrz, scenografii. W swobodny sposób projektować swoje realizacje scenograficzne, z zakresu wnętrz w oparciu o zróżnicowane technologie oraz materiały. Powinien definiować za pomocą odpowiednich środków i metod problemy organizowania przestrzeni scenograficznej, wnętrz i aranżacji światła, tworząc realizacje o pogłębionej strukturze wewnętrznej. Posługiwać się szerokim zakresem zróżnicowanego warsztatu z zakresu scenografii, projektowania wnętrz, aranżacji światła W sposób poprawny powinien posługiwać się różnymi środkami ekspresji plastycznej w zakresie realizacji projektów scenograficznych, projektowania wnętrz i aranżacji światła. Powinien zadawalająco realizować własne koncepcje i działania z zakresu scenografii i projektowania wnętrz, aranżacji światła, wykorzystując wyobraźnię motywację, ekspresję emocjonalną i intuicję. w umiejętny sposób obrazować zjawiska mające swoje źródło w naturze, wykorzystując cytaty z realnego świata, które stają się narzędziami ekspresji twórczej z dziedziny scenografii projektowania wnętrz. Powinien konstruować swoje realizacje z wykorzystaniem oryginalnej ekspresji plastycznej z dziedziny scenografii projektowania wnętrz czy aranżacji światła. Przewidywać efekty własnych koncepcji z dziedziny scenografii, projektowania wnętrz w aspekcie estetycznym, społecznym i prawnym. Poszerzać zdolności kreacji plastycznej z zakresu scenografii, projektowania wnętrz, w wyniku podjętej konfrontacji własnej wizji artystycznej ze stworzoną syntezą analizowanych zjawisk. Rozwijać działalność krytyczną oraz konceptualną w zakresie scenografii i projektowania wnętrz. Powinien dysponować własnym oryginalnym językiem twórczym w obszarze scenografii, projektowania wnętrz z zakresie projektowym i koncepcyjnym. Podejmować krytyczną analizę własnych kreacji z zakresu scenografii, projektowania wnętrz .i aranżacji światła. Powinien dyskutować oraz posiadać zdolność weryfikacji i wartościowania zjawisk artystycznych w zakresie scenografii i projektowania wnętrz. Student powinien z zaangażowaniem uczestniczyć w zajęciach i być otwarty na zdobywanie nowych umiejętności i doświadczeń. Student pragnący uzyskać ocenę dostateczną plus Powinien świadomie dobierać odpowiedni język wypowiedzi artystycznej w trakcie realizacji swoich projektów z zakresu scenografii projektowania wnętrz i aranżacji oświetlania. Właściwie wdrażać umiejętności transponowania obrazu rzeczywistości na abstrakcyjne formy z zakresu projektowania wnętrz, scenografii. W swobodny sposób projektować swoje realizacje scenograficzne, z zakresu wnętrz w oparciu o zróżnicowane technologie oraz materiały. Powinien świadomie definiować za pomocą odpowiednich środków i metod problemy organizowania przestrzeni scenograficznej, wnętrz i aranżacji światła, tworząc realizacje o pogłębionej strukturze wewnętrznej. Posługiwać się szerokim zakresem zróżnicowanego warsztatu z zakresu scenografii, projektowania wnętrz, aranżacji światła W sposób świadomy powinien posługiwać się różnymi środkami ekspresji plastycznej w zakresie realizacji projektów scenograficznych, projektowania wnętrz i aranżacji światła. Powinien zadawalająco realizować własne koncepcje i działania z zakresu scenografii i projektowania wnętrz, aranżacji światła, wykorzystując wyobraźnię motywację, ekspresję emocjonalną i intuicję. W umiejętny sposób powinien obrazować zjawiska mające swoje źródło w naturze, wykorzystując cytaty z realnego świata, które stają się narzędziami ekspresji twórczej z dziedziny scenografii projektowania wnętrz. Powinien konstruować swoje realizacje z wykorzystaniem oryginalnej ekspresji plastycznej z dziedziny scenografii projektowania wnętrz czy aranżacji światła. Przewidywać efekty własnych koncepcji z dziedziny scenografii, projektowania wnętrz w aspekcie estetycznym, społecznym i prawnym. Poszerzać zdolności kreacji plastycznej z zakresu scenografii, projektowania wnętrz, w wyniku podjętej konfrontacji własnej wizji artystycznej ze stworzoną syntezą analizowanych zjawisk. Rozwijać działalność krytyczną oraz konceptualną w zakresie scenografii i projektowania wnętrz. Powinien dysponować własnym oryginalnym językiem twórczym w obszarze scenografii, projektowania wnętrz z zakresie projektowym i koncepcyjnym. Podejmować krytyczną analizę własnych kreacji z zakresu scenografii, projektowania wnętrz .i aranżacji światła. Powinien dyskutować oraz posiadać zdolność weryfikacji i wartościowania zjawisk artystycznych w zakresie scenografii i projektowania wnętrz. Student powinien z zaangażowaniem uczestniczyć w zajęciach i być otwarty na zdobywanie nowych umiejętności i doświadczeń. Student pragnący uzyskać ocenę dobrą Powinien kreatywnie dobierać odpowiedni język wypowiedzi artystycznej w trakcie realizacji swoich projektów z zakresu scenografii projektowania wnętrz i aranżacji oświetlania. Swobodnie wdrażać umiejętności transponowania obrazu rzeczywistości na abstrakcyjne formy z zakresu projektowania wnętrz, scenografii. W interesujący sposób projektować swoje realizacje scenograficzne, z zakresu wnętrz w oparciu o zróżnicowane technologie oraz materiały. Powinien kreatywnie definiować za pomocą odpowiednich środków i metod problemy organizowania przestrzeni scenograficznej, wnętrz i aranżacji światła, tworząc realizacje o pogłębionej strukturze wewnętrznej. Posługiwać się szerokim zakresem zróżnicowanego warsztatu z zakresu scenografii, projektowania wnętrz, aranżacji światła W sposób świadomy powinien posługiwać się różnymi środkami ekspresji plastycznej w zakresie realizacji projektów scenograficznych, projektowania wnętrz i aranżacji światła. Powinien realizować na wysokim poziomie artystycznym własne koncepcje i działania z zakresu scenografii i projektowania wnętrz, aranżacji światła, wykorzystując wyobraźnię motywację, ekspresję emocjonalną i intuicję. W kreatywny sposób powinien obrazować zjawiska mające swoje źródło w naturze, wykorzystując cytaty z realnego świata, które stają się narzędziami ekspresji twórczej z dziedziny scenografii projektowania wnętrz. Powinien konstruować swoje realizacje z wykorzystaniem oryginalnej ekspresji plastycznej z dziedziny scenografii projektowania wnętrz czy aranżacji światła. Przewidywać efekty własnych koncepcji z dziedziny scenografii, projektowania wnętrz w aspekcie estetycznym, społecznym i prawnym. Poszerzać zdolności kreacji plastycznej z zakresu scenografii, projektowania wnętrz, w wyniku podjętej konfrontacji własnej wizji artystycznej ze stworzoną syntezą analizowanych zjawisk. Rozwijać działalność krytyczną oraz konceptualną w zakresie scenografii i projektowania wnętrz. Powinien dysponować własnym oryginalnym językiem twórczym w obszarze scenografii, projektowania wnętrz z zakresie projektowym i koncepcyjnym. 5. Całkowity nakład pracy studenta potrzebny do osiągnięcia założonych efektów w godzinach oraz punktach ECTS Aktywność Liczba godzin/ nakład pracy studenta godziny zajęć wg planu z nauczycielem 90 przygotowanie do zajęć 30 udział w konsultacjach 30 SUMA GODZIN 150 SUMARYCZNA LICZBA PUNKTÓW ECTS 6. 6 PRAKTYKI ZAWODOWE W RAMACH PRZEDMIOTU/ MODUŁU wymiar godzinowy zasady i formy odbywania praktyk - 7. LITERATURA LITERATURA PODSTAWOWA: Z. Strzelecki, Polska plastyka teatralna, t 1-3, Warszawa 1963; Polska plastyka teatralna. Ostatnia dekada, pod red. B. Osterloff i A. Koecher - Hensel, Warszawa 1991; D. Bablet, Rewolucje sceniczne XX wieku, Warszawa 1980; B. Król - Kaczorowska, Teatr dawnej Polski. Budynki, dekoracje, kostiumy, Warszawa 1971; Kijowski T., Chwyt teatralny (zarys instrumentalnej teorii teatru), Kraków 1982; Semil M., Wysińska E., Słownik współczesnego teatru, Twórcy, teatry, teorie, Warszawa 1996; Wprowadzenie do nauki o teatrze, T. 2, O tworzywie i twórcach dzieła teatralnego, Wybór i opr. J. Degler, Wrocław 1976; Pavis S., Słownik terminów teatralnych., Wrocław 2002; Frankowska B., Encyklopedia teatru polskiego, Warszawa 2003; Encyklopedia Kultury Polskiej XX wieku, Teatr widowisko, Red. M. Fik, Warszawa 2000; „Didaskalia",„Dialog", „Teatr" (wybrane numery); „Format" nr 1-4/1994 (numer poświęcony scenografii) Z. Raszewski, Krótka historia teatru polskiego, PIW, Warszawa 1977. A. Nicoll, Dzieje teatru, PIW, Warszawa 1974. D. Bablet, Rewolucje sceniczne XX wieku, PIW, Warszawa 1980. Z. Strzelecki, Polska plastyka teatralna, PIW, Warszawa 1963. Neufert K., Podręcznik Projektowania architektonicznego-budowlanego, ARKADY, Warszawa 1995. Pile J., Historia Wnętrz, ARKADY, Warszawa 2006. Lakshmi Bhaskaran, Design XX w. Główne nurty i style we współczesnym designie, Warszawa 2006. Tadeusz Chrzanowski, Polska sztuka sakralna, wyd. Kluszczyński, 2002 Charlotte & Peter Fiell, Design XX wieku, Kolonia 2002. Antonella Fuga, Techniki i materiały, Warszawa Arkady 2008. Literatura uzupełniająca: Literatura podstawowa: Z. Strzelecki, Polska plastyka teatralna, t 1-3, Warszawa 1963; Polska plastyka teatralna. Ostatnia dekada, pod red. B. Osterloff i A. Koecher - Hensel, Warszawa 1991; D. Bablet, Rewolucje sceniczne XX wieku, Warszawa 1980; B. Król - Kaczorowska, Teatr dawnej Polski. Budynki, dekoracje, kostiumy, Warszawa 1971; Kijowski T., Chwyt teatralny (zarys instrumentalnej teorii teatru), Kraków 1982; Semil M., Wysińska E., Słownik współczesnego teatru, Twórcy, teatry, teorie, Warszawa 1996; Wprowadzenie do nauki o teatrze, T. 2, O tworzywie i twórcach dzieła teatralnego, Wybór i opr. J. Degler, Wrocław 1976 Pavis S., Słownik terminów teatralnych., Wrocław 2002; Frankowska B., Encyklopedia teatru polskiego, Warszawa 2003; Encyklopedia Kultury Polskiej XX wieku, Teatr widowisko, Red. M. Fik, Warszawa 2000; „Didaskalia",„Dialog", „Teatr" (wybrane numery); „Format" nr 1-4/1994 (numer poświęcony scenografii) Z. Raszewski, Krótka historia teatru polskiego, PIW, Warszawa 1977. A. Nicoll, Dzieje teatru, PIW, Warszawa 1974. D. Bablet, Rewolucje sceniczne XX wieku, PIW, Warszawa 1980. Z. Strzelecki, Polska plastyka teatralna, PIW, Warszawa 1963. Neufert K., Podręcznik Projektowania architektonicznego-budowlanego, ARKADY, Warszawa 1995. Pile J., Historia Wnętrz, ARKADY, Warszawa 2006. Lakshmi Bhaskaran, Design XX w. Główne nurty i style we współczesnym designie, Warszawa 2006. Tadeusz Chrzanowski, Polska sztuka sakralna, wyd. Kluszczyński, 2002 Charlotte & Peter Fiell, Design XX wieku, Kolonia 2002. Antonella Fuga, Techniki i materiały, Warszawa Arkady 2008. Sigrid Hinz, Wnętrza mieszkalne i meble od starożytności do współczesności, Warszawa 1980. Jan Semkowicz, Zarys historii mebla od czasów starożytnych do końca XIX wieku, Warszawa 1969. Riccardo Montenegro, Meble, Warszawa 2001. Słownik terminologiczny sztuk pięknych PWN, wyd. V, Warszawa 2005. Stanisław Narębski, Zarys historii meblarstwa John Pile, Historia wnętrz, Warszawa 2005. Świat sztuki. Meble i sztuka użytkowa, Warszawa 2003. Erns Neufert, „Podręcznik projektowania architektoniczno-budowlanego I. Ballenstadt „ Architektura, historia i teoria‖ PWN Warszawa Poznań 2000 Ernst Neufert „ Podręcznik projektowania architektoniczno-budowlanego‖ Arkady Warszawa 2000 John Brookes ―Projektowanie ogrodów‖ Wiedza i Życie Hachette lirre Warszawa 2004 Novella Monti (red.) „Dzieła Sigrid Hinz, Wnętrza mieszkalne i meble od starożytności do współczesności, Warszawa 1980. Jan Semkowicz, Zarys historii mebla od czasów starożytnych do końca XIX wieku, Warszawa 1969. Riccardo Montenegro, Meble, Warszawa 2001. Słownik terminologiczny sztuk pięknych PWN, wyd. V, Warszawa 2005. Stanisław Narębski, Zarys historii meblarstwa John Pile, Historia wnętrz, Warszawa 2005. Świat sztuki. Meble i sztuka użytkowa, Warszawa 2003. Erns Neufert, „Podręcznik projektowania architektoniczno-budowlanego I. Ballenstadt „ Architektura, historia i teoria‖ PWN Warszawa Poznań 2000 Ernst Neufert „ Podręcznik projektowania architektoniczno-budowlanego‖ Arkady Warszawa 2000 John Brookes ―Projektowanie ogrodów‖ Wiedza i Życie Hachette lirre Warszawa 2004 Novella Monti (red.) „Dzieła Literatura uzupełniająca: Z. Strzelecki, Współczesna scenografia polska, Arkady, Warszawa 1983. T. Lubelski, Historia kina polskiego. Twórcy, filmy, konteksty, Videograf II, Katowice 2008. M. Rzepińska, Siedem wieków malarstwa europejskiego, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1991. B. Osińska, Sztuka i czas, t. 1-2, WSiP, Warszawa 2005 (i późniejsze). B. Schaeffer, Dzieje muzyki, WSiP, Warszawa 1983. Riccardo Montenegro, Meble, Warszawa 2001. Słownik terminologiczny sztuk pięknych PWN, wyd. V, Warszawa 2005. Stanisław Narębski, Zarys historii meblarstwa John Pile, Historia wnętrz, Warszawa 2005. Świat sztuki. Meble i sztuka użytkowa, Warszawa 2003. Bożena Baszkowska, Z dziejów polskiego meblarstwa okresu oświecenia Timothy O. Benson (red.), Central European Avant-Gardes: Exchange und Transformation 1910-1930. Cambridge, Massachusetts 2002. Owen Jones, Ornament, Warszawa 2008. Stefan Sienicki: Meble kolbuszowskie, Warszawa 1936 strony WWW związane z tematem zajęć, opracowania monograficzne na Nowoczesnej Architektury‖ Komar Annapurna Warszawa 2007 Akceptacja Kierownika Jednostki lub osoby upoważnionej