Tawlina jarzębolistna

Tawlina jarzębolistna ‘Sem’
/Sorbaria sorbifolia 'Sem'
Tawlina jarzębolistna jest gatunkiem azjatyckim,
rosnącym na terenach od Uralu po Kamczatkę
i Japonię. W stanie naturalnym tworzy szerokie krzewy
rozrastające się za pomocą podziemnych rozłogów.
W przeciwieństwie do czystego gatunku, który nie
odznacza się wyjątkową wartością dekoracyjną,
odmiana ‘Sem’ uznawana jest za jedną z najbardziej atrakcyjnych roślin ogrodowych,
o czym świadczą przyznane w kraju i zagranicą wyróżnienia: brązowy medal na
warszawskiej wystawie ‘Zieleń to Życie’ oraz srebrny medal holenderskich targów
Plantarium.
Tawlina jarzębolistna ‘Sem’ to półkulisty, kompaktowy krzew o barwnym ulistnieniu
osiągający 1 m wysokości. Pierzaste liście składają się z kilkunastu do kilkudziesięciu
lancetowatych, brzegiem piłkowanych listków, rozwijają się bardzo wczesną wiosną.
Młode listki są różowo-pomarańczowe, starsze żółte, a położone wewnątrz krzewu
jasnozielone. Tawlina ma grube pędy z pomarańczowym rdzeniem w środku.
Wierzchołkowe, najmłodsze części pędów są czerwone, podobnie jak ogonki
rozwijających się liści. W trakcie wegetacji pędy są ukryte w gąszczu liści. W czerwcu
i lipcu na wierzchołkach pędów ukazują się drobne, białe kwiaty zebrane w gęste
kwiatostany typu wiechy, chętnie oblatywane przez pszczoły i motyle. Po przekwitnięciu
na krzewach zawiązują się małe owoce w postaci suchych mieszków.
Tawlina jarzębolistna ‘Sem’ tworzy liczne rozłogi podziemne, za pomocą których szybko
opanowuje otaczający ją teren, dlatego stanowi cenny gatunek glebochronny. Z tego
względu doskonale nadaje się do sadzenia w miejscach, gdzie gleba narażona jest na
działanie procesów erozji – na skarpach, nasypach, zboczach, czy pagórkach. Odmiana
‘Sem’ jest uważana za jedną z najefektywniej pochłaniających niebezpieczne dla zdrowia
człowieka zanieczyszczenia powietrza w miastach. Świetnie radzi sobie w trudnych
warunkach przydrożnych i przemysłowych, zachowując jednocześnie bogate walory
dekoracyjne. Doskonale nadaje się do sadzenia w wąskich pasach zieleni przyulicznej,
osiedlowej i parkowej oraz w pojemnikach. Uprawa roślin w donicach skutecznie
zapobiega rozrastaniu się krzewu w ogrodzie. Ten sposób uprawy jest polecany
zwłaszcza dla właścicieli niewielkich ogrodów przydomowych oraz miłośników zieleni na
tarasach i balkonach. Krzewy rosnące w okrągłych lub kwadratowych pojemnikach
szybko tworzą piękne, efektowne półkule.
Tawlina to gatunek wyjątkowo tolerancyjny na trudne warunki uprawy, znoszący suszę
oraz bardzo niskie temperatury w okresie zimy (do -40 st. C), jak i wysokie latem. Krzewy
dobrze rosną na przeciętnych glebach ogrodowych, na stanowiskach słonecznych lub
w lekkim półcieniu. W gorszych warunkach świetlnych (w cieniu) liście słabiej się
wybarwiają. Krzewy rosną zdrowo, nie są atakowane przez szkodniki, ani porażane
przez choroby. Właściwie przez cały sezon nie wymagają żadnych zabiegów
pielęgnacyjnych.
Perukowiec podolski
/Cotinus coggygria
Perukowiec podolski (Cotinus coggygria)
Krzew zrzucający liście na zimę,
mrozoodporny o rozłożystym i kulistym
pokroju. Liście żywo zielone, jajowate,
jesienią stają się czerwone i żółte. U wielu
odmian uprawnych liście mają kolor
purpurowy. Kwiaty początkowo żółtobrązowe, później zielonkawe lub
czerwonawe, zebrane są w
dwudziestocentymetrowe wiechy na
szczycie pędów. Owoce - suche pestkowce na długich szypułkach powstałych z
wydłużenia gęsto owłosionych szypułek kwiatów płonych, tworzą efektowne, puszyste
owocostany tzw. peruki.
Rozmiary Wysokość po 5 latach jest równa szerokości i wynosi 1,2 m. Maksymalna
wysokość 5 m.
Gatunki i odmiany 'Royal Purple' - krzew o purpurowych liściach, które przebarwiają się
jesienią na jaskrawo-czerwono, kwiaty purpurowe, odmiana nieco niższa od rośliny
gatunkowej. 'Rubrifolius' - liście purpurowo-czerwone, kwiaty żółtawe, wysokość 3 m.
Kwitnienie V-VII
Wymagania Gleba dowolna, przepuszczalna. Perukowiec dobrze rośnie na glebach
zasobnych w wapń. Stanowisko najlepiej słoneczne. Roślina tolerująca lekkie zasolenie.
Uprawa i pielęgnacja Roślina łatwa w uprawie, o małych wymaganiach, kserofityczna
(sucholubna).
Rozmnażanie Sadzonki półzdrewniałe pobierane w I połowie lata, odkłady w I połowie
jesieni, nasiona w przypadku roślin gatunkowych.
Cięcie Niekonieczne. Można wykonać wiosną cięcie ograniczające wzrost roślin oraz
pozbyć się starych pędów.
Podlewanie i nawożenie Perukowiec jest kserofitem - dobrze rośnie w suchych
miejscach. W okresach upalnych i zaraz po posadzeniu dobrze jest go obficie podlewać
(lepiej rzadziej a obficie). Podłoże zasobne, nawożone obornikiem niekorzystnie wpływa
na wybarwienie liści.
Choroby i szkodniki Na ogół brak.
Zastosowanie Roślina ozdobna o efektownych puszystych owocostanach i purpurowych
liściach doskonale prezentuje się na tle zielonych roślin lub jako soliter. Sadzona w
ogrodach i parkach.
2
Rokitnik zwyczajny /Hippophaë
rhamnoides
Rokitnik zwyczajny, rokitnik pospolity
(Hippophaë rhamnoides)
Rokitnik zwyczajny, oblepicha,
rozmarynowiec, ananas syberyjski
(Hippophaë rhamnoides). Krzew
zrzucający liście na zimę, odporny na
mróz, szybko się rozrastający. Pędy
splątane i cierniste, liście wąskie i
lancetowate, sztywne, szarozielone, a od
spodu srebrzyście omszone. Rokitnik jest
rośliną dwupienną - kwiaty męskie są
żółto-zielone, zebrane po 2-5w pęczkach, kwiaty żeńskie występują pojedynczo. Owoce
pomarańczowe zebrane w gęste grona. Rozmiary Wysokość 1,8 m po 5 latach maksymalnie 10 m.
Kwitnienie IV
Wymagania Gleba lekka, wapienna, przepuszczalna. Stanowisko w pełni
nasłonecznione.
Uprawa i pielęgnacja Męskie okazy uprawiamy w grupie żeńskich, aby wiatr zapylił
kwiaty. Rozmnażanie Wysiew nasion wczesną jesienią. Z odrostów korzeniowych
rozmnażamy późną jesienią i wczesną wiosną. Cięcie Krzew źle znoszący silne cięcie.
Nie należy ciąć grubszych pędów, gdyż może to spowodować obumarcie krzewu.
Podlewanie i nawożenie Podlewanie w małych ilościach. Rokitnik jest rośliną odporną
na suszę. Wymaga dodatkowego podlewania w okresie suchym i w trakcie wzrostu
pędów i owoców. Zasilanie obornikiem co trzy lata i nawozami mineralnymi, bez
azotowymi co roku (rokitnik jest rośliną wiążącą azot).
Choroby i szkodniki Na ogół brak.
Zastosowanie Rokitnik jest rośliną mało wymagającą o ozdobnych owocach i
srebrzystych liściach. Wykorzystywany jest do zakładania żywopłotów i parawanów,
chroniących przed wiatrem w ogrodach nadmorskich, oraz do umacniania skarp. Jest
rośliną leczniczą o działaniu wzmacniającym układ immunologiczny, przeciwbólowym,
stosowaną w przeziębieniach, dolegliwościach żołądka, reumatyzmie, chorobach skóry.
Rokitnik wykorzystywany jest również w kosmetyce - poprawia wygląd skóry i opóźnia jej
starzenie się, a także w celach spożywczych- produkuje się z niego nalewki, dżemy,
kompoty, soki i cenny olej z nasion.
3
Pięciornik krzewiasty /Potentilla
fruticosa
Pięciornik krzewiasty (Potentilla
fruticosa) to krzew z rodziny
różowatych, znany i uprawiany od
bardzo dawna. Może urosnąć od 1 do
1,5 metra. Kwitnie nieprzerwanie
przez pół roku - od maja do
października, choć najobficiej w
czerwcu i lipcu. Drobne kwiaty (o
średnicy ok. 3 cm) wyrastają
pojedynczo lub po kilka na końcach
pędów. Znanych jest ponad 30
odmian pięciornika krzewiastego.
Kwitną przeważnie w różnych odcieniach żółci, ale również na biało, różowo i
pomarańczowo.
Uprawa pięciornika krzewiastego
Pięciornik krzewiasty jest łatwy w uprawie. Rośnie szybko - nawet do 30 cm rocznie.
Jest bardzo odporny na mrozy, upały, susze i zanieczyszczenia powietrza. Rzadko
atakują go szkodniki. Może rosnąć na glebach piaszczystych oraz gliniastopiaszczystych, przepuszczalnych. Na wilgotniejszym podłożu kwitnie długo i obficie. Nie
toleruje dużej ilości wapnia w glebie - wtedy liście żółkną a krzew choruje.
Wymaga stanowiska słonecznego lub lekko ocienionego. Pięciorniki różowe i czerwone
mogą rosnąć w półcieniu - kwiaty nie spłowieją od słońca.
Posadzony w rozstawie 80x80 cm, zaczyna zakrywać glebę już w drugim roku po
posadzeniu, dzięki czemu utrudnia wyrastanie chwastom. Młoda roślina zakwita szybko,
już w tym samym roku. Pięciornik krzewiasty można co roku nisko przycinać - krzew
jest wtedy mniejszy, bardziej zwarty, później zaczyna kwitnąć, kwitnie mniej obficie lecz
dłużej. Coroczne przycinanie korzystnie wpływa na zdrowotność. Ważne jest również
usuwanie przekwitłych kwiatów.
Zastosowanie pięciornika krzewiastego
Pięciornik krzewiasty nadaje się na kwitnące obrzeża rabat, skalniaki, żywopłoty i
szpalery. Jest też dobrą rośliną okrywową. Można go sadzić pod wyższymi krzewami i
bylinami. Dobrze wygląda z roślinami o fioletowych i niebieskich kwiatach (lawenda,
ostróżka, budleja). Tworzy ładne kompozycje z tawułami, berberysami i roślinami
iglastymi. Można także hodować go w większym pojemniku na balkonie.
4
Tawuła Brzozolistna (Spiraea Betulifolia) 'Tor Gold'
Tawuła brzostolistna jest niskim,
gęstym krzewem i drobnych, białych
kwiatach. Świetnie nadaje się do
sadzenia w ogrodach, osiedlach,
parkach, nadaje się także na
żywopłoty
Tawuła brzozolistna to niski, gęsty i
zwarty krzew o płaskokulistym,
nieco poduchowatym pokroju,
osiągający 60-80 cm wysokości i ok.
1 m średnicy. Odrosty korzeniowe
sprawiają, że starsze krzewy są
zwykle szersze niż wyższe. Nagie
wzniesione gałęzie silnie się
rozkładają.
Młode pędy mają atrakcyjną, czerwoną barwę skórki, wyraźnie kontrastującą na tle
złocistych liści. Liście są trochę podobne jak u brzozy, o długości 2-4 cm, wiosną
intensywnie żółte, najmłodsze o delikatnym, różowawym odcieniu. Blaszki liściowe są
gładkie, z delikatnie karbowanym brzegiem. Wraz z nastaniem lata stają się żółtozielone,
a na przełomie sierpnia i wrześnią zielone. Jesienią, przed opadnięciem, ponownie
przebarwiają się na żółto.
Drobne białe kwiaty mają średnicę zaledwie 4-8 mm, lecz są zebrane w atrakcyjne,
płaskie kwiatostany. Pojawiają się w czerwcu, a kwitnienie jest bardzo obfite.
Odmiana 'Tor Gold' jest łatwa w uprawie i wyjątkowo tolerancyjna w stosunku do podłoża
i stanowiska. Doskonale rośnie na większości umiarkowanie wilgotnych gleb
ogrodowych. Na stanowisku słonecznym barwa młodych pędów i liści jest bardziej
intensywna, a kwitnienie obfitsze niż w miejscu półcienistym. Krzewy są odporne na
mróz. Ze względu na zwarty, niski pokrój cięcie nie jest konieczne, ale delikatne
skrócenie pędów wczesną wiosną, przed rozwojem liści, nie zaszkodzi. Po kilku latach
warto natomiast przeprowadzić cięcie odmładzające, zwłaszcza gdy starsze pędy
zaczynają się ogałacać od dołu.
Odmiana polecana do sadzenia w ogrodach, na osiedlach i parkach. Świetnie sprawdza
się w roli rośliny okrywowej. Dobrze rośnie w pojemnikach. Nadaje się na niskie
żywopłoty, zarówno formowane, jak i rosnące swobodnie.
5
Thuja occidentalis 'Smaragd'
/żywotnik zachodni 'Smaragd'
Jedna z najlepszych stożkowych odmian
żywotnika, o średnio silnym wzroście,
osiągająca w wieku 10 lat ok. 2,5 m wys.
Gałązki delikatne, ciemnozielone, nie
brązowieją w okresie zimy. Wymaga
dosyć żyznych i raczej wilgotnych gleb.
Polecana na żywopłoty nie formowane,
na cmentarze i do pojemników. Gęstość
sadzenia w rzędzie: co 0,5-0,6 m.
grupa roślin
iglaste
pokrój
stożkowy
docelowa wysokośćod 2 m do 3 m
stanowisko półcieniste
nasłonecznienie
stanowisko słoneczne
ph podłoża
odczyn kwaśny
ciekawy pokrój
walory
ozdobne z liści/igieł
roślina zimozielona
ogrody przydomowe
szpaler
zastosowanie
pojemniki
w grupach
soliter (pojedynczo)
strefa
5a
6
Thuja occidentalis 'Mirjam' PBR/ żywotnik zachodni 'Mirjam'
Nowa, karłowa odmiana o kulistym pokroju i
bardzo wolnym tempie wzrostu, osiągająca po
10 latach uprawy 0,3- 0,4 m średnicy. Sport
odmiany 'Danica'. Pędy krótkie, niewidoczne,
ukryte pod zwartą masą złocistych gałązek.
Gałązki wachlarzykowate, szerokie, ściśle
ułożone obok siebie, wewnątrz krzewów
zielonkawe. Liście w postaci łusek. Jesienią i
zimą gałązki zielonopomarańczowe, z
brązowym odcieniem. Krzew odporny na mróz.
Wymaga gleb żyznych, umiarkowanie
wilgotnych, przepuszczalnych oraz stanowisk
słonecznych. Odmiana polecana do tworzenia
obwódek i bardzo niskich żywopłotów oraz do uprawy w małych ogrodach
przydomowych, na cmentarzach, skalniakach, wrzosowiskach, w pojemnikach.
iglaste
grupa roślin
grupa użytkowa
iglaste
forma
krzew
siła wzrostu
roślina wolnorosnąca (karłowa)
pokrój
kulisty
docelowa wysokość od 0,2 m do 0,5 m
barwa liści (igieł)
żółte, złociste
zimozieloność liści (igieł)igły zimozielone
nasłonecznienie
stanowisko słoneczne
wilgotność
podłoże umiarkowanie wilgotne
ph podłoża
odczyn lekko kwaśny
próchniczna
rodzaj gleby
gliniasta
ciekawy pokrój
walory
ozdobne z liści/igieł
roślina zimozielona
ogrody przydomowe
ogrody skalne
zastosowanie
ogrody wrzosowiskowe
pojemniki
w grupach
strefa
5
7
Thuja occidentalis ‘Golden Globe’
Wolno rosnąca odmiana żywotnika zachodniego ‘Golden Globe’
należy do grupy krzewów iglastych o pokroju kulistym. Swoją
formę roślina zawdzięcza temu, że nie tworzy przewodnika,
a wszystkie jej pędy rosną równorzędnie i w podobnym tempie.
‘Golden Globe’ pochodzi od znanej, amerykańskiej odmiany
‘Woodwardii’, po której odziedziczyła wertykalne i dosyć zwarte
ułożenie pędów, ale w odróżnieniu od formy rodzicielskiej
charakteryzuje się wolniejszym tempem wzrostu i atrakcyjnym kolorem gałązek. Po 10
latach uprawy dorasta do 0,8 metra średnicy. Wprowadzona do handlu w połowie lat 60tych zeszłego wieku ‘Golden Globe’ nadal cieszy się dużym zainteresowaniem, przede
wszystkim ze względu na całoroczne, złocistożółte wybarwienie łusek. Rolę liści u
żywotników pełnią krótkie, łuskowate i tempo zakończone igły przylegające do silnie
spłaszczonych gałązek. Igły na młodych przyrostach są jasno żółte, później złociste a w
okresie zimowym tylko lekko miedziane. Na krótkich rozgałęzieniach bocznych pędów u
starszych okazów mogą pojawiać się małe szyszeczki, zbudowane z 4-5 par żółtawych
łusek. W miarę dojrzewania szyszki brązowieją i powoli wysychają. Gdy już całkiem
dojrzeją, łuski się rozchylają i uwalniają drobne nasiona – zimowy przysmak małych
ptaków.
Żywotnik zachodni ‘Golden Globe’ najlepiej rośnie na glebach żyznych i zasobnych
w wodę, preferuje klimat chłodny i wilgotny. Krzewy żywotników tworzą dosyć słaby
i płytki system korzeniowy. Dlatego uprawiana w na glebach lekkich oraz w miejscach
narażonych na okresowy brak wody reagują ograniczeniem wzrostu i szybkim
wchodzeniem w okres generatywny. Odmiana ‘Golden Globe’ powinna być sadzona na
stanowisku słonecznych, ewentualnie może rosnąć tylko w lekkim ocienieniu, bowiem na
brak słońca reaguje utratą intensywnej, złocistej barwy łusek. Rośliny zwykle rosną
zdrowo i prawie nigdy nie są atakowane przez szkodniki, bardzo rzadko ulegają
porażeniu przez choroby grzybowe. Krzewy doskonale znoszą niskie temperatury
występujące zimą w naszym klimacie, natomiast niejednokrotnie cierpią z powodu suszy.
Pomimo, że żywotniki są tolerancyjne na zanieczyszczenie powietrza, lepiej nie sadzić
ich w bezpośrednim sąsiedztwie ruchliwych ulic. Główną barierą wzrostu roślin
w terenach zurbanizowanych, oprócz niedostatku wilgoci, jest oczywiście wysokie
zasolenie podłoża, które szybko przekłada się na osłabienie wzrostu, a nawet może
powodować zasychanie pędów. W przypadku utraty regularnego, kulistego pokroju
zaleca się przeprowadzenie cięcia korekcyjnego. Jak większość żywotników również
i odmiana ‘Golden Globe’ doskonale znosi cięcie, po którym zagęszcza się i staje
bardziej zwarta.
Thuja occidentalis ‘Golden Globe’ nadaje się do sadzenia w ogrodach przydomowych,
wzdłuż szerokich alejek w parkach oraz do tworzenia wszelkich barwnych kompozycji
ogrodowych. Bardzo atrakcyjnie prezentują się starsze okazy w okresie Bożego
Narodzenia, przybrane kolorowymi lampkami lub świątecznymi ozdobami.
8
Poziomka pospolita
Fragaria vesca
Charakterystyka rośliny
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
pokrój: płożący, rozłożysty
wysokość: 5-20cm
dekoracyjność: owoce
kwiaty: pojedyncze
kolor kwiatów: białe, żółte
okres kwitnienia: V, VI
owoce: owoce pozorne
kolor owoców: czerwone
trwałość liści: sezonowe
gleba: lekka, przepuszczalna,
przewiewna
odczyn gleby: kwaśna
wilgotność: gleba umiarkowanie wilgotna
stanowisko: półcień, słońce
zastosowanie: roślina jadalna
Poziomka pospolita (Fragaria vesca) należy do rodziny różowatych (Rosaceae). W
środowisku naturalnym roślina występuje naturalnie w wielu rejonach - w Europie, Azji i
Ameryce Północnej. W wielu krajach (w tym w Polsce) jest również uprawiana.
Poziomka osiąga wysokość do 20 cm, tworzy liczne, cienkie rozłogi i odziomkowe liście.
Drobne, biało-żółte kwiaty pojawiają się w maju i czerwcu. Owocowanie przypada na
początek i połowę lata.
Uprawa poziomki pospolitej
Uprawa poziomki najlepiej udaje się na stanowiskach słonecznych - wtedy owoce mają
słodki smak i są dobrze wybarwione. Poziomka pospolita może rosnąć również w
półcieniu - takie warunki zwykle ma bowiem w środowisku naturalnym. Optymalne są
lekkie, przewiewne gleby o kwaśnym odczynie.
Przed założeniem uprawy glebę warto zasilić kompostem lub przefermentowanym
obornikiem. Po posadzeniu poziomki dobrze reagują na ściółkowanie. W początkowych
latach jednym z ważniejszych zabiegów pielęgnacyjnych jest odchwaszczenie.
Wartość odżywcza owoców poziomki
Owoce poziomki są spożywane na surowo i służą do produkcji przetworów. Są bogatym
źródłem witamin (C, B1, B2, B6, E, PP, H), soli mineralnych (Ca, P, Fe, Co), kwasów
organicznych i węglowodanów. W medycynie naturalnej wykorzystuje się owoce
poziomki pospolitej rosnącej w warunkach naturalnych - dobrze wpływają na
wzmocnienie organizmu.
9
Pelargonie Pelargoniom zonale, syn
P. hortorum)`
Pelargonie to jedne z
najpopularniejszych roślin
uprawianych na balkonach i
tarasach. Podpowiadamy jak
pielęgnować pelargonie w sezonie,
aby długo cieszyły nas pięknymi
kwiatami.
Wymagania pelargonii
Pelargonie najlepiej rosną na
stanowiskach słonecznych, dlatego są dobrą dekoracją balkonów i tarasów o wystawie
południowej. Niemniej jednak to gatunki tolerancyjne, które poradzą sobie także w
półcieniu (poza odmianami o wielobarwnych liściach). W sezonie należy chronić
pelargonie przed silnymi wiatrami, ponieważ mogą one powodować łamanie pędów.
Optymalnym podłożem dla pelargonii jest ziemia przepuszczalna i próchnicza (może być
to podłoże torfowe). Rośliny potrzebują stosunkowo dużych pojemników (o średnicy 20–
25 cm). Jeśli natomiast uprawia się je w skrzyniach balkonowych, nie należy sadzić ich
zbyt gęsto.
Uprawa pelargonii w pojemnikach
Zakupione (lub wysiane w skrzyniach) sadzonki pelargonii należy przesadzić do
większych pojemników. Warto zadbać o wysypanie na dnie warstwy drenażowej (np. z
keramzytu, potłuczonej cegły, żwiru lub kamieni).Z zabiegów pielęgnacyjnych w sezonie
najważniejsze jest regularne i obfite podlewanie roślin (w ciepłe dni na południowych
wystawach należy robić to codziennie, a nawet dwa razy dziennie). Pelargonie warto
także nawozić, najlepiej raz na 1–2 tygodnie. Odpowiednie będą specjalistyczne nawozy
dla pelargonii lub nawozy dla roślin kwitnących. Usuwanie przekwitłych kwiatostanów
wydłuża termin kwitnienia.
Niektóre gatunki pelargonii (np.: pachnąca) skutecznie odstraszają insekty. Co pewien
czas zaleca się sprawdzić, czy rośliny nie są atakowane przez szkodniki.
Przed nadejściem zimy pojemniki należy przenieść do jasnego, ale chłodnego
pomieszczenia. Podczas przechowywania podlewanie roślin trzeba ograniczyć do
niezbędnego minimum.
10
Begonia Dragon Wing Dragon Wing F1 Red
Odmiana bardzo silnie rosnąca, o
skrzydlato -zwieszających się pędach
Kwitnie bez przerwy aż do mrozów
Bardzo duże, jaskrawe kwiaty
-Nadaje się na miejsca słoneczne i cieniste
Rośliny o dużej sile wzrostu, pokroju
częściowo zwisającym, obficie kwitnące na
czerwono przez cały okres uprawy.
Dorastają do 70 cm wysokości. Odporne
na niekorzystne warunki atmosferyczne;
dobrze znoszą wysokie temperatury.
Wymagają stanowiska pół cienistego.
11
Begonia stale kwitnaca/ Begonia
semperflorens
Charakterystyka rośliny
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
pokrój: wzniesiony
wysokość: 0,2-0,5 m
dekoracyjność: kwiaty, ulistnienie
kolor kwiatów: białe, czerwone,
łososiowe, różowe
okres kwitnienia: IX, V, VI, VII, VIII
gleba: żyzna
odczyn gleby: lekko kwaśna
wilgotność: gleba wilgotna
stanowisko: półcień, słońce
zastosowanie: balkony, pojemniki
Begonia stale kwitnąca (Begonia semperflorens) to popularna, jednoroczna roślina
rabatowa, pochodząca z Brazylii. Ozdobą begonii są zarówno liczne, drobne kwiaty, jak i
błyszczące, zielone, brązowe, a nawet czerwone liście. Zwarty pokrój wynika z łatwego
krzewienia.
Wczesne kwitnienie charakteryzuje odmiany 'Olympia Sprint' i 'Senator', zaś późne
'Super Olympia' i 'Party'. Odmiany późne cechują się silniejszym wzrostem (do 50 cm)
niż wczesne.
Begonia stale kwitnąca rozmnażana jest przez wysiew nasion (uprawa z rozsady w
szklarni) oraz z sadzonek. Jej uprawa nie jest trudna. Roślinę sadzi się do gruntu na
początku czerwca, w rozstawie 15-30 cm.
12
Petunia (Solanaceae)
Wymagania i pielęgnacja petunii
Roślina jest dość łatwa w uprawie,
wykazuje tolerancję względem podłoża i
posiada niezliczone bogactwo odmian popularność petunii nie może zaskakiwać.
Tym bardziej warto poznać sekrety jej
uprawy i udekorować nią własny balkon.
Petunia to roślina jednoroczna, uprawiana
z rozsady. W warunkach amatorskich jej
rozmnażanie może być trudne, dlatego najczęściej kupuje się sadzonki z
wykształcającymi się kwiatami.
Stanowisko
Roślina najobficiej kwitnie (i najszybciej zakwita) na słonecznych stanowiskach. Jest to
jednak gatunek tolerancyjny, który poradzi sobie również w półcieniu. Dodatkowo
stanowisko w miarę możliwości powinno być osłonięte od deszczu, który może niszczyć
kwiaty.
Sadzenie
Na balkonie petunie można ustawiać dopiero po przymrozkach (najlepiej po 15 maja).
Roślina jest bowiem ciepłolubna i ujemne temperatury mogą spowodować jej zamieranie.
Podłoże
Nie ma dużych wymagań glebowych. Wystarczy przeciętne podłoże np. uniwersalne
podłoże do kwiatów balkonowych. W przypadku kupowanej ziemi torfowej – warto
zmieszać ją z dodatkiem piasku. Petunia lubi lekko kwaśny odczyn gleby.
Podlewanie i nawożenie
Mimo że petunia jest dość wytrzymała na suszę, to aby utrzymać jej piękne kwitnienie
podlewanie powinno być systematyczne i obfite (w słoneczne dni nawet codziennie lub
dwukrotnie w ciągu dnia). Petunie zasilamy regularnie, co 2 tygodnie nawozem dla roślin
kwitnących (lub nawozem specjalistycznym do petunii).
Kwitnienie
Petunia kwitnie od maja do pierwszych przymrozków. W czasie wzrostu warto
uszczykiwać pędy, aby roślina lepiej się rozkrzewiła. Z kolei usuwanie przekwitłych
kwiatostanów przedłuży kwitnienie.
Problemy w uprawie petunii
Żółknięcie pędów i wierzchołków może być oznaką niedoboru żelaza – wtedy warto
poszukać nawozu z dużą ilością tego pierwiastka. Roślina może być atakowana przez
mszyce lub choroby grzybowe, szczególnie jeśli jest ustawiona w chłodnym i
zacienionym miejscu.
13
Uczep rózgowaty/ Bidens ferulifolia
Charakterystyka rośliny
•
•
•
•
•
•
•
•
•
pokrój: płożący
dekoracyjność: kwiaty
kolor kwiatów: żółte
okres kwitnienia: IX, V, VI, VII, VIII, X
owoce: niełupka
trwałość liści: sezonowe
wilgotność: gleba umiarkowanie wilgotna
stanowisko: półcień, słońce
zastosowanie: balkony, pojemniki, roślina
dekoracyjna, tarasy
Uczep rózgowaty (bidens, złoty deszcz) (Bidens ferulifolia) to bylina krótkotrwałą
należąca do rodziny astrowatych (Asteraceae). W naszych warunkach jest traktowana
jako roślina jednoroczna. Pochodzi z południa Stanów Zjednoczonych oraz północnego
Meksyku. Jej wiotkie, zwisające pędy dorastają do 70 cm długości, liście są zielone,
drobne i pierzaste.
Uczep rózgowaty ma drobne pojedyncze kwiatki (rzadkością są odmiany o pełnych
kwiatach) w słonecznie żółtym kolorze. Kwiaty pojawiają się na roślinie od maja i
utrzymują się do samych przymrozków.
Uprawa uczepu rózgowatego (bidens)
Bidens najlepiej rośnie w pełnym słońcu. Ale dobrze radzi sobie również w półcieniu.
Wymaga regularnego i obfitego podlewania. Podczas upałów powinna być podlewana
nawet dwa razy dziennie, ponieważ źle znosi suszę.
Zastosowanie uczepu rózgowatego
Uczep rózgowaty nazywany również bidens polecany jest do uprawy w pojemnikach,
skrzynkach i doniczkach wiszących. To doskonała dekoracja balkonów, tarasów,
schodów.
Ważne: bidens rośnie silnie i szybko, dlatego też nie może być sadzony z roślinami o
słabym wzroście. Nasza propozycja, to: bidens + plektrantus (półcień), bidens +
pelargonia (słońce).
14
Niecierpek nowogwinejski/ Impatiens
hawkeri
Charakterystyka rośliny
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
pokrój: wzniesiony
wysokość: 30 cm
kolor kwiatów: białe, czerwone,
pomarańczowe, różowe
kwiatostan: pojedynczy
okres kwitnienia: IX, V, VI, VII, VIII
zapach: kwiaty
trwałość liści: sezonowe
gleba: próchniczna, żyzna
wilgotność: gleba umiarkowanie
wilgotna
stanowisko: półcień
zastosowanie: balkony, pojemniki,
rabaty
Niecierpek nowogwinejski (Impatiens hawkeri) to roślina jednoroczna należąca do
rodziny niecierpkowatych (Balsaminaceae). Roślina pochodzi z Nowej Gwinei i Wysp
Salomona, ale w ogrodach uprawia się botaniczne kultywary.
Niecierpek nowogwinejski ma pokrój wzniesiony, rozgałęziony i dorasta do 30 cm
wysokości. Jego ciemnozielone liście mają wydłużony kształt i są ostro zakończone.
Niecierpek kwitnie obficie przez całe lato i na początku jesieni. Pięciopłatkowe kwiaty w
zależności od odmiany mają barwę białą, różową, czerwoną (można znaleźć również
okazy o mieszanej barwie kwiatów).
Uprawa niecierpka nowogwinejskiego
Niecierpek preferuje stanowiska jasne, ale o rozproszonym świetle. Nie lubi miejsc
całkowicie zacienionych oraz tych narażonych na bezpośrednie działanie promieni
słonecznych.
Optymalne są podłoża żyzne, próchnicze, zasobne w składniki pokarmowe. Nie powinno
się dopuszczać do przesuszenia bryły korzeniowej - gleba powinna być stale
umiarkowanie wilgotna.
Roślinę dodatkowo warto nawozić raz w tygodniu nawozami dla roślin kwitnących.
Gatunek ten jest wrażliwy na niskie temperatury oraz przymrozki.
Zastosowanie niecierpka
Ze względu na długie, obfite kwitnienie niecierpek jest ceniony nie tylko na balkonach i
tarasach, ale również w ogrodach. Z powodzeniem można dekorować nim kwietniki lub
obrzeża chodników i dróg oraz komponować kolorowe rabaty.
15
Lobelia przylądkowa /Lobelia erinus
Charakterystyka rośliny
•
•
•
•
•
•
•
•
•
pokrój: kępy
wysokość: od 15 do 25 cm
kwiaty: drobne
kolor kwiatów: białe, czerwone,
niebieskie, purpurowe, różowe
okres kwitnienia: IX, V, VI, VII, VIII, X
trwałość liści: sezonowe
gleba: piaszczysto-gliniasta,
próchniczna, przepuszczalna
stanowisko: półcień, słońce
zastosowanie: balkony, miejsca
eksponowane, ogrody przydomowe,
pojemniki, rabaty, tarasy, w grupie
Lobelia przylądkowa to niewielka
jednoroczna roślina należąca do rodziny dzwonkowatych (Campanulaceae). Pochodzi
z Afryki Południowej. Tworzy gęste kępy i kobierce składające się w wiotkich łodyg, z
których wyrastają drobne, czasem błyszczące liście i obfite kwiaty o barwie białej,
różowej, czerwonej, purpurowej i niebieskiej. Lobelia kwitnie od wiosny aż do jesieni.
Warunki uprawy lobelii przylądkowej
Roślina dobrze rośnie na stanowiskach słonecznych, ale znosi również półcień. Najlepiej
ją sadzić w przepuszczalnych, próchniczych lub piaszczysto-gliniastych glebach.
Podstawowym zabiegiem pielęgnacyjnym jest systematyczne podlewanie lobelii, gdyż
nie znosi zarówno nadmiaru wody jak i suchego podłoża.
Przycinając roślinę po kwitnieniu, pobudza się ją do ponownego wytworzenia kwiatów. W
czasie kwitnienia warto dokarmiać ją płynnymi nawozami wieloskładnikowymi.
Lobelię rozmnaża się przez wysiew nasion w lutym i marcu do inspektu lub w kwietniu i
maju wprost do gruntu.
Czasem jest atakowana przez szkodniki: mszyce i przędziorki.
Zastosowanie lobelii
Lobelia ma zastosowanie w ogrodzie przede wszystkim jako roślina uprawiana w
wiszących pojemnikach dekorujących balkony, tarasy i altany. Z powodzeniem można ją
również sadzić rabatach mieszanych. Jest lubiana przez pszczoły. Dobrze wygląda w
kompozycji z gazaniami i werbenami.
16
Lawenda wąskolistna/Lavandula angustifolia
Lawenda wąskolistna to zimozielona krzewinka
dorastająca do około 50 cm wysokości. Tworzy
zwarte, regularne kępy. Posiada wąskie,
srebrzyste liście i drobne fioletowe kwiaty.
Uprawa lawendy wąskolistnej
Potrzebuje miejsca słonecznego i suchego oraz
dobrze zdrenowanej, przepuszczalnej gleby,
najlepiej z dużą zawartością wapnia. Wiosną
roślinę należy ściąć na 1/3 wysokości. Lawenda
wąskolistna jest wytrzymała na mróz, jednak w
mroźne zimy roślina wymaga okrycia.
Ze względu na piękny zapach lawenda wąskolistna jest idealna do sadzenia w
miejscach, gdzie często przebywają ludzie: rabaty, obwódki, żywopłoty, ogródki skalne,
tarasy i balkony. Posiada właściwości lecznicze. Jest to roślina miododajna.
Podlewanie lawendy
Lawendy charakteryzują się znaczną odpornością na suszę. Źle natomiast znoszą
"zalanie" korzeni, toteż pojemniki do uprawy lawendy na zewnątrz powinny mieć duże
otwory w dnie i dobry drenaż, zapewniający odpływ nadmiaru wody. Na rabatach można
sadzić lawendę w pobliżu nowo wybudowanych obiektów, gdzie gleba jest
zanieczyszczona wapniem, ponieważ roślina ta wymaga odczynu podłoża obojętnego do
lekko alkalicznego (pH 6,0–8,0). Sprzyjają jej gleby piaszczyste, a zwłaszcza
piaszczysto-gliniaste, przepuszczalne, ciepłe. Na glebach ciężkich i wilgotnych żółkną
liście.
Lawenda wąskolistna ma małe wymagania pokarmowe. W doniczkach można
stosować niskie dawki nawozów wolno działających lub nawozy płynne w niewielkim
stężeniu. Rośliny zimujące w gruncie nawozi się jesienią dobrze rozłożonym kompostem.
Lawenda źle toleruje nawożenie świeżym obornikiem i wysokimi dawkami nawozów
mineralnych.
Przycinanie lawendy - kiedy ciąć lawendę?
Trzeba ją corocznie przycinać po kwitnieniu - najlepiej we wrześniu. Rośliny można
przycinać także wczesną wiosną, przed ruszeniem wegetacji. Te nieprzycinane tracą
zwarty pokrój. Poleca się także ściółkowanie gleby jasnym grysem lub drobnymi
kamieniami, które odbijając promienie słoneczne zapobiegają zawilgoceniu liści i
rozwojowi chorób grzybowych.
Lawenda wąskolistna jest bardzo popularna na południu Europy i w krajach
anglosaskich, gdzie wykorzystywana jest nie tylko jako roślina ozdobna. Jej kwiaty i liście
są używane do saszetek zapachowych oraz w kuchni do aromatyzowania potraw.
Kąpiele z dodatkiem olejku lawendowego lub wywaru z liści działają uspokajająco i
nasennie. Warto wiadomości na temat różnych zastosowań lawendy wykorzystywać w
promocji tej rośliny.
17