Tandem jelita – mózg Poprzednio napisałam Państwu o jelitach a

Tandem jelita – mózg
Poprzednio napisałam Państwu o jelitach a ponieważ jelita mają bardzo duży wpływ na to co
się dzieje w naszym mózgu, dzisiaj będzie mowa właśnie o nim. Dawniej uważano, iż całość
myślenia zachodzi w komórkach nerwowych mózgu. Teraz wiemy, że układ pokarmowy
zawiera sto milionów neuronów i wytwarza równie wiele neuroprzekaźników, co mózg a jelita
wytwarzają np. dwie trzecie obecnej w naszym organizmie serotoniny czyli neuroprzekaźnika
"szczęścia". Dlatego w zasadzie, gdy jemy to karmimy dwa "mózgi" . Ilekroć zjadamy coś,
sygnał wynikający z pożywienia przekazywany jest do mózgu, ponieważ jelita i mózg
pozostają w ciągłej komunikacji. To dlatego właściwe pożywienie może wprowadzić nas w
dobry nastrój, a niewłaściwe wywołać - stany lęku lub przygnębienia. Dobre odżywianie się
zaś ( o czym już była mowa w poprzednich informacjach ) nie wynika jedynie z tego co
jemy, ale również z tego, co możemy strawić i przyswoić, a im jesteśmy starsi, tym bardziej
zmniejsza się nasza zdolność do przyswajania pewnych składników odżywczych. Jedną z
przyczyn problemów z przyswajaniem jest niedostatek kwasu żołądkowego, który potrzebny
jest między innymi w celu właściwego rozkładania białka oraz wykorzystania aminokwasów
koniecznych, w przypadku mózgu, do zachowania idealnej równowagi neuroprzekaźników.
W ciągu ostatnich 300 lat długość życia wydłużyła się dwukrotnie a w Polsce w okresie
ostatnich 50 lat, populacja osób powyżej 60.r.ż. wzrosła prawie 4-krotnie. Obecnie w naszym
kraju żyje około 6,5 mln seniorów a w przeciągu kolejnych 50 lat liczba ta podwoi się.
Wraz ze starzeniem się populacji, coraz większej ilości osób dotyka problem chorób
związanych z wiekiem, do których między innymi należą nie tylko zaburzenia pamięci ale i
. Nie oznacza to jednak, że wszyscy po
demencja - w tym - Choroba Alzheimera
osiągnięciu pewnego wieku skazani jesteśmy na zapominanie. Utrata pamięci nie jest
nieodłącznym
elementem
starzenia się,
i
w
optymalnych
warunkach możliwości
zapamiętywania maleją tylko nieznacznie, wraz z upływem lat. Pamięć jest nam potrzebna
przez całe życie, ale też i przez całe życie powstają w mózgu nowe połączenia neuronalne,
dzięki czemu możemy cieszyć się świetną pamięcią do końca naszych dni. Pamięć, czyli
umiejętność gromadzenia informacji o rzeczach, wydarzeniach i doświadczeniach oraz
przywoływanie ich i wykorzystywanie w późniejszym czasie, jest procesem który zachodzi w
całym mózgu. Proces ten polega na powstawaniu nowych lub przebudowie już istniejących
połączeń między komórkami. Tak, jak mamy wpływ na kształtowanie swojej kondycji
fizycznej i masy mięśniowej, tak samo możemy wpływać na nasze zdolności intelektualne,
poprzez właściwy styl życia i odżywianie. Rozróżniamy kilka rodzajów pamięci np.: pamięć
bezpośrednia oparta na jednorazowym spostrzeżeniu i pamięć długotrwała polegająca na
zdolności przechowywania śladów pamięciowych przez miesiące i lata. Jest pamięć
krótkotrwała trwająca od kilku minut do kilku godzin oraz ( szczególna ) pamięć niejawna -
odpowiedzialna za wykonywanie przez nas w sposób odruchowy określonych czynności,
np. zamykanie drzwi - o fakcie tym często nie wiemy i mamy kłopoty z jego przypomnieniem
sobie, czyli nie wiemy że ..., ale wiemy jak... Wytworzenie zdolności zapamiętywania jest
jednym z największych osiągnięć ewolucji i jedną z najwspanialszych właściwości mózgu
człowieka. Całość operacji umysłowych, obejmujących: myślenie, pamięć i zdolności
poznawcze, procesy postrzegania i językowe, funkcje wzrokowo - przestrzenne oraz
wykonawcze, składa się na nasz intelekt. Większość ludzi uważa, że inteligencja jest
wrodzona i nie można nic zrobić aby ją zmienić. Wprawdzie istnieje wyraźny - wrodzony
wskaźnik inteligencji, ale psycholodzy twierdzą, że wykorzystujemy tylko mniej niż 1%
naszych intelektualnych możliwości a tymczasem, codziennie w naszych głowach powstają
tysiące ( około 60 tys. ) myśli, z których znaczną część stanowią powtórzenia a każda
pojedyncza myśl, która pojawia się w naszej głowie wzbudza "falę" aktywności w sieci
wyspecjalizowanych komórek nerwowych o których była już mowa - neuronów, których
mamy sto miliardów a każdy z nich łączy się z tysiącami innych. Neurony mają "ramiona"
zwane dendrytami , na końcu każdego z nich znajduje się akson. W miejscu, gdzie akson
spotyka się z drugim neuronem, występuje szczelina ( jak szczelina w świecy samochodowej
pozwalająca na przeskok iskry ) - miejsce to nazywa się synapsą. Przez nie przesyłane są
sygnały - w rzeczywistości substancje chemiczne, zwane neuroprzekaźnikami - z jednego
neuronu do drugiego. "Stacje" nadające
i odbierające sygnały, zwane receptorami,
zbudowane są z niezbędnych kwasów tłuszczowych, fosfolipidów i aminokwasów. Zamiana
aminokwasu w
neuroprzekaźnik nie jest prostym zadaniem. Dokonuje się to dzięki
enzymom w mózgu, zależnym od składników odżywczych "inteligencji". Zaliczają się do nich
witaminy, biopierwiastki oraz specyficzne aminokwasy. Każdy z nas może więc
zapytać: skąd mam więc wiedzieć , czy istnieje u mnie niedobór niezbędnych dla dobrego
funkcjonowania mózgu składników odżywczych ? Jednym ze sposobów zorientowania się w
tym względzie jest szybkość przebiegu procesów myślowych. Zdrowy mózg przetwarza myśl
w 320 milisekund, czyli mniej więcej w 1/3 sekundy. U osób z osłabioną pamięcią związaną
z wiekiem trwa to 489 milisekund tj. niemal pół sekundy - ludzie w podobnym wieku, ale bez
osłabienia pamięci, przetwarzają myśl w ciągu 396 milisekund. Wydaje się, że wiek
spowalnia myślenie, ale dalece mniej niż proces chorobowy, który często prowadzi do
choroby Alzheimera, co do której istnieje przekonanie, iż jest ona naturalną konsekwencją
starzenia się - zatem im dłużej żyjemy, tym bardziej prawdopodobne jest, że na nią
zachorujemy. Uważa się, że u 50% do 70% ludzi ze zdiagnozowaną demencją zaistnieje
podejrzenie choroby Alzheimera a 20% otrzyma diagnozę demencji naczyniowej,
spowodowanej ograniczonym ukrwieniem mózgu z uwagi na zablokowanie tętnic. Jest też
kilka innych postaci demencji, ale najpowszechniejsza jest jednak choroba Alzheimera.
Demencja - w tym choroba Alzheimera ( nazwa pochodzi od nazwiska niemieckiego
neuropatologa, Aloisa Alzheimera, który odkrył w 1906 roku tę chorobę ) - jest podstępną
przypadłością i prawdopodobnie większość osób u których orzeka sie podejrzenie tej
choroby, wykazywała pierwsze oznaki degeneracji już 10 lat wcześniej, a pierwsze ślady w
mózgu występowały u nich nawet dwadzieścia lat przedtem. We wczesnych stadiach narasta
roztargnienie, przygnębienie oraz niezdolność do uczenia się nowych rzeczy. Rozchwianiu
ulega zdolność do wydawania sądów ale także do prowadzenia życia intelektualnego i
społecznego. Mogą ujawnić się łagodne zmiany osobowości, takie jak brak spontaniczności
lub poczucie apatii oraz tendencja do wycofywania się z życia towarzyskiego. Później
przychodzi utrata logicznego myślenia oraz pamięci, dezorientacja i słaba koordynacja.
Powstają trudności z mową i może pojawić się paranoja. Dopiero na tym etapie może być
postawione podejrzenie choroby Alzheimera - ponieważ do jej diagnozy potrzebne są
specjalistyczne badania. Z badań Oksfordzkiego Projektu Badawczego nad Pamięcią i
Starzeniem się wynika, że uszkodzenia wiodące do choroby Alzheimera zaczynają się w
centralnej części mózgu , zwanej przyśrodkowym płatem skroniowym , który ma żywotne
znaczenie zarówno dla nastroju, jak i pamięci i choć płat ten zajmuje tylko 2% powierzchni
naszego mózgu, odgrywa zasadniczą rolę we wszystkim, czego doznajemy, co odczuwamy i
myślimy. Z powodu swojej lokalizacji - w samym środku głowy, jest to rejon bardzo trudny do
badania, wymagający użycia drogiego sprzętu i pracy doświadczonych analityków. Ponieważ
informacje są przekazywane przez przyśrodkowy płat skroniowy do i z innych części mózgu,
w miarę jak obszar ten ulega uszkodzeniu, do innych regionów mózgu dociera coraz mniej
sygnałów i w konsekwencji również one ulegają degradacji. Kwestia tego, jakie czynniki
"wywołują" chorobę Alzheimera, jest nadal przedmiotem debaty i dociekań naukowych i
będziemy musieli poczekać jeszcze kilka lat, zanim poznamy odpowiedź. Tak więc, abyśmy
mogli obniżyć
poziom ryzyka wystąpienia tej choroby u siebie, należy wiedzieć, że do
czynników które mogą mieć wpływ na jej wystąpienie
zalicza się : predyspozycje
genetyczne, infekcje, stany zapalne, brak odpowiednich środków odżywczych, stres, złe
wchłanianie pokarmów, osłabienie funkcji odtruwającej wątroby, nadmiar aluminium, miedzi i
rtęci, słabe krążenie krwi oraz niedobór serotoniny i dopaminy. Oprócz predyspozycji
genetycznej, każdemu z pozostałych czynników możemy zapobiec, stosując w ramach
profilaktyki, odpowiednią dietę i prowadząc zdrowy styl życia.
Są wakacje, więc mamy ku temu szczególnie dużo możliwości ...
Życzę Państwu powodzenia !!!
Sosnowiec, 11 sierpień 2014