Instrukcja montażu i obsługi DULCOMETER® Wieloparametrowy regulator diaLog DACa A1111 Proszę najpierw dokładnie zapoznać się z instrukcją! Nie wyrzucać! Odpowiedzialność za błędy powstałe w wyniku błędnej instalacji oraz obsługi odpowiada uzyt‐ kownik! Zmiany techniczne zastrzeżone. Nr części 985233 BA DM 008 04/14 PL Instrukcje uzupełniające Ogólne równouprawnienie W dokumencie tym wykorzystano formę gramatyczną rodzaju męskiego w zna‐ czeniu neutralnym, w celu uzyskania tekstu łatwiejszego do czytania. Forma zwracania się do kobiet i mężczyzn jest zawsze taka sama. Czytelniczki prosimy o wyrozumiałość za takie uproszczenia w tekście. Instrukcje uzupełniające Proszę zapoznać się z instrukcje uzupeł‐ niające. W tekście w sposób szczególny uwypu‐ klono: n Wyliczenia Instrukcje postępowania ð Rezultaty instrukcji postępo‐ wania Informacje Informacja zawiera ważne wskazówki dla prawidłowego funkcjonowania urządzenia lub ułatwiające pracę. Zasady bezpieczeństwa Zasady bezpieczeństwa związane są ze szczegółowymi opisami sytuacji niebez‐ piecznych, patrz Ä Rozdział 4.1 „Ozna‐ czenia wskazówek bezpieczeństwa” na stronie 19 2 Spis treści Spis treści 1 Koncepcja obsługi................................................................................................... 8 1.1 1.2 1.3 1.4 Funkcje przycisków ..................................................................................... Zmiana ustawionego języka obsługi............................................................. Zatwierdzenie komunikatu o błędach lub komunikatu ostrzegawczego ...... Blokada przycisków ..................................................................................... 11 12 13 14 2 Wpisy na wyświetlaczu [Menu]............................................................................. 15 3 Kod ID................................................................................................................... 16 3.1 W skład kompletnego miejsca pomiaru mogą wchodzić:............................. 18 4 Bezpieczeństwo i odpowiedzialność..................................................................... 19 4.1 4.2 4.3 4.4 Oznaczenia wskazówek bezpieczeństwa.................................................... Ogólne zasady bezpieczeństwa................................................................... Użytkowanie zgodne z przeznaczeniem...................................................... Kwalifikacje użytkownika.............................................................................. 19 20 22 23 5 Opis działania....................................................................................................... 25 6 Montaż i instalacja................................................................................................ 27 6.1 Zakres dostawy............................................................................................ 6.2 Montaż mechaniczny.................................................................................... 6.2.1 Montaż ścienny......................................................................................... 6.2.2 Montaż na tablicy rozdzielczej................................................................... 6.3 Montaż elektryczny....................................................................................... 6.3.1 Specyfikacja połączeń śrubowych............................................................. 6.3.2 Schemat zacisków..................................................................................... 6.3.3 Przekroje przewodów i końcówki żył......................................................... 6.3.4 Montaż ścienny i montaż na tablicy rozdzielczej....................................... 6.3.5 Przełączanie obciążeń indukcyjnych......................................................... 6.3.6 Czujniki połączyć elektrycznie z regulatorem............................................ 6.4 Zasysanie do odpowietrzania....................................................................... 7 29 29 29 31 34 35 36 45 46 47 49 53 Uruchamianie........................................................................................................ 54 7.1 7.2 7.3 7.4 Sposób zachowania się podczas włączania przy uruchomieniu.................. Ustawianie podświetlenia ekranu i kontrastu wyświetlacza regulatora........ Resetowanie języka obsługi......................................................................... Określenie procesu dozowania i regulacji.................................................... 54 55 55 55 3 Spis treści 8 Ustawianie wielkości pomiarowych....................................................................... 56 8.1 Informacje dotyczące wielkości pomiarowych.............................................. 8.1.1 Wielkość pomiarowa pH [mV]................................................................... 8.1.2 Temperatura.............................................................................................. 8.1.3 Wielkość pomiarowa pH [mA]................................................................... 8.1.4 Redoks [mV], Redoks [mA]....................................................................... 8.1.5 Chlor, brom, ditlenek chloru, chloryt, rozpuszczony tlen i ozon................ 8.1.6 Wielkość pomiarowa fluorku...................................................................... 8.1.7 Kwas nadoctowy....................................................................................... 8.1.8 Nadtlenek wodoru..................................................................................... 8.1.9 Przewodność [mA] ................................................................................... 8.1.10 Temperatura [mA], (jako główna wielkość pomiarowa)........................... 8.1.11 mA-Ogólne.............................................................................................. 8.1.12 Specyfikacja wersji dwukanałowej.......................................................... 9 Kalibracja.............................................................................................................. 66 9.1 Kalibracja czujnika pH.................................................................................. 9.1.1 Wybór procesu kalibracji dla pH................................................................ 9.1.2 Kalibracja 2-punktowa czujnika pH (CAL)................................................. 9.1.3 Kalibracja czujnika pH (CAL) z zewnętrzną próbką (1-punktowa)............ 9.1.4 Kalibracja czujnika pH (CAL) za pomocą metody [Wprowadzenie danych]............................................................................ 9.2 Kalibracja czujnika redoks............................................................................ 9.2.1 Wybór procesu kalibracji w przypadku redoks.......................................... 9.2.2 Kalibracja 1-punktowa czujnika redoks (CAL)........................................... 9.2.3 Kalibracja danych czujnika redoks (CAL).................................................. 9.3 Kalibracja czujnika fluorku............................................................................ 9.3.1 Wybór procesu kalibracji w przypadku fluorku.......................................... 9.3.2 Kalibracja 2-punktowa czujnika fluorku (CAL)........................................... 9.3.3 Kalibracja 1-punktowa czujnika fluorku (CAL)........................................... 9.4 Kalibracja czujników amperometrycznych.................................................... 9.4.1 Wybór procesu kalibracji w przypadku amperometrycznych wielkości pomiarowych............................................................................................. 9.4.2 Kalibrowanie nachylenia............................................................................ 9.4.3 Kalibracja punktu zerowego...................................................................... 9.5 Kalibracja czujnika tlenu............................................................................... 9.5.1 Wybór procesu kalibracji dla wielkości pomiarowej O2.............................. 4 58 58 58 59 60 60 62 63 63 64 64 64 64 67 70 71 75 78 81 81 81 83 85 85 85 87 89 90 91 93 96 96 Spis treści 9.5.2 Automatyczna kalibracja dla wielkości pomiarowej O2.............................. 97 9.5.3 Kalibracja punktu zerowego dla wielkości pomiarowej O2........................ 99 9.5.4 Kalibracja wartości O2 dla wielkości pomiarowej O2................................ 101 9.6 Kalibracja wartości pomiarowej [mA-Ogólne]............................................. 103 9.7 Kalibracja przewodności............................................................................. 104 9.8 Kalibracja temperatury............................................................................... 105 10 Ustawianie parametru [Regulacja]...................................................................... 106 10.1 10.2 10.3 10.4 10.5 10.6 10.7 10.8 10.9 10.10 10.11 Regulacja parametru [Typ]....................................................................... 113 Regulacja parametru [Zachowanie].......................................................... 114 Regulacja parametru [Wartość zadana]................................................... 114 Regulacja parametru [xp]......................................................................... 115 Regulacja parametru [Tc]......................................................................... 116 Regulacja parametru [Tr].......................................................................... 116 Regulacja parametru [sum. obciążenie podstawowe].............................. 116 Regulacja parametru [Czas kontroli]........................................................ 116 Regulacja parametru [maks.wielk.nast.]................................................... 117 Wielkość zakłócająca............................................................................. 117 Wprowadzona wartość zadana za pomocą sygnału analogowego 0/4 ... 20 mA..................................................................................................... 119 10.12 [Przełącz.parametrów] za pomocą wejścia cyfrowego lub [Timer]......... 121 11 Ustawianie parametru [Wart. graniczne]............................................................. 125 11.1 Funkcja wartości granicznych.................................................................. 11.2 Ustawienie wartości granicznych dla kanału 1......................................... 11.2.1 Ustawianie parametru [Wartość graniczna 1]........................................ 11.2.2 Ustawianie parametru [Wartość graniczna 2]........................................ 11.2.3 Ustawianie parametru [Reakcja systemu]............................................. 12 125 127 128 128 129 Ustawianie parametru [Pompy]........................................................................... 130 12.1 Ustawianie parametru [Pompa 1]............................................................. 130 13 Ustawić [przekaźnik]........................................................................................... 133 13.1 Ustawianie przekaźnika 1......................................................................... 13.1.1 Opis funkcji [Wył.].................................................................................. 13.1.2 Opis funkcji [timer przekaźnika]............................................................. 13.1.3 Opis funkcji [Wartość graniczna 1] lub [Wartość graniczna 2].............. 13.1.4 Opis funkcji [Wartość graniczna 1/2 (Wiel.nast.)].................................. 13.1.5 Opis funkcji [Cykl].................................................................................. 134 136 136 136 136 137 5 Spis treści 13.1.6 Opis funkcji [Długość impulsu (PWM)] ................................................. 138 14 Ustawianie [wejść cyfrowych]............................................................................. 139 14.1 Ustawianie [wejścia cyfrowego 1]............................................................. 139 15 Ustawianie [wyjść mA]........................................................................................ 142 15.1 Ustawianie [wyjść mA].............................................................................. 144 16 17 Funkcja: rejestrator............................................................................................. 146 16.1 Aktywacja, odczyt i kasowanie rejestrów................................................. 16.2 Konfiguracja rejestrów.............................................................................. 16.2.1 Zastosować [rejestr kalibr.].................................................................... 16.2.2 Zastosowanie [rejestru błędów]............................................................. 16.2.3 Zastosowanie [rejestru danych] (opcja)................................................. 146 147 147 148 149 [Diagnostyka]...................................................................................................... 17.1 Wyświetlanie [rejestrów]........................................................................... 17.1.1 Wyświetlanie parametru [Rejestr kalibr.]............................................... 17.1.2 Odczytywanie parametru [Rejestr błędów]............................................ 17.2 Wyświetlanie [symulacji]........................................................................... 17.3 Wyświetlenie parametru [Informacje o urządzeniu].................................. 17.4 Komunikaty błędów i komunikaty ostrzegawcze...................................... 17.5 Teksty pomocnicze................................................................................... 152 152 152 152 153 153 154 161 18 [Serwis] .............................................................................................................. 163 18.1 Ustawienia w punkcie [Timer cykl.mycia]................................................. 163 19 [Ustawienia w punkcie Setup urządzenia].......................................................... 19.1 Ustawienia w punkcie [Język]................................................................... 19.2 [Ustawienie w punkcie Ustawienia] ogólne.............................................. 19.3 Ustawienia w punkcie [Ustawienia rozszerzone]...................................... 19.4 Aktualizacja.............................................................................................. 19.5 Ustawienia w punkcie [Uprawnienie]........................................................ 164 165 166 166 167 168 20 Dane techniczne regulatora................................................................................ 169 21 Części zamienne i akcesoria.............................................................................. 172 21.1 Części zamienne...................................................................................... 172 21.2 Wyposażenie............................................................................................ 173 22 Niezbędne formalności....................................................................................... 174 22.1 Utylizacja zużytych części........................................................................ 174 22.2 Spełnione normy i deklaracja zgodności.................................................. 174 6 Spis treści 23 Glosariusz........................................................................................................... 175 24 Skorowidz........................................................................................................... 184 7 Koncepcja obsługi 1 Koncepcja obsługi 1. A1035 Rys. 1: Joystick (1) / Aktywne przyciski są przedstawiane w kolorze [czarnym]; Nieak‐ tywne przyciski są przedstawiane w kolorze [szarym]. Przykładowo może być przedstawiona następująca ścieżka: Wskaźnik stały ➨ Wskaźnik stały ➨ lub [Kalibracja] ➨ [Kalibracja] ➨ lub [Nachylenie] ➨ ➨ [Nachylenie] A1036 Rys. 2: Podczas przebiegu wykonywanej czynności następuje zmiana wyświetlania. I. II. III. IV. Wskaźnik stały 1 Wskaźnik 2 Wskaźnik 3 Wskaźnik 4 Funkcję przycisków opisano w tabeli Ä Rozdział 1.1 „Funkcje przycisków ” na stronie 11. ➨ = opisuje w formie symbolu czynność wykonywaną przez operatora, która prowadzi do nowej możliwości wykonania czynności. [Nazwa na wyświetlaczu] = kwadratowy nawias zawiera nazwę, która jest pokazywana w tej samej formie na wyświetlaczu regulatora. Za pomocą przycisku 8 można uzyskać dodatkowe informacje. Koncepcja obsługi Podświetlenie wyświetlacza W przypadku błędu o statusie [ERROR], zmienia się podświetlenie ekranu wyświet‐ lacza z koloru „białego” na „czerwony” . Dzięki temu operator może szybciej rozpo‐ znać błąd i zareagować. Rys. 3: Przykład wskaźnika stałego w przypadku zastosowania z kanałem pomiarowym (np. pH) -15 7.55 7.20 25 0.30 0.50 A1177 Rys. 4: Przykład wskaźnika stałego w przypadku zastosowania z dwoma kanałami pomiarowymi (np. pH/chlor) 9 Koncepcja obsługi Ustawianie różnych parametrów w menu ustawień Brak punktów menu sterowanych czasowo Regulator nie zamyka żadnego punktu menu po upływie określonego czasu, tylko pozostaje w wybranym punkcie menu do momentu wyjścia z niego przez operatora. 1. Wybrać żądany parametr na wyświetlaczu za pomocą przycisków lub ð Przed wybranym parametrem znajduje się strzałka, która zaznacza wybrany parametr. 2. Nacisnąć przycisk ð Teraz następuje przejście do menu ustawień wybranego parametru. 3. W menu ustawień można ustawić żądaną wartość przy pomocy czterech przy‐ cisków strzałek i zapisać przyciskiem ð Błąd zakresu Jeżeli zostanie wprowadzona wartość, znajdująca się poza możliwym zakresem ustawień, po naciśnięciu przycisku pojawi się komunikat [Błąd zakresu]. Po naciśnięciu przycisku lub następuje ponownie powrót do wartości, która powinna być ustawiona. Po naciśnięciu przycisku regulator przejdzie ponownie do menu Przerwanie procedury ustawiania Po naciśnięciu przycisku zapisania wartości. 10 następuje ponownie powrót do menu bez Koncepcja obsługi 1.1 Funkcje przycisków Funkcje przycisków Przycisk Funkcja Naciśnięcie w menu ustawień: Potwierdza i zapisuje wprowadzenie war‐ tości. Naciśnięcie w trybie wskaźnika stałego: Wyświetla wszystkie informacje zapisanych błędów i ostrzeżeń. Powrót do trybu wskaźnika stałego lub do początku danego menu usta‐ wień, które jest aktualnie otwarte. Umożliwia bezpośredni dostęp do wszystkich menu ustawień regulatora. Umożliwia bezpośredni dostęp do menu kalibracji regulatora z trybu wskaźnika stałego. Start/Stop funkcji regulacji i dozowania regulatora z dowolnego trybu wyświetlacza. Zwiększanie wskazywanej wartości liczbowej lub przejście do wyższego poziomu menu obsługi. Naciśnięcie w menu ustawień: Przesuwa kursor w prawo. Naciśnięcie w trybie wskaźnika stałego: Wyświetla dodatkowe informacje dotyczące wielkości wyjściowych i wejściowych regulatora. 11 Koncepcja obsługi Przycisk Funkcja Zmniejszanie wskazywanej wartości liczbowej lub przejście do niższego poziomu menu obsługi. Przesuwa kursor w lewo. 1.2 1. Zmiana ustawionego języka obsługi Nacisnąć jednocześnie przycisk i ð Regulator przechodzi do menu ustawień języka obsługi. Język 2 Język Niemiecki A1482 Rys. 5: Menu ustawień języka obsługi 2. Teraz można ustawić żądany język obsługi za pomocą przycisków 3. Naciśnięcie przycisku i potwierdza wybór ð Regulator przechodzi ponownie do trybu wskaźnika stałego i wyświetla wybrany język obsługi. 12 Koncepcja obsługi 1.3 Zatwierdzenie komunikatu o błędach lub komunikatu ostrzega‐ wczego Jeżeli regulator rozpozna [Error], regulacja zostanie zatrzymana, podświetlenie ekranu przełącza się na kolor czerwony i przekaźnik alarmowy opada. Komunikat można zatwierdzić naciskając przycisk . Na regulatorze wyświetlą się przy tym wszystkie błędy i ostrzeżenia. Występujące komunikaty alarmów można wybrać i ewentualnie zatwierdzić. Jeżeli błąd zostanie zatwierdzony, przekaźnik alarmowy przyciąga i pod‐ świetlenie ekranu przełącza się ponownie na kolor biały. W dolnej części wyświetlacza występujący błąd lub komunikat ostrzegawczy jest nadal wyświetlany, np. [Error 01], do momentu usunięcia przyczyny. W przypadku ostrzeżenia, np. regulator sygnalizuje, że czujnik nie jest jeszcze skalibro‐ wany, regulator może pracować dalej, z zatwierdzeniem lub bez zatwierdzenia komuni‐ katu. W przypadku komunikatu o błędzie [Error], [np.] regulator sygnalizuje, że czujnik nie jest podłączony, po zatwierdzeniu komunikatu regulator nie może kontynuować pracy. W takim przypadku należy usunąć błąd, patrz Ä Rozdział 17 „[Diagnostyka]” na stronie 152. Rys. 6: Komunikat alarmu, regulator zatrzymuje regulację 13 Koncepcja obsługi 1.4 Blokada przycisków Regulator posiada funkcję blokady przy‐ cisków. Aktywowana blokada przycisków zapobiega naciskaniu przycisków. Blo‐ kadę przycisków można aktywować lub dezaktywować naciskając jednocześnie przyciski i . Aktywna blokada przy‐ cisków jest wskazywana przez symbol . 14 Wpisy na wyświetlaczu [Menu] 2 Wpisy na wyświetlaczu [Menu] Nazwa punktu menu Przejście do rozdziału [Pomiar] Ä Rozdział 8 „Ustawianie wielkości pomiarowych” na stronie 56 [Wart. graniczne] Ä Rozdział 11 „Ustawianie parametru [Wart. graniczne]” na stronie 125 [Regulacja] Ä Rozdział 10 „Ustawianie parametru [Regulacja]” na stronie 106 [Kalibracja] Ä Rozdział 9 „Kalibracja” na stronie 66 [Pompy] Ä Rozdział 12 „Ustawianie parametru [Pompy]” na stronie 130 [Przekaźnik] Ä Rozdział 13 „Ustawić [przekaźnik]” na stronie 133 [Wejścia cyfrowe] Ä Rozdział 14 „Ustawianie [wejść cyfrowych]” na stronie 139 [Wyjścia mA] Ä Rozdział 15 „Ustawianie [wyjść mA]” na stronie 142 [Diagnostyka] Ä Rozdział 17 „[Diagnostyka]” na stronie 152 [Serwis] Ä Rozdział 18 „[Serwis] ” na stronie 163 [Setup] Ä Rozdział 19 „ [Ustawienia w punkcie Setup urządzenia]” na stronie 164 15 Kod ID 3 Kod ID Oznaczenie urządzenia / kod identyf. DULCOMETER®, Wieloparametrowy regulator diaLog DACa D A C a Wersja 00 Z logo ProMinent® S0 Z zestawem montażowym do montażu w szafie rozdzielczej Napięcie robocze 6 90 ... 253 V, 48/63 Hz Kanał 1* 1 Pomiar+Regulacja, 2 pompy, 2 wejścia sterowania, 2 wyjścia mA Kanał 2** 0 brak kanału 2 2 Zestaw 2: Wielkość zakłócająca (mA) lub zewnętrznie wprowadzona wartość zadana za pomocą kompensacji pH lub mA dla chloru z regulacją pH (wszystkie oddziałują na kanał 1). Dodatkowo wyjście mA. 3 Zestaw 3: 2 pomiar + regulacja, dodatkowo 2 pompy, 3 wejścia ste‐ rowania, 1 wyjście mA 4 Zestaw 4: 2 pomiar + regulacja, dodatkowo 2 pompy, 3 wejścia ste‐ rowania, 1 wejście mA, wielkość zakłócająca (mA lub częstotliwość), kompensacja pH dla chloru Ustawienia wstępne oprogramowania 16 0 brak ustawień wstępnych 1 Neutralizacja batch 2 x pomiar pH z 1-2-kierunkowym regula‐ torem i kontrola końcowa 2 Neutralizacja przepływu 2 x pomiar pH z 1-2-kierunkowym regulatorem, wielkość zakłócająca i kontrola końcowa Kod ID DULCOMETER®, Wieloparametrowy regulator diaLog DACa 3 Pomiar/regulacja pH/redoks (pH 2-kierunkowy, redoks 1-kierun‐ kowy) 4 Pomiar/regulacja pH/Cl2 (pH 2-kierunkowy, chlor 1-kierunkowy) 5 Pomiar/regulacja pH/ClO2 (pH 2-kierunkowy, ditlenek chloru 1kierunkowy) 6 Pomiar/regulacja pH/Cl2 z wielkością zakłócającą (pH 2-kierun‐ kowy, chlor 1-kierunkowy) 7 Pomiar/regulacja ClO2/redoks (ditlenek chloru 1-kierunkowy, redoks do monitorowania) Podłączenie kanałów 0 Kanał 1/2 za pomocą zacisków (mA i mV) 1 Kanał 1 za pomocą przyłącza koncentrycznego SN 6 (tylko w przypadku pH i redoks za pomocą mV) 2 Kanał 2 za pomocą przyłącza koncentrycznego SN 6 (tylko w przypadku pH i redoks za pomocą mV) 3 Kanał 1 i 2 za pomocą przyłącza koncentrycznego SN 6 (tylko w przypadku pH i redoks za pomocą mV) Podłączenie cyfrowych czujników / elementów wykona‐ wczych 0 brak komunikacji 0 brak rejestratora 0 brak rejestratora 1 Rejestrator z prezentacją wartości pomiarowych i kartą SD Rozszerzenie sprzętu 0 brak 1 Układ ochronny RC dla przekaźnika mocy 17 Kod ID DULCOMETER®, Wieloparametrowy regulator diaLog DACa Zezwolenia 01 brak (standard CE) Certyfikaty 0 brak Język dokumentacji*** DE Niemiecki EN Angielski FR Francuski ES Hiszpański Stopki dla kodu identyfikacyjnego * Wybór wielkości pomiarowej przy pierwszym uruchomieniu ** Wybór wielkości pomiarowej jest dokonywany przy pierwszym uruchomieniu lub za pomocą ustawienia oprogramowania. *** Dodatkowe języki dostępne na zamówienie. 3.1 n n n n n 18 W skład kompletnego miejsca pomiaru mogą wchodzić: Przetwornik pomiarowy / regulator DACa (patrz kod identyfikacyjny) Armatura: DGMa..., DLG III ... Czujnik pH (w zależności od zastoso‐ wania) Czujnik redoks (w zależności od zastosowania) np. czujnik chloru, ditlenku chloru, chlorytu, bromu, rozpuszczonego tlenu n n Przetwornica dla pH lub redoks (w zależności od ustawionej analizy, pH [mA], Redoks [mA]) Kabel czujnika Bezpieczeństwo i odpowiedzialność 4 Bezpieczeństwo i odpowiedzialność 4.1 Oznaczenia wskazówek bezpieczeństwa Wprowadzenie Niniejsza instrukcja obsługi przedstawia dane techniczne oraz sposób działania urządzenia. Instrukcja podaje szczegó‐ łowe wskazówki dotyczące bezpieczeń‐ stwa i jest podzielona według przejrzys‐ tych etapów postępowania. Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa i inne informacje zostały pogrupowane według poniższego schematu. W związku z tym wprowadzono tutaj różne, stosowne do zaistniałej sytuacji piktogramy. Poniższe piktogramy zostały przytoczone jako przykład. OSTRZEŻENIE! Rodzaj i źródło zagrożenia Możliwe konsekwencje: Śmierć lub bardzo poważne uszkodzenie ciała. Środki, które należy podjąć w celu uniknięcia zagrożenia. Ostrzeżenie! – NIEBEZPIECZEŃSTWO! Rodzaj i źródło zagrożenia Konsekwencje: Śmierć lub bardzo poważne uszkodzenie ciała. Środki, które należy podjąć w celu uniknięcia zagrożenia. Symbol ten oznacza prawdopo‐ dobną sytuację zagrożenia. Nie‐ przestrzeganie tego ostrzeżenia może doprowadzić do śmieci lub bardzo poważnego uszkodzenia ciała. PRZESTROGA! Rodzaj i źródło zagrożenia Możliwe konsekwencje: Lekkie lub niewielkie obrażenia ciała. Szkody materialne. Niebezpieczeństwo! Środki, które należy podjąć w celu uniknięcia zagrożenia. – Uwaga! Symbol ten oznacza bezpo‐ średnio grożące niebezpieczeń‐ stwo. Nieprzestrzeganie tego ostrzeżenia może doprowadzić do śmieci lub bardzo poważnego uszkodzenia ciała. – Symbol ten oznacza prawdopo‐ dobną sytuację zagrożenia. Nie‐ przestrzeganie tego ostrzeżenia może doprowadzić do lekkich lub niewielkich obrażeń ciała. Symbol ten można stosować również w celu ostrzeżenia przed szkodami materialnymi. 19 Bezpieczeństwo i odpowiedzialność 4.2 PORADA! Rodzaj i źródło zagrożenia Uszkodzenie urządzenia lub innych rzeczy w jego otoczeniu. Ogólne zasady bezpieczeń‐ stwa OSTRZEŻENIE! Wskazówka! Elementy znajdujące się pod napię‐ ciem! Możliwe następstwa: Śmierć lub naj‐ cięższe obrażenia – – Środki, które należy podjąć w celu uniknięcia zagrożenia. Symbol ten oznacza prawdopo‐ dobną sytuację zagrożenia. Nie‐ przestrzeganie tego ostrzeżenia może doprowadzić do uszko‐ dzenia samego urządzenia lub innych rzeczy w jego otoczeniu. Rodzaj informacji Wskazówki dotyczące zastosowania i inne dodatkowe informacje. Źródło informacji. Dodatkowe środki zaradcze. Info! – Symbol ten oznacza wskazówki dotyczące zastosowania oraz inne szczególnie przydatne infor‐ macje. Nie jest to sygnał ostrze‐ gający przed sytuacją zagro‐ żenia. – Środek zaradczy: Przed otwar‐ ciem obudowy lub przed wykony‐ waniem prac montażowych odłą‐ czyć urządzenia od napięcia. Zniszczone, uszkodzone lub przerobione urządzenia odłączyć od napięcia. OSTRZEŻENIE! Zagrożenie materiałem niebez‐ piecznym! Możliwe następstwa: śmierć lub naj‐ cięższe obrażenia. Podczas obchodzenia się z materia‐ łami niebezpiecznymi należy prze‐ strzegać aktualnych kart charakterys‐ tyki producenta materiału niebezpiecznego. Niezbędne dzia‐ łania zapobiegające zostały zawarte w treści karty charakterystyki. Ze względu na nową wiedzę, pozwala‐ jącą na nową ocenę potencjału zagrożeń materiału, należy spraw‐ dzać regularnie kartę charakterystyki i w razie potrzeby wymienić. Za dostępność i aktualny stan karty charakterystyki oraz związanej z tym oceny ryzyka poszczególnych stano‐ wisk pracy odpowiedzialny jest użyt‐ kownik instalacji. 20 Bezpieczeństwo i odpowiedzialność PORADA! OSTRZEŻENIE! Nieupoważniony dostęp! Możliwe następstwa: śmierć lub naj‐ cięższe obrażenia. Prawidłowe działanie czujnika Uszkodzenie produktu i jego oto‐ czenia. – – Środek zaradczy: Zabezpieczyć urządzenie przed nieupoważ‐ nionym dostępem. – Prawidłowy pomiar i dozowanie są zapewnione tylko, gdy czujniki działają bez zarzutu Czujnik należy poddawać regu‐ larnej kontroli i kalibracji OSTRZEŻENIE! Błąd obsługi! Możliwe następstwa: śmierć lub naj‐ cięższe obrażenia. – – – Eksploatację urządzenia powierzać wyłącznie wykwalifiko‐ wanemu i kompetentnemu perso‐ nelowi Należy również uwzględnić instrukcje obsługi czujników i wbudowanej armatury oraz innych, występujących ewen‐ tualnie podzespołów, jak np. pompa pomiaru wody ... Za odpowiednie wykwalifikowanie personelu jest odpowiedzialny użytkownik 21 Bezpieczeństwo i odpowiedzialność 4.3 Użytkowanie zgodne z prze‐ znaczeniem Użytkowanie zgodne z przezna‐ czeniem Urządzenie jest przeznaczone do pomiaru i regulacji mediów płynnych. Oznaczenie wielkości pomiarowych jest wskazywane na wyświetlaczu urządzenia i obowiązuje absolutnie. Urządzenie wolno stosować wyłącznie zgodnie z danymi technicz‐ nymi i specyfikacjami określonymi przez niniejszą instrukcję obsługi oraz przez instrukcje obsługi poszczegól‐ nych podzespołów (jak np. czujników, wbudowanej armatury, urządzeń do kalibracji, pomp dozujących itp.). Wszelkie inne zastosowania lub modyfikacje są zabronione. Stała czasowa > 30 sekund – 22 Regulator można stosować w procesach o stałej czasowej > 30 sekund. Bezpieczeństwo i odpowiedzialność 4.4 Kwalifikacje użytkownika OSTRZEŻENIE! Niebezpieczeństwo odniesienia obrażeń w przypadku niewystarczających kwalifikacji personelu! Użytkownik instalacji / urządzenia odpowiedzialny jest za spełnienie wymagań doty‐ czących kwalifikacji. Jeżeli niewykwalifikowany personel podejmie pracę na urządzeniu lub znajdzie się w strefie zagrożenia urządzenia, wówczas istnieje niebezpieczeństwo odniesienia cięż‐ kich obrażeń lub wystąpienia szkód materialnych. – – Wszystkie czynności zlecać wyłącznie wykwalifikowanemu personelowi. Niewykwalifikowany personel utrzymywać z dala od stref zagrożenia. Wykształcenie Definicja Osoba przeszkolona Pod pojęciem osoby przeszkolonej rozumie się osobę, która została przyuczona do wykonywania powierzonych jej zadań oraz pouczona o ewentualnych zagrożeniach wynikających z nieodpowiedniego zachowania, jak również o niezbędnych urządzeniach zabezpieczających i środkach ochronnych. Przeszkolony użyt‐ kownik Pod pojęciem przeszkolonego użytkownika rozumie się osobę, która spełnia wymagania dotyczące osoby przeszkolonej, a dodatkowo przeszła szkolenie w firmie ProMinent lub u jej auto‐ ryzowanego przedstawiciela w zakresie obsługi danego urzą‐ dzenia. Wykształcona siła fachowa Pod pojęciem siły fachowej rozumie się osobę, która w oparciu o zdobyte wykształcenie oraz doświadczenie, jak również zna‐ jomość właściwych przepisów potrafi ocenić powierzone jej prace oraz rozpoznać ewentualne zagrożenia. Do oceny kwali‐ fikacji można także wliczyć wieloletnie wykonywanie czynności związanych z daną dziedziną. 23 Bezpieczeństwo i odpowiedzialność Wykształcenie Definicja Wykwalifikowany elektryk Pod pojęciem wykwalifikowanego elektryka rozumie się osobę, która w oparciu o zdobyte wykształcenie, wiedzę i doświad‐ czenie, jak również znajomość właściwych norm i przepisów jest w stanie wykonać prace przy instalacjach elektrycznych oraz samodzielnie rozpoznać ewentualne zagrożenia i ich uniknąć. Wykwalifikowany elektryk posiada wykształcenie specjalis‐ tyczne w zakresie wykonywanych czynności oraz zna istotne normy i przepisy. Wykwalifikowany elektryk musi spełniać wymagania obowiązu‐ jących przepisów BHP. Obsługa klienta Pod pojęciem obsługi klienta rozumie się techników serwiso‐ wych, którzy zostali przeszkoleni przez firmę ProMinent do wykonywania prac przy urządzeniu i otrzymali autoryzację. Uwaga dla użytkownika Należy przestrzegać właściwych przepisów dotyczących zapobiegania wypadkom oraz ogólnie przyjętych zasad bezpieczeństwa! 24 Opis działania 5 Opis działania Wieloparametrowy regu‐ latorDULCOMETER® diaLog DACa jest platformą pomiarowo-regulacyjną firmy ProMinent. W dalszej części niniejszego dokumentu urządzenie DULCOMETER® będzie określane jako „regulator” . Regu‐ lator został zaprojektowany do stałego pomiaru i regulacji parametrów analizy cieczy. Do procesów uzdatniania wody w technice środowiskowej i przemyśle. Regulator jest dostępny w wersji z jednym i z dwoma kanałami pomiarowymi. Regu‐ lator może współpracować z tradycyjnymi czujnikami analogowymi i elementami wykonawczymi. Regulator jest wyposa‐ żony w system do komunikacji z cyfro‐ wymi czujnikami i elementami wykona‐ wczymi przy pomocy czujnika CANopen/ magistrali elementu wykonawczego. Typowe zastosowania: n n n n Uzdatnianie wody pitnej Oczyszczanie ścieków Uzdatnianie wody przemysłowej i pro‐ cesowej Uzdatnianie wody basenowej Wyposażenie seryjne: n n n Kanał pomiarowy z 14 dowolnie wybieranymi wielkościami pomiaro‐ wymi (przy pomocy wejścia mV lub mA) Regulator PID ze sterowaniem pompą dozującą przy pomocy częstotliwości dla dwóch pomp dozujących Dwa wyjścia analogowe dla wartości pomiarowej, wartości korekty lub wiel‐ kości nastawczej (w zależności od wyposażenia opcjonalnego) n n n n n n n n n Dwa wejścia cyfrowe do rozpozna‐ wania błędów wody pomiarowej, przerwy i przełączania parametrów Dwa przekaźniki z funkcją wartości graficznej, timerem i regulacją nie‐ ciągłą, regulacją impulsową 3-punk‐ tową (w zależności od wyposażenia opcjonalnego) Wielkości pomiarowe i wybór języka podczas uruchomienia Kompensacja wpływu temperatury na wielkości pomiarowe pH i fluorek 22 języki obsługi Zapisywanie i przenoszenie parame‐ tryzacji urządzenia na kartę SD Uzupełniające rozszerzenie funkcji oprogramowania za pomocą klucza aktywacji lub aktualizacji oprogramo‐ wania Przetwarzanie wielkości zakłócają‐ cych (przepływ) za pomocą częstotli‐ wości Tendencyjna prezentacja wielkości pomiarowych za pomocą wskazania regulatora Wyposażenie opcjonalne: n n n n n Drugi, kompletny kanał pomiarowy i regulacyjny z 14 dowolnie wybiera‐ nymi wielkościami pomiarowymi (przy pomocy wejścia mV lub mA) Oprogramowanie konfiguracyjne dla komputera Dane i Eventlogger z kartą SD Przetwarzanie wielkości zakłócają‐ cych (przepływ), dodatkowo za pomocą mA Kompensacja wpływu pH na pomiar chloru 25 Opis działania n n n n 26 3 dodatkowe wejścia cyfrowe, np. do monitorowania poziomu PROFIBUS®-DP *. Modbus-RTU Wizualizacja za pomocą LAN/WLANWeb-Access Montaż i instalacja 6 n n Montaż i instalacja Kwalifikacje użytkownika, montaż mechaniczny: wykwalifikowany spe‐ cjalista, patrz Ä Rozdział 4.4 „Kwalifi‐ kacje użytkownika” na stronie 23 Kwalifikacje użytkownika, montaż elektryczny: Wykwalifikowany elek‐ tryk, patrz Ä Rozdział 4.4 „Kwalifi‐ kacje użytkownika” na stronie 23 PORADA! Miejsce i warunki montażu – Regulator posiada stopień ochrony IP 67 (montaż ścienny) lub IP 54 (montaż na tablicy roz‐ dzielczej) i zgodnie ze stan‐ dardem dotyczącym szczelności: NEMA 4X. Te standardy są speł‐ nione tylko jeśli wszystkie usz‐ czelki i połączenia śrubowe są umieszczone prawidłowo. – Podłączenie (elektryczne) odbywa się dopiero po montażu (mechanicznym) – Zwrócić uwagę, aby był zapew‐ niony łatwy dostęp do urządzenia podczas obsługi – Solidne zamocowanie chroniące przed drganiami – Nie montować w nasłonecz‐ nionym miejscu – Dopuszczalna temperatura oto‐ czenia regulatora w miejscu mon‐ tażu: -20 : 60 °C przy maks. wil‐ gotności względnej 95 % (bez kondensacji) – Przestrzegać dopuszczalnej tem‐ peratury otoczenia podłączonych czujników i pozostałych podzes‐ połów – Regulator jest przeznaczony wyłącznie do eksploatacji wew‐ nątrz pomieszczeń. W przypadku eksploatacji na zewnątrz należy zabezpieczyć regulator przed wpływami otoczenia za pomocą odpowiedniej obudowy ochronnej 27 Montaż i instalacja Pozycja ułatwiająca odczyt i obsługę – Zamontować urządzenie w pozycji umożliwiającej łatwy odczyt i obsługę, najlepiej na wysokości oczu. Pozycja montażu – – – 28 Standardowo regulator jest uży‐ wany w wersji z montażem ściennym. – Regulator można jednak zamontować na tablicy roz‐ dzielczej przy użyciu opcjo‐ nalnego zestawu montażo‐ wego. Regulator należy zawsze mon‐ tować w taki sposób, by wprowa‐ dzenia kabli były skierowane w dół. Pozostawić wystarczającą ilość miejsca dla kabli. Montaż i instalacja 6.1 Zakres dostawy Następujące części są objęte standardowym zakresem dostawy: Opis Liczba Regulator DAC 1 Materiał montażowy, komplet 2P uniwersalny (zestaw) 2 Instrukcja obsługi 1 Ogólne zasady bezpieczeństwa 1 6.2 Montaż mechaniczny 6.2.1 Montaż ścienny Montaż ścienny Wyjąć uchwyt ścienny z obudowy Materiał montażowy (zawarty w zakresie dostawy) n n n n 1 x uchwyt ścienny 4 x śruba PT 5 x 35 mm 4 x podkładka 5.3 4 x kołek Ø 8 mm, tworzywo sztuczne A0490 Rys. 7: Demontaż uchwytu ściennego 1. Wyciągnąć obydwa zatrzaski (1) na zewnątrz ð Uchwyt ścienny odskoczy lekko w dół. 2. Docisnąć uchwyt ścienny z obu‐ dowy do dołu (2) i odchylić go (3) 3. Zaznaczyć miejsce wykonania otworów, używając uchwytu ścien‐ nego jako szablonu 29 Montaż i instalacja 4. Wywiercić otwory: Ø 8 mm, t = 50 mm 8. A0491 Rys. 8: Montaż uchwytu ściennego 5. Dokręcić uchwyt ścienny z podkład‐ kami. 2 3 1 Rys. 9: Montaż uchwytu ściennego 6. Zawiesić obudowę na dole (1) na uchwycie ściennym 7. Docisnąć lekko obudowę od góry (2) do uchwytu ściennego 30 A0492 Sprawdzić, czy obudowa jest zawieszona od góry i docisnąć w dół (3), aż zatrzaśnie się słyszalnie Montaż i instalacja 6.2.2 Montaż na tablicy rozdzielczej PRZESTROGA! Różnice wymiarów Możliwe następstwa: Straty materialne – – Wskutek kopiowania szablonów otworowania mogą powstać różnice w wymia‐ rach Stosować wymiary zgodnie z Rys. 11 i zaznaczyć na tablicy rozdzielczej PRZESTROGA! Grubość materiału tablicy rozdzielczej Możliwe następstwa: Straty materialne – W celu bezpiecznego zamocowania, grubość materiału tablicy rozdzielczej musi wynosić co najmniej 2 mm. Na obwodzie obudowy znajduje się występ o szerokości 4 mm, pełniący funkcję ogra‐ nicznika dla tablicy rozdzielczej, z dodatkowym rowkiem na całym obwodzie do umie‐ szczenia uszczelki. W przypadku montażu na tablicy rozdzielczej cały front obudowy wystaje ok 35 mm z tablicy. Montaż jest wykonywany od zewnątrz, w wycięciu na tablicy rozdzielczej, przewidzianym do tego celu. Urządzenie jest mocowane od wewnątrz do tablicy, przy użyciu materiału mocującego. 31 Montaż i instalacja I. 3 2 1 A1179 Rys. 10: Numer zamówienia zestawu montażowego do montażu DAC na tablicy rozdziel‐ czej (objęty zakresem dostawy): 1041095. I. 1. 2. 3. 32 Tablica rozdzielcza Uszczelka o średnicy ∅3, guma poro‐ wata (1 szt.) Stalowy pałąk mocujący, ocynkowany (6 szt.) Śruba samogwintująca PT, ocynko‐ wana (6 szt.) Szablon otworowania Montaż i instalacja A1170 Rys. 11: Rysunek nie jest zgodny ze skalą i nie podlega zmianie w obrębie niniejszej instrukcji obsługi. Służy on wyłącznie celom informacyjnym. 33 Montaż i instalacja 1. Przy pomocy wymiarów z szablonu otworów zaznaczyć dokładne położenie urzą‐ dzenia na tablicy rozdzielczej 2. Zaznaczyć rogi i wywiercić (średnica wiercenia 12 - 13 mm) 3. Przy pomocy narzędzia dziurkującego lub otwornicy wykonać wycięcie zgodnie z rysunkiem szablonu otworowania 4. Wygładzić cięte krawędzie i sprawdzić, czy powierzchnie uszczelniające do umie‐ szczenia uszczelki są płaskie ð W przeciwnym wypadku funkcja uszczelniania nie będzie zagwarantowana. 5. Uszczelkę wcisnąć równomiernie do rowka urządzenia na całym obwodzie 6. Włożyć urządzenie do tablicy rozdzielczej i przymocować z tyłu przy pomocy pałąków mocujących i śrub samogwintujących PT ð Urządzenie wystaje do przodu z tablicy rozdzielczej na ok. 35 mm 6.3 n Montaż elektryczny Kwalifikacje użytkownika, podłączenie elektryczne: Wykwalifikowany elek‐ tryk, patrz Ä Rozdział 4.4 „Kwalifi‐ kacje użytkownika” na stronie 23 PORADA! Wilgoć w miejscach styku Należy koniecznie chronić wtyczkę przyłączeniową, kabel i zaciski przed wilgocią przy pomocy odpowiednich środków konstrukcyjnych i technicz‐ nych. Wilgoć w miejscach styku może zakłócać działanie urządzenia. 34 Montaż i instalacja 6.3.1 Specyfikacja połączeń śrubowych A1066 Rys. 12: Wszystkie wymiary w milimetrach (mm) A1067 Rys. 13: Wszystkie wymiary w milimetrach (mm) 35 Montaż i instalacja 6.3.2 Schemat zacisków Do regulatora są dołączone schematy zacisków, przedstawiające przyporządko‐ wanie w skali 1:1. Tylko jeden czujnik dla jednego podzespołu W jednym podzespole głównym lub rozszerzającym może być podłączony jeden czujnik. Na przykład można podłączyć czujnik chloru w podzespole głównym (kanał 1) i czujnik pH lub wielkość zakłócającą w podzespole rozszerzającym (kanał 2). Podłączenie czujnika chloru w przypadku regulatorów z dwoma kanałami Podczas pomiaru chloru z kompensacją pH należy podczas podłączania czujników uwzględnić następujące punkty. Czujnik chloru należy podłączyć do podzespołu roz‐ szerzającego (kanał 2) do zacisków XE8.3 (-) i XE8.4 (+). Czujnik pH należy podłączyć do podzespołu głównego (kanał 1) w następujący sposób: – – przy użyciu kabla koncentrycznego podłączyć do zacisków XE1 (ekran), XE 2 (przewód wewnętrzny) przy użyciu przetwornicy pHV1 (mA) podłączyć do zacisków XE4.3 (-) i XE4.4 (+) W celu osiągnięcia prawidłowej kompensacji pH musi dodatkowo nastąpić kompen‐ sacja temperatury dla wartości pH. Czujnik temperatury należy przy tym podłączyć do zacisków XE7.3 i XE7.4. W zależności od kodu identyfikacyjnego regulatora (kanał 2 = zestaw 4) należy pod‐ łączyć wielkość zakłócającą do wejścia mA podzespołu rozszerzającego XE8.2(-) i XE8.3 (+), jeżeli nie jest ono jeszcze zajęte przez przetwornicę pHV1 (mA). Wielkość zakłócająca oddziałuje na regulację pH i chloru. 36 Montaż i instalacja Pomiar pH za pomocą przetwornicy Jeżeli pomiar pH za pomocą przetwornicy DULCOMETER® DMTa lub urządzenia do pomiaru pH innego producenta podłączany jest do regulatora, w DMTa lub w urządzeniu do pomiaru pH innego producenta należy wykonać następujące przypo‐ rządkowania mA-pH:[ 4 mA = pH 15,45] und [20 mA = pH -1,45] Podłączenie przetwornicy DTMa Przetwornica DMTa jest podłączana do regulatora jako przetwornica 2-przewodowa: – – – Zacisk DACa, kanał 1: XE4.3 biegun ujemny i XE4.4 biegun dodatni Zacisk DACa, kanał 2: XE8.3 biegun ujemny i XE8.4 biegun dodatni patrz: Ä „Schemat zacisków podzespołu głównego (kanał 1) z wersjami przypo‐ rządkowania ” na stronie 39 i Ä „Schemat zacisków podzespołu rozszerzają‐ cego (kanał 2) z wersjami przyporządkowania ” na stronie 41 przetwornica innego producenta Przetwornicę innego producenta należy podłączyć do regulatora w następujący sposób, jeżeli przetwornica wysyła aktywny sygnał: – – – Zacisk DACa, kanał 1: XE4.3 biegun dodatni i XE4.2 biegun ujemny Zacisk DACa, kanał 2: XE8.3 biegun dodatni i XE8.2 biegun ujemny patrz: Ä „Schemat zacisków podzespołu głównego (kanał 1) z wersjami przypo‐ rządkowania ” na stronie 39 i Ä „Schemat zacisków podzespołu rozszerzają‐ cego (kanał 2) z wersjami przyporządkowania ” na stronie 41 37 Montaż i instalacja Rozmieszczenie zacisków, wersja urządzenia ściennego opcjonalnie: Podzespół rozszerzający opcjonalnie: Układ ochronny RC Gniazdo LAN Zaciski Bezpiecznik Interfejs CAN Zacisk ekranu Podzespół podstawowy Podłączenie kabla koncentrycznego do zacisku ekranu Zacisk ekranu A1171 Rys. 14: Rozmieszczenie zacisków 38 Montaż i instalacja Schemat zacisków podzespołu głównego (kanał 1) z wersjami przyporządkowania Zacisk ekranu Wyrównanie potencjałów Temperatura Wejście sygnału normalnego Wejście sygn.norm. 2-przewod. Wersje Wersje przyporządkowania przyporządkowania Zworka Opcjonalnie: Gniazdo przyłączeniowe SN-6 Temperatura Ekran Cyfr.wejście impulsowe 2 Źródło prądu Czujnik Uziemienie Opcjonalnie: przyłącze zewnętrzne Wtyk męski M12x1 (kodowanie typu A) Zestyki bezpotencjałowe Cyfr.wejście impulsowe 1 A1172 Rys. 15: Schemat zacisków z wersjami przyporządkowania. Podzespół główny, kanał 1, można podłączyć tylko główną wielkość pomiarową, np. czujnik chloru do podzespołu. 39 Montaż i instalacja Pompa zewnętrzna 1, podnoszenie (bezpotencj.) Sieć elektryczna Pompa zewnętrzna 2, opuszczanie (bezpotencj.) Wyjście sygnału normalnego Wyjście sygnału normalnego Zaw.elektromagn. 1 (podnosz.) Sieć elektryczna Zaw.elektrom. 2 (opuszcz.) Zewnętrzne Sieć elektryczna Sieć elektryczna Sieć elektryczna Przekaź.alar. Rys. 16: Schemat zacisków z wersjami przyporządkowania 40 A1178 Montaż i instalacja Schemat zacisków podzespołu rozszerzającego (kanał 2) z wersjami przyporządkowania Podzespół rozszerzający, kanał 2, można podłączyć tylko główną wielkość pomiarową, np. czujnik chloru do podzespołu. Dodatkowo, w zależności od kodu ID, można podłą‐ czyć sygnał mA magnetyczno-indukcyjnego przepływomierza. 41 Montaż i instalacja Wyjście sygnału normalnego3 0/4-20 mA Zestyki bezpotencjałowe Cyfr.wejście impulsowe 3 Cyfr.wejście impulsowe 4 Cyfr.wejście impulsowe 5 Wyrówn.potencjałów Temperatura Wejście sygnału normalnego Źródło prądu Wejście sygn.norm. 2-przewod. czujnika Sieć elektryczna Pompa zewnętrzna 3, podnoszenie (bezpotencj.) Pompa zewnętrzna 4, opuszczanie (bezpotencj.) Rys. 17: Schemat zacisków z wersjami przyporządkowania 42 Wersje przyporządkowania Wersje przyporządkowania Zworka Temperatura A1174 Montaż i instalacja Schemat zacisków z układem ochronnym RC (opcjonalnie) Pompa 2 (zmniejsz.wart.) Sieć elektryczna Pompa 1 (zwiększ.wart.) Sieć elektryczna Układ ochronny RC Zewnętrzne Sieć elektryczna A1180 Rys. 18: Schemat zacisków z układem ochronnym RC (opcjonalnie) 43 Montaż i instalacja Schemat zacisków "podzespołu komunikacyjnego" DAC Komunikacja Moduł LAN czerwony zielony Ekranowanie czerwony zielony Ekranowanie Komunikacja Moduł PROFIBUS opcjonalnie: przyłącze zewnętrzne Wtyk żeński M12x1, 4-biegunowy (kodowanie typu D) Wejście Wyjście Sieć LAN Skok Rys. 19: Schemat zacisków podzespołu komunikacyjnego DAC" 44 A1173 Montaż i instalacja Interfejsy serwisowe Przyłącze karty SD Wyświetlacz/klawiatura USB Wentylator 3-biegunowy Przyłącze komunikacyjne Bateria Bezpiecznik Podzespoły etykieta ident. A1175 Rys. 20: Interfejsy serwisowe 6.3.3 Przekroje przewodów i końcówki żył Średnica minimalna Średnica maksy‐ malna Izolacja zdjęta na długości bez końcówki żyły 0,25 mm2 1,5 mm2 Końcówka żyły bez izolacji 0,20 mm2 1,0 mm2 8 - 9 mm Końcówka żyły z izolacją 0,20 mm2 1,0 mm2 10 - 11 mm 45 Montaż i instalacja 6.3.4 Montaż ścienny i montaż na tablicy rozdzielczej Uszczelki i schemat zacisków Dla przepustów kablowych regulatora wybrać odpowiednie uszczelki. Otwarte otwory zamknąć zaślepkami. Tylko w ten sposób jest zagwarantowane odpowiednie usz‐ czelnienie. Wilgotność w regulatorze może powodować zakłócenia działania. Należy uwzględnić wskazówki na dołączonych schematach zacisków. Zestaw, materiał montażowy, numer części 1045171 składa się z następujących ele‐ mentów Opis Numer części Ilość Pierścień uszczelniający (M 20 x 1,5), 4xØ5 1045172 2 Pierścień uszczelniający (M 20 x 1,5), 2xØ4 1045173 2 Pierścień uszczelniający (M 20 x 1,5), 2xØ6 1045194 2 Zatyczka zamykająca, Ø10, poliamid, szara RAL 7035 1042417 5 Korek ochronny, IL4-073 140448 5 Zatyczka, IL4-044 140412 5 Łączówka kablowa śrubowa (M 20 x 1,5) (5-13), poliamid, czarna 1040788 1 Połączenie śrubowe (M 12 x 1,5), (4-6), czarne 1009734 1 Przeciwnakrętka (M 12 x 1,5), rozmiar klucza 15, miedź, niklowana 1018314 1 Zapewnić odciążenie naciągu kabla. 1. 46 Odkręcić cztery śruby obudowy Montaż i instalacja 2. Wyciągnąć górną część obudowy lekko do przodu i umieścić górną część obu‐ dowy w pozycji parkowania, w dolnej części obudowy. 3. Duże połączenie śrubowe (M 20 x 1,5) Małe połączenia śrubowe (M 12 x 1,5) 4. Wprowadzić kable do regulatora 5. Podłączyć kable zgodnie ze schematem zacisków 6. Dokręcić nakrętki zaciskowe połączeń śrubowych, aby były one szczelne 7. Nałożyć górną część obudowy na dolną część obudowy 8. Mocno dokręcić śruby obudowy 9. Sprawdzić jeszcze raz osadzenie uszczelki. Tylko w przypadku prawidłowego montażu zapewniony jest stopień ochrony IP 67 (montaż ścienny / rurowy) lub IP 54 (montaż na tablicy rozdzielczej) 6.3.5 Przełączanie obciążeń induk‐ cyjnych Jeżeli przekaźnik regulatora steruje obciążeniem indukcyjnym, a więc odbiornikiem wyposażonym w cewkę (np. pompa silnikowa alfa), należy zabezpieczyć regulator układem ochronnym. W razie wątpliwości skonsultować się z wykwalifikowanym elektrykiem. Układ RC to proste, ale bardzo skuteczne zabezpieczenie. Jest ono określane rów‐ nież jako układ Snubber lub Boucherot. Służy głównie do ochrony zestyków prze‐ łącznych. Połączenie szeregowe rezystora i konden‐ satora podczas wyłączania sprawia, że wahania prądu zostaną stopniowo wytłu‐ mione. Podczas włączania oprócz tego rezystor ogranicza prąd ładujący kondensator. Układ ochronny RC bardzo dobrze nadaje się do stosowania z prądem prze‐ miennym. 47 Montaż i instalacja Opór R układu RC jest wówczas obli‐ czany według następującego wzoru: R=U/IL (U= napięcie nad obciążeniem // IL = prąd obciążenia) A0835 Rys. 22: Układ ochronny RC dla zestyków przekaźników Rozmiar kondensatora można obliczyć następującym wzorem: Typowe zastosowania z prądem prze‐ miennym przy obciążeniach indukcyjnych: C=k * IL n k=0,1...2 (w zależności od zastoso‐ wania). Stosować wyłącznie kondensatory klasy X2. n Jednostki R = omy; U = wolty; IL = ampery; C = µF n Jeżeli przełączane są odbiorniki o podwyższonym prądzie włączenia (np. zasilacze włączane wtyczką), wówczas należy ograniczyć prąd włą‐ czenia. Proces wyłączenia można ustalić i udoku‐ mentować za pomocą oscylogramu. Szczyt napięcia na zestyku przełącznym zależy od wybranej kombinacji w układzie TC A0842 Rys. 21: Proces wyłączenia na oscylo‐ gramie 48 1) Obciążenie (np. pompa silnikowa alfa) 2) Układ ochronny RC – Przykładowy układ ochronny RC przy 230 V AC: – Kondensator [0,22µF/X2] – Rezystor [100 omów / 1 W] (metalowo-tlenkowy (odporny na impulsy)) 3) Zestyk przekaźnika (XR1, XR2, XR3) Montaż i instalacja 6.3.6 Czujniki połączyć elektrycznie z regulatorem Kwalifikacje użytkownika, montaż elek‐ tryczny: Wykwalifikowany elektryk, patrz Ä Rozdział 4.4 „Kwalifikacje użytkownika” na stronie 23 Wstępnie konfekcjonowany kabel koncentryczny W miarę możliwości należy stosować wstępnie konfekcjonowane kable kon‐ centryczne, dostępne do wyboru w katalogu produktów. – – – Kabel koncentryczny 0,8 m, wstępnie konfekcjonowany, numer zamówienia 1024105 Kabel koncentryczny 2 m-SN6, wstępnie konfekcjonowany, numer zamówienia Kabel koncentryczny 5 m-SN6, wstępnie konfekcjonowany, numer zamówienia 49 Montaż i instalacja 6.3.6.1 Podłączenie czujników pH i redoks przy zastosowaniu przewodu kon‐ centrycznego PORADA! Wadliwy styk elektryczny może być przyczyną błędnego pomiaru Taki rodzaj podłączenia stosować tylko jeśli nie może być zastosowany wstępnie konfekcjonowany kabel koncentryczny. W przypadku takiego rodzaju podłączenia należy uwzględnić następujące aspekty: Usunąć czarną warstwę z tworzywa sztucznego z wewnętrznego kabla koncentrycz‐ nego. Znajduje się ona na kablach wszystkich typów. Zwracać uwagę, by poje‐ dyncze przewody oplotu ekranującego nie dotykały przyłącza przewodu wewnętrz‐ nego. 1. 2. 3. 4. A0948 Rys. 23: Kabel koncentryczny: 1. 2. 3. 4. 50 Płaszcz ochronny Izolacja Przewód wewnętrzny Przewód zewnętrzny i ekranowanie Montaż i instalacja A0947 Rys. 24: Konfekcjonowanie kabla koncentrycznego Podłączenie czujników pH lub redoks za pomocą przewodu koncentrycz‐ nego, dotyczy rodzaju przyłącza pH/ redoks za pomocą mV, bezpośrednio przez elektryczny zacisk regulatora. W zależności od wersji (1- lub 2-kana‐ łowy) regulator może wykonywać pojedynczy lub podwójny pomiar war‐ tości pH/redoks. Kiedy należy stosować wyrów‐ nanie potencjałów? Wyrównanie potencjałów jest stoso‐ wane, jeżeli pomiar pH/redoks jest zakłócany przez potencjały zakłóca‐ jące z medium pomiarowego. Poten‐ cjały zakłócające mogą występować np. wskutek nieprawidłowej eliminacji zakłóceń w silnikach elektrycznych lub niewystarczającej separacji gal‐ wanicznej przewodów elektrycznych, itp. Wyrównanie potencjałów nie usuwa tego potencjału zakłócającego, redukuje jednak jego wpływ na pomiar. Dlatego optymalnym rozwią‐ zaniem jest usuwanie źródła poten‐ cjału zakłócającego. Występują dwa rodzaje przyłączy: Przyłącze bez wyrównania potencjałów (niesymetryczny rodzaj przyłącza) lub przyłącze z wyrównaniem potencjałów (symetryczny rodzaj przyłącza). 51 Montaż i instalacja Przestawienie regulatora na pomiar z wyrównaniem potencjałów PORADA! Zworka z podłączonym wyrównaniem potencjałów Pomiar ze zworką i podłączonym wyrównaniem potencjałów dostarcza błędne wartości pomiarowe. Podłączenie czujnika bez wyrównania potencjałów Czujnik jest połączony z regulatorem, zgodnie ze schematem zacisków. Nie wolno usuwać zworki z regulatora. Podłączenie czujnika z wyrównaniem potencjałów PORADA! Należy uwzględnić następujące różnice: Regulator jest ustawiony fabrycznie na wykonywanie pomiarów bez wyrównania potencjałów (pomiar nie‐ symetryczny). Podczas pomiaru z wyrównaniem potencjałów (pomiar symetryczny) należy zmienić odpowiednio usta‐ wienie w menu [Pomiar]. W przypadku przyłącza symetrycz‐ nego należy usunąć zworkę i podłą‐ czyć przewód wyrównania poten‐ cjałów (PA) do zacisku XE3_2 (kanał 1) lub XE7_2 (kanał 2) regulatora. 1. W menu [Pomiar] kanał 1 lub 2 wpis przy [Wyrówn.potencjałów] zmienić na [Tak] 2. Otworzyć regulator i usunąć zworkę n n 52 Zacisk XE3_1, XE3_2 dla kanału 1 Zacisk XE7_1, XE7_2 dla kanału 2 Źródła błędów podczas pomiaru z wyrównaniem potencjałów Pomiar bez zworki i/lub niepodłączo‐ nego wyrównania potencjałów dostarcza błędne wartości pomia‐ rowe. W przypadku przyłącza symetrycz‐ nego należy podłączyć przewód wyrównania potencjałów do zacisku XE3_2 (kanał 1) lub XE7_2 (kanał 2) regulatora. Wcześniej należy usunąć zworkę z tych zacisków. Montaż i instalacja 6.4 Wyrównanie potencjałów musi mieć zawsze styczność z medium pomia‐ rowym. W przypadku armatury DGMa konieczne jest zastosowanie spe‐ cjalnej zatyczki wyrównania poten‐ cjałów (nr zamówienia 791663) oraz kabla (nr zamówienia 818438). W przypadku armatury DLG wbudowany jest zawsze trzpień wyrównania potencjałów, konieczne jest tylko zastosowanie kabla (nr zamówienia 818438)). Zasysanie do odpowie‐ trzania Pompy pracują z wydajnością 100% Podczas prac montażowych należy uwzględnić we własnym otoczeniu, że w przypadku otwartych przewodów rurowych itp. dozowane medium może w sposób niekontrolowany wyciekać do otoczenia. Pompa 1 Szczególne instrukcje podczas kalibracji z wyrównaniem potencjałów Wyrównanie potencjałów należy pod‐ czas kalibracji zanurzyć w danym roz‐ tworze buforowym lub zastosować kołczan do kalibracji, dostarczony z armaturą DGMa. Ten kołczan do kali‐ bracji zawiera wbudowany trzpień wyrównania potencjałów, do którego można podłączyć przewód wyrów‐ nania potencjałów. 6.3.6.2 Podłączanie czujników amperometrycznych Podłączyć czujnik zgodnie z opisem w instrukcji obsługi czujnika do odpowied‐ nich zacisków regulatora, patrz Ä Roz‐ Funkcja Maks. ilość skok. Przyporządkow. Zmniejsz.wart. Kanał 1 A1068 Rys. 25: [Zasysanie za pomocą <OK>] np. w celu odpowietrzenia pompy Jeżeli przy podłączonej i sprawnej pompie zostanie wybrana funkcja [Zasysanie za pomocą <OK>], pompy będą zasysać ze 100% wydajnością, dopóki będzie naciśnięty przycisk . Za pomocą tej funkcji można np. tłoczyć dozowane medium do pompy i odpowie‐ trzyć w ten sposób przewód dozujący. dział 6.3.2 „Schemat zacisków” na stronie 36. 53 Uruchamianie 7 Uruchamianie Kwalifikacje użytkownika: przeszko‐ lony użytkownik, patrz Ä Rozdział 4.4 n 7.1 „Kwalifikacje użytkownika” na stronie 23 Sposób zachowania się pod‐ czas włączania przy urucho‐ mieniu Włączanie - pierwsze kroki OSTRZEŻENIE! Instalacja i kontrola działania Czasy rozruchu czujnika Mogą wystąpić niebezpieczne błędy dozowania – – Należy uwzględnić czasy rozruchu czujnika podczas uruchomienia: – – – – – – Dla zastosowania powinna być dostępna wystarczająca ilość dozowanego materiału w wodzie pomiarowej (np. 0,5 ppm chloru) Prawidłowy pomiar i dozowanie są zapewnione tylko, gdy czujniki działają bez zarzutu. Należy koniecznie przestrzegać czasów rozruchu czujnika. Czas rozruchu czujnika należy doliczyć podczas planowania uru‐ chomienia. Rozruch czujnika może trwać nawet cały dzień roboczy. Przestrzegać instrukcji obsługi czujnika. Po wykonaniu montażu mechanicznego i elektrycznego należy zintegrować regu‐ lator z miejscem pomiaru. Sprawdzić, czy wszystkie przy‐ łącza są wykonane prawidłowo Upewnić się, że napięcie zasila‐ jące jest zgodne z napięciem podanym na tabliczce znamio‐ nowej 1. Włączyć napięcie zasilające 2. Na regulatorze wyświetli się menu, w którym można ustawić język obsługi dla eksploatacji regulatora 3. Poczekać na rozpoznanie modułu przez regulator Rozpoznanie modułu Podzespół podstawowy Wersja oprogr.: 01.00.00.00 Moduł rozszerzający Wersja oprogr.: 01.00.00.00 Dalej za pomocą <OK> Automatycznie dalej za 10 S A1081 Rys. 26: Rozpoznanie modułu ð Na regulatorze wyświetlą się zainstalowane i rozpoznane moduły regulatora. 4. 54 Nacisnąć przycisk Uruchamianie ð Regulator przejdzie w tryb wskaźnika stałego. W trybie wskaźnika stałego możliwy jest dostęp do wszystkich funkcji regulatora za pomocą przy‐ cisku . 7.2 Ustawianie podświetlenia ekranu i kontrastu wyświet‐ lacza regulatora Wskaźnik stały ➨ ➨ [Setup] ➨ [Setup urządzenia]➨ lub [Ustawienia ogólne] ➨ [Podświetlenie ekranu] W tym punkcie menu można ustawić jas‐ ność i kontrast wyświetlacza regulatora, dopasowując go do warunków otoczenia w miejscu montażu. 7.3 Resetowanie języka obsługi 7.4 Po zintegrowaniu regulatora w odcinku regulacji, należy dokonać jego ustawienia. Dzięki ustawieniu regulator zostanie dopa‐ sowany do procesu użytkownika. Podczas ustawiania regulatora należy określić następujące parametry: n n n n n n n n Resetowanie języka obsługi Określenie procesu dozo‐ wania i regulacji n Jaki typ procesu występuje? Jakie wielkości pomiarowe wystę‐ pują? Czy występuje proces przepływu, batch lub cyrkulacji Czy regulator pracuje jako regulator jednokierunkowy, czy dwukierun‐ kowy? Jaka wielkość regulacji występuje? Jakie parametry regulacji są wyma‐ gane? Co powinien robić regulator w trybie [ZATRZ.]? W jaki sposób mają być sterowane elementy wykonawcze? W jaki sposób ustawić wejścia mA? Jeżeli został ustawiony obcy i niezro‐ zumiały język obsługi, można zrese‐ tować regulator do ustawień podsta‐ wowych. W tym celu należy jednocześnie nacisnąć przyciski i . Jeżeli nie będzie wiadomo, który punkt menu jest aktualnie otwarty, należy naciskać przycisk do momentu, aż pojawi się wskaźnik stały. 55 Ustawianie wielkości pomiarowych 8 n Ustawianie wielkości pomiarowych Kwalifikacje użytkownika: osoba przeszkolona, patrz Ä Rozdział 4.4 „Kwalifikacje użytkownika” na stronie 23 Wskaźnik stały ➨ ➨ [Pomiar] ➨ lub [Wielkość pomiarowa] [Pomiar] ➨ lub [Pomiar kanał 1] ➨ Ustawienia w punkcie [Kanał 2] W wersji 2-kanałowej regulator jest wyposażony w dwa kanały pomiarowe. Te opisy dla punktu [Kanał 1] obowiązują odpowiednio również dla ustawień w punkcie [Kanał 2]. Sposób postępowania podczas ustawiania danego kanału jest identyczny, ustawiane parametry mogą się jednak różnić. Ewentualne różnice zaznaczono i opi‐ sano odpowiednio w tekście. Kanał 1 Wielkość pomiarowa Typ czujnika Zakres pomiarowy Temperatura Temperat.procesowa Kompensacja pH Chlor CLE3/CLE3.1 0... 2.0 ppm Ręcznie 10.0 °C Wył. A1082 Rys. 27: Ustawianie wartości pomiarowych na przykładzie punktu [Kanał 1] i wielkości pomiarowej [Chlor] Na regulatorze można ustawić następujące wielkości pomiarowe: Wielkość pomiarowa Znaczenie [Brak] Regulator nie wykonuje żadnego pomiaru. [pH [mV]] Czujnik pH z sygnałem mV [pH] [pH [mA]] Czujnik pH z sygnałem mA [pH] [Redoks [mV]] Czujnik redoks z sygnałem mV [mV] [Redoks [mA]] Czujnik redoks z sygnałem mA [mV] 56 Jednostka Ustawianie wielkości pomiarowych Wielkość pomiarowa Znaczenie [mA-Ogólne] Jednostka n n n n n n n n n n n [Dowolny wybór] [%] [mA] [m] [bar] [psi] [m3/h] [gal/h] [ppm] [%RF] [NTU] [Brom] Brom [ppm] [Chlor] Chlor [ppm] [Ditlen.chloru] Ditlenek chloru [ppm] [Chloryt] Chloryt [ppm] [Fluorek [mA]] Fluorek [ppm] [Tlen] Tlen [ppm] [Ozon] Ozon [ppm] [Kwas nadoctowy] Kwas nadoctowy [ppm] [Nadtlen. wodoru] Nadtlenek wodoru z czujnikiem typu [ppm] [Przewod. [mA]] Czujnik przewodności z sygnałem mA [µS] [Temp.[mA]] Czujnik temperatury z sygnałem mA [°C] lub [°F] [Temp. [Pt100x]] Temperatura z czujnikiem typu Pt 100 lub Pt 1000 [°C] lub [°F ] [PER] Jeżeli pomiar wartości pH jest wykonywany z wyrównaniem potencjałów, należy ustawić taki sposób postępowania jako parametr podczas wyboru wielkości pomia‐ rowej. 57 Ustawianie wielkości pomiarowych 8.1 Informacje dotyczące wiel‐ kości pomiarowych Występujące wielkości pomia‐ rowe W regulatorze występują i mogą być stosowane wszystkie możliwe wiel‐ kości pomiarowe. 8.1.1 Wielkość pomiarowa pH [mV] Wielkość pomiarowa pH [mV] Podłączenie czujnika pH wielkości pomia‐ rowej pH [mV] jest wykonywane przy użyciu kabla koncentrycznego, za pomocą którego sygnał mV jest kierowany do regulatora. Taki pomiar może być stoso‐ wany, jeśli kabel jest krótszy niż 10 metrów. Rozpoznanie pęknięcia szkła [WŁ.] / [WYŁ.] : Przełącza funkcję rozpo‐ znania pęknięcia szkła czujnika pH na [WŁ.] lub [WYŁ.]. Ustawienie fabryczne to [WYŁ.] Regulator wyświetla przy usta‐ wieniu [WŁ.] komunikat o błędzie, jeśli błąd zostanie rozpoznany. Funkcja [Rozpoz.pęknięc.szkła] zwiększa bezpieczeństwo w miejscu pomiaru. Rozpoznanie pęknięcia kabla [WŁ.] / [WYŁ.] : Przełącza funkcję rozpo‐ znania pęknięcia kabla koncentrycznego na [WŁ.] lub [WYŁ.]. Ustawienie fabryczne to [WYŁ.] Regulator wyświetla przy usta‐ wieniu [WŁ.] komunikat alarmu, jeśli błąd zostanie rozpoznany. Funkcja [Rozpoz.pęknięc.kabla] zwiększa bezpieczeństwo w miejscu pomiaru. 8.1.2 Temperatura Ilość miejsc po przecinku Temperatura Funkcja wskazuje wartość pH na wyświet‐ laczu z jednym lub dwoma miejscami po przecinku. Dopasowanie wyświetlacza do jednego miejsca po przecinku ma sens, jeśli zmiana wartości 1/100 nie jest ważna lub jest nierówna. W przypadku amperometrycznych wiel‐ kości pomiarowych wpływ temperatury na pomiar jest automatycznie kompenso‐ wany w czujniku. Oddzielny pomiar tem‐ peratury służy ewentualnie do wskazania i wyprowadzenia wartości temperatury za pomocą wyjścia mA. Oddzielna kompen‐ sacja temperatury jest konieczna tylko w przypadku czujnika ditlenku chloru typu CDP. Ustawienia fabryczne: 2 miejsca po prze‐ cinku 58 Ustawianie wielkości pomiarowych Kompensacja temperatury 8.1.3 Ta funkcja służy do kompensacji wpływu temperatury na pomiar. Konieczne jest to tylko w przypadku pomiaru pH i fluorku oraz w przypadku pomiaru ditlenku chloru za pomocą czujnika CDP. Wielkość pomiarowa pH [mA]: Temperatura: [Wył.] / [Ręcznie] / [Automa‐ tycznie] n n n [Wył.] wyłącza ustawienie tempera‐ tury procesowej [Ręcznie] umożliwia ręczne wprowa‐ dzenie wartości temperatury proce‐ sowej, ma to sens tylko w przypadku stałych temperatur [Automatycznie] stosuje zmierzoną temperaturę procesową. Automa‐ tyczny pomiar temperatury za pomocą czujnika temperatury, np. Pt1000. W przypadku pH, CDP i fluorku w menu kompensacji tempera‐ tury można dokonać ustawienia na [WŁ.] lub [WYŁ.]. Wielkość pomiarowa pH [mA] Jeżeli zostanie wybrana wielkość pomia‐ rowa „pH [mA]” , a więc pomiar pH za pomocą sygnału mA, to nie będzie moż‐ liwe monitorowanie czujnika pod kątem przerwania kabla lub pęknięcia szkła. W przypadku pomiaru za pomocą sygnału mA do czujnika pH jest podłączany prze‐ twornik pomiarowy DMTa lub pH-V1. Pomiędzy przetwornikiem pomiarowym DMTa/pH-V1 a regulatorem stosowany jest dwuprzewodowy kabel połączeniowy. Kabel połączeniowy zasila przetwornik pomiarowy DMTa/pH-V1 i przesyła war‐ tość pomiarową w formie sygnału 4 ... 20 mA do regulatora. W przypadku zastosowania przetwornika pomiarowego DMTa lub przetwornika pomiarowego innego producenta, przypo‐ rządkowanie zakresu pomiarowego musi być ustawione na następujące wartości: n n 4 mA = 15,45 pH 20 mA = -1,45 pH W przypadku przetwornika pomiarowego pH-V1 ustawienie przyporządkowania zakresu pomiarowego jest wykonywane automatycznie. 59 Ustawianie wielkości pomiarowych Kompensacja temperatury 8.1.5 Ta funkcja służy do kompensacji wpływu temperatury na pomiar. W przypadku zastosowania przetwornika pomiarowego DMTa, w przetworniku tym wykonywane jest ustawienie temperatury procesowej Chlor, brom, ditlenek chloru, chloryt, roz‐ puszczony tlen i ozon Temperatura: [Wył.] / [Ręcznie] / [Automa‐ tycznie] n n n [Wył.] wyłącza ustawienie tempera‐ tury procesowej [Ręcznie] umożliwia ręczne usta‐ wienie temperatury procesowej [Automatycznie] stosuje zmierzoną temperaturę procesową 8.1.4 Chlor, brom, ditlenek chloru, chloryt, rozpuszczony tlen i ozon Wielkości pomiarowe chloru, bromu, dit‐ lenku chloru, chlorytu i ozonu są zawsze mierzone za pomocą sygnału mA, ponieważ przetwornik pomiarowy jest umieszczony w czujniku. Kompensacja temperatury odbywa się automatycznie w czujniku (wyjątek: CDP, czujnik ditlenku chloru). Więcej informacji można znaleźć w instrukcji obsługi stoso‐ wanego czujnika. Redoks [mV], Redoks [mA] Wielkość pomiarowa Redoks [mV], Redoks [mA] W przypadku wyboru wielkości pomia‐ rowej „ Redoks [mV]” lub „Redoks [mA]” pomiar temperatury procesowej jest moż‐ liwy tylko w celach informacyjnych i rejes‐ tracji. W przypadku wielkości pomiarowej „Redoks [mV]” zakres pomiarowy zawiera się w zakresie -1500 mV ... + 1500 mV. W przypadku wielkości pomiarowej „Redoks [mA]” , zakres pomiarowy jest uzależniony od przetwornika pomiaro‐ wego RH-V1 i wynosi od 0 ... +1000 mV. Pomiar chloru z kompensacją pH Chlor do dezynfekcji wody występuje w różnych formach, np. jako płynny pod‐ chloryn sodu, rozpuszczony podchloryn wapnia lub gaz chlorowy. Pomiar tych wszystkich form może być wykonywany przy użyciu czujników chloru DULCO‐ TEST. Po dodaniu chloru do wody, chlor rozpada się na dwa związki, w zależności od wartości pH: n n 1. kwas podchlorynowy (nazywany również kwasem podchlorawym, HOCl) – silnie utleniający środek bak‐ teriobójczy, niszczący większość organizmów w bardzo krótkim czasie. 2. podchloryn anionowy (OCl-) – o słabym działaniu bakteriobójczym, wymaga dłuższego czasu, by zni‐ szczyć organizmy. Czujniki do pomiaru wolnego chloru wyko‐ nują pomiar selektywny efektywnie działa‐ jącego kwasu podchlorynowego (HOCI), nie mierzą natomiast podchlorynu aniono‐ wego. Jeżeli wartość pH zmieni się w trakcie procesu, zmieni się również sto‐ 60 Ustawianie wielkości pomiarowych 80 100 sunek obu związków chloru, a tym samym wrażliwość czujnika chloru (nachylenie). W przypadku wzrostu wartości pH, stę‐ żenie HOCI będzie niższe. Jeżeli zintegro‐ wana jest regulacja, zostanie wykonana próba wyrównania tych wartości. Jeżeli wartość pH ponownie ulegnie obniżeniu, może dojść do przedawkowania chloru, mimo że nie jest on już dozowany. Można temu zapobiec stosując pomiar chloru z kompensacją pH. 60 HOCl Bez kompensacji pH kalibracja w przy‐ padku wysokich wartości pH nie jest moż‐ liwa, ponieważ różnica pomiędzy pomiarem przy użyciu czujnika chloru i porównawczej metody referencyjnej DPD 1 jest zbyt duża. 0 20 40 HOCl % OCl - 4 5 6 zawartość wolnego chloru niemal jako 100% HOCI. Aby wartość stężenia, mie‐ rzona przy użyciu amperometrycznego systemu do pomiaru chloru, odpowiadała tej wartości wolnego chloru, wpływ pH na wartość chloru mierzoną przez czujnik może być kompensowany przez regulator. Regulator może wykonać kompensację pH automatycznie, za pomocą zintegro‐ wanego pomiaru pH lub ręcznie, w odnie‐ sieniu do stałej wartości pH. Zalecamy wersję automatyczną. Konieczny jest tutaj również pomiar temperatury wody pomia‐ rowej, który ma istotny wpływ na pomiar pH. Jeżeli ten wpływ nie byłby skompen‐ sowany, zmierzona wartość pH byłaby nieprawidłowa, a tym samym wartość chloru byłaby również nieprawidłowo skompensowana. 7 pH 8 9 10 11 Rys. 28: Równowaga HOCl/OCLJak pokazano na wykresie, w przypadku wartości pH> 8,5 zawartość HOCI w wodzie wynosi mniej niż 10%, wskutek czego działanie dezynfekcyjne jest słabsze. Wartość chloru pokazana po kompensacji jest obliczeniową wartością chloru. Obliczeniowa wartość chloru nie zmienia efektywnego działania dezynfek‐ cyjnego w wodzie. Zapobiega natomiast opisanemu wyżej przedawkowaniu. Do kalibracji czujników amperometrycznych stosowana jest uznana metoda referen‐ cyjna DPD 1 (dla wolnego chloru) jako metoda porównawcza. Metoda referen‐ cyjna nie jest zależna od pH (lub buforuje wartość pH do ok. 6,5), dlatego ustala Zakres roboczy kompensacji pH: pH 4.00 ... 8.50, temperatura: 5 ... 45 °C Kalibracja czujnika chloru z akty‐ wowaną kompensacją pH Konieczne jest wykonanie w pierw‐ szej kolejności kalibracji czujnika pH, a następnie czujnika chloru. W przy‐ padku każdej kolejnej kalibracji czuj‐ nika pH konieczna jest zawsze nastę‐ pująca po niej kalibracja czujnika chloru. W przeciwnym wypadku pomiar chloru będzie nieprawidłowy. 61 Ustawianie wielkości pomiarowych Typ czujnika: 8.1.6 Należy najpierw wybrać typ czujnika. Typ czujnika jest oznaczony na tabliczce zna‐ mionowej czujnika. Wybór czujnika jest konieczny i aktywuje w regulatorze dane specyficzne dla czujnika. Wielkość pomiarowa fluorku Zakres pomiarowy czujników Wybrać zakres pomiarowy. Zakres pomia‐ rowy jest oznaczony na tabliczce znamio‐ nowej czujnika. Nieprawidłowy zakres pomiarowy powoduje błędny pomiar. Temperatura Pomiar temperatury służy jedynie do celów informacyjnych i rejestracji, ale nie do kompensacji temperatury. Kompen‐ sacja temperatury jest wykonywana w czujniku. Jeżeli zostanie wybrana wiel‐ kość pomiarowa [Ditlen.chloru] oraz typ czujnika [CDP], do kompensacji tempera‐ tury konieczny będzie oddzielny pomiar temperatury. 62 Wielkość pomiarowa fluorku W przypadku pomiaru wielkości pomia‐ rowej fluorku sygnał czujnika jest prze‐ kształcany przez przetwornik pomiarowy FPV1 lub FP100V1 w sygnał 4-20 mA, w zależności od zakresu pomiarowego. Przetwornik pomiarowy jest podłączany do wejścia mA regulatora. Czujnik refe‐ rencyjny REFP-SE jest podłączany do przetwornika pomiarowego przy użyciu kabla koncentrycznego z wtyczką SN 6. Przetwornik pomiarowy FPV1: Zakres pomiarowy 0,05 ...10 mg/l. Przetwornik pomiarowy FP100V1: Zakres pomiarowy 0,5 ... 100 mg/l. Zakres pomiarowy przetwornika pomiaro‐ wego Wybrać zakres pomiarowy. Zakres pomia‐ rowy jest oznaczony na tabliczce znamio‐ nowej przetwornika pomiarowego. Niepra‐ widłowy zakres pomiarowy powoduje błędny pomiar. Ustawianie wielkości pomiarowych Kompensacja temperatury Temperatura Ta funkcja służy do kompensacji wpływu temperatury na pomiar. Konieczne jest to tylko w przypadku pomiaru pH i fluorku oraz w przypadku pomiaru ditlenku chloru za pomocą czujnika CDP. Pomiar temperatury służy jedynie do celów informacyjnych i rejestracji, ale nie do kompensacji temperatury. Kompen‐ sacja temperatury jest wykonywana w czujniku. Temperatura: [Wył.] / [Ręcznie] / [Automa‐ tycznie] 8.1.8 n n n [Wył.] wyłącza ustawienie tempera‐ tury procesowej [Ręcznie] umożliwia ręczne wprowa‐ dzenie wartości temperatury proce‐ sowej, ma to sens tylko w przypadku stałych temperatur [Automatycznie] stosuje zmierzoną temperaturę procesową. Automa‐ tyczny pomiar temperatury za pomocą czujnika temperatury, np. Pt1000. W przypadku pH, CDP i fluorku w menu kompensacji tempera‐ tury można dokonać ustawienia na [WŁ.] lub [WYŁ.]. 8.1.7 Kwas nadoctowy Wielkość pomiarowa kwasu nadoctowego Wielkość pomiarowa kwasu nadoctowego jest mierzona za pomocą obu wejść czuj‐ nika mA. Kompensacja temperatury odbywa się w czujniku. Dodatkowo podłą‐ czony czujnik temperatury służy do wska‐ zania i rejestracji danych za pomocą rejestratora i może być wyprowadzany przy wyjściu mA za pomocą magistrali polowej lub serwera sieci. Nadtlenek wodoru Wielkość pomiarowa nadtlenku wodoru [mA] Wielkość pomiarowa nadtlenku wodoru jest mierzona przy użyciu jednego z dwóch wejść czujnika mA. Kompensacja temperatury odbywa się w czujniku. Dodatkowo podłączony czujnik tempera‐ tury służy do wskazania i rejestracji danych za pomocą rejestratora i może być wyprowadzany przy wyjściu mA za pomocą magistrali polowej lub serwera sieci. Zakres pomiarowy czujników Wybrać zakres pomiarowy. Zakres pomia‐ rowy jest oznaczony na tabliczce znamio‐ nowej czujnika. Nieprawidłowy zakres pomiarowy powoduje błędny pomiar. Temperatura Pomiar temperatury służy jedynie do celów informacyjnych i rejestracji, ale nie do kompensacji temperatury. Kompen‐ sacja temperatury jest wykonywana w czujniku. Zakres pomiarowy czujników Wybrać zakres pomiarowy. Zakres pomia‐ rowy jest oznaczony na tabliczce znamio‐ nowej czujnika. Nieprawidłowy zakres pomiarowy powoduje błędny pomiar. 63 Ustawianie wielkości pomiarowych 8.1.9 Przewodność [mA] 8.1.11 mA-Ogólne Wielkość pomiarowa przewodności [mA] Wielkość pomiarowa [mA-Ogólne] W przypadku wielkości pomiarowej prze‐ wodności [mA] wymagane jest zastoso‐ wanie przetwornika pomiarowego, np. przetwornik pomiarowy DMTa-przewod‐ ność. Czujnika przewodności nie można podłączyć bezpośrednio do regulatora. W przypadku wielkości pomiarowej [mA-Ogólne] można wybrać różne, wstępnie ustawione wielkości pomiarowe lub dowolnie edytować wielkość pomia‐ rową z jednostką miary. Pomiar tempera‐ tury nie może być stosowany do celów kompensacji, ponieważ wpływ pomiaru temperatury na wartość pomiarową nie jest znany. Zasadniczo ustawienia są wykonywane podobnie jak w przypadku innych wielkości pomiarowych regulatora. Regulator oczekuje znormalizowanego i skalibrowanego sygnału od podłączonego urządzenia Zakres pomiarowy: n Wybrać zakres pomiarowy zgodnie z zakresem pomiarowym stosowanego przetwornika pomiarowego. Niepra‐ widłowy zakres pomiarowy powoduje błędny pomiar. Temperatura: n Pomiar temperatury służy jedynie do celów informacyjnych i rejestracji, ale nie do kompensacji temperatury. Kompensacja temperatury jest wyko‐ nywana w przetworniku pomiarowym. 8.1.10 Temperatura [mA], (jako główna wielkość pomia‐ rowa) Wielkość pomiarowa temperatury [mA], (jako główna wielkość pomiarowa): W przypadku wielkości pomiarowej „Temperatura [mA]” wymagane jest zastosowanie przetwornika pomiarowego DMTa-temperatura lub przetwornika pomiarowego Pt100V1. Zakres pomia‐ rowy wynosi: 0 ... 100 °C. Czujnika tempe‐ ratury nie można podłączyć bezpośrednio do regulatora. 64 8.1.12 Specyfikacja wersji dwu‐ kanałowej Wersja dwukanałowa Jeżeli występuje drugi kanał pomiarowy (w zależności od kodu identyfikacyjnego, kanał 2), to ten drugi kanał pomiarowy można skonfigurować według opisu doty‐ czącego pierwszego kanału pomiaro‐ wego. Wersja dwukanałowa z dwoma identycz‐ nymi wielkościami pomiarowymi Jeżeli wielkości pomiarowe, wybrane dla kanału pomiarowego 1 i 2 są takie same, to w menu [Pomiar] pojawi się punkt menu: [Pomiar różnic]. Funkcja [Pomiar różnic] jest wyłączona fabrycznie. Funkcja [Pomiar różnic] może być aktywo‐ wana, a procedura obliczeniowa [K1-K2] może być wykonana. Wynik procedury obliczeniowej jest wyświetlany na wyświetlaczu głównym 2 po naciśnięciu przycisku lub . Po ponownym naciś‐ Ustawianie wielkości pomiarowych nięciu przycisku lub następuje powrót do wyświetlacza głównego 1. W menu [Wart. graniczne] można ustalić kry‐ teria wartości granicznych dla parametru [Pomiar różnic]. 65 Kalibracja 9 n Kalibracja Kwalifikacje użytkownika: osoba prze‐ szkolona, patrz Ä Rozdział 4.4 „Kwa‐ lifikacje użytkownika” na stronie 23 Ustawienia w punkcie [Kanał 2] W wersji 2-kanałowej regulator jest wyposażony w dwa kanały pomia‐ rowe. Te opisy dla punktu [Kanał 1] obowiązują odpowiednio również dla ustawień w punkcie [Kanał 2]. Sposób postępowania podczas ustawiania danego kanału jest identyczny, usta‐ wiane parametry mogą się jednak różnić. Ewentualne różnice zazna‐ czono i opisano odpowiednio w tekście. Wskaźnik stały ➨ Menu ➨ [ Kalibracja] ➨ lub lub Wskaźnik stały ➨ Kalibracja Proszę wybrać kanał Kanał 1 Kanał 2 Chlor pH [mV] A1606 Rys. 29: Proszę wybrać kanał CAL Cl Tolerancje wskazywania W przypadku czujników lub sygnałów wyjściowych przyrządów pomiaro‐ wych , które nie muszą być kalibro‐ wane lub dla których kalibracja odbywa się w czujniku/przyrządzie pomiarowym, należy wyregulować tolerancje wskazywania między czuj‐ nikiem lub przyrządem pomiarowym, a regulatorem. Informacje na ten temat można zaleźć w instrukcji obsługi czujnika lub przyrządu pomia‐ rowego. 66 Ostatnia kalibracja 2013-03-31 13:11:11 100 % Nachylenie Punkt zer. 4.00 mA Kalibrowanie nachylenia Kalibracja punktu zerowego A1039 Rys. 30: Wskazanie [Kalibracja] na przy‐ kładzie [Chlor] Kalibracja kanału pomiarowego 1 i kanału pomiarowego 2 Procesy kalibracji dla kanału pomiaro‐ wego 1 i kanału pomiarowego 2 są identyczne. Konieczna jest jednak oddzielna kalibracja każdego kanału pomiarowego Kalibracja 9.1 Kalibracja czujnika pH W celu zapewnienia wysokiej dokładności pomiaru, konieczne jest wyregulowanie czuj‐ nika pH w podanych odstępach czasowych. Takie odstępy między kalibracjami są w szczególności uzależnione od zakresu zastosowania czujnika pH oraz od wymaganej dokładności pomiaru oraz od odtwarzalności wyników. Odstępy między wymaganymi kalibracjami mogą wynosić od jednego dnia do kilku miesięcy. Wartości obowiązujące dla kalibracji Ocena Punkt zerowy Nachyl. Bardzo dobra -30 mV … +30 mV 56 mV/pH … 60 mV/pH Dobra -45 mV … +45 mV 56 mV/pH … 61 mV/pH Wystarczająca -60 mV … +60 mV 55 mV/pH … 62 mV/pH Jeżeli wykonywany jest pomiar wartości pH z wyrównaniem potencjałów należy ustawić metodę postępowania [Wyrówn.potencjałów] jako parametr przy wyborze wielkości pomiarowej. Kalibracja czujnika pH w przypadku funkcji: kompensacja pH do pomiaru chloru Konieczne jest przeprowadzenie najpierw kalibracji pomiaru pH, a następnie pomiaru chloru. W przypadku każdej kolejnej kalibracji pomiaru pH konieczna jest zawsze następująca po niej kalibracja pomiaru chloru. W przeciwnym wypadku pomiar chloru będzie niedokładny. 67 Kalibracja Wybór procesu kalibracji Przed pierwszą kalibracją należy wybrać proces kalibracji. Wybór pozostaje zapi‐ sany do momentu nowego wyboru pro‐ cesu. n n Kalibracja 2-punktowa: Taki proces kalibracji jest zalecany, ponieważ poddaje ocenie parametry czujnika: potencjał asymetrii, nachylenie i pręd‐ kość zadziałania. Dla kalibracji 2punktowej konieczne są 2 roztwory buforowe, np. pH 7 i pH 4, jeżeli późniejszy pomiar wykonywany jest w kwaśnym medium, bądź pH 7 i pH 10, jeżeli późniejszy pomiar wykonywany jest w alkalicznym medium. Odległość buforowa powinna wynosić co naj‐ mniej 2 stopnie pH. Kalibracja próbki (1-punktowa): Dostępne są tutaj dwie możliwości. Kalibracja próbki (1-punktowa) jest zalecana tylko warunkowo. Od czasu do czasu czujnik musi zostać spraw‐ dzony przy zastosowaniu kalibracji 2punktowej. – Czujnik pH pozostaje w medium pomiarowym i próbkę medium pomiarowego należy zmierzyć przy zastosowaniu zewnętrznego pomiaru porównawczego. Pomiar porównawczy musi być wykonany metodą elektrochemiczną. Przy zastosowaniu metody czerwieni fenolowej (fotometr) mogą wystę‐ pować odchylenia do ± 0,5 stopnia pH. – 68 Kalibracja z tylko jednym roz‐ tworem buforowym pH 7. Tutaj należy wyrównać tylko punkt zerowy. Nie jest wykonywana kontrola czujnika pod kątem odpowiedniego nachylenia. n Wprowadzenie danych: W tym pro‐ cesie kalibracji ustalane są najpierw za pomocą porównawczego przy‐ rządu pomiarowego parametry czuj‐ nika pH (asymetria i nachylenie) w normalnej temperaturze i należy je wprowadzić do regulatora. Kalibracja porównawcza nie może być starsza niż tydzień, ponieważ podczas dłuż‐ szego przechowywania parametry czujnika pH ulegają zmianie. Kalibracja Zależności temperatury roztworu buforo‐ wego Temperatura roztworu buforo‐ wego W przypadku temperatur w procesie, odbiegających od 25 °C, należy dopa‐ sować wartości pH roztworu buforo‐ wego. W tym celu, przed kalibracją, należy wprowadzić do regulatora war‐ tości referencyjne podane na butelce roztworu buforowego. Zależności temperatury roztworu buforowego Nieprawidłowo zdefiniowana tempera‐ tura roztworu buforowego może powodować błędną kalibrację. Każdy roztwór buforowy posiada różne zależności temperatury. W celu kompensacji tych zależności tempera‐ tury istnieją różne możliwości wyboru, aby regulator mógł prawidłowo prze‐ tworzyć temperaturę roztworu buforo‐ wego. – – Temperatura roztworu buforo‐ wego [Ręcznie]: Temperatura obu roztworów buforowych musi być jednakowa. Temperaturę roz‐ tworu buforowego należy wpro‐ wadzić w regulatorze w punkcie menu [Setup CAL]. Temperatura roztworu buforo‐ wego [Automatycznie]: Czujnik temperatury, podłączony do regu‐ latora, należy zanurzyć w roz‐ tworze buforowym razem z czuj‐ – nikiem pH. Należy odczekać odpowiednio długo, aż czujnik pH i czujnik temperatury osiągną temperaturę roztworu buforo‐ wego. Temperatura roztworu buforo‐ wego [Wył.]: to ustawienie nie jest zalecane. Należy zastosować inne ustawienie. Wyświetlana podczas kalibracji informacja o stabilności czujnika [wystarczaj.], [dobra] i [bar.dobra] wskazuje na siłę wahań sygnału czujnika podczas kali‐ bracji. Na początku kalibracji czas oczeki‐ wania na stabilizację wartości pomiarowej wynosi 30 sekund, w tym czasie oczeki‐ wania miga wskaźnik [Proszę czekać!]. W tym czasie oczekiwania nie można konty‐ nuować procesu kalibracji. Jeżeli czujnik pH jest zimny, np. < 10 °C, pozostaje on nieaktywny i należy odczekać kilka minut, aż sygnał czujnika ustabilizuje się. Regulator nie posiada żadnego ograni‐ czenia czasu oczekiwania. Rzeczywiste [Napięcie czujn.] wyświetla się w mV, dzięki czemu można rozpoznać naj‐ mniejsze wahania i przyporządkować wpływy, jak np. poruszanie kablem czuj‐ nika. Jeżeli sygnał czujnika jest niestabilny, zakłócany np. przez zewnętrzne wpływy lub kabel czujnika jest przerwany, bądź przyłącze koncentryczne jest wilgotne, kalibracja nie będzie możliwa. Należy usunąć usterkę i przerwany kabel. 69 Kalibracja Kalibrację można kontynuować, jeżeli wskaźnik sygnału osiągnie zakres [wystarczaj.] i tam pozostanie lub będzie się poruszał w kierunku [dobra], bądź [bar.dobra]. Zmiany sygnału w zakresie [wystarczaj.], [dobra] i [bar.dobra] są dopuszczalne. Szerokość pasma wahań sygnału w obrębie zakresów jest ustalona w nastę‐ pujący sposób: najpierw czas oczekiwania 30 sekund, następnie analiza sygnału czujnika – Wystarczająco: 0,5 mV/30s – Dobrze: 0,3 mV/30s – Bardzo dobrze: 0,1mV/30s n CAL pH Roztwór buforowy 1: Roztwór buforowy 2: Wartości kalibracji dla temp. 25 °C Nachylenie % nachylen. Asymetria Punkt zer. Przejąć za pomocą <CAL> A1019 Rys. 31: Wyświetlenie wyniku kalibracji CAL pH Jakość czujnika Asymetria w mV -60 -30 0 dobra 30 60 wystarczaj. dobra 55 56 57 58 59 60 61 62 Nachylenie w mV/pH Rys. 32: Wyświetla się po naciśnięciu przycisku 70 A1481 9.1.1 Wybór procesu kalibracji dla pH Do kalibracji regulatora dostępne są trzy procesy kalibracji: n n n 2-punktowa Próbka (1-punktowa) Wprowadzenie danych Kalibracja 9.1.2 Wybór procesu kalibracji 1. Wskaźnik stały ➨ ð Wyświetla się menu kalibracji, ewentualnie należy wybrać jeszcze [Kanał 1] lub [Kanał 2], w zależności od tego, na którym kanale pomiarowym działa pomiar pH. 2. CAL pH Prawidłowe działanie czujnika – – Nacisnąć przycisk – Proces kalibracji 2-punktowa Rozpozn.roztw.bufor. Produc.roztw.bufor. Wart.roztw.bufor.1 Wart.roztw.bufor. 2 Wartość wprow. ProMinent pH 7 pH 4 Temp.roztw.buforow. Wył. Kalibracja 2-punktowa czuj‐ nika pH (CAL) – Prawidłowy pomiar i dozowanie są zapewnione tylko, gdy czujniki działają bez zarzutu Przestrzegać instrukcji obsługi czujnika Zaleca się wykonanie kalibracji 2punktowej, która jest korzyst‐ niejsza od innych metod W celu kalibracji czujnik musi być wymontowany z czujnika prze‐ pływu i ponownie zamontowany. Uwzględnić wskazówki w instrukcji obsługi czujnika prze‐ pływu A1025 Rys. 33: Wybór procesu kalibracji ð Wyświetli się menu do wyboru procesu kalibracji. 3. Za pomocą przycisków strzałek wybrać żądany wpis menu i nacisnąć przycisk ð Pojawi się okno wprowadzania, w którym można wykonać usta‐ wienia niezbędne dla procesu 4. Za pomocą przycisków strzałek wybrać proces kalibracji i nacisnąć przycisk 5. Przejść dalej naciskając ð Teraz można rozpocząć wybrany proces kalibracji. 71 Kalibracja Ustalenie rozpoznania roztworu buforowego W przypadku kalibracji 2-punktowej dostępne są dwie możliwości rozpo‐ znawania roztworu buforowego. [Wartość wprow.]: w tym wypadku z 4 możliwych zestawów roztworów bufo‐ rowych należy wybrać dwa roztwory buforowe. Podczas wykonywania kali‐ bracji należy zachować wybraną kolejność, np. wartość roztworu bufo‐ rowego 1: pH 7 i wartość roztworu buforowego 2: pH 4: – – – – ProMinent® (pH 4; 7; 9; 10) NBS/DIN 19266 (pH 1; 4; 7; 9) DIN 19267 (pH 1;4; 7; 9; 13) Merck + Riedel® (pH 2; 4; 7; 9; 12) Zestawy roztworów buforowych posiadają różne wartości pH i zależ‐ ności temperatur, które są zapisane w regulatorze. Wartości pH dla różnych temperatur są również podane na zbiornikach z roztworami buforowymi. [Ręcznie]: w tym przypadku należy wprowadzić do regulatora wartość roztworu buforowego z przynależną temperaturą. – Wartości pH roztworu buforo‐ wego w przypadku temperatur odbiegających od 25°C, są podane w tabelce na etykietce butelki z roztworem buforowym. Wybrać odpowiedni roztwór buforowy. 72 CAL pH Proces kalibracji 2-punktowa Rozpozn.roztw.bufor. Produc.roztw.bufor. Wart.roztw.bufor.1 Wart.roztw.bufor. 2 Ręcznie ProMinent pH 7 pH 4 Temp.roztw.buforow. Temp.roztw.buforow. Ręcznie 25.0 °C Rys. 34: Przykład: Wskazanie w menu [Setup CAL] A1512 Kalibracja 3. Zanurzyć czujnik w zbiorniku tes‐ towym 1 z roztworem buforowym (np. o pH 7). Lekko poruszyć czujnik 4. Przejść dalej naciskając Zużyty roztwór buforowy Usunąć zużyty roztwór buforowy. Informacja: karta charakterystyki bez‐ pieczeństwa roztworu buforowego. ð Kalibracja trwa . [Miga komunikat Proszę czekać!]. Ważne wartości kalibracji CAL pH Ważna kalibracja: – – Kalibracja czujnika w roztw.bufor.1 Napięcie czujn. 0.1 mV Temp.roztw.buforow. 25.0 °C Stabilność Punkt zerowy -60 mV…+60 mV Nachylenie 55 mV/pH…62 mV/ pH wystarczaj. Do kalibracji potrzebne są dwa pojemniki testowe z roztworem buforowym. Wartości pH roztworów buforowych muszą różnić się o co najmniej 2 pH. Przy wymianie roztworu buforowego dokładnie prze‐ płukać czujnik wodą. 5. Przejść dalej naciskając 7. [Rozpozn.roztw.bufor.] np. [Ręcznie]: Nacisnąć przycisk i ustawić wartość roztworu buforo‐ wego dla roztworu buforowego 1 za pomocą czterech przycisków strzałek na wartość stosowanego roztworu buforowego. Potwierdzić wprowadzenie wartości przyciskiem 8. Wyjąć czujnik z roztworu buforo‐ wego, przepłukać go dokładnie wodą i osuszyć go ściereczką (nie pocierać, tylko dotykać) 9. Przejść dalej naciskając Rys. 35: Kalibracja czujnika pH (CAL) Przejść dalej naciskając 2. Przepłukać czujnik dokładnie wodą, a następnie osuszyć go ściereczką (nie pocierać, tylko dotykać) [wystarczaj. / dobra / bar.dobra] 6. A1016 1. Wskazywany jest zakres ð Czarna część poziomego słupka wskazuje ustalony zakres. 2-punktowa Dalej za pom. <CAL> A1017 Rys. 36: Wskazanie osiągniętej stabil‐ ności czujnika CAL pH Setup CAL Proces kalibracji bar.dobra Dalej za pom. <CAL> Wskaźnik stały ➨ Ostatnia kalibracja 2013-04-06 14:26:07 Nachylenie 56.64mV/pH Punkt zer. 7.00 pH dobra 73 Kalibracja 10. 11. Zanurzyć czujnik w zbiorniku tes‐ towym 2 z roztworem buforowym (np. o pH 4). Lekko poruszyć czujnik CAL pH Roztwór buforowy 1: Roztwór buforowy 2: Wartości kalibracji dla temp. 25 °C Nachylenie % nachylen. Asymetria Punkt zer. Przejść dalej naciskając ð Kalibracja trwa . [Miga komunikat Proszę czekać!]. Przejąć za pomocą <CAL> CAL pH Rys. 38: Wyświetlenie wyniku kalibracji Kalibracja czujnika w roztw.bufor.2 Napięcie czujn. 173 mV Temp.roztw.buforow. 25.0 °C Stabilność wystarczaj. dobra 16. Błąd kalibracji bar.dobra Dalej za pom. <CAL> A1018 Rys. 37: Wskazanie osiągniętej stabil‐ ności czujnika 12. Wskazywany jest zakres [wystarczaj. / dobra / bar.dobra] ð Czarna część poziomego słupka wskazuje ustalony zakres. 13. Przejść dalej naciskając 14. [Rozpozn.roztw.bufor.] [Ręcznie]: i ustawić war‐ Nacisnąć przycisk tość roztworu buforowego dla roz‐ tworu buforowego 2 za pomocą czterech przycisków strzałek na wartość stosowanego roztworu buforowego. Potwierdzić wprowa‐ dzenie wartości przyciskiem 15. Przejść dalej naciskając 74 A1019 Jeżeli wynik kalibracji znajduje się poza zdefiniowanymi grani‐ cami tolerancji, pojawia się komunikat o błędzie. W tym wypadku bieżąca kalibracja nie zostaje przejęta. Sprawdzić warunki kalibracji i usunąć błąd. Powtórzyć kali‐ brację. Przejąć wynik kalibracji do pamięci regulatora naciskając przycisk ð Regulator wyświetla ponownie wskaźnik stały i pracuje z wyni‐ kami kalibracji. Kalibracja 9.1.3 Kalibracja czujnika pH (CAL) z zewnętrzną próbką (1-punktowa) Zachowanie pomiarowe i regulacyjne regulatora podczas kalibracji Podczas kalibracji: Wyjścia nastawnika są dezaktywowane. Wyjątek: Jeżeli usta‐ wiono obciążenie podstawowe lub ręczną wielkość nastawczą. Pozostaje ona wów‐ czas aktywna. Wyjście wartości pomiarowej [Wyjście sygnału normalnego mA] zos‐ taje zachowane, zgodnie z ustawieniami w menu wyjścia mA. Po pomyślnej kalibracji / kontroli wszystkie funkcje nadzorujące, odnoszące się do wartości pomiarowej, zostają restartowane. Regulator przy pomyślnej kalibracji zapi‐ suje ustalone dane punktu zerowego i nachylenia. PORADA! Wadliwa funkcja czujnika i zmienne wartości pH w procesie Metoda kalibracji z zewnętrzną próbką ma klika wad w porównaniu do metody kali‐ bracji z roztworami buforowymi. W przypadku silnych wahań wartości pH w procesie wartość ta może się zmieniać w czasie pobrania próbki, oznaczenia próbki i wprowa‐ dzenia wartości pH w regulatorze. Skutkiem tego może być sytuacja, że wartość wprowadzona w regulatorze nie odpowiada aktualnej wartości pH w procesie. W wyniku dochodzi do liniowego przesunięcia wartości pH w całym zakresie pomia‐ rowym. Jeżeli czujnik pH nie będzie już reagował na zmiany wartości pH i wyprowadzał stale ten sam sygnał mV, nie będzie to rozpoznane podczas kalibracji z zewnętrzną próbką. W przypadku metody kalibracji z dwoma roztworami buforowymi (np. pH 7 i pH 4) brak rozpoznania zmian wartości pH przez czujnik pH jest zauważalny. Metoda kalibracji z zewnętrzną próbką powinna być stosowana w procesie tylko w przypadku trudno dostępnych czujników pH i zawsze jednakowej i bardzo równo‐ miernej wartości pH. Dodatkowo czujnik należy poddawać regularnej konserwacji lub wymianie. 75 Kalibracja Prawidłowe działanie czujnika Prawidłowy pomiar, regulacja i dozowanie są zapewnione tylko, gdy czujniki działają bez zarzutu Przestrzegać instrukcji obsługi czujnika – – Wartości obowiązujące dla kalibracji Ocena Punkt zerowy Nachylenie Bardzo dobra -30 mV … +30 mV 56 mV/pH … 60 mV/pH Dobra -45 mV … +45 mV 56 mV/pH … 61 mV/pH Wystarczająca -60 mV … +60 mV 55 mV/pH … 62 mV/pH Wskaźnik stały ➨ CAL pH Ostatnia kalibracja 2013-05-06 14:26:07 Punkt zer. Nachylenie Setup CAL Proces kalibracji Temp.roztw.buforow. Dalej za pom. <CAL> Próbka (1-punktowa) Ręcznie A1023 Rys. 39: Kalibracja czujnika pH (CAL) 1. Przejść dalej naciskając 2. Pobrać przy czujniku przepływu próbkę wody pomiarowej i określić wartość pH próbki przy zastosowaniu odpowiedniej metody (paski pomiarowe, ręczny przyrząd pomiarowy) 76 Kalibracja CAL pH 1) Pobrać próbkę 2) Ustalić wartość pH Wartość pH Zmiana za pom. <OK> Dalej za pom. <CAL> A1022 Rys. 40: Wskazówki robocze do określenia wartości pH metodą [Próbka] 3. Nacisnąć przycisk 4. Wprowadzić ustaloną wartość pH za pomocą przycisków strzałek do regulatora 5. Nacisnąć przycisk 6. Przejąć wartość pH naciskając przycisk ð Na wyświetlaczu wyświetlą się wszystkie wartości wyniku kalibracji. Błąd kalibracji Jeżeli wynik kalibracji znajduje się poza zdefiniowanymi granicami tolerancji, pojawia się komunikat o błędzie. W tym wypadku bieżąca kalibracja nie zostaje przejęta. Sprawdzić warunki kalibracji i usunąć błąd. Powtórzyć kalibrację. 7. Po naciśnięciu przycisku wyniki kalibracji zostają zapisane w pamięci regulatora ð Regulator wyświetla ponownie wskaźnik stały i pracuje z wynikami kalibracji. 77 Kalibracja 9.1.4 Kalibracja czujnika pH (CAL) za pomocą metody [Wprowadzenie danych] Wprowadzenie danych W przypadku metody kalibracji [Wprowadzenie danych] znane dane czujnika są wprowadzane do regulatora. Kalibracja za pomocą wprowadzania danych może być tylko tak dokładna i niezawodna, jak metoda, przy zastosowaniu której zostały usta‐ lone dane. Dane czujnika muszą zostać aktualnie ustalone. Im bardziej aktualne dane czujnika, tym bardziej niezawodna jest metoda kalibracji. Prawidłowe działanie czujnika – – Prawidłowy pomiar i dozowanie są zapewnione tylko, gdy czujniki działają bez zarzutu Przestrzegać instrukcji obsługi czujnika Zachowanie pomiarowe i regulacyjne regulatora podczas kalibracji Podczas kalibracji: Wyjścia nastawnika są dezaktywowane. Wyjątek: Jeżeli usta‐ wiono obciążenie podstawowe lub ręczną wielkość nastawczą. Pozostaje ona wów‐ czas aktywna. Wyjście wartości pomiarowej [Wyjście sygnału normalnego mA] zos‐ taje zachowane, zgodnie z ustawieniami w menu wyjścia mA. Po pomyślnej kalibracji / kontroli wszystkie funkcje nadzorujące, odnoszące się do wartości pomiarowej, zostają restartowane. Regulator przy pomyślnej kalibracji zapi‐ suje ustalone dane punktu zerowego i nachylenia. 78 Kalibracja Wartości obowiązujące dla kalibracji Ocena Punkt zerowy Nachylenie Bardzo dobra -30 mV … +30 mV 56 mV/pH … 60 mV/pH Dobra -45 mV … +45 mV 56 mV/pH … 60,5 mV/pH Wystarczająca -60 mV … +60 mV 55 mV/pH … 62 mV/pH Wskaźnik stały ➨ CAL pH Ostatnia kalibracja 2013-05-06 Punkt zer. 7.00 pH Nachylenie 59.16 mV/pH 16:47:32 Setup CAL Proces kalibracji Wprowadzenie danych Dalej za pom. <CAL> A1024 Rys. 41: Kalibracja czujnika pH (CAL) 1. Przejść dalej naciskając CAL pH Nachylenie w temp. 25.0 °C Asymetria w temp. 25.0 °C lub Punkt zer. w temp. 25.0 °C Dalej za pom. <CAL> 58.07 mV/pH -0.4 mV 6.88 pH A1026 Rys. 42: Wybór regulowanych parametrów 2. Za pomocą przycisków strzałek wybrać żądany wpis menu i nacisnąć przycisk ð Pojawia się okno wprowadzania. 3. Za pomocą przycisków strzałek należy wprowadzić wartości czujnika i nacisnąć przycisk 4. Przejść dalej naciskając 79 Kalibracja Błąd kalibracji Jeżeli wynik kalibracji znajduje się poza zdefiniowanymi granicami tolerancji, pojawia się komunikat o błędzie. W tym wypadku bieżąca kalibracja nie zostaje przejęta. Sprawdzić warunki kalibracji i usunąć błąd. Powtórzyć kalibrację. 5. Przejąć wynik kalibracji do pamięci regulatora naciskając przycisk ð Regulator wyświetla ponownie wskaźnik stały i pracuje z wynikami kalibracji. 80 Kalibracja 9.2 Kalibracja czujnika redoks 9.2.1 Do kalibracji regulatora dostępne są dwa procesy kalibracji: 1. Przejść dalej naciskając ð Teraz można rozpocząć wybrany proces kalibracji. Wybór procesu kalibracji w przypadku redoks Wybór procesu kalibracji n n 6. 9.2.2 1-punktowa (z roztworem buforowym) Wprowadzenie danych Wskaźnik stały ➨ Przesunięcie Ostatnia kalibracja Prawidłowe działanie czujnika – CAL ORP 0.0 mV 2013-04-11 13:26:11 – – Setup CAL Proces kalibracji 1-punktowa Wyrówn.potencjałów Nie Dalej za pom. <CAL> A1027 Kalibracja 1-punktowa czuj‐ nika redoks (CAL) Prawidłowy pomiar i dozowanie są zapewnione tylko, gdy czujniki działają bez zarzutu Przestrzegać instrukcji obsługi czujnika W celu kalibracji czujnik musi być wymontowany z czujnika prze‐ pływu i ponownie zamontowany. Uwzględnić wskazówki w instrukcji obsługi czujnika prze‐ pływu Rys. 43: Menu kalibracji [redoks] ð Wyświetla się menu kalibracji. 2. Za pomocą przycisku wybrać menu Setup lub rozpocząć bezpo‐ średnio kalibrację za pomocą Wybór procesu kalibracji 3. [Setup CAL]: Nacisnąć przycisk ð Wyświetli się menu do wyboru procesu kalibracji. 4. Za pomocą przycisków strzałek wybrać żądany wpis menu [Proces kalibracji] i nacisnąć przy‐ cisk Kalibracja czujnika redoks Nie można kalibrować czujnika redoks. Można ustalić wyłącznie odchylenie [PRZESUNIĘCIE] w wiel‐ kości ± 40 mV i przy jego wykorzys‐ taniu dokonać regulacji. Jeżeli czujnik redoks odbiega o ponad ± 40 mV od wielkości referencyjnej, należy go sprawdzić zgodnie z danymi w instrukcji obsługi czujnika. ð Pojawia się okno wprowa‐ dzania. 5. Za pomocą przycisków strzałek wybrać proces kalibracji i nacisnąć przycisk 81 Kalibracja Wskaźnik stały ➨ Zachowanie pomiarowe i regula‐ cyjne regulatora podczas kalibracji Podczas kalibracji: Wyjścia nastaw‐ nika są dezaktywowane. Wyjątek: Jeżeli ustawiono obciążenie podsta‐ wowe lub ręczną wielkość nastawczą. Pozostaje ona wówczas aktywna. Wyjście wartości pomiarowej [Wyjście sygnału normalnego mA] zostaje zachowane, zgodnie z usta‐ wieniami w menu wyjścia mA. Po pomyślnej kalibracji / kontroli wszystkie funkcje nadzorujące, odno‐ szące się do wartości pomiarowej, zostają restartowane. Regulator przy pomyślnej kalibracji zapisuje ustalone dane punktu zerowego i nachylenia. CAL ORP Przesunięcie Ostatnia kalibracja 0.0 mV 2013-04-11 13:26:11 Setup CAL Proces kalibracji 1-punktowa Wyrówn.potencjałów Nie Dalej za pom. <CAL> A1027 Rys. 44: Kalibracja 1-punktowa czujnika redoks (CAL) 1. Przejść dalej naciskając CAL ORP Zanurzyć czujnik w roztworze buforowym Zużyty roztwór buforowy Usunąć zużyty roztwór buforowy. Informacja: karta charakterystyki bez‐ pieczeństwa roztworu buforowego. Do kalibracji potrzebny jest pojemnik tes‐ towy z roztworem buforowym. Dalej za pom. <CAL> A1028 Rys. 45: Kalibracja 1-punktowa czujnika redoks (CAL) 2. Wykonać polecenia i przejść dalej za pomocą ð Kalibracja trwa . [Miga komunikat Proszę czekać!]. 82 Kalibracja 9.2.3 CAL ORP Kalibracja czujnika w roztw.bufor. Napięcie czujn. 0.1 mV Stabilność wystarczaj. dobra Prawidłowe działanie czujnika bar.dobra Dalej za pom. <CAL> – A1029 Rys. 46: Wskazanie osiągniętej stabil‐ ności czujnika 3. – – Wskazywany jest zakres [wystarczaj. / dobra / bar.dobra] ð Czarna część poziomego słupka wskazuje ustalony zakres. 4. Kalibracja danych czujnika redoks (CAL) Prawidłowy pomiar i dozowanie są zapewnione tylko, gdy czujniki działają bez zarzutu Przestrzegać instrukcji obsługi czujnika W celu kalibracji czujnik musi być wymontowany z czujnika prze‐ pływu i ponownie zamontowany. Uwzględnić wskazówki w instrukcji obsługi czujnika prze‐ pływu Przejść dalej naciskając Kalibracja czujnika redoks CAL ORP Wart.roztw.bufor. Przesunięcie Przejąć za pomocą <CAL> 165 mV 0.0 mV A1030 Rys. 47: Dopasowanie wartości roztworu buforowego 5. Nacisnąć przycisk i przy pomocy czterech przycisków strzałek ustawić wartość mV stosowanego roztworu buforowego 6. Nacisnąć przycisk 7. Po naciśnięciu przycisku wyniki kalibracji zostają zapisane w pamięci regulatora Nie można kalibrować czujnika redoks. Można ustalić wyłącznie odchylenie „PRZESUNIĘCIE” w wiel‐ kości ± 40 mV i przy jego wykorzys‐ taniu dokonać regulacji. Jeżeli czujnik redoks odbiega o ponad ± 40 mV od wielkości referencyjnej, należy go sprawdzić zgodnie z danymi w instrukcji obsługi czujnika. ð Regulator pracuje z wynikami kalibracji. 83 Kalibracja Wskaźnik stały ➨ Zachowanie pomiarowe i regula‐ cyjne regulatora podczas kalibracji Podczas kalibracji: Wyjścia nastaw‐ nika są dezaktywowane. Wyjątek: Jeżeli ustawiono obciążenie podsta‐ wowe lub ręczną wielkość nastawczą. Pozostaje ona wówczas aktywna. Wyjście wartości pomiarowej [Wyjście sygnału normalnego mA] zostaje zachowane, zgodnie z usta‐ wieniami w menu wyjścia mA. Po pomyślnej kalibracji / kontroli wszystkie funkcje nadzorujące, odno‐ szące się do wartości pomiarowej, zostają restartowane. Regulator przy pomyślnej kalibracji zapisuje ustalone dane punktu zerowego i nachylenia. CAL ORP Przesunięcie Ostatnia kalibracja 0.0 mV 21.05.2013 14:59:56 Setup CAL Proces kalibracji Wprow.danych przes. Dalej za pom. <CAL> A1032 Rys. 48: Kalibracja wprowadzania danych czujnika redoks (CAL) 1. Przejść dalej naciskając CAL ORP Przesunięcie 0.1 mV Przejąć za pomocą <CAL> A1033 Rys. 49: [Dopasować Przesunięc.] 2. Nacisnąć przycisk i przy pomocy czterech przycisków strzałek ustawić wartość mV 3. Nacisnąć przycisk 4. wyniki Po naciśnięciu przycisku kalibracji zostają zapisane w pamięci regulatora ð Regulator pracuje z wynikami kalibracji. 84 Kalibracja 9.3 Kalibracja czujnika fluorku 9.3.1 9.3.2 Wybór procesu kalibracji w przypadku fluorku Prawidłowe działanie czujnika Do kalibracji regulatora dostępne są dwa procesy kalibracji: n n – 1-punktowa 2-punktowa – Wybór procesu kalibracji 1. – Wskaźnik stały ➨ CAL F1 ppm = 185.0 mV Nachylenie -59.16 mV/dec 100 % – 16:51:18 2011-11-11 11:11:11 2011-11-11 Kalibracja jednopunktowa Kalibracja dwupunktowa A1037 Rys. 50: Menu kalibracji [Fluorek] ð Wyświetla się menu kalibracji. 2. Kalibracja 2-punktowa czuj‐ nika fluorku (CAL) Prawidłowy pomiar i dozowanie są zapewnione tylko, gdy czujniki działają bez zarzutu Przestrzegać instrukcji obsługi czujnika Zaleca się wykonanie kalibracji 2punktowej, która jest korzyst‐ niejsza od innych metod W celu kalibracji czujnik musi być wymontowany z czujnika prze‐ pływu i ponownie zamontowany. Uwzględnić wskazówki w instrukcji obsługi czujnika prze‐ pływu Materiał wymagany do kalibracji czujników fluorku: n Dwa zbiorniki testowe z roztworem kalibracyjnym Za pomocą przycisków strzałek wybrać żądany punkt menu. Nacisnąć przycisk ð Teraz można rozpocząć wybrany proces kalibracji. 85 Kalibracja Zachowanie pomiarowe i regula‐ cyjne regulatora podczas kalibracji Podczas kalibracji: Wyjścia nastaw‐ nika są dezaktywowane. Wyjątek: Jeżeli ustawiono obciążenie podsta‐ wowe lub ręczną wielkość nastawczą. Pozostaje ona wówczas aktywna. Wyjście wartości pomiarowej [Wyjście sygnału normalnego mA] zostaje zachowane, zgodnie z usta‐ wieniami w menu wyjścia mA. Po pomyślnej kalibracji / kontroli wszystkie funkcje nadzorujące, odno‐ szące się do wartości pomiarowej, zostają restartowane. Regulator przy pomyślnej kalibracji zapisuje ustalone dane punktu zerowego i nachylenia. Zużyty roztwór kalibracyjny 1. W trybie wskaźnika stałego nacisnąć przycisk . 2. Przy pomocy przycisków strzałek wybrać punkt [Kalibracja dwupunktowa] 3. Przejść dalej naciskając CAL F- Kalibracja dwupunktowa Zanurzyć czujnik w roztworze buforowym 1 Wartość czujnika 2.50 ppm Napięcie czujn. 161.4 mV Start za pom. <CAL> A1038 Rys. 51: Kalibracja czujnika fluorku (CAL) 4. Zanurzyć czujnik w zbiorniku tes‐ towym 1 z roztworem kalibra‐ cyjnym. Lekko poruszyć czujnik 5. Przejść dalej naciskając Usunąć zużyty roztwór kalibracyjny. Informacja: karta charakterystyki bez‐ pieczeństwa roztworu kalibracyjnego. ð [Kalibracja trwa] . CAL FKalibracja dwupunktowa Do kalibracji potrzebne są dwa pojemniki testowe z roztworem kalibracyjnym. Zawartość fluorku w roztworach kalibra‐ cyjnych musi się różnić o co najmniej 0,5 ppm F-. Podczas wymiany roztworu kali‐ bracyjnego czujnik należy dokładnie prze‐ płukać wodą niezawierającą fluorku. Wartość czujnika 2.50 ppm Zmiana za pom. <OK> Dalej za pom. <CAL> A1040 Rys. 52: Kalibracja czujnika fluorku (CAL) 86 6. Przejść dalej za pomocą , by zmienić wartość ppm lub za pomocą , by kontynuować kali‐ brację 7. Przejść dalej naciskając Kalibracja CAL F- 9.3.3 Kalibracja dwupunktowa Zanurzyć czujnik w roztworze buforowym 2 Wartość czujnika 4.88 ppm Napięcie czujn. Prawidłowe działanie czujnika 144.2 mV – Start za pom. <CAL> – A1041 Rys. 53: Kalibracja czujnika fluorku (CAL) 8. Zanurzyć czujnik w zbiorniku tes‐ towym 2 z roztworem kalibra‐ cyjnym. Lekko poruszyć czujnik 9. Przejść dalej naciskając ð [Kalibracja trwa] – – . 10. Przejść dalej naciskając , by dopasować wartość ppm lub nacis‐ kając , by kontynuować kalibrację 11. Przejść dalej naciskając 12. Przejąć wynik kalibracji do pamięci regulatora naciskając przycisk ð Regulator wyświetla ponownie wskaźnik stały i pracuje z wyni‐ kami kalibracji. Kalibracja 1-punktowa czuj‐ nika fluorku (CAL) Prawidłowy pomiar i dozowanie są zapewnione tylko, gdy czujniki działają bez zarzutu Przestrzegać instrukcji obsługi czujnika Zaleca się wykonanie kalibracji 2punktowej, która jest korzyst‐ niejsza od innych metod W celu kalibracji czujnik musi być wymontowany z czujnika prze‐ pływu i ponownie zamontowany. Uwzględnić wskazówki w instrukcji obsługi czujnika prze‐ pływu Materiał wymagany do kalibracji czujników fluorku: n Jeden zbiornik testowy z roztworem kalibracyjnym Błąd kalibracji Jeżeli wynik kalibracji znaj‐ duje się poza zdefiniowa‐ nymi granicami tolerancji, pojawia się komunikat o błędzie. W tym wypadku bieżąca kalibracja nie zos‐ taje przejęta. Sprawdzić warunki kali‐ bracji i usunąć błąd. Powtórzyć kalibrację. 87 Kalibracja Zachowanie pomiarowe i regula‐ cyjne regulatora podczas kalibracji Podczas kalibracji: Wyjścia nastaw‐ nika są dezaktywowane. Wyjątek: Jeżeli ustawiono obciążenie podsta‐ wowe lub ręczną wielkość nastawczą. Pozostaje ona wówczas aktywna. Wyjście wartości pomiarowej [Wyjście sygnału normalnego mA] zostaje zachowane, zgodnie z usta‐ wieniami w menu wyjścia mA. Po pomyślnej kalibracji / kontroli wszystkie funkcje nadzorujące, odno‐ szące się do wartości pomiarowej, zostają restartowane. Regulator przy pomyślnej kalibracji zapisuje ustalone dane punktu zerowego i nachylenia. Zużyty roztwór kalibracyjny 1. W trybie wskaźnika stałego nacisnąć przycisk . 2. Przy pomocy przycisków strzałek wybrać punkt [Kalibracja jednopunktowa] 3. Przejść dalej naciskając CAL F- Kalibracja jednopunktowa Zanurzyć czujnik w roztworze buforowym Wartość czujnika 2.50 ppm Napięcie czujn. 161.4 mV Start za pom. <CAL> A1042 Rys. 54: Kalibracja czujnika fluorku (CAL) 4. Zanurzyć czujnik w zbiorniku tes‐ towym 1 z roztworem kalibra‐ cyjnym. Lekko poruszyć czujnik 5. Przejść dalej naciskając Usunąć zużyty roztwór kalibracyjny. Informacja: karta charakterystyki bez‐ pieczeństwa roztworu kalibracyjnego. ð [Kalibracja trwa] . CAL FKalibracja jednopunktowa Do kalibracji potrzebny jest pojemnik tes‐ towy z roztworem kalibracyjnym. Wartość czujnika 2.50 ppm Zmiana za pom. <OK> Dalej za pom. <CAL> A1043 Rys. 55: Kalibracja czujnika fluorku (CAL) 88 6. Przejść dalej za pomocą , by zmienić wartość ppm lub za pomocą , by kontynuować kali‐ brację 7. Przejść dalej naciskając Kalibracja 8. Przejąć wynik kalibracji do pamięci regulatora naciskając przycisk ð Regulator wyświetla ponownie wskaźnik stały i pracuje z wyni‐ kami kalibracji. Błąd kalibracji Jeżeli wynik kalibracji znaj‐ duje się poza zdefiniowa‐ nymi granicami tolerancji, pojawia się komunikat o błędzie. W tym wypadku bieżąca kalibracja nie zos‐ taje przejęta. Sprawdzić warunki kali‐ bracji i usunąć błąd. Powtórzyć kalibrację. 9.4 Kalibracja czujników ampe‐ rometrycznych Kalibracja czujników amperome‐ trycznych Sposób postępowania podczas kali‐ bracji czujników amperometrycznych jest taki sam dla wszystkich ampero‐ metrycznych wielkości pomiarowych. Sposób postępowania podczas kali‐ bracji amperometrycznych wielkości pomiarowych jest opisany na przykła‐ dzie wielkości pomiarowej chloru [Cl ]. Wszystkie pozostałe wielkości pomia‐ rowe wymagają takiego samego spo‐ sobu postępowania jak wielkość pomiarowa chlor [Cl ]. Następujące wielkości pomiarowe mogą być kalibrowane w opisany poniżej sposób: – – – – – – – Chlor Ditlen.chloru Brom Chloryt Ozon Kwas nadoctowy (PES) H2O2 89 Kalibracja Wybór procesu kalibracji Kalibracja w połączeniu pH i chloru Konieczne jest przeprowadzenie naj‐ pierw kalibracji pomiaru pH, a następnie pomiaru chloru. W przy‐ padku każdej kolejnej kalibracji pomiaru pH konieczna jest zawsze następująca po niej kalibracja pomiaru chloru. W przeciwnym wypadku pomiar chloru będzie niedo‐ kładny. 1. Wskaźnik stały ➨ CAL Cl Ostatnia kalibracja 2013-03-31 13:11:11 100 % Nachylenie Punkt zer. 4.00 mA Kalibrowanie nachylenia Kalibracja punktu zerowego A1039 Rys. 56: Menu kalibracji [Chlor] 9.4.1 Wybór procesu kalibracji w przypadku amperometrycz‐ nych wielkości pomiarowych Do kalibracji regulatora dostępne są dwa procesy kalibracji: n n 90 Kalibrowanie nachylenia Kalibracja punktu zerowego ð Wyświetla się menu kalibracji. 2. Za pomocą przycisków strzałek wybrać żądany punkt menu. Nacisnąć przycisk ð Teraz można rozpocząć wybrany proces kalibracji. Kalibracja 9.4.2 Kalibrowanie nachylenia PRZESTROGA! Prawidłowe działanie czujnika / czas rozruchu Uszkodzenie produktu i jego oto‐ czenia – – – – – – Prawidłowy pomiar i dozowanie są zapewnione tylko, gdy czujniki działają bez zarzutu Należy uwzględnić instrukcję obsługi czujnika Uwzględnić instrukcje obsługi wbudowanej armatury i innych zastosowanych komponentów Należy koniecznie przestrzegać czasów rozruchu czujników Czasy rozruchu należy uwz‐ ględnić podczas planowania uru‐ chomienia Rozruch czujnika może trwać nawet cały dzień roboczy Zachowanie pomiarowe i regula‐ cyjne regulatora podczas kalibracji Podczas kalibracji: Wyjścia nastaw‐ nika są dezaktywowane. Wyjątek: Jeżeli ustawiono obciążenie podsta‐ wowe lub ręczną wielkość nastawczą. Pozostaje ona wówczas aktywna. Wyjście wartości pomiarowej [Wyjście sygnału normalnego mA] zostaje zachowane, zgodnie z usta‐ wieniami w menu wyjścia mA. Po pomyślnej kalibracji / kontroli wszystkie funkcje nadzorujące, odno‐ szące się do wartości pomiarowej, zostają restartowane. Regulator przy pomyślnej kalibracji zapisuje ustalone dane punktu zerowego i nachylenia. Jako wartość referencyjna proponowana jest wartość pomiarowa zachowana pod‐ czas uruchomienia kalibracji. Wartość referencyjną można ustawić za pomocą przycisków strzałek. Kalibracja jest moż‐ liwa tylko, jeśli wartość referencyjna wynosi ≥ 2 % zakresu pomiarowego czuj‐ nika. 91 Kalibracja PORADA! Wymagania odnośnie prawidłowego kalibrowania nachylenia czujnika – Stosowana jest metoda referen‐ cyjna, wymagana w zależności od stosowanego dozowanego medium (np. dla wolnego chloru DPD 1) – Uwzględniono czas rozruchu czujnika, należy przestrzegać instrukcji obsługi czujnika – występuje dopuszczalny i stały przepływ przez czujnik przepływu – Temperatura czujnika i wody pomiarowej wyrównana – stała wartość pH dostępna w dopuszczalnym obszarze Wodę pomiarową pobrać bezpośrednio w miejscu pomiaru i ustalić zawartość dozo‐ wanych mediów w wodzie w [ppm] przy zastosowaniu odpowiedniej metody refe‐ rencyjnej (np. DPD, miareczkowanie, itp.). Wprowadzić tę wartość w regulatorze w następujący sposób: 1. W trybie wskaźnika stałego nacisnąć przycisk . 2. Przy pomocy przycisków strzałek wybrać punkt [Kalibracja nachylenia] 3. Przejść dalej naciskając CAL Cl Aktualne wartości pomiarowe czujnika Stężenie Prąd czujnika Materiał wymagany do kalibracji czujników amperometrycznych: n Metoda referencyjna, odpowiednia dla danej wielkości pomiarowej 1) Poczekać na ustabil.się wart.pom. 2) Pobrać próbkę i kontyn.za pom.<CAL> A1044 Rys. 57: Wartość referencyjna-kalibracja wyświetla aktualne wartości czujnika 4. Przejść dalej naciskając CAL Cl Ustalić wartość referencyjną Wart.pom.podczas pobierania próbki Zmiana za pom. <OK> Dalej za pom. <CAL> A1045 Rys. 58: Wartość referencyjna-kalibracja, tutaj wartość czujnika zostaje zachowana; teraz pobrać próbkę i zmierzyć np. przy zastosowaniu metody DPD 92 Kalibracja 5. Przejść dalej naciskając , by dopasować wartość ppm lub nacis‐ kając , by kontynuować kalibrację Dopuszczalny zakres kalibracji wynosi od 20 ... 300 % wartości zna‐ mionowej czujnika. CAL Cl Kalibracja pomyślna Przykład dla mniejszego nachylenia: Blokada membrany czujnika powo‐ duje mniejsze nachylenie (mniejsze nachylenie = niższa wrażliwość czuj‐ nika) Nachylenie Punkt zer. Dalej za pom. <CAL> A1047 Rys. 59: Wartość referencyjna-kalibracja 6. Przejąć wynik kalibracji do pamięci regulatora naciskając przycisk ð Regulator wyświetla ponownie wskaźnik stały i pracuje z wyni‐ kami kalibracji. Błąd kalibracji Jeżeli wynik kalibracji znaj‐ duje się poza zdefiniowa‐ nymi granicami tolerancji, pojawia się komunikat o błędzie. W tym wypadku bieżąca kalibracja nie zos‐ taje przejęta. Sprawdzić warunki kali‐ bracji i usunąć błąd. Powtórzyć kalibrację. Dopuszczalny zakres kalibracji Przykład dla większego nachylenia: Środki powierzchniowo-czynne powo‐ dują, że membrana czujnika jest bar‐ dziej przepuszczalna, a tym samym wpływają na zwiększenie nachylenia (większe nachylenie = większa wrażli‐ wość czujnika) 9.4.3 Kalibracja punktu zerowego Konieczność kalibracji punktu zerowego Kalibracja punktu zerowego nie jest zasadniczo konieczna. Kalibracja punktu zerowego jest konieczna, tylko jeśli czujnik jest eksploatowany w dolnej granicy zakresu pomiarowego lub stosowany jest wariant czujnika 0,5 ppm. 93 Kalibracja PRZESTROGA! Prawidłowe działanie czujnika / czas rozruchu Uszkodzenie produktu i jego oto‐ czenia – – – – – – Prawidłowy pomiar i dozowanie są zapewnione tylko, gdy czujniki działają bez zarzutu Należy uwzględnić instrukcję obsługi czujnika Uwzględnić instrukcje obsługi wbudowanej armatury i innych zastosowanych komponentów Należy koniecznie przestrzegać czasów rozruchu czujników Czasy rozruchu należy uwz‐ ględnić podczas planowania uru‐ chomienia Rozruch czujnika może trwać nawet cały dzień roboczy Zachowanie pomiarowe i regula‐ cyjne regulatora podczas kalibracji Podczas kalibracji: Wyjścia nastaw‐ nika są dezaktywowane. Wyjątek: Jeżeli ustawiono obciążenie podsta‐ wowe lub ręczną wielkość nastawczą. Pozostaje ona wówczas aktywna. Wyjście wartości pomiarowej [Wyjście sygnału normalnego mA] zostaje zachowane, zgodnie z usta‐ wieniami w menu wyjścia mA. Po pomyślnej kalibracji / kontroli wszystkie funkcje nadzorujące, odno‐ szące się do wartości pomiarowej, zostają restartowane. Regulator przy pomyślnej kalibracji zapisuje ustalone dane punktu zerowego i nachylenia. 94 PORADA! Wymagania odnośnie prawidłowej kalibracji punktu zerowego – Czas rozruchu czujnika został uwzględniony – występuje dopuszczalny i stały przepływ przez czujnik przepływu – Temperatura czujnika i wody pomiarowej wyrównana – stała wartość pH dostępna w dopuszczalnym obszarze Kalibracja 1. W trybie wskaźnika stałego nacisnąć przycisk . 2. Przy pomocy przycisków strzałek wybrać [punkt zer.] 3. Przejść dalej naciskając Błąd kalibracji CAL Cl Punkt zer. Jeżeli wynik kalibracji znaj‐ duje się poza zdefiniowa‐ nymi granicami tolerancji, pojawia się komunikat o błędzie. W tym wypadku bieżąca kalibracja nie zos‐ taje przejęta. Sprawdzić warunki kali‐ bracji i usunąć błąd. Powtórzyć kalibrację. Zakres Przejąć za pomocą <CAL> A1046 Rys. 60: Kalibracja punktu zerowego 4. Przejść dalej naciskając CAL Cl Kalibracja pomyślna Nachylenie Punkt zer. Dalej za pom. <CAL> A1048 Rys. 61: Kalibracja punktu zerowego 5. Przejąć wynik kalibracji do pamięci regulatora naciskając przycisk ð Regulator wyświetla ponownie wskaźnik stały i pracuje z wyni‐ kami kalibracji. 95 Kalibracja 9.5 Kalibracja czujnika tlenu Jeżeli wartość mieści się w zakresie zadanym, odstępy między kalibracjami można wydłużyć. Procedurę tą należy powtarzać raz w miesiącu, by na podstawie wyników ustalić optymalne odstępy między kali‐ bracjami dla danego zastoso‐ wania. Ustalanie odstępów między kalibracjami Odstępy między kalibracjami są ściśle uzależnione od: n n zastosowania formy montażu czujnika Jeżeli jest kalibrowany czujnik, który jest używany w specjalnym zastosowaniu i/lub w specjalnej formie montażu, odstępy między kalibracjami można określić przy użyciu następującej metody. Sprawdzić czujnik, np. po upływie jednego miesiąca od uruchomienia: Wytyczne producenta czujnika dotyczące kali‐ bracji Podczas ustalania odstępów między kalibra‐ cjami uwzględnić również instrukcję obsługi czujnika, mogą wyniknąć dodatkowe i/lub inne odstępy między kalibracjami. 1. Wyjąć czujnik z medium 2. Wyczyścić czujnik z zewnątrz wil‐ gotną ściereczką 3. Następnie osuszyć ostrożnie mem‐ branę czujnika, np. papierowym ręcznikiem 4. Po upływie 20 minut zmierzyć wskaźnik nasycenia tlenem w powietrzu 9.5.1 Chronić czujnik przed wpływem czynników zewnętrznych, takich jak światło słoneczne i wiatr Do kalibracji regulatora dostępne są trzy procesy kalibracji: 5. ð W zależności od wyniku podjąć decyzję: Czujnik amperometryczny: Jeżeli zmierzona wartość nie wynosi 102 ± 2 %SAT, należy skalibrować czujnik. 96 n n n Wybór procesu kalibracji dla wielkości pomiarowej O2 Automatycznie Wartość O2 Punkt zerowy Kalibracja 9.5.2 Wybór procesu kalibracji 1. Wskaźnik stały ➨ CAL O2 Punkt zer. Nachylenie PRZESTROGA! 2011-11-11 2011-11-11 Automatycznie Wartość O2 Punkt zer. Prawidłowe działanie czujnika / czas rozruchu Uszkodzenie produktu i jego oto‐ czenia – A1049 Rys. 62: Menu kalibracji [O2] ð Wyświetla się menu kalibracji. 2. Automatyczna kalibracja dla wielkości pomiarowej O2 Za pomocą przycisków strzałek wybrać żądany punkt menu. Nacisnąć przycisk ð Teraz można rozpocząć wybrany proces kalibracji. – – – – – Prawidłowy pomiar i dozowanie są zapewnione tylko, gdy czujniki działają bez zarzutu Należy uwzględnić instrukcję obsługi czujnika Uwzględnić instrukcje obsługi wbudowanej armatury i innych zastosowanych komponentów Należy koniecznie przestrzegać czasów rozruchu czujników Czasy rozruchu należy uwz‐ ględnić podczas planowania uru‐ chomienia Rozruch czujnika może trwać nawet cały dzień roboczy 97 Kalibracja Zachowanie pomiarowe i regula‐ cyjne regulatora podczas kalibracji Podczas kalibracji: Wyjścia nastaw‐ nika są dezaktywowane. Wyjątek: Jeżeli ustawiono obciążenie podsta‐ wowe lub ręczną wielkość nastawczą. Pozostaje ona wówczas aktywna. Wyjście wartości pomiarowej [Wyjście sygnału normalnego mA] zostaje zachowane, zgodnie z usta‐ wieniami w menu wyjścia mA. Po pomyślnej kalibracji / kontroli wszystkie funkcje nadzorujące, odno‐ szące się do wartości pomiarowej, zostają restartowane. Regulator przy pomyślnej kalibracji zapisuje ustalone dane punktu zerowego i nachylenia. 1. W trybie wskaźnika stałego nacisnąć przycisk . 2. Przy pomocy przycisków strzałek wybrać punkt [Automatyczny] 3. Przejść dalej naciskając CAL O2 Temperatura wody Stężenie O2 Temper.powietrza Ciśn.powietrza Wysokość n.p.m. Wilgotność wzgl. Zawartość soli w wodzie Dalej za pom. <CAL> A1074 Rys. 63: Automatyczna kalibracja dla wiel‐ kości pomiarowej O2 4. Przejść dalej naciskając , by dopasować wartość lub naciskając , by kontynuować kalibrację CAL O2 Czujnik do góry Minimalny czas oczekiwania 5 min. Czas: XX.XX min Dalej za pom. <CAL> A1075 Rys. 64: Automatyczna kalibracja dla wiel‐ kości pomiarowej O2 5. Trzymać czujnik O2 do góry w powietrzu otoczenia. ð Kalibracja jest wykonywana. Wyświetla się czas, który upłynął. Minimalny czas oczeki‐ wania dla prawidłowej kalibracji wynosi 5 minut 98 Kalibracja 6. Po naciśnięciu przycisku wyniki kalibracji zostają zapisane w pamięci regulatora ð Regulator wyświetla ponownie wskaźnik stały i pracuje z wyni‐ kami kalibracji. Błąd kalibracji Jeżeli wynik kalibracji znaj‐ duje się poza zdefiniowa‐ nymi granicami tolerancji, pojawia się komunikat o błędzie. W tym wypadku bieżąca kalibracja nie zos‐ taje przejęta. Sprawdzić warunki kali‐ bracji i usunąć błąd. Powtórzyć kalibrację. 9.5.3 Kalibracja punktu zerowego dla wielkości pomiarowej O2 PRZESTROGA! Prawidłowe działanie czujnika / czas rozruchu Uszkodzenie produktu i jego oto‐ czenia – – – – – – Prawidłowy pomiar i dozowanie są zapewnione tylko, gdy czujniki działają bez zarzutu Należy uwzględnić instrukcję obsługi czujnika Uwzględnić instrukcje obsługi wbudowanej armatury i innych zastosowanych komponentów Należy koniecznie przestrzegać czasów rozruchu czujników Czasy rozruchu należy uwz‐ ględnić podczas planowania uru‐ chomienia Rozruch czujnika może trwać nawet cały dzień roboczy 99 Kalibracja Zachowanie pomiarowe i regula‐ cyjne regulatora podczas kalibracji Podczas kalibracji: Wyjścia nastaw‐ nika są dezaktywowane. Wyjątek: Jeżeli ustawiono obciążenie podsta‐ wowe lub ręczną wielkość nastawczą. Pozostaje ona wówczas aktywna. Wyjście wartości pomiarowej [Wyjście sygnału normalnego mA] zostaje zachowane, zgodnie z usta‐ wieniami w menu wyjścia mA. Po pomyślnej kalibracji / kontroli wszystkie funkcje nadzorujące, odno‐ szące się do wartości pomiarowej, zostają restartowane. Regulator przy pomyślnej kalibracji zapisuje ustalone dane punktu zerowego i nachylenia. 1. W trybie wskaźnika stałego nacisnąć przycisk . 2. Przy pomocy przycisków strzałek wybrać [Punkt zer.] 3. Przejść dalej naciskając CAL O2 Temperatura wody Stężenie O2 Temper.powietrza Ciśn.powietrza Wysokość n.p.m. Wilgotność wzgl. Zawartość soli w wodzie Dalej za pom. <CAL> A1074 Rys. 65: Kalibracja punktu zerowego dla wielkości pomiarowej O2 4. Przejść dalej naciskając , by dopasować wartość lub naciskając , by kontynuować kalibrację CAL O2 Punkt zer. Zakres Przejąć za pomocą <CAL> A1079 Rys. 66: Kalibracja punktu zerowego dla wielkości pomiarowej O2 5. 100 Przejść dalej naciskając Kalibracja 9.5.4 CAL O2 Kalibracja pomyślna Nachylenie Punkt zer. PRZESTROGA! Dalej za pom. <CAL> A1080 Rys. 67: Kalibracja punktu zerowego dla wielkości pomiarowej O2 6. Kalibracja wartości O2 dla wielkości pomiarowej O2 Po naciśnięciu przycisku wyniki kalibracji zostają zapisane w pamięci regulatora ð Regulator wyświetla ponownie wskaźnik stały i pracuje z wyni‐ kami kalibracji. Regulator wyświetla ponownie wskaźnik stały i pracuje z wyni‐ kami kalibracji. Błąd kalibracji Jeżeli wynik kalibracji znaj‐ duje się poza zdefiniowa‐ nymi granicami tolerancji, pojawia się komunikat o błędzie. W tym wypadku bieżąca kalibracja nie zos‐ taje przejęta. Prawidłowe działanie czujnika / czas rozruchu Uszkodzenie produktu i jego oto‐ czenia – – – – – – Prawidłowy pomiar i dozowanie są zapewnione tylko, gdy czujniki działają bez zarzutu Należy uwzględnić instrukcję obsługi czujnika Uwzględnić instrukcje obsługi wbudowanej armatury i innych zastosowanych komponentów Należy koniecznie przestrzegać czasów rozruchu czujników Czasy rozruchu należy uwz‐ ględnić podczas planowania uru‐ chomienia Rozruch czujnika może trwać nawet cały dzień roboczy Sprawdzić warunki kali‐ bracji i usunąć błąd. Powtórzyć kalibrację. 101 Kalibracja Zachowanie pomiarowe i regula‐ cyjne regulatora podczas kalibracji Podczas kalibracji: Wyjścia nastaw‐ nika są dezaktywowane. Wyjątek: Jeżeli ustawiono obciążenie podsta‐ wowe lub ręczną wielkość nastawczą. Pozostaje ona wówczas aktywna. Wyjście wartości pomiarowej [Wyjście sygnału normalnego mA] zostaje zachowane, zgodnie z usta‐ wieniami w menu wyjścia mA. Po pomyślnej kalibracji / kontroli wszystkie funkcje nadzorujące, odno‐ szące się do wartości pomiarowej, zostają restartowane. Regulator przy pomyślnej kalibracji zapisuje ustalone dane punktu zerowego i nachylenia. 1. W trybie wskaźnika stałego nacisnąć przycisk . 2. Przy pomocy przycisków strzałek wybrać [Wartość O2] 3. Przejść dalej naciskając CAL O2 Temperatura wody Stężenie O2 Temper.powietrza Ciśn.powietrza Wysokość n.p.m. Wilgotność wzgl. Zawartość soli w wodzie Dalej za pom. <CAL> A1074 Rys. 68: Kalibracja wartości O2 dla wiel‐ kości pomiarowej O2 4. Przejść dalej naciskając , by dopasować wartość lub naciskając , by kontynuować kalibrację CAL O2 Wartość DPD Wartość czujnika 0.00 ppm Prąd czujnika 8.03 mA Start za pom. <CAL> A1076 Rys. 69: Kalibracja wartości O2 dla wiel‐ kości pomiarowej O2 5. 102 Przejść dalej naciskając Kalibracja CAL O2 Błąd kalibracji 1) Pobrać próbkę 2) Ustalić wartość DPD Jeżeli wynik kalibracji znaj‐ duje się poza zdefiniowa‐ nymi granicami tolerancji, pojawia się komunikat o błędzie. W tym wypadku bieżąca kalibracja nie zos‐ taje przejęta. 7.04 ppm Zmiana za pom. <OK> Dalej za pom. <CAL> A1077 Rys. 70: Kalibracja wartości O2 dla wiel‐ kości pomiarowej O2 6. Pobrać próbkę wody i określić war‐ tość DPD przy pomocy odpowied‐ niego przyrządu pomiarowego. 7. Przejść dalej naciskając , by dopasować wartość lub naciskając , by kontynuować kalibrację CAL O2 Sprawdzić warunki kali‐ bracji i usunąć błąd. Powtórzyć kalibrację. 9.6 Kalibracja wartości pomia‐ rowej [mA-Ogólne] Kalibracja wartości pomiarowej [mA-Ogólne] Wartość pomiarowa [mA-Ogólne] nie może być skalibrowana, punkt menu jest zaznaczony „szarym kolorem” i nie posiada funkcji. Kalibracja pomyślna Nachylenie Punkt zer. Dalej za pom. <CAL> A1078 Rys. 71: Kalibracja wartości O2 dla wiel‐ kości pomiarowej O2 8. Przejąć wynik kalibracji do pamięci regulatora naciskając przycisk ð Regulator wyświetla ponownie wskaźnik stały i pracuje z wyni‐ kami kalibracji. 103 Kalibracja 9.7 Kalibracja przewodności Zachowanie pomiarowe i regula‐ cyjne regulatora podczas kalibracji Podczas kalibracji: Wyjścia nastaw‐ nika są dezaktywowane. Wyjątek: Jeżeli ustawiono obciążenie podsta‐ wowe lub ręczną wielkość nastawczą. Pozostaje ona wówczas aktywna. Wyjście wartości pomiarowej [Wyjście sygnału normalnego mA] zostaje zachowane, zgodnie z usta‐ wieniami w menu wyjścia mA. Po pomyślnej kalibracji / kontroli wszystkie funkcje nadzorujące, odno‐ szące się do wartości pomiarowej, zostają restartowane. Regulator przy pomyślnej kalibracji zapisuje ustalone dane punktu zerowego i nachylenia. Ewentualnie wymagany jest ręczny przy‐ rząd pomiarowy dla wielkości pomiarowej przewodności. Ten ręczny przyrząd pomiarowy musi wykonywać wystarcza‐ jąco dokładne pomiary i wskazania, by zagwarantować pomyślną kalibrację. 1. W trybie wskaźnika stałego nacisnąć przycisk . 2. Przy pomocy przycisków strzałek wybrać punkt [Kalibrowanie nachylenia] 3. Przejść dalej naciskając 4. Postępować zgodnie ze wskazów‐ kami na ekranie regulatora i wykonać kalibrację 5. Przejść dalej naciskając 6. Przejść dalej naciskając , by dopasować wartość µS/cm lub naciskając , by kontynuować kali‐ brację . . CAL Cl Kalibracja pomyślna Nachylenie Punkt zer. Dalej za pom. <CAL> A1047 Rys. 72: Wartość referencyjna-kalibracja 7. Przejąć wynik kalibracji do pamięci regulatora naciskając przycisk ð Regulator wyświetla ponownie wskaźnik stały i pracuje z wyni‐ kami kalibracji. 104 Kalibracja Błąd kalibracji Jeżeli wynik kalibracji znaj‐ duje się poza zdefiniowa‐ nymi granicami tolerancji, pojawia się komunikat o błędzie. W tym wypadku bieżąca kalibracja nie zos‐ taje przejęta. Sprawdzić warunki kali‐ bracji i usunąć błąd. Powtórzyć kalibrację. 9.8 Ewentualnie wymagany jest ręczny przy‐ rząd pomiarowy dla wielkości pomiarowej temperatury. Ten ręczny przyrząd pomia‐ rowy musi wykonywać wystarczająco dokładne pomiary i wskazania, by zagwa‐ rantować pomyślną kalibrację. 1. W trybie wskaźnika stałego nacisnąć przycisk . 2. Przejść dalej naciskając 3. Postępować zgodnie ze wskazów‐ kami na ekranie regulatora i wykonać kalibrację 4. Przejść dalej naciskając 5. Przejść dalej naciskając , by dopasować wartość lub naciskając , by kontynuować kalibrację 6. Przejąć wynik kalibracji do pamięci regulatora naciskając przycisk Kalibracja temperatury Zachowanie pomiarowe i regula‐ cyjne regulatora podczas kalibracji Podczas kalibracji: Wyjścia nastaw‐ nika są dezaktywowane. Wyjątek: Jeżeli ustawiono obciążenie podsta‐ wowe lub ręczną wielkość nastawczą. Pozostaje ona wówczas aktywna. Wyjście wartości pomiarowej [Wyjście sygnału normalnego mA] zostaje zachowane, zgodnie z usta‐ wieniami w menu wyjścia mA. Po pomyślnej kalibracji / kontroli wszystkie funkcje nadzorujące, odno‐ szące się do wartości pomiarowej, zostają restartowane. Regulator przy pomyślnej kalibracji zapisuje ustalone dane punktu zerowego i nachylenia. . . ð Regulator wyświetla ponownie wskaźnik stały i pracuje z wyni‐ kami kalibracji. Błąd kalibracji Jeżeli wynik kalibracji znaj‐ duje się poza zdefiniowa‐ nymi granicami tolerancji, pojawia się komunikat o błędzie. W tym wypadku bieżąca kalibracja nie zos‐ taje przejęta. Sprawdzić warunki kali‐ bracji i usunąć błąd. Powtórzyć kalibrację. 105 Ustawianie parametru [Regulacja] 10 Ustawianie parametru [Regulacja] Kwalifikacje użytkownika: przeszkolony użytkownik, patrz Ä Rozdział 4.4 „Kwalifi‐ n kacje użytkownika” na stronie 23 Wskaźnik stały ➨ ➨ lub [Regulacja] ➨ [Regulacja] Ustawienia w punkcie [Kanał 2] W wersji 2-kanałowej regulator jest wyposażony w dwa kanały pomiarowe. Te opisy dla punktu [Kanał 1] obowiązują odpowiednio również dla ustawień w punkcie [Kanał 2]. Sposób postępowania podczas ustawiania danego kanału jest identyczny, ustawiane parametry mogą się jednak różnić. Ewentualne różnice zaznaczono i opi‐ sano odpowiednio w tekście. PORADA! Możliwa utrata danych Jeżeli w menu [Pomiar], patrz Ä Rozdział 8 „Ustawianie wielkości pomiarowych” na stronie 56, zostanie zmieniona wielkość pomiarowa, wszystkie ustawienia w menu [Pomiar] i [Regulacja] zostaną zresetowane do stanu w momencie dostawy (wartości domyślne). Ustawienia należy wykonać ponownie w menu [Pomiar] i [Regulacja]. Za prawidłowe ustawienie regulatora jest odpowiedzialny użytkownik urządzenia. Warunki dla wykonania ustawień parametru [Regulacja]: W celu ustawienia [regulacji] niezbędne są następujące ustawienia: Jeżeli ustawienia nie zostały jeszcze przeprowadzone należy je wykonać teraz. – – 106 W menu [Pomiar] ustalić wielkość pomiarową i wszystkie konieczne ustawienia, patrz Ä Rozdział 8 „Ustawianie wielkości pomiarowych” na stronie 56 Ustalić elementy wykonawcze, przewidziane do wykonania zadania regulacji: Informacje dotyczące przyłączy elektrycznych i ustawień można znaleźć w poszczególnych menu – [Pompy], patrz Ä Rozdział 12 „Ustawianie parametru [Pompy]” na stronie 130 – [Przekaźnik], patrz Ä Rozdział 13 „Ustawić [przekaźnik]” na stronie 133 – [Wyjścia mA], patrz Ä Rozdział 15 „Ustawianie [wyjść mA]” na stronie 142 Ustawianie parametru [Regulacja] Elementy wykonawcze (aktuatory) to np. pompy dozujące, zawory elektromagne‐ tyczne, klapy z napędem silnikowym, itp. Regulacja 3.5 Kanał 1 zestaw parametrów 1 Wielkości zakłócające Blokowanie dozowania Przełącz.parametrów A0940 Rys. 73: Wskaźnik stały ➨ ➨ lub [Regulacja] ➨ pH [mV] [Regulacja] 3.1.9 Kanał 1 zestaw parametrów 1 Typ Regulacja PID Zachowanie normalna Wartość zadana 7.00 pH xp= 1.54 pH Sum. obciąż.podst. 0% Czas kontr.regul. Ogran.wielk.nastawcz. 100 % A0949 Rys. 74: na przykładzie pH [mV]: Wskaźnik stały ➨ ➨ [Regulacja] ➨ lub [Kanał 1 zestaw parametrów 1] ➨ [Kanał 1 zestaw parametrów 1] Poziom parame‐ trów 1 Funkcja Parametry [Kanał 1 zestaw parametrów 1] [Typ] brak lub [Regulacja] ➨ Regulacja P Regulacja PI Regulacja PI [Zachowanie] normalna ręcznie 107 Ustawianie parametru [Regulacja] Poziom parame‐ trów 1 Funkcja Parametry ze strefą neutralną [Wartość zadana] Regulowany zakres wartości zadanej jest definiowany przez urządzenie. xp= Regulowany zakres wartości xp jest definio‐ wany przez urządzenie. Tc= Regulowany zakres wartości Tn jest definio‐ wany przez urządzenie. Tv= Regulowany zakres wartości Tv jest definio‐ wany przez urządzenie. [Sum. Obciążenie podstawowe] Regulowany zakres sumarycznego obcią‐ żenia podstawowego jest definiowany przez urządzenie. [Czas kontroli regu‐ lacji] Czas kontroli (góra) Czas kontroli ¯ (dół) Wartość progowa wielkości nastawczej [Ograniczenie wiel‐ kości nastawczej] Regulowany zakres maksymalnej wielkości nastawczej jest definiowany przez urzą‐ dzenie. [Wielkości zakłó‐ Wejście wielkości cające] zakłócającej Wył. [Wprowadzona wartość zadana] Kanał 1/2 Wył. [Przełączenie parametrów] [Sterowanie zdarze‐ niami] Wył. [Sterowanie czasem] Timer 1 ... 10: Wył. 108 Wł. Wł. Wł. Timer 1 ... 10: Wł. Ustawianie parametru [Regulacja] Każdy regulator może być skonfigurowany jako regulator 1- lub 2-kierunkowy. Dla każdego regulatora dostępne są dwa zes‐ tawy parametrów. Drugi zestaw parame‐ trów jest aktywowany, jeżeli wejście cyfrowe 2 jest ustawione jako [Regul. Przełącz.parametrów]. W takim przypadku w menu można skonfigurować [Zestaw parametrów 2.] W przypadku podłączenia elementu wyko‐ nawczego należy zwracać uwagę, by ele‐ ment wykonawczy, który powoduje zwięk‐ szenie wartości pomiarowej był podłączony do odpowiedniego wyjścia [Zwiększ.wart.pom.], a element wykona‐ wczy zmniejszający wartość pomiarową do odpowiedniego wyjścia [Zmniejsz.wart.pom.], patrz Ä Roz‐ dział 6.3 „Montaż elektryczny” na stronie 34. Przykład: pH medium o wartości rzeczy‐ wistej pH 3 należy zwiększyć do wartości zadanej pH 7 przy zastosowaniu ługu sodowego (pH >14). W tym celu należy podłączyć element wykonawczy do wyj‐ ścia nastawnika [Zwiększ.wart.pom.]. 109 Ustawianie parametru [Regulacja] Kierunek wpływu parametru [Regulacja], dwu- lub jednokierunkowy Parametr [Regulacja] można rozróżnić na podstawie różnych cech. Funkcja: 2-kierunkowa [Regulacja] działa w dwóch możliwych kierunkach (zwiększanie I zmniejszanie wartości pomiarowej). Wart.pom. Zastosowanie: W procesie neutralizacji w przemysłowej instalacji ściekowej występuje na zmianę kwasowa lub alkaliczna woda ściekowa. Przed wprowadzeniem wody do kanali‐ zacji należy ustawić wartość pH, np. na wartość w zakresie od pH 6,8 do pH 7,5. W takim przypadku stosowany jest dwukierunkowy regulator z dwoma pompami dozującymi do dozowania kwasu i ługu. Wartość pH można zarówno obniżyć, jak i zwiększyć, by ustawić wymagany zakres wartości zadanej. Odchylenie dodatnie Wartość zadana Odchylenie ujemne Wielkość nastaw. Czas Dodatnia wielkość nastaw. Czas Ujemna wielkość nastaw. A1471 Rys. 75: Typ regulacji PID-dwukierunkowy. Zachowanie regulacji bez strefy neutralnej 110 Ustawianie parametru [Regulacja] Wyjście nastawcze Wart.pom. Wartość zadana Ujemne odchylenie od wartości zadanej Dodatnie odchylenie od wartości zadanej Górna wartość zadana (pH 7.3) Dolna wartość zadana (pH 6.7) Czas Dodatnie wyjście nastawcze Strefa neutralna, regulacja nie jest wykonywana Czas Ujemne wyjście nastawcze A1475 Rys. 76: Typ regulacji PID-dwukierunkowy, ze strefą neutralną 111 Ustawianie parametru [Regulacja] Funkcja: [Regulacja] 1-kierunkowa działa tylko w jednym z dwóch możliwych kierunków (zwiększanie LUB zmniejszanie wartości pomiarowej). Wielkość nastaw. Wart.pom.pH Zastosowanie: Dotyczy to np. procesu dezynfekcji, w którym do wody dodawany jest chlor. W dopływającej wodzie stężenie chloru wynosi 0 ppm i po dodaniu podchlorynu sodu powinno wzrosnąć do 0,5 ppm. Dodatek podchlorynu sodu powoduje zwiększenie wartości pomiarowej. Odchylenie dodatnie Wartość zadana Czas Czas Ujemna wielkość nastaw. A1470 Rys. 77: Typ regulacji PID-jednokierunkowa, kierunek zmniejszenie wartości pH 112 Wielkość nastaw. - 100 0 +100 Wart.pom. pH 6.00 7.00 8.00 Ustawianie parametru [Regulacja] Odchylenie ujemne Wartość zadana Czas Czas Dodatnia wielkość nastaw. A1472 Rys. 78: Typ regulacji PID-jednokierunkowa, kierunek zwiększenie wartości pH Regulowane parametry w menu [Regu‐ lacja] W menu Regulacja należy dokonać nastę‐ pującego wyboru: 10.1 Regulacja parametru [Typ] W punkcie menu [Typ] należy ustawić typ regulatora. Istnieje możliwość wyboru ustawienia punktu [Typ] [1-kierunkowy] lub [2-kierunkowy]. Regulatory P, PI i PID są regulatorami stałymi. Wielkość nastawcza może przy‐ jmować każdą wartość w zakresie regu‐ lacji od -100 % ... +100 %. Regulator P: Ten typ regulatora jest stosowany w przy‐ padku zintegrowanego odcinka regulacji (np. [Neutralizacja batch]). Jeżeli odchy‐ lenie regulacji zmniejszy się, wystero‐ wanie elementu wykonawczego ulegnie 113 Ustawianie parametru [Regulacja] również zmniejszeniu (zależność propor‐ cjonalna). Jeżeli wartość zadana zostanie prawie osiągnięta, wartość wyjścia nastawnika będzie wynosić prawie 0 %. Wartość zadana nie zostanie jednak dokładnie osiągnięta. Wskutek tego pojawi się trwałe odchylenie regulacji. W przypadku regulacji z dużymi zmianami może dojść do przeregulowania. Regulator PI: Taki typ regulatora jest stosowany w przy‐ padku niezintegrowanych odcinków regu‐ lacji (np. neutralizacje przepływu). W tym przypadku należy unikać przeregulo‐ wania. Nie może występować trwałe odchylenie regulacji. Wartość zadana musi być zawsze utrzymywana. Nie‐ zbędny jest dodatek dozowanego prepa‐ ratu chemicznego. Brak zatrzymania regu‐ latora po osiągnięciu wartości zadanej dozowania nie jest błędem działania. Regulator PID: Ten typ regulatora ma właściwości regula‐ tora PI. Dzięki różniczkowej części regu‐ lacji [D] oferuje on dodatkowo pewną przewidywalność i może również rea‐ gować w przyszłości na pojawiające się zmiany. Jest on stosowany, jeżeli w prze‐ biegu pomiaru występują szczytowe war‐ tości pomiaru, które powinny być szybko wyregulowane. 10.2 Regulacja parametru [Zachowanie] W punkcie menu [Zachowanie] ustawia się zachowanie regulatora. 114 Standard Regulator reaguje z zachowaniem P, PI i PID, zgodnie z opisem w rozdziale Ä Rozdział 10.1 „Regulacja parametru [Typ]” na stronie 113. [Standard] jest wyborem dla procesów regulowanych [1-kierunkowo]. [Strefa neutralna] [Strefa neutralna] jest definiowana przez górną i dolną wartość. [Strefa neutralna] funkcjonuje tylko w przypadku parametru [Regulacja] [2-kierunkowa] , jeżeli dla każ‐ dego kierunku występuje element wyko‐ nawczy. [Strefa neutralna] ma za zadanie zapo‐ biegać wahaniom odcinka regulacji. Jeżeli wartość pomiarowa zawiera się w zakresie obu wartości zadanych to wyste‐ rowanie aktuatorów nie ma miejsca. Także regulator PI/PID nie steruje swoimi aktuatorami. [Strefa neutralna] jest stoso‐ wana w przypadku neutralizacji [2-kierunkowej]. 10.3 Regulacja parametru [Wartość zadana] Wartość zadana określa, przy której war‐ tości ma następować regulacja. Regulator próbuje utrzymywać wartość odchylenia między wartością zadaną i rzeczywistą (wartość pomiarowa) możliwie równą „0” . Ustawianie parametru [Regulacja] 10.4 Regulacja parametru [xp] Wartość xp jest współczynnikiem wzmocnienia regulatora. Wartość xp odnosi się do war‐ tości końca zakresu pomiarowego regulatora i jest podawana jako wartość bezwzględna. W przypadku pH np. xp=1,5. W przypadku wielkości pomiarowych, takich jak np. chlor, wybierany jest zakres pomia‐ rowy czujnika. Zakres pomiarowy czujnika odpowiada wartości końca zakresu pomiaro‐ wego. Wartość zadana Wielkość nastaw. Wart.pom. W przypadku pH wartość końca zakresu pomiarowego wynosi 15,45. Domyślna wartość xp wynosi przy tym 1,54 (odpowiada ± 1,54 pH). Według wartości xp wielkość nastawcza wynosi ± 100% przy odchyleniu ± 1,54. Im mniejsza wartość xp, tym „agresywniej” rea‐ guje regulacja, jednocześnie może szybciej dojść do przeregulowania. A1473 Rys. 79: Im mniejsza wartość xp, tym "agresywniej" reaguje regulacja. 115 Ustawianie parametru [Regulacja] 10.5 Regulacja parametru [Tc] Czas [Tc] jest czasem zdwojenia regula‐ tora I (regulator całkujący) w sekundach. Czas [Tc] definiuje czasowe całkowanie odchylenia regulacji względem wielkości nastawczej. Im krótszy czas [Tc], tym sil‐ niejsze oddziaływanie na wielkość nasta‐ wczą. Nieskończenie długi czas [Tc] daje jedynie regulację proporcjonalną. 10.6 Regulacja parametru [Tr] Czas [Tr] jest czasem różniczkowania regulatora D (regulator różniczkowy). Regulator D reaguje na prędkość zmiany wartości pomiarowej. 10.7 Regulacja parametru [sum. obciążenie podsta‐ wowe] [Sum. obciążenie podstawowe] jest suma‐ rycznym obciążeniem podstawowym. Sumaryczne obciążenie podstawowe ma za zadanie wyrównywanie stałego zapo‐ trzebowania dozowanego medium do utrzymywania wartości zadanej. Sumaryczne obciążenie podstawowe może być ustawione w zakresie -100 % … +100 %. Sumaryczne obciążenie podstawowe jest dodawane do wielkości nastawczej okreś‐ lanej przez regulator i wpływa na obydwa kierunki regulatora. Jeżeli wielkość nasta‐ wcza obliczona przez regulator wynosi np. „ è y= -10 % i sum. obciążenie podstawowe +3 %, to wynikająca wielkość nastawcza = Y= -10 % + (+3 %)= -7 % è y= 10 % i sum. obciążenie 116 podstawowe +3 %, to wynikająca wielkość nastawcza = Y= 10 % + (+3 %)= 13 % è y= 0% i sum. obciążenie podstawowe +3%, to wynikająca wielkość nastawcza = Y= 0 % + (+3 %)= 3 %” 10.8 Regulacja parametru [Czas kontroli] [Czas kontroli] ma za zadanie zapobiegać przedawkowaniu wskutek błędnego dzia‐ łania. W punkcie [Czas kontroli] wielkość nasta‐ wcza jest porównywana z regulowanym parametrem [Wartość progowa] (= war‐ tość progowa wielkości nastawczej). W zależności od kierunku regulatora można ustawiać różne wartości dla parametru [Czas kontroli] [Czas kontroli “ góra] do zwiększania wartości [Czas kontroli ” dół] do zmniejszania wartości. Wartości progowe są uzależnione od stę‐ żenia dozowanego medium. Jeżeli war‐ tość progowa zostanie przekroczona, roz‐ pocznie się rejestracja czasu [(Czas kontroli)]. Jeżeli w [czasie kontroli] wielkość nasta‐ wcza spadnie ponownie poniżej wartości progowej, czas zostanie zresetowany do „0” s. Jeżeli wielkość nastawcza pozostanie przekroczona przez czas dłuższy niż dopuszczalny na podstawie wartości [Czas kontroli], regulacja natychmiast się zatrzymuje. Funkcja ta (zatrzymanie regu‐ lacji) resetuje się automatycznie, jeżeli wartość progowa nie zostanie ponownie osiągnięta. Ustawianie parametru [Regulacja] 10.9 Regulacja parametru [maks.wielk.nast.] [Maks.wielk.nast.] ustala maksymalną wielkość nastawczą, która może być wyprowadzona. Ma to sens, jeśli np. aktu‐ ator ma zbyt duże wymiary i nie powinien być otwierany do 100 %. 10.10 Wielkość zakłócająca Stabilniejsza regulacja procesów prze‐ pływu poprzez włączenie wielkości zakłó‐ cającej. Sumaryczne i iloczynowe włączenie wiel‐ kości zakłócającej Wielkość zakłócająca jest oprócz infor‐ macji o rzeczywistej wielkości pomiarowej, np. stężenie chloru, dodatkowym źródłem informacji dla regulatora, ułatwiającym mu osiągnięcie stabilnej regulacji w proce‐ sach przepływu. W procesach przepływu obydwa wymienione parametry ulegają zmianie w dużym zakresie. Jeżeli jedna z wielkości parametrów nie jest znana, osiągnięcie stabilnej regulacji innej wiel‐ kości parametru nie będzie możliwe. Jeżeli przetwarzanie wielkości zakłócają‐ cych jest aktywne, jest ono sygnalizowane na wskaźniku stałym regulatora jako [NAZWA WIELK. ZAKŁ.] i [JEDNOSTKA] za pomocą litery [Q]. W zależności od konfiguracji wielkość zakłócająca można wpływać na jeden lub obydwa kanały Źródło sygnałów wielkości zakłócającej może być doprowadzone do regulatora za pomocą sygnału analogowego lub częs‐ totliwości (zawarte w wersji podstawowej regulatora). W celu przetworzenia sygnału analogowego kanał 2 musi posiadać zestaw wyposażenia 2 (główna wielkość pomiarowa, np. chlor) lub zestaw wyposa‐ żenia 4 (2 główne wielkości pomiarowe, np. pH i chlor). Sygnał częstotliwości jest podłączany do wejścia cyfrowego 2, a sygnał analogowy do wejścia mA 2. W przypadku zestawu wyposażenia 4 wielkość zakłócająca może działać na obydwa kanały, np.: n n n Wejście mA przy kanale 1: pomiar chloru wejście mV przy kanale 2: pomiar pH Wejście analogowe kanału 2: sygnał przepływu Przykład zastosowania dla sumarycznej wielkości zakłócającej Jeżeli dodatek preparatu chemicznego jest uzależniony w dużym stopniu od prze‐ pływu (zależność proporcjonalna), to przy użyciu sumarycznej wielkości zakłócającej można proporcjonalnie do wielkości zakłó‐ cającej (przepływ) dodać część wielkości zakłócającej do wielkości zakłócającej regulatora wartości zadanej (regulacja wartości zadanej, czyli porównanie war‐ tość zadana: wartość rzeczywista). Moż‐ liwe jest również całkowite wyłączenie regulacji wartości zadanej i wykonywanie tylko dozowania proporcjonalnego do przepływu. Pomiar głównej wartości pomiarowej może być stosowany razem z wartościami granicznymi jako funkcja monitorowania. 117 Ustawianie parametru [Regulacja] Przykład zastosowania: Zadanie polega na chlorowaniu wody pitnej. Żądana wartość zadana chloru wynosi 0,3 mg/l (ppm). Strumień objętości wody pitnej jest rejestrowany za pomocą przepływomierza. Sygnał pomiarowy prze‐ pływomierza jest kierowany do regulatora przez sygnał 4 ... 20 mA. Stały pomiar chloru odbywa się za pomocą czujnika chloru CLE3. Strumień objętości zmienia się w szerokim zakresie przepływu od 0 ... 250 m³/h. Stężenie chloru, wynoszące 0,3 mg/l zostanie osiągnięte dzięki proporcjo‐ nalności przepływu wody do dodanej ilości chloru (warunkiem jest prawidłowe usta‐ wienie pompy dozującej zgodnie ze stęże‐ niem chloru). Jeżeli zapotrzebowanie na chlor zwiększyłoby się wskutek wzrostu przepływu lub większego zużycia (wyższa temperatura, więcej zarazków), to do wiel‐ kości nastawczej, proporcjonalnej do przepływu byłaby dodana dodatnia część regulacji wartości zadanej. Jeżeli zaistnia‐ łaby odwrotna sytuacja, czyli wskutek zwiększonej proporcjonalności dozowanie chloru byłoby zbyt duże, zostałaby wypro‐ wadzona ujemna wielkość nastawcza i dodana do wielkości nastawczej, propor‐ cjonalnej do przepływu, a wynikająca z tego wielkość nastawcza uległaby zmniej‐ szeniu. W menu regulatora należy dokonać nastę‐ pujących ustawień: [Menu], [Regulacja], [Wielkość zakłócająca], [Wł.], [Źródło sygnałów] = [Wejście mA 2] [Działanie]: [sumaryczne] [Przyporządkow.]: [0…20mA] lub [4…20 mA] [Wartość znamion.]: tutaj wprowadzić oczekiwany maksymalny prąd analogowy, np.18 mA 118 Ustawianie parametru [Regulacja] Iloczynowa wielkość zakłócająca Za pomocą iloczynowej wielkości zakłócającej można wpływać na wielkość nastawczą regulatora wartości zadanej w całym zakresie regulacji - proporcjonalnie do wielkości zakłócającej. Współczynnik proporcjonalności odpowiada przy tym wartościom 0,00 = 0% i 1,00 = 100 % łącznie z wszystkimi wartościami pośrednimi. Wielkość zakłócająca Parametry Ustawienie wstępne Możliwe wartości Funkcja Wył. Wł / Wył. Włącza lub wyłącza funkcję wielkości zakłóca‐ jącej Źródło sygnałów Częstotli‐ wość DI2 Częstotli‐ wość DI2 / Wejście mA 2 Określa, z którego źródła sygnałów pochodzi sygnał wielkości zakłóca‐ jącej Działanie sumaryczne Suma‐ ryczne / ilo‐ czynowe Określa działanie wielkości zakłóca‐ jącej Wartość znamio‐ nowa 10 Hz 10.11 1…500 Hz Wartość minimalna 1 Hz Wartość maksy‐ malna 500 Hz Uwaga Określa maksy‐ malną częstotli‐ wość styku wodo‐ mierza przy maksymalnym przepływie Wprowadzona wartość zadana za pomocą sygnału analogo‐ wego 0/4 ... 20 mA ➨ lub [Regulacja] ➨ Wskaźnik stały ➨ [Wprow.wart.zad. (mA)] ➨ [Wprow.wart.zad.] [Regulacja] ➨ lub 119 Ustawianie parametru [Regulacja] Dostępność menu wprowadzonej wartości zadanej Menu [Wprow.wart.zad. (mA)] jest dostępne tylko w przypadku regulacji 1-kanałowej regulatora. Funkcja [Wprow.wart.zad.] umożliwia zmianę wartości zadanej dla wszystkich wielkości pomiarowych kanału 1 regulatora w określonym zakresie, za pomocą zewnętrznego syg‐ nału analogowego 0/4 ... 20 mA. Sygnał analogowy może pochodzić jako sygnał aktywny z PLC lub być zdefiniowany przy pomocy potencjometru precyzyjnego 1 kiloom. Wprowadzona wartość zadana 3.3.1 Funkcja Źródło sygnałów Zakres 4mA = 20 mA Przyporządkow. Wł. Wyjście mA 1 4 ... 20 mA 1.00 ppm 1.00 ppm Kanał 1 A1477 Rys. 80: Wprowadzona wartość zadana za pomocą sygnału analogowego 0/4 ... 20 mA Nazwa Ustawienia fabryczne Możliwości ustawień Funkcja Wył. Wł./Wył. Źródło sygnałów Stałe, wejście prądowe 2 Zakres 4…20 mA 0…20mA/4…20mA 4 mA Uzależniony od wielkości pomiarowej i zakresu pomiarowego Uzależniony od wielkości pomiarowej i zakresu pomiarowego 20 mA Uzależniony od wielkości pomiarowej i zakresu pomiarowego Uzależniony od wielkości pomiarowej i zakresu pomiarowego Przyporządkowanie Stały, kanał 1 120 Ustawianie parametru [Regulacja] Przykład zastosowania: W urządzeniu technologicznym należy dochodzić stopniowo do kilku wartości zadanych pH i je utrzymywać. Urządzenie technologiczne jest sterowane za pomocą PLC. PLC definiuje wymagane sygnały normowe dla regulatora za pomocą analo‐ gowego wyjścia mA. Regulator wykonuje automatyczną regulację do wartości zadanej. Za pomocą analogowego wyjścia mA regulator może zgłosić do PLC aktu‐ alną wartość pH. Wymagana konfiguracja regula‐ tora: Wymagany jest zestaw 2 dla kanału 2. Informacje na ten temat można znaleźć w punkcie Ä Rozdział 3 „Kod ID” na stronie 16 Funkcja jest dostępna dla wszystkich wielkości pomiarowych kanału 1. Kanał 2 jest używany do przetwa‐ rzania wprowadzonej wartości zadanej. Przyłącze elektryczne Sygnał analogowy 0/4 ... 20 mA defi‐ niuje wartość zadaną i jest podłą‐ czany do zacisku XE8 3 (-) i 4 (+) podzespołu rozszerzającego. 10.12 [Przełącz.parametrów] za pomocą wejścia cyfro‐ wego lub [Timer] ➨ lub Wskaźnik stały ➨ [Regulacja] ➨ [Regulacja] ➨ [Przełącz.parametrów] ➨ [Przełącz.parametrów] lub Funkcja [Przełącz.parametrów] za pomocą funkcji [Sterowanie zdarzeniami] lub [Sterowanie czasem] umożliwia dla wszystkich wielkości pomiarowych kanału 1 i kanału 2 regulatora aktywację zew‐ nętrznego, bezpotencjałowego sygnału przełączenia dla każdego alternatywnego zestawu parametrów. Alternatywnie można aktywować to przełączenie cza‐ sowo za pomocą punktu [Timer] 10. Ważny jest występujący w danym momencie aktywny sygnał, [Sterowanie czasem] lub [Sterowanie zdarzeniami]. Jeżeli aktywowane jest [Przełącz.parametrów], to w menu 3.1 pojawia się dodatkowo możliwość para‐ metryzacji dla danego zestawu parame‐ trów 2. Możliwość wyboru w obrębie zes‐ tawu parametrów jest taka sama jak w przypadku zestawu parametrów 1. Jeżeli zestaw parametrów 2 nie jest aktywny, to jest aktywowany automatycznie zestaw parametrów 1. 121 Ustawianie parametru [Regulacja] Przykład zastosowania: W urządzeniu technologicznym należy dochodzić stopniowo do dwóch różnych wartości zadanych pH przy różnych para‐ metrach regulacji i je utrzymywać. Urzą‐ dzenie technologiczne jest sterowane za pomocą PLC. PLC definiuje wymagany sygnał zdarzenia dla regulatora za pomocą wyjścia cyfrowego. Regulator przełącza się z pozycji [Kanał 1 zestaw parametrów 2] na [Kanał 2 zestaw parametrów 2] i wykonuje następnie automatycznie regulację do wartości zadanej. Od poniedziałku do piątku, o godziny 22.00 do 05.00 należy zawsze aktywować [Zestaw parametrów 2], niezależnie od wartości zadanej przez PLC. Jest to połą‐ czenie funkcji [Sterowanie zdarzeniami] i [Sterowanie czasem]. Przyłącze elektryczne Zewnętrzny sygnał odblokowujący może być przetwarzany z cyfrowego wejścia 2 (zacisk XK1_3 i 4) lub z cyfrowego wejścia 5 (zacisk XK3_3 i 4). 122 Ustawianie parametru [Regulacja] Sterowanie zdarzeniami Zdarzenie Funkcja Źródło sygnałów Stan Opóźnienie spadku Przyporządkow. 3.5.1.1 Wł. Wejście 1 aktywnie otw. Wył. Kanał 1 A1478 Rys. 81: Sterowanie zdarzeniami Nazwa Ustawienia fabryczne Możliwości ustawień Funkcja Wył. Wł./Wył. Źródło sygnałów Wejście 2 Wejście 2, Wejście 5 Stan Aktywnie otw. Aktywnie otw., aktywnie zamknięty Opóźnienie spadku Wył. 0=Wył.…1800s Przyporządkowanie Kanał 1 W zależności od konfiguracji urządzenia, kanał 1, kanał 2, kanał 1+2 123 Ustawianie parametru [Regulacja] Sterowanie czasem W celu korzystania z funkcji [Timer] musi być włączona funkcja [Timer] 1 ... 10. W obrębie funkcji [Timer] należy zdefiniować czas włączenia i czas wyłączenia. Jeżeli czas wyłą‐ czenia (np. godz. 11.00) występuje przed czasem włączenia (np. godz. 12.00) , to [Timer] jest aktywowany bez granicy daty. Timer 3.5.2.1 Timer 1 Timer 2 Timer 3 Timer 4 Timer 5 Timer 6 Timer 7 Timer 8 Timer 9 Timer 10 A1479 Rys. 82: [Sterowanie czasem] = [Timer] Timer 1 Funkcja Czas włączenia Czas wyłączenia poniedziałek wtorek środa czwartek piątek sobota niedziela 3.5.2.1.1 Wł. 03:00 03:01 Rys. 83: Przykład: Timer 1 124 A1480 Ustawianie parametru [Wart. graniczne] 11 n Ustawianie parametru [Wart. graniczne] Kwalifikacje użytkownika: przeszkolony użytkownik, patrz Ä Rozdział 4.4 „Kwalifi‐ kacje użytkownika” na stronie 23 Wskaźnik stały ➨ ➨ lub [Wart. graniczne] ➨ [Wart. graniczne] Ustawienia w punkcie [Kanał 2] W wersji 2-kanałowej regulator jest wyposażony w dwa kanały pomiarowe. Te opisy dla punktu [Kanał 1] obowiązują odpowiednio również dla ustawień w punkcie [Kanał 2]. Sposób postępowania podczas ustawiania danego kanału jest identyczny, ustawiane parametry mogą się jednak różnić. Ewentualne różnice zaznaczono i opi‐ sano odpowiednio w tekście. Wart.graniczne 4.1 Wartości graniczne kanał 1 A1011 Rys. 84: Ustawianie parametru [Wart. graniczne] 11.1 Funkcja wartości granicznych Wartości graniczne nie są powiązane z wartością zadaną regulacji. Wartości graniczne są stale porównywane z mierzoną wartością pomiarową. 125 Ustawianie parametru [Wart. graniczne] Wartości graniczne są wartościami, które można ustawić w obrębie zakresu pomiaro‐ wego danej wielkości pomiarowej. Dla każdego kanału pomiarowego można zdefiniować wartość graniczną [1] dla przekroczenia , tzn. wartość pomiarowa jest większa niż war‐ tość graniczna oraz wartość graniczną [2] dla przekroczenia w dół, tzn. wartość pomia‐ rowa jest mniejsza niż wartość graniczna. Ze względu na to, że dla regulatora dostępne są tylko dwa przekaźniki wartości granicznej, istnieje możliwość wyboru funkcji „Zakres” wartości granicznej. Jako „Zakres” wartości granicznej ustalana jest dolna i górna gra‐ nica. Jeżeli wartość pomiarowa przekracza „Zakres” lub nie osiąga go, występuje naru‐ szenie wartości granicznej. Jeżeli przekroczenie granicy utrzymuje się dłużej niż [Czas kontr.wart.gran. (∆t wł.)], to zostanie wywołany komunikat o błędzie, który można potwierdzić oraz przekaźnik alar‐ mowy opada. Jeżeli dodatkowo [Regulacja] ustawiona jest na [WYŁ.], proces regulacji zostanie zatrzymany. [Przekroczenie w dół] oznacza, że kryterium granicy zostaje naruszone przy przekro‐ czeniu w dół. [Przekroczenie] oznacza, że kryterium granicy zostaje naruszone przy przekroczeniu. Regulator posiada możliwość zdefiniowania [Histerezy wart. granicznych]. [ Histereza] działa w kierunku usunięcia naruszenia granicy, tzn. jeżeli [Wartość graniczna 1 góra], wynosząca np. 7,5 pH została przekroczona przy histerezie wartości granicznych, np. 0,20 pH, to kryterium naruszenia granicy jest anulowane przy przekroczeniu w dół, wynoszącym 7,3 pH. Zachowanie histerezy dla [Przekroczenia wartości granicznej w dół] jest analogowe (wartość histerezy jest tutaj dodawana do wartości granicznej). W ten sposób można zrezygnować z zewnętrznego przekaźnika w samoblokadzie. Jeżeli przekroczenie granicy utrzymuje się dłużej niż [Czas opóźnienia wart.gran. (∆t wł.)], to zostanie wywołany komunikat o błędzie, który można potwierdzić oraz przekaźnik alarmowy opada. Jeżeli dodatkowo [Regulacja] usta‐ wiona jest na [WYŁ.], proces regulacji zostanie zatrzymany. 126 Ustawianie parametru [Wart. graniczne] Wartość pomiarowa Górna wartość graniczna "Histereza" "Histereza" Dolna wartość graniczna t Naruszenie wartości granicznej t A0009 Rys. 85: Histereza Jeżeli przekaźniki są zdefiniowane jako przekaźniki wartości granicznej, włączają się one dodatkowo do przekaźnika alarmowego w przypadku naruszenia wartości granicznej. Dla przekaźnika wartości granicznej można ustawić dla parametru [Wartość graniczna 1] i [Wartość graniczna 2] różne opóźnienia przyciągania (∆t wł.) i spadku (∆t wył.). Zapo‐ biegają one ciągłemu włączaniu się przekaźników wartości granicznej, jeśli wartość gra‐ niczna jest przekraczana tylko na chwilę (funkcja amortyzacji). Nawet jeśli nie występują żadne przekaźniki wartości granicznej, istnieje możliwość wprowadzenia wartości granicznych. Regulator wskazuje opisane reakcje w przypadku naruszenia wartości granicznych Przekaźnik wartości granicznej jako aktuator Jeżeli przekaźniki są zdefiniowane jako aktuatory, to będą reagować jak wyjścia nastaw‐ nika. Przykład: W przypadku aktywowanej przerwy lub alarmu opada uruchomiony prze‐ kaźnik wartości granicznej. 11.2 Ustawienie wartości granicznych dla kanału 1 Wskaźnik stały ➨ ➨ lub [Wartości graniczne] ➨ [Wartości graniczne] ➨ lub [Wartości graniczne kanał 1] ➨ [Wartości graniczne kanał 1] 127 Ustawianie parametru [Wart. graniczne] Wart.graniczne K 1 4.1.5 Wartość graniczna 1 Wartość graniczna 2 Reakcja systemu / Histereza A1012 Rys. 86: Ustawienie wartości granicznych dla kanału 1 11.2.1 11.2.2 Ustawianie parametru [Wartość graniczna 1] Wskaźnik stały ➨ ➨ lub [Wart. granicz.] ➨ [Wart. granicz.] ➨ lub [Wart.granicz.K 1] ➨ [Wart. granicz. K 1] ➨ lub [Wart. granicz. 1] ➨ [Wart. granicz. 1] Wartość graniczna 1 4.1.1.4 Ustawianie parametru [Wartość graniczna 2] Wskaźnik stały ➨ ➨ lub [Wart.granicz.] ➨ [Wart.granicz.] ➨ lub [Wartości graniczne kanał 1] ➨ [Wartości graniczne kanał 1] ➨ lub [Wart.granicz. 2] ➨ [Wart.granicz. 2] Wartość graniczna 2 4.1.3.1 Przekroczenie w dół Funkcja Wartość 6.00 pH Opóźnienie czasu włączania Opóźnienie czasu wyłączania Przekroczenie Funkcja Wartość 9.00 pH Opóźnienie czasu włączania Opóźnienie czasu wyłączania Brak przyporządkowanego przekaźnika! Proszę przyporządkować w menu <Przekaźnik>. Brak przyporządkowanego przekaźnika! Proszę przyporządkować w menu <Przekaźnik>. A1013 Rys. 87: Ustawianie parametru Wartość graniczna 1 128 A1166 Rys. 88: [Ustawianie parametru Wartość graniczna 2] Ustawianie parametru [Wart. graniczne] 11.2.3 Ustawianie parametru [Reakcja systemu] ➨ lub [Wartości graniczne] ➨ [Wartości graniczne] ➨ [Wartości graniczne kanał 1] ➨ [Wartości graniczne kanał 1] ➨ lub [Reakcja systemu] ➨ [Reakcja systemu] Wskaźnik stały ➨ Zachowanie Histereza Komunik.błędów Opóźnienie komunikatu Zatrzym.regulacji przy błędzie lub 4.1.5.1 Wł. Wył. A1167 Rys. 89: Ustawianie parametru [Reakcja systemu] 129 Ustawianie parametru [Pompy] 12 Ustawianie parametru [Pompy] Kwalifikacje użytkownika: przeszko‐ lony użytkownik, patrz Ä Rozdział 4.4 n „Kwalifikacje użytkownika” na stronie 23 Wskaźnik stały ➨ ➨ [Pompy] ➨ lub [Pompy] Ustawienia w punkcie [Kanał 2] W wersji 2-kanałowej regulator jest wyposażony w dwa kanały pomia‐ rowe. Te opisy dla punktu [Kanał 1] obowiązują odpowiednio również dla ustawień w punkcie [Kanał 2]. Sposób postępowania podczas ustawiania danego kanału jest identyczny, usta‐ wiane parametry mogą się jednak różnić. Ewentualne różnice zazna‐ czono i opisano odpowiednio w tekście. Pompy 12.1 Należy przestrzegać instrukcji obsługi pompy Możliwość uszkodzenia pompy. Usterki w procesie. – – A1064 Rys. 90: Ustawianie parametru [Pompy] Ustawianie parametru [Pompa 1] PRZESTROGA! – Pompa 1 Kanał 1 Pompa 2 Kanał 1 Pompa 3 Kanał 2 Pompa 4 Kanał 2 130 Ustawianie parametrów [Pompa 1] lub [Pompa 2] Opisano tylko procedurę ustawiania parametru [Pompa 1]. Procedura ustawiania parametrów [Pompa 2], [Pompa 3] lub [Pompa 4] nie różni się od procedury ustawiania parametru [Pompa 1]. – Ustawić pompę na stan eksploa‐ tacyjny [Zewnętrzny impulsowy] Uwzględnić maksymalną liczbę skoków pompy Wyłączyć występującą ewen‐ tualnie pamięć skoku w stero‐ waniu pompy Maksymalną liczbę skoków pompy podano w instrukcji obsługi pompy – Ustawienie w regulatorze liczby skoków, która będzie przekraczać rzeczywistą możliwą liczbę skoków pompy może prowadzić do niebezpiecznych stanów eks‐ ploatacyjnych Ustawianie parametru [Pompy] Maksymalna częstotliwość pompy Pompy są sterowane zgodnie z wiel‐ kością nastawczą do danej maksy‐ malnej częstotliwości skoku pompy. Wskaźnik stały ➨ ➨ [Pompy] ➨ ➨ lub [Pompy 1 kanał 1] ➨ lub [Pompy] Pompa 1 Funkcja Maks. ilość skok. Przyporządkow. Zmniejsz.wart. Kanał 1 A1068 Rys. 91: Ustawianie [pompy 1] Wybrać dane menu za pomocą lub i potwierdzić przycisku przyciskiem ð Pojawia się odpowiednie menu ustawień. 131 Ustawianie parametru [Pompy] Parametry Regulowana funkcja [Funkcja] Ustawić pompę jako: n n n [Maks. ilość skok.] [Zwiększanie wartości] [Zmniejszanie wartości] [Wył.] Maksymalną ilość skoków można ustawić dowolnie w zakresie od 0 ... 500/min. Ustawienie fabryczne wynosi 180/min. [Przyporządkowanie] Przyporządkować pompę do odpowiedniego kanału pomiaro‐ wego: n n 132 Kanał 1: Pompa 1 i pompa 2 Kanał 2: Pompa 3 i pompa 4 Ustawić [przekaźnik] 13 n Ustawić [przekaźnik] Kwalifikacje użytkownika: przeszkolony użytkownik, patrz Ä Rozdział 4.4 „Kwalifi‐ kacje użytkownika” na stronie 23 Wskaźnik stały ➨ ➨ lub [Przekaźnik] ➨ [Przekaźnik] Ustawienia w punkcie [Kanał 2] W wersji 2-kanałowej regulator jest wyposażony w dwa kanały pomiarowe. Te opisy dla punktu [Kanał 1] obowiązują odpowiednio również dla ustawień w punkcie [Kanał 2]. Sposób postępowania podczas ustawiania danego kanału jest identyczny, ustawiane parametry mogą się jednak różnić. Ewentualne różnice zaznaczono i opi‐ sano odpowiednio w tekście. Przekaźnik 6.1 Przekaźnik 1 Wartość graniczna 1 Przekaźnik 2 Wył. Przekaź.alar. Wył. Timer przekaźnika Wył. A1069 Rys. 92: Ustawić [przekaźnik] [Przekaźnik 1], [Przekaźnik 2], [Przekaź.alar.] lub [Timer przekaźnika] Opisano tylko procedurę ustawiania [przekaźnika 1]. Procedura ustawiania [przekaźnika 2], [timera przekaźnika] lub [przekaźnika alar.] nie różni się od proce‐ dury ustawiania [przekaźnika 1]. 133 Ustawić [przekaźnik] 13.1 Ustawianie przekaźnika 1 ➨ lub Wskaźnik stały ➨ [Przekaźnik] ➨ [Przekaźnik] ➨ [Przekaźnik 1] ➨ Przekaźnik 1 lub 6.1.1 Funkcja Granica 1 Przyporządkow. Kanał 1 A1070 Rys. 93: Ustawianie przekaźnika 1 Wybrać dane menu za pomocą lub i potwierdzić przycisku przyciskiem ð Pojawia się odpowiednie menu ustawień. 134 Ustawić [przekaźnik] Regulowane parametry przekaźnika 1 i przekaźnika 2 Parametry Regulowana funkcja [Funkcja] Ustawić przekaźnik jako: n n n n n n n [Przyporządkowanie] [Wył.] [Wartość graniczna 1] [Wartość graniczna 2] [Wartość graniczna 1 <Wiel.nast.>] [Wartość graniczna 2 <Wiel.nast.>] [Cykl] [Długość impulsu (PWM)] Przyporządkowanie przekaźnika do odpowiedniego kanału pomiarowego: n n n n n [Kanał 1] [Kanał 2] [Kanał 3] [Kanał 1+2] [Kanał 1+2+różnica] Regulowane parametry przekaźnika alarmowego Parametry Regulowana funkcja [Funkcja] Ustawić przekaźnik jako: n n n n n n [Wył.] [Alarm] [Wartość graniczna 1] [Wartość graniczna 2] [Wartość graniczna 1+2] [Przerwa] 135 Ustawić [przekaźnik] 13.1.3 Zmienny zakres menu W zależności od rodzaju i zakresu wybranej [funkcji] liczba regulowa‐ nych parametrów może się różnić. Regulator podaje możliwe regulo‐ wane parametry. Można je wybrać za pomocą przycisku lub i potwier‐ dzić za pomocą przycisku . Możliwe zakresy ustawień zostaną podane przez regulator. Przekaźnik 1 6.1.1 Funkcja Funkcja Czas cyklu Wielkość nastaw. Zwiększ. wart. 10s Czas min. 1s Przyporządkow. Kanał 1 [Przekaźnik 1] i/lub [Przekaźnik 2 ] mogą być eksploatowane jako przekaźniki war‐ tości granicznej. Wartości graniczne można ustawić w menu Ä Rozdział 11 „Ustawianie parametru [Wart. graniczne]” na stronie 125. Przekaźnik wartości granicznej jako aktuator Rozszerzona możliwość funkcji – A1071 Rys. 94: Możliwe regulowane parametry np. dla [funkcji] [wielkość nastaw.] 13.1.1 Opis funkcji [Wył.] W przypadku ustawienia [Wył.] przekaźnik nie przejmuje żadnych funkcji i nie inicjuje żadnych akcji. 13.1.2 Opis funkcji [timer przekaźnika] [Timer przekaźnika] to timer czasu rzeczy‐ wistego, odnoszący się do przekaźnika 2. Przy użyciu [timera przekaźnika] można wykonywać dozowanie uzależnione od czasu w powtórnym dniu tygodnia. 136 Opis funkcji [Wartość gra‐ niczna 1] lub [Wartość graniczna 2] 13.1.4 Przekaźniki wartości granicznej mogą być zdefiniowane w taki sposób, że będą reagować jak aktuator. Jeżeli np. przekaźnik wartości granicznej przyciągnął, opadnie on przy zamkniętym zes‐ tyku przerwy i czasie opóźnienia td (jeśli ustawiony jest czas td > 0 min.). Opis funkcji [Wartość graniczna 1/2 (Wiel.nast.)] W przypadku ustawienia [wartość graniczna 1/2 (wiel.nast.)] prze‐ kaźnik wartości granicznej reaguje na błędy i przerwę jak aktuator Ustawić [przekaźnik] 13.1.5 Opis funkcji [Cykl] W przypadku ustawienia [cykl], przypo‐ rządkowane przekaźniki aktywowane są cyklicznie, niezależnie od czasu. Timery cyklu można wykorzystać np. w przy‐ padku dozowania wstrząsowego, jeżeli czas dozowania nie ma znaczenia. Jeżeli istotne jest przeprowadzenie dozowania w określonym czasie, należy zastosować tzw. [timer przekaźnika]. 137 Ustawić [przekaźnik] PRZESTROGA! Bez napięcia zasilającego [cykl] zostanie zresetowany Możliwy skutek: lekkie lub niewielkie obrażenia. Straty materialne. – – Zaprojektować zasilanie w taki sposób, by nie występowały przerwy. W przypadku procesów krytycznych uwzględnić konstrukcyjnie możliwą awarię timera podczas projektowania aplikacji. Przekaźnik timera Cykl t on Wł. Wył. t A0024 Rys. 95: Przekaźnik timera Pod koniec upływu czasu cyklu (timera) regulator zamyka przyporządkowany przekaźnik timera na czas [t on]. [Przerwa] przerywa timer. Jeżeli na wyświetlaczu LCD widoczny jest zegar, to [cykl] można zresetować do wartości początkowej za pomocą przycisku OK. Wartość w % na wyświetlaczu podaje pozostały czas przebiegu. 13.1.6 Opis funkcji [Długość impulsu (PWM)] Jeżeli przekaźniki mocy są skonfiguro‐ wane jako [długość impulsu (PWM)], to wysyłają one długość impulsu określoną przez regulator, by sterować w ten sposób elementem wykonawczym (np. silnikowa pompa dozująca, zawór elektromagne‐ tyczny). 138 Ustawianie [wejść cyfrowych] 14 n Ustawianie [wejść cyfrowych] Kwalifikacje użytkownika: przeszkolony użytkownik, patrz Ä Rozdział 4.4 „Kwalifi‐ kacje użytkownika” na stronie 23 Wskaźnik stały ➨ ➨ lub [Wejścia cyfrowe] ➨ [Wejścia cyfr.] Ustawienia w punkcie [Kanał 2] W wersji 2-kanałowej regulator jest wyposażony w dwa kanały pomiarowe. Te opisy dla punktu [Kanał 1] obowiązują odpowiednio również dla ustawień w punkcie [Kanał 2]. Sposób postępowania podczas ustawiania danego kanału jest identyczny, ustawiane parametry mogą się jednak różnić. Ewentualne różnice zaznaczono i opi‐ sano odpowiednio w tekście. Wejścia cyfr. Wejście 1 Wejście 2 Wejście 3 Wejście 4 Wejście 5 7.1 Wył. Wył. Wył. Wył. Wył. A0987 Rys. 96: Ustawianie wejścia cyfrowe [Wejścia cyfr.] 14.1 Ustawianie [wejścia cyfrowego 1] ➨ Wskaźnik stały ➨ [Wejście cyfrowe 1] lub [Wejścia cyfrowe] ➨ [Wejścia cyfr.] ➨ lub 139 Ustawianie [wejść cyfrowych] Wejście cyfrowe 1 Funkcja Stan Opóźnienie spadku Alarm Przyporządkow. 7.1.1 Przerwa Aktywnie otw. 10 s Wł. Kanał 1 A0986 Rys. 97: Ustawianie [wejścia cyfrowego 1] Przerwa Parametry Zakres ustawień Funkcja Przerwa / Wył. / Pause Hold Stan Aktywnie otw. / aktywnie zamknięty Opóźnienie spadku 0 ... 1800 s Alarm Wł / Wył. Przyporządkowanie Kanał 1, Kanał 1+2 Ustawianie [wejścia cyfrowego 2] Błąd wody pomiarowej Parametry Zakres ustawień Funkcja Wył. / Błąd wody pomiarowej Stan Aktywnie otw. / aktywnie zamknięty Opóźnienie spadku 0 ... 1800 s Przyporządkowanie Kanał 1, Kanał 1+2 140 Ustawianie [wejść cyfrowych] Ustawianie [wejścia cyfrowego 3] Poziom zbiornik 1 Parametry Zakres ustawień Funkcja Wył. / Pause Hold / Przerwa / Poziom zbiornik 1 Stan Aktywnie otw. / aktywnie zamknięty Opóźnienie spadku 0 ... 1800 s Przyporządkowanie Kanał 1 Ustawianie [wejścia cyfrowego 4] Poziom zbiornik 2 Parametry Zakres ustawień Funkcja Wył. / Błąd wody pomiarowej / Poziom zbiornik 2 Stan Aktywnie otw. / aktywnie zamknięty Opóźnienie spadku 0 ... 1800 s Przyporządkowanie Kanał 1 Ustawianie [wejścia cyfrowego 5] Poziom zbiornik 3 Parametry Zakres ustawień Funkcja Wył. / Poziom zbiornik 3 Stan Aktywnie otw. / aktywnie zamknięty Opóźnienie spadku 0 ... 1800 s Przyporządkowanie Kanał 1 141 Ustawianie [wyjść mA] 15 Ustawianie [wyjść mA] Kwalifikacje użytkownika: przeszkolony użytkownik, Ä Rozdział 4.4 „Kwalifikacje n użytkownika” na stronie 23 Wskaźnik stały ➨ ➨ lub [Wyjścia mA] ➨ [Wyjścia mA] Ustawienia w punkcie [Kanał 2] Regulator w wersji 1-kanałowej jest wyposażony w dwa wyjścia mA, a wersji 2-kana‐ łowej w trzy wyjścia mA. Te opisy dla punktu [Kanał 1] obowiązują odpowiednio rów‐ nież dla ustawień w punkcie [Kanał 2] i [Kanał 3]. Sposób postępowania podczas ustawiania danego kanału wyjścia mA jest identyczny, ustawiane parametry mogą się jednak różnić. Ewentualne różnice zaznaczono i opisano odpowiednio w tekście. PRZESTROGA! Uszkodzenie urządzeń analizujących Do wyjść mA można podłączać tylko pasywne urządzenia analizujące. Jeżeli wyjścia mA są podłączane np. do PLC, należy wybrać rodzaj przyłącza jako 4-przewodowe. 2-przewodowy rodzaj przyłącza może powodować błędne działanie i ewentualnie uszkodzenie urządzenia analizującego. W wersji podstawowej regulator jest wyposażony w dwa aktywne wyjścia mA, co oznacza, że wyjścia mA dostarczają aktywnie prąd wyjściowy bez doprowadzania napięcia zasilającego z zewnątrz. Wyjścia mA są oddzielone galwanicznie. Zachowanie w przypadku [Pause Hold]: [Pause Hold] określa zachowanie wyjść mA, jeżeli funkcja [Pause Hold] jest aktywna. 142 Ustawianie [wyjść mA] Wyjścia mA 8.1 Wyjście mA 1 Wyjście mA 2 Wyjście mA 3 A0984 Rys. 98: Ustawianie [wyjść mA] / [wyjście mA 3] jako opcja w podzespole rozszerzającym 143 Ustawianie [wyjść mA] 15.1 Ustawianie [wyjść mA] Wskaźnik stały ➨ ➨ lub [wyjścia mA] ➨ [wyjście mA 1] [funkcja] ustawianie funkcji [wyjścia mA] ➨ lub Wyjście mA 2 / Wyjście mA 3 Punkty menu [wyjście mA 2] i [wyjście mA 3] posiadają takie same właściwości usta‐ wień jak w punkcie menu [wyjście mA 1]. Brak jest oddzielnego opisu. [Wyjście mA 3] znajduje się w podzespole rozszerzającym i jest dostępne, tylko jeśli dla kanału 2 wybrano w kodzie identyfikacyjnym zestaw 2, 3 lub 4. Wyjście mA 1 Funkcja Przyporządkow. Obszar wyjścia War.prą.podc.bł. 0 mA 20 mA Filtrowanie Zachow.w tr.ZATRZYM. Wart.pom. Kanał 1 0 ... 20 mA 23 mA -1.45 pH 15.45 pH silne Zachować A0985 Rys. 99: Ustawianie [wyjścia mA 1] [Funkcja ] Regulowana wartość Objaśnienie [Funkcja] Wyjście mA nie posiada funkcji [Wył.] [Wartość pomiarowa] [Wielkość nastawcza] [Wartość korekty] Temperatura Wyjście mA jest zachowane na wartości wyjściowej mA, obowiązującej przed [Pause Hold]. 144 Ustawianie [wyjść mA] W wyborze funkcji [wart. pom.], [wielkość nastaw.] i [wartość korekty] dostępne są nastę‐ pujące regulowane parametry: [Funkcja ] Regulowana wartość Regulowane zakresy lub wartości liczbowe [Wartość pomia‐ rowa] 0 ... 20 mA [Obszar wyjścia ] Przyporządkowanie do wartości początkowej i końcowej zakresu pomiarowego. [Wielkość nasta‐ wcza] [Wartość korekty] 4 ... 20 mA Przyporządkowanie do wartości początkowej i końcowej zakresu pomiarowego. [Prąd usterki] [Wył.] 23 mA [0 mA] - 100 % ... + 100 % [20 mA] - 100 % ... + 100 % [Filtrowanie] [silny] [średnie] [słaby] [Zachowanie w przy‐ padku Pause Hold] [Brak] Wyjście mA zmienia się wraz z wartością pomia‐ rową [Stały] Wyjście mA posiada stałą ustawioną wartość wyj‐ ściową mA, która wyświetla się zawsze przy [Pause Hold] [Zachować] 145 Funkcja: rejestrator 16 Funkcja: rejestrator 16.1 Zabezpieczanie danych / ograni‐ czona żywotność W przypadku wszystkich rodzajów zabezpieczania danych istnieje nie‐ bezpieczeństwo utraty danych. Utrata danych może być spowodowana przez sprzęt, oprogramowanie lub nieautoryzowany dostęp, itp. Użyt‐ kownik urządzenia jest odpowie‐ dzialny za zabezpieczanie danych, zapisanych przez rejestrator. Należy to wykonywać zgodnie z krajowymi i międzynarodowymi wymaganiami, przepisami i normami prawnymi doty‐ czącymi użytkownika urządzenia. Zabezpieczanie danych należy określić i udokumentować w planie zabezpieczeń lub przywracania. Producent urządzenia nie jest odpo‐ wiedzialny za zabezpieczanie i przy‐ wracanie danych. Karty SD mają ograniczoną żywot‐ ność. Żywotność wynika np. z ogól‐ nego zużycia karty SD i ze względu na stosowaną technikę zapisu (pamięć flash) - z zasadniczo ograni‐ czonej liczby procesów zapisu. Należy to uwzględnić w strategii zabezpieczania danych oraz roz‐ ważyć np. regularne stosowanie karty SD. Aktywacja, odczyt i kaso‐ wanie rejestrów Regulator obsługuje seryjnie następujące rejestry: n n Rejestr kalibracji Rejestr błędów Klapa zamykająca gniazdo karty SD Podczas eksploatacji klapa gniazda karty SD musi być zawsze zamknięta. Jeżeli klapa jest otwarta, mogą przed‐ ostać się ciała obce, takie jak pył lub wilgoć i spowodować uszkodzenie regulatora. -15 7.55 7.20 25 0.30 0.50 A1177 Rys. 100: Wyświetlacz z symbolem dla dostępnej karty SD (u góry po lewej) Rejestr danych (opcjonalnie) Rejestr danych jest wyposażeniem opcjo‐ nalnym. W przypadku tej opcji dostar‐ czana jest aktualnie przemysłowa karta SD 512 MB. Przemysłowe karty SD mają w odróżnieniu od kart „konsumenckich” temperaturę roboczą do 85 °C, a dane zapisywane są dla bezpieczeństwa w 146 Funkcja: rejestrator dwóch kopiach w pamięci karty SD. Dostarczona karta SD posiada pojemność zapisu ok. 20 lat w przypadku zapisów co 10 sekund. Można używać kart SD o pojemności do 32 GB. W ten sposób zapis można wykonywać przez ok. 1280 lat. Jeżeli karta SD znajduje się w regula‐ torze, wskazywane jest to na wyświet‐ laczu w lewym górnym rogu za pomocą symbolu [SD]. Jeżeli karta SD jest zapi‐ sana w 80%, pojemność ta jest wskazy‐ wana również na wyświetlaczu jako [80 % full]. Jeżeli karta SD jest pełna, dane zostaną zapisane w wewnętrznej pamięci regulatora. Jeżeli pamięć wew‐ nętrzna jest pełna, najstarsze dane zos‐ taną zastąpione. 16.2 n Konfiguracja rejestrów lifikacje użytkownika” na stronie 23 ➨ lub [Diagnostyka] W tym menu istnieje możliwość przeglą‐ dania rejestrów, wykonywania symulacji wyjść lub przeglądania informacji dotyczą‐ cych urządzenia. Diagnostyka 1. W trybie wskaźnika stałego nacisnąć przycisk . 2. Za pomocą przycisków strzałek wybrać wpis [Diagnostyka] 3. Nacisnąć przycisk 4. Za pomocą przycisków strzałek wybrać wpis [Rejestry] 5. Nacisnąć przycisk 6. Za pomocą przycisków strzałek wybrać wpis [Rejestr kalibr.] 7. Nacisnąć przycisk 16.2.1 Kwalifikacje użytkownika: osoba prze‐ szkolona, patrz Ä Rozdział 4.4 „Kwa‐ Wskaźnik stały ➨ [Diagnostyka] ➨ Rejestr kalibracji zapisuje wszystkie kali‐ bracje wielkości pomiarowych ze znaczni‐ kiem czasowym. . . . Zastosować [rejestr kalibr.] Rejestr kalibr. 9.1.1.1 Zapisywanie Odczytać Usunięcie A1673 9.1 Rejestry Symulacja Informacja o urządzeniu Rys. 102: Zastosować [rejestr kalibr.] A0981 Rys. 101: [Diagnostyka] > [Rejestry] 147 Funkcja: rejestrator 1. Przejść kursorem za pomocą przy‐ cisków strzałek do wpisu [Zapisywanie] 2. Nacisnąć przycisk . ð Znak aktywacji (haczyk) jest wprowadzany w okienku zna‐ kującym. Od tej chwili wszystkie wykonane kalibracje zostaną zapisane. Odczyt kalibracji 3. Przejść kursorem za pomocą przy‐ cisków strzałek do wpisu [Odczyt] 4. Nacisnąć przycisk . ð Znak aktywacji zostaje przy tym automatycznie usunięty. Jeżeli po [odczycie] mają być zapisy‐ wane kolejne kalibracje, należy ponownie aktywować [Rejestr kalibr.]. Haczyk pojawi się ponownie. Usuwanie [rejestru kalibr.] 5. Przejść kursorem za pomocą przy‐ cisków strzałek do wpisu [Usuwanie] 6. Nacisnąć przycisk . ð Plik rejestru kalibracji na karcie SD zostaje nieodwracalnie usu‐ nięty. Rejestr kalibr. Wpis Kanał 1 Nachyl. Punkt zer. 17/17 Chlor 5.99 mA/ppm 4.00 mA A1674 148 Rys. 103: Odczyt [rejestru kalibr.] Za pomocą przycisków strzałek można przewijać wpisy w rejestrze kalibracji. Za pomocą przycisku następuje powrót do wskaźnika stałego. 16.2.2 Zastosowanie [rejestru błędów] Rejestr błędów 9.1.2.1 Zapisywanie Odczytać Usunięcie A1675 Rys. 104: Zastosowanie [rejestru błędów] Funkcja: rejestrator 1. Za pomocą przycisków strzałek wybrać wpis [Rejestr błędów] 2. Nacisnąć przycisk 3. Przejść kursorem za pomocą przy‐ cisków strzałek do wpisu . [Zapisywanie] 4. Nacisnąć przycisk . ð Znak aktywacji (haczyk) jest wprowadzany w okienku zna‐ kującym. Od tej chwili wszystkie ostrzeżenia i komuni‐ katy błędów zostaną zapisane. Odczyt komunikatów 5. Przejść kursorem za pomocą przy‐ cisków strzałek do wpisu [Odczyt] 6. Nacisnąć przycisk . ð Znak aktywacji zostaje przy tym automatycznie usunięty. Jeżeli po [odczycie] mają być zapisy‐ wane kolejne błędy, należy ponownie aktywować [Rejestr błędów]. Haczyk pojawi się ponownie. Usuwanie [rejestru błędów] 7. Przejść kursorem za pomocą przy‐ cisków strzałek do wpisu [Usuwanie] 8. Nacisnąć przycisk . ð Plik rejestru błędów na karcie SD zostaje nieodwracalnie usu‐ nięty. Rejestr błędów Wpis 32/32 Ostrzeżenie 04 Kanał 2 Kanał pomiarowy nie został jeszcze skalibrowany. Status przychodzi A1676 Rys. 105: Odczyt [rejestru błędów] Za pomocą przycisków strzałek można przewijać wpisy w rejestrze błędów. Za pomocą przycisku następuje powrót do wskaźnika stałego. 16.2.3 Zastosowanie [rejestru danych] (opcja) Status wejść cyfrowych [Rejestr danych] zapisuje wszystkie wartości pomiarowe, wielkości korekt, wielkości nastawcze i status wejść cyfrowych. Rejestr danych 9.1.3.1 Zapisywanie Odczyt Konfiguracja A1677 Rys. 106: Konfiguracja [rejestru danych] 149 Funkcja: rejestrator Przed aktywacją należy skonfigurować [rejestr danych]. Istnieje możliwość zazna‐ czenia, które dane mają być zapisywane. W stanie przy dostawie są zaznaczone wszystkie dane. Istnieje możliwość okreś‐ lenia, z jaką częstotliwością mają być zapisywane dane. Np. czy dziennie ma być zapisywany jeden plik od godziny 00.00 do 24.00. Plik będzie wówczas nosił nazwę = JJMMTT.CSV. Istnieje również możliwość zapisu pliku nieskończonego o edytowalnej nazwie. Dane są zapisywane w formacie CSV. CSV oznacza Commaseparated values (wartości rozdzielone przecinkiem). Format ten może być odczytywany i edytowany np. za pomocą MS Excel. Konfiguracja 9.1.4.1 [Konfiguracja] rejestru danych Konfiguracja 9.1.4.13 Temperatura kanał 2 Wielk.nastawcza kanał 2 Wejścia cyfrowe Jeden plik dziennie Częstotliwość zapisu A1679 Rys. 108: [Jeden plik dziennie] z zazna‐ czeniem Jeżeli zaznaczenie dla [Jeden plik dziennie] zostanie usunięte, pojawi się nowa możliwość wprowadzania danych: [Nazwa pliku]. Wart.pom.kanał 1 Temperatura kanał 1 Wielk.nastawcza kanał 1 Wart.pom.kanał 2 Temperatura kanał 2 Wielk.nastawcza kanał 2 Konfiguracja 9.1.4.13 Temperatura kanał 2 Wielk.nastawcza kanał 2 Wejścia cyfrowe Jeden plik dziennie Nazwa pliku Częstotliwość zapisu A1678 Rys. 107: [Konfiguracja] rejestru danych A1680 Rys. 109: [Jeden plik dziennie] bez zazna‐ czenia 1. W celu utworzenia nazwy pliku ustawić kursor w punkcie [Nazwa pliku] i nacisnąć przycisk ð Pojawi się punkt [Nowy]. 2. Ustawić kursor w punkcie [Nowy] i nacisnąć przycisk ð Nazwę zawierającą maks. 8 znaków można edytować lub wybrać zaproponowaną nazwę [DATALOG0.CSV] , bądź wpisać cyfrę od 0 do 1 ... n. 150 Funkcja: rejestrator Maksymalny rozmiar pliku wynosi 2 GB Maksymalny rozmiar pliku wynosi 2 GB. Karta SD musi mieć odpowiednią pojemność. Zapisywanie 9.1.3.4.1 Nowy DATALOG0.CSV A1681 Rys. 110: Zaznaczanie pliku do zapisu w istniejącym pliku, tutaj [DATALOG0.CSV] 3. Jeżeli dane pomiarowe mają być zapisane w istniejącym pliku, należy zaznaczyć ten plik, dane zostaną następnie zapisane. Jeżeli karta SD zostanie wyjęta, zapisy‐ wanie będzie się odbywać w pamięci wewnętrznej regulatora z częstotliwością zapisu co 10 sekund przez maks. 24 godziny. Przy częstotliwości co 60 sekund ok. sześć razy dłużej. Jeżeli karta SD zos‐ tanie ponownie włożona do regulatora, dane z pamięci wewnętrznej zostaną ponownie zapisane na karcie SD. Zapisy‐ wanie kopii zapasowej może potrwać do 20 minut, jeżeli na zapis danych zostały wykorzystane 24 godziny. W tym czasie zielona lampka LED na czytniku kart SD miga na czerwono/pomarańczowo. 151 [Diagnostyka] 17 [Diagnostyka] Kwalifikacje użytkownika: osoba prze‐ szkolona, patrz Ä Rozdział 4.4 „Kwa‐ n lifikacje użytkownika” na stronie 23 Wskaźnik stały ➨ [Diagnostyka] ➨ ➨ lub [Diagnostyka] W tym menu istnieje możliwość przeglą‐ dania rejestrów, wykonywania symulacji wyjść lub przeglądania informacji dotyczą‐ cych urządzenia. Diagnostyka 9.1 Rejestry Symulacja Informacja o urządzeniu A0981 Rys. 111: Diagnostyka 17.1 Wyświetlanie [rejestrów] Wskaźnik stały ➨ ➨ lub [Diagnostyka] ➨ [Diagnostyka] ➨ lub [Rejestr kalibracji] 9.1.1 Rejestr kalibr. Rejestr błędów Rejestr danych A0982 Rys. 112: Wyświetlanie [rejestrów] 152 Wyświetlanie parametru [Rejestr kalibr.] W wewnętrznym parametrze [Rejestr kalibr.] zapisywane są dane aktu‐ alnie wykonanych kalibracji czujnika. Można zapisać maksymalnie 30 kalibracji. Potem najstarszy wpis będzie zastępo‐ wany najnowszym wpisem. Zapisywane są: n n n n n Nazwa kanału pomiarowego Wielkość pomiarowa Termin kalibracji Punkt zerowy Nachylenie Kasowanie wpisów w punkcie [Rejestr kalibr.] Wpisy w rejestrze kalibracji można rów‐ nież kasować. Kasowanie wpisów nie ma wpływu na kalibracje zapisane w regula‐ torze. 17.1.2 [Rejestr kalibracji] Rejestry 17.1.1 Odczytywanie parametru [Rejestr błędów] W wewnętrznym [Rejestrze błędów] zapi‐ sywane są dane komunikatów błędów. Można zapisać maksymalnie 30 komuni‐ katów błędów. Potem najstarszy wpis będzie zastępowany najnowszym wpisem. [Diagnostyka] Rejestr błędów Punkt menu [Symulacja] pozwala na akty‐ wację wszystkich wyjść w celach testo‐ wych podczas uruchomienia. Symulo‐ wane wyjście pozostaje aktywne do momentu wyjścia z punktu menu [Symulacja]. Za pomocą symulacji istnieje również [np.] możliwość uruchomienia zasysania pompy perystaltycznej. A 9.1.2.1.1 Wpis Kanał 2 Error Połączenie z podzespołem rozszerzającym jest zakłócone Status Odchodzi 2013-02-06 A1161 Rys. 113: [Rejestr błędów] Usuwanie wpisów w punkcie [Rejestr błędów] Symulacja Przekaźnik 1 Przekaźnik 2 Przekaź.alar. Pompa 1 Pompa 2 Pompa 3 Pompa 4 Wyjście prądowe 1 Wyjście prądowe 1 9.2.1 Wył. Wył. Wł. Wył. Wył. Wył. Wł. Wył. Wył. Wył. Wpisy w rejestrze błędów można również kasować. Kasowanie wpisów nie ma wpływu na błędy występujące w regula‐ torze. Rys. 114: Wyświetlanie symulacji 17.2 17.3 Wyświetlanie [symulacji] Wskaźnik stały ➨ ➨ lub [Diagnostyka] ➨ [Diagnostyka] ➨ lub [Symulacja] [Symulacja] OSTRZEŻENIE! Niekontrolowane zachowanie Przyczyna: Regulator pracuje w trybie [Symulacja] w sposób niekontrolo‐ wany pod pełnym obciążeniem, tak jak podłączone elementy wykona‐ wcze. Możliwe następstwa: Śmierć lub naj‐ cięższe obrażenia Środek zaradczy: Nigdy nie pozosta‐ wiać regulatora i wbudowanych ele‐ mentów funkcyjnych bez nadzoru, jeżeli uruchomiona jest funkcja symu‐ lacji. A0983 Wyświetlenie parametru [Informacje o urządzeniu] ➨ lub Wskaźnik stały ➨ [Diagnostyka] ➨ [Diagnostyka] ➨ lub [Informacje o urządzeniu] [Informacje o urządzeniu] Informacja o urządzeniu 9.3.3 Kod identyf. Nr. se. 15082008 Wersja oprogr.: 01.00.00.00 Rew. podzespołów 0100 Moduł rozszerzający Wersja oprogr.: 01.00.00.00 Temperatura robocza 35.5 °C A1164 Rys. 115: Informacje o urządzeniu 153 [Diagnostyka] 17.4 Komunikaty błędów i komunikaty ostrzegawcze Komunikaty błędów Błąd Tekst komunikatu błędu Przyczyna Rozwiązanie 88 Połączenie z podzespołem roz‐ szerzającym jest zakłócone Kabel łączący wysunął się z gniazda Sprawdzić i zamocować kabel łączący Problemy połączenia między podzespołem głównym i rozszerza‐ jącym Przesłać do zakładu w celu sprawdzenia Napięcie wejś‐ ciowe mV jest zbyt niskie Połączenie kabla kon‐ Sprawdzić połączenie kabla centrycznego przerwane koncentrycznego pod kątem prawidłowego osadzenia i ponownie podłączyć 01 Sprawdzić połączenie kabla koncentrycznego pod kątem korozji i występowania wilgoci, ewentualnie wymienić kabel na nowy Czujnik pH/redoks jest uszkodzony Wymienić czujnik 02 Napięcie wejś‐ ciowe mV jest zbyt wysokie Podłączony sygnał nie Sprawdzić pochodzenie syg‐ pochodzi od czujnika pH nału czujnika. Sprawdzić sygnał wyjściowy naciskając Przesyłany jest sygnał przycisk . Tutaj widać war‐ zakłócenia tość wyjściową czujnika w mV. Jeżeli wartość dla pH prze‐ kracza ± 500 mV lub dla redoks ± 1500 mV, to są to błędne wartości czujnika. Sprawdzić ponownie ułożenie przewodów i pochodzenie syg‐ nału czujnika. Przewodów pomiarowych nie można układać równolegle do kabli wiodących. 03 Temperatura jest zbyt niska podłączony błędny czujnik 154 Sprawdzić rodzaj podłączo‐ nego czujnika. Działają tylko czujniki typu Pt 100 i Pt 1000 [Diagnostyka] Błąd Tekst komunikatu błędu Przyczyna Rozwiązanie 04 Temperatura jest zbyt wysoka brak czujnika lub czujnik podłączony nieprawid‐ łowo Sprawdzić przyłącze czujnika Wystąpił błąd kali‐ bracji W przypadku analizy amperometrycznej (np. chlor): Występuje znaczna różnica usta‐ lonej wartości referen‐ cyjnej względem war‐ tości rzeczywistej lub wartości czujnika. W przypadku analizy ampero‐ metrycznej (np. chlor): Spraw‐ dzić poprawność metody refe‐ rencyjnej, np. DPD1 W przypadku pH i redoks: stosowane roz‐ twory buforowe różnią się od wartości znamio‐ nowej, są przestarzałe lub rozwodnione W przypadku czujników pH i redoks: wymienić roztwór bufo‐ rowy na nowy 05 06 Brak czujnika Sprawdzić rodzaj podłączo‐ nego czujnika. Działają tylko czujniki typu Pt 100 i Pt 1000 Połączenie kabla kon‐ Sprawdzić prawidłowość połą‐ centrycznego przerwane czenia kabla koncentrycznego Brak podłączonego czujnika 07 08 Sprawdzić stan mechaniczny czujnika. Możliwe jest pęknięcie szkła. Pęknięcie szkła mem‐ brany Wymienić czujnik Czas kontroli został naruszony W menu [Regulacja] ustawiona wielkość nastawcza progu była przekraczana przez dłuższy czas jako wiel‐ kość nastawcza czasu kontroli Odcinek regulacji wymaga dłuższego czasu regulacji niż wybrany czas kontroli. Znaleźć przyczynę pęknięcia szkła np. ciała stałe lub zbyt duża prędkość przepływu Odcinek regulacji wymaga większego progu wielkości nastawczej do regulacji niż wybrany. Brak dozowanego preparatu chemicznego lub zbyt małe/ duże stężenie 155 [Diagnostyka] Błąd Tekst komunikatu błędu Przyczyna Rozwiązanie Przerwany przewód dozujący lub zatkane miejsce dozo‐ wania. 09 Prąd wejściowy mA jest za wysoki Wartość prądu prze‐ kracza maksymalnie dopuszczalną wartość 23 mA Sprawdzić pochodzenie prądu. 10 Prąd wejściowy mA jest zbyt niski Przerwany obwód prądu Sprawdzić połączenie 2-prze‐ wodowe między czujnikiem/ przetwornicą i regulatorem, sprawdzić wartość wyjściową mA w menu naciskając przy‐ cisk . Jeżeli wartość wynosi 0 mA, połączenie zostało prze‐ rwane 11 Po upływie czasu opóźnienia nadal występuje błąd wartości gra‐ nicznej. Wartość pomiarowa przekracza wartość gra‐ niczną, dla czasu dłuż‐ szego niż ustawiony czas opóźnienia. Sprawdzić, czy wybór wartości granicznej pasuje do zastoso‐ wania i ewentualnie dopa‐ sować. Sprawdzić wartość wyjściową mA w menu informacyjnym naciskając przycisk . Jeżeli wartość >23 mA, nie jest to prawidłowy sygnał czujnika. Wymienić czujnik na nowy. Sprawdzić, czy wybór czasu opóźnienia pasuje do zastoso‐ wania i ewentualnie dopa‐ sować. Sprawdzić wykonanie aktu‐ atora. Czy aktuator jest zbyt duży? Sprawdzić stężenie dozowa‐ nego preparatu chemicznego, czy stężenie jest zbyt duże? Sprawdzić parametry regulacji. Czy regulacja ma zbyt dużą/ niedostateczną wartość? 156 [Diagnostyka] Błąd Tekst komunikatu błędu Przyczyna Rozwiązanie 12 Wystąpił błąd wody pomiarowej, np. brak prze‐ pływu Zestyk graniczny wody pomiarowej czujnika przepływu, np. DGMa został uruchomiony przez opadnięcie pły‐ waka. Sprawdzić prowadzenie prze‐ wodu wody pomiarowej Sprawdzić miejsce poboru wody pomiarowej. Czy jest ono zatkane? Sprawdzić ewentualnie dostępny filtr wody pomiarowej i wyczyścić go w razie potrzeby 13 Regulator znaj‐ duje się w stanie „Przerwa” Wejście przerwy (wejście cyfrowe) zos‐ tało aktywowane z zew‐ nątrz Sprawdzić, czy odebrany sygnał przerwy pasuje do oczekiwanego trybu pracy urządzenia. Sprawdzić, czy kierunek prze‐ łączania „NO/NC” pasuje do wybranego regulatora. 14 Regulator znaj‐ duje się w stanie „Pause (Hold)” Wejście przerwy (wejście cyfrowe) zos‐ tało aktywowane z zew‐ nątrz Sprawdzić, czy odebrany sygnał przerwy pasuje do oczekiwanego trybu pracy urządzenia. Sprawdzić, czy kierunek prze‐ łączania „NO/NC” pasuje do wybranego regulatora. 15 Zasilanie wejścia mA jest przecią‐ żone Wejście czujnika kanału 1 lub 2 jest stosowane w 2-przewodowym rodzaju przyłącza, np. razem z czujnikiem chloru CLE3. Nie uwzględniono przy tym biegunowości lub występuje zwarcie między dwoma biegu‐ nami. Sprawdzić biegunowość zgodnie ze schematem zacisków. Upewnić się, że oba przewody nie dotykają się (skrócić izo‐ lację zdjętą na długość, zasto‐ sować tulejkę końcową z izo‐ lacją, zastosować wąż skurczowy) 157 [Diagnostyka] Błąd Tekst komunikatu błędu Przyczyna Rozwiązanie 16 Wejście mA jest przeciążone Wejście czujnika kanału 1 lub 2 zostanie okablo‐ wane w 2-przewo‐ dowym rodzaju przy‐ łącza, ale sygnał jest sygnałem aktywnym, pod napięciem. Sprawdzić sygnał pomiarowy za pomocą miernika uniwersal‐ nego. Jeżeli jest to sygnał aktywny / napędzany (napięcie można zmierzyć), należy wybrać rodzaj przyłącza dla sygnałów aktywnych, patrz schemat zacisków w instrukcji obsługi. Ten rodzaj przyłącza nie jest przedstawiony na dołą‐ czonych arkuszach obłożenia zacisków. 17 Poziom w zbior‐ niku 1 jest zbyt niski Preparat chemiczny w Napełnić odpowiednim prepa‐ zbiorniku 1 został zużyty ratem chemicznym 18 Poziom w zbior‐ niku 2 jest zbyt niski Preparat chemiczny w Napełnić odpowiednim prepa‐ zbiorniku 2 został zużyty ratem chemicznym 19 Poziom w zbior‐ niku 3 jest zbyt niski Preparat chemiczny w Napełnić odpowiednim prepa‐ zbiorniku 3 został zużyty ratem chemicznym 99 Wystąpił błąd sys‐ temu Awaria komponentów systemu 158 Odesłać regulator do produ‐ centa w celu sprawdzenia [Diagnostyka] Komunikaty ostrzegawcze Ostrze‐ Tekst komunikatu Przyczyna żenie ostrzegawczego Rozwiązanie 01 Sprawdzić, czy wybór wartości granicznej pasuje do zastoso‐ wania i ewentualnie dopa‐ sować. Wartość gra‐ niczna nie zos‐ tała osiągnięta Wartość pomiarowa poniżej wartości gra‐ nicznej Sprawdzić wykonanie aktu‐ atora, czy jest zbyt mały? Sprawdzić stężenie dozowa‐ nego preparatu chemicznego, czy stężenie jest zbyt małe? Sprawdzić parametry regulacji, czy regulacja powoduje przere‐ gulowanie/niedoregulowanie? 02 Wartość gra‐ niczna została przekroczona Wartość pomiarowa powyżej wartości gra‐ nicznej Sprawdzić, czy wybór wartości granicznej pasuje do zastoso‐ wania i ewentualnie dopa‐ sować. Sprawdzić wykonanie aktu‐ atora, czy jest zbyt duży? Sprawdzić stężenie dozowa‐ nego preparatu chemicznego, czy stężenie jest zbyt duże? Sprawdzić parametry regulacji, czy regulacja powoduje przere‐ gulowanie/niedoregulowanie? 03 Czas timera cyklu mycia upłynął. Wyma‐ gana jest konser‐ wacja Timer cyklu mycia ste‐ ruje regulatorem. Wyczyścić i sprawdzić czujnik. Czujnik jest czyszczony preparatem do czy‐ szczenia. Zgodnie z planem kon‐ serwacji może być konieczna kontrola wzrokowa 159 [Diagnostyka] Ostrze‐ Tekst komunikatu Przyczyna żenie ostrzegawczego Rozwiązanie 04 Kanał pomiarowy Czujnik podłączony do nie został jeszcze kanału pomiarowego nie skalibrowany został skalibrowany Wykonać kalibrację czujnika 71 Należy wymienić baterię Wymienić baterię lub skontak‐ tować się z serwisem Bateria ma żywotność ok. 10 lat, ale może ona ulec skróceniu w wyniku działania czynników zewnętrznych Bateria BR 2032, nr zam. 732829 72 Należy sprawdzić Po wymianie baterii godzinę zmieniła się godzina Ustawić ponownie zegar 73 Wystąpił błąd wentylatora Wewnętrzny wentylator nie obraca się Sprawdzić, czy do wirnika wen‐ tylatora nie przedostał się jakiś przedmiot i odesłać regulator do producenta w celu spraw‐ dzenia 89 System Ostrze‐ żenie 1 Wystąpił błąd systemu Odesłać regulator do produ‐ centa w celu sprawdzenia 160 [Diagnostyka] 17.5 Teksty pomocnicze Treść tekstów pomocniczych Przyczyna Rozwiązanie Wartość DPD jest za Jeżeli ustalona wartość referen‐ mała, Wartość DPD cyjna (np. DPD1) do kalibracji czuj‐ > PZP +2% nika wynosi mniej niż 2% zakresu pomiarowego, to kalibracja nie jest możliwa. Zwiększyć stężenie prepa‐ ratu chemicznego, prze‐ znaczonego do pomiaru w wodzie procesowej/pomia‐ rowej i po czasie rozruchu ustalić ponownie wartość referencyjną (np. DPD1). Nachylenie jest zbyt małe, < 20 % ZP Czujnik nie może rozpoznać pre‐ paratu chemicznego, przeznaczo‐ nego do pomiaru Wymienić pokrywę mem‐ brany i elektrolit na nowy Nachylenie jest zbyt duże, > 300 % ZP Na czujnik mają wpływ np. sub‐ stancje powierzchniowo czynne (tensydy) Upewnić się, że żadna z tych substancji nie wystę‐ puje w wodzie. Wymienić pokrywę membrany i elek‐ trolit na nowy Punkt zerowy jest za Sygnał pomiarowy, dostarczany mały, < 3,2 mA przez czujnik jest niższy niż 3,2 mA. Wartość ta wykracza poza zakres specyfikacji. Sprawdzić w menu infor‐ macji wartość wyjściową w mA naciskając przycisk na wyświetlaczu głównym. Jeżeli wartość < 3,2 mA, to nie jest to prawidłowy sygnał czujnika. Sprawdzić okablowanie, wymienić czujnik na nowy. Punkt zerowy jest za Ma być przeprowadzona kalibracja punktu zerowego, ale czujnik nie duży, > 5mA rozpoznaje preparatu chemicz‐ nego, przeznaczonego do pomiaru Przed rozpoczęciem kali‐ bracji punktu zerowego należy przepłukać czujnik wodą, niezawierającą pre‐ paratu chemicznego, prze‐ znaczonego do pomiaru. Woda stosowana do pomiaru punktu zerowego nie może również zawierać tego preparatu chemicz‐ nego, nawet w ilościach śladowych. Do tego celu stosować niegazowaną wodę mineralną. 161 [Diagnostyka] Treść tekstów pomocniczych Przyczyna Rozwiązanie Jeżeli zestaw parametrów 2 nie jest aktywny, to jest aktywowany automatycznie zestaw parametrów 1 Sprawdzić sygnały steru‐ jące/przewody, które prze‐ łączają zestaw parame‐ trów lub sprawdzić ustawienia timera. Nieznany błąd kali‐ bracji W pozostałym okresie czasu stoso‐ wany jest zestaw 1 parametrów 162 [Serwis] 18 n [Serwis] Kwalifikacje użytkownika: osoba prze‐ szkolona, patrz Ä Rozdział 4.4 „Kwa‐ lifikacje użytkownika” na stronie 23 Wskaźnik stały ➨ ➨ [Serwis] ➨ lub [Serwis] Serwis 10.1 Timer cykl.mycia A0980 Rys. 116: [Serwis] 18.1 Ustawienia w punkcie [Timer cykl.mycia] Wskaźnik stały ➨ ➨ ➨ [Serwis] ➨ lub [Timer cykl.mycia] lub [Serwis] [Symulacja] Timer cykl.mycia Stan 10.1.1 Wył. A0977 Rys. 117: [Timer cyklu mycia] Istnieje możliwość ustawienia [stanu] [ Timer cykl.mycia]. Dostępne ustawienia to [Stan] [Wł.] lub [Wył.]. Ustawienie jest możliwe dla punktów [Timer 1] i [Timer 2]. 163 [Ustawienia w punkcie Setup urządzenia] 19 [Ustawienia w punkcie Setup urządzenia] Kwalifikacje użytkownika: osoba prze‐ szkolona, patrz Ä Rozdział 4.4 „Kwa‐ n lifikacje użytkownika” na stronie 23 Wskaźnik stały ➨ ➨ ➨ [Setup urządzenia] lub [Setup] Setup urządzenia Język Ustawienia ogólne Ustawienia rozszerzone Aktualizacja Uprawnienie Reset 11.1 NIEMIECKI A1073 Rys. 118: [Ustawienia w punkcie Setup urządzenia] 164 [Ustawienia w punkcie Setup urządzenia] 19.1 Ustawienia w punkcie [Język] Wskaźnik stały ➨ [Wybór języka] ➨ lub [Setup] ➨ [Setup urządzenia]➨ lub [Język] ➨ Dostępne języki do prezentacji na wyświetlaczu regulatora* Niemiecki Grecki Rumuński Arabski Hebrajski Rosyjski Bułgarski Włoski Szwedzki Chiński Japoński Słowacki Duński Koreański Tajski Angielski_GB Holenderski Czeski Angielski_US Norweski Turecki Fiński Polski Węgierski Francuski Portugalski * dodatkowe języki są w planie. 165 [Ustawienia w punkcie Setup urządzenia] 19.2 [Ustawienie w punkcie Ustawienia] ogólne ➨ Wskaźnik stały ➨ [Ustawienia ogólne] ➨ lub [Setup] ➨ [Konf. urządzenia] [Setup urządzenia]➨ lub Konfiguracja urządzenia Zakres [Godzina] 00:00 - 23:59 [Tryb ustawiania godziny] 24 h / 12 h [Data] Możliwe są wszystkie prawidłowe war‐ tości. [Tryb ustawiania daty] DD.MM.RRRR/ MM.DD.RRRR [Jednostka temperatury] °C / °F [Stężenie w] ppm / mg/l / mg/L [Powtórzenie wskazania] stabilne / średnie / szybkie [Kontrast] 0 ... 127 [Podświetlenie ekranu] 0 ... 100 % 19.3 Ustawienia w punkcie [Ustawienia rozszerzone] Wskaźnik stały ➨ ➨ lub [Setup] ➨ [Setup urządzenia]➨ [Ustawienia rozszerzone] ➨ [Konf. urządzenia] Komunikaty Karta SD 166 Zakres lub [Ustawienia w punkcie Setup urządzenia] 19.4 Aktualizacja Wskaźnik stały ➨ ➨ lub [Setup] ➨ [Setup urządzenia]➨ lub [Aktualizacja] ➨ [Aktualizacja] Aktualizacja oprogramowania może stać się konieczna jeśli: n n Dostępne są nowe funkcje lub nowe języki obsługi i należy je uzupełnić Konieczna jest modyfikacja oprogra‐ mowania. W takim przypadku użyt‐ kownik otrzyma informację od firmy ProMinent lub wykonawcy urzą‐ dzenia / sprzedawcy. Aktualizacja oprogramowania nie zmienia aktualnych ustawień urządzenia. n W pliku „info.txt” można sprawdzić aktu‐ alną wersję oprogramowania. Skopiować wszystkie cztery pliki do katalogu „Aktualizacja” na karcie SD. Aktualizacja jest przeprowadzana w 3 kro‐ kach: n n n 1. n n komputer z dostępem do internetu, w celu pobrania niezbędnego oprogra‐ mowania z sieci komputer z czytnikiem kart SD Karta pamięci SD do przeniesienia oprogramowania, pojemność maks. 16 GB Aktualne oprogramowanie jest dostępne do pobrania na stronie ProMinent pod adresem: http://www.prominent.de/ desktopdefault.aspx/ tabid-12145/1485_read-67006/, w rubryce Informacje/Do pobrania [Oprogramowanie DACa ]. Ø Na karcie pamięci utworzyć katalog o nazwie Aktualizacja. Po otwarciu podanego wyżej linku będzie dostępny plik ZIP, zawierający 4 pliki: n n n DACa_Lan.plf EXTa_up.mhx DACa_up.mhx Aktualizacja głównego podzespołu = [Base board] Aktualizacja podzespołu rozszerzają‐ cego = [Ext board] Aktualizacja pliku języka= [Język] W tym celu przejść w regulatorze do następującego menu i wykonać kolejno 3 kroki: ð Regulator wczyta dane, następnie wyświetlacz zgaśnie na ok 30 sekund, a po upływie tego czasu regulator ponownie się uruchomi. Czynności należy wykonać ręcznie. Do aktualizacji oprogramowania wyma‐ gane są: n info.txt 2. ➨ lub Podzespół główny: ➨ [Setup] ➨ [Setup urządzenia] ➨ lub [Aktualizacja] ➨ lub [Base board] ➨ ð Rozpoczęcie aktualizacji 3. Podzespół rozszerzający: ➨ lub [Setup] ➨ [Setup urządzenia] ➨ lub [Aktualizacja] ➨ lub [Ext board] ➨ ➨ ð Rozpoczęcie aktualizacji 4. Plik języka: ➨ ➨ lub [Setup] ➨ [Setup urządzenia] ➨ lub [Aktualizacja] ➨ lub [Język] ➨ 167 [Ustawienia w punkcie Setup urządzenia] ð Rozpoczęcie aktualizacji Aktualną wersje oprogramowania regulatora można sprawdzić podczas uruchomienia regulatora oraz w następujących miejscach menu regu‐ latora [Menu] ➨ [Diagnostyka] ➨ [Informacje o urządzeniu]. 19.5 Ustawienia w punkcie [Uprawnienie] Wskaźnik stały ➨ ➨ lub [Setup] ➨ [Setup urządzenia]➨ lub [Uprawnienie] ➨ [Uprawnienie] Uprawnienie Administrator Użytkownik 1 Użytkownik 2 Użytkownik 3 Użytkownik 4 11.5.1 Supervisor wolny Użytkownik wolny wolny A1168 Rys. 119: Ustawienia w punkcie [Uprawnienie] 168 Dane techniczne regulatora 20 Dane techniczne regulatora Zakres pomiarowy/Wartość pomiarowa Zakresy pomiarowe rodzaju przy‐ łącza mV: pH: 0,00 ... 14.00 Rodzaj przyłącza mA (amperome‐ tryczne wartości pomiarowe, zakresy pomiarowe odpowiednie dla czujników): Chlor Napięcie redoks: -1500 ... +1500 mV Ditlen.chloru Chloryt Brom Ozon Nadletenek wodoru (czujnik PER) Nadtlenek wodoru (czujnik PEROX z przetwor‐ nicą) Kwas nadoctowy rozpuszczony tlen Rodzaj przyłącza mA (potencjo‐ metryczne wielkości pomiarowe, zakresy pomiarowe odpowiednie dla transmiterów): pH Przewodność (zakresy pomiarowe odpowiadają transmiterom): poprzez transmiter 0/4 ... 20 mA Temperatura: poprzez Pt 100/Pt 1000, zakres pomiarowy 0 ... 150 °C Napięcie redoks Fluorek 169 Dane techniczne regulatora Dane techniczne Nazwa Dane techniczne Rozkład pH: 0,01 Napięcie redoks: 1 mV Temperatura: 0,1 °C Amperometria (chlor, itp.): 0,001/0,01 ppm, 0,01 obj. %, 0,1 obj. % Dokładność: 0,3 % w odniesieniu do wartości końcowej zakresu pomiarowego Wejście pomiarowe pH/redoks: Opór wejściowy > 0,5 x 1012 Ω Wielkość korekty: Temperatura dla Pt 100/Pt 1000 Zakres korekty temperatury: 0 … 100 °C Zakres korekty pH dla chloru: 6,5 … 8,5 Wielkość zakłócająca: Przepływ w mA lub częstotliwość Zachowanie regulacji: Regulacja P/PID Regulacja: 2 regulatory dwukierunkowe Sygnał wyjścia mA: 2 x 0/4 ... 20 mA rozdzielone galwanicznie, możli‐ wość ustawienia maks. obciążenia 450 Ω, zakresu i przyporządkowania (wielkość pomiarowa, korekty i nastawcza) Wyjście nastawnika: 2 x 2 wyjścia częstotliwości impulsów do stero‐ wania pompami dozującymi 2 przekaźniki (wartość graniczna, regulacja impulsu 3-punktowa lub regulacja długości impulsu) 2 x 0/4 ... 20 mA Przekaźnik alarmowy: 250 V ~3 A, 700 VA rodzaj zestyku - zestyk prze‐ łączny Przyłącze elektryczne: 100 ... 240 V, 50/60 Hz, 27 W Temperatura otoczenia: Temperatura otoczenia -20 ... 60 °C (do usta‐ wienia wewnątrz lub z obudową ochronną) 170 Dane techniczne regulatora Nazwa Dane techniczne Stopień ochrony: Montaż ścienny: IP 67 Montaż w szafie rozdzielczej: IP 54 w oparciu o NEMA 4X (szczelność) Kontrole i zezwolenia: CE, MET (zgodnie z UL wg IEC 61010) Materiał: Obudowa komputera z zabezpieczeniem przeciw‐ płomieniowym Wymiary: 250 x 220 x 122 mm (szer.xwys.xgł.) Masa: 2,1 kg netto 171 Części zamienne i akcesoria 21 21.1 Części zamienne i akcesoria Części zamienne 2 6 3 1 4 5 7 8 9 A1266 Rys. 120: Części zamienne Poz. Części zamienne Numer zamówienia 1 Bezpiecznik czuły 5x20 T 1.6A 732411 2 Wentylator z obudową i sygnalizacją tachome‐ tryczną, 5VDC, 50x50x10 mm 733328 3 Pokrywa interfejsu, zestaw części zamiennych 1044187 n n n Pokrywa, lewa Pokrywa, prawa Elementy mocujące, komplet 4 Uchwyt ścienny 1039767 5 Zacisk ekranu, część górna 733389 172 Części zamienne i akcesoria Poz. Części zamienne Numer zamówienia 6 Karta SD, do zastosowań przemysłowych 1030506 7 Gniazdo SN6 1036885 8 Łączówka kablowa śrubowa, M16x1,5 1043577 9 Łączówka kablowa śrubowa, M20x1,5 1040788 10 Przeciwnakrętka, M20x1,5 1021016 21.2 Wyposażenie Wyposażenie Numer zamówienia Kombinacja kabli koncentrycznych 0,8 m - wstępnie konfekcjo‐ 1024105 nowane Kombinacja kabli koncentrycznych 2 m – SN6 -wstępnie kon‐ fekcjonowane 1024106 Kombinacja kabli koncentrycznych 5 m – SN6 -wstępnie kon‐ fekcjonowane 1024107 Gniazdo SN6, uzupełnienie 1036885 Zestaw montażowy do montażu DAC na tablicy rozdzielczej 1041095 173 Niezbędne formalności 22 Niezbędne formalności 22.1 Utylizacja zużytych części Kwalifikacje użytkownika: osoba prze‐ szkolona, patrz Ä Rozdział 4.4 „Kwa‐ n lifikacje użytkownika” na stronie 23 PORADA! Przepisy dot. utylizacji części zuży‐ tych – Przestrzegać aktualnie obowiązu‐ jących przepisów krajowych i norm prawnych Producent odbiera odkażone zużyte urzą‐ dzenia odsyłane pocztą. Przed odesłaniem urządzenia należy je poddać dekontaminacji. W tym celu usunąć dokładnie wszystkie substancje niebezpieczne. Należy przestrzegać karty charakterystyki bezpieczeństwa dozowa‐ nego medium. Aktualne zaświadczenie o dekontaminacji jest dostępne do pobrania na stronie: http://www.prominent.de/Service/ Download-Service.aspx 22.2 Spełnione normy i dekla‐ racja zgodności Deklaracja zgodności CE dla regulatora jest dostępna do pobrania pod adresem http://www.prominent.de/Service/ Download-Service.aspx EN 60529 Stopnie ochrony obudowy (kody IP) EN 61000 Kompatybilność elektromagne‐ tyczna (EMC) 174 EN 61010 Wymagania bezpieczeństwa dotyczące elektrycznych przyrządów pomiarowych, automatyki i urządzeń labo‐ ratoryjnych – część 1: Wymagania ogólne EN 61326 Wyposażenie elektryczne do pomiarów, sterowania i użytku w laborato‐ riach – Wymagania dotyczące kompatybil‐ ności elektromagnetycznej EMC (dla urzą‐ dzeń klasy A i B) Glosariusz 23 Glosariusz Nachylenie czujnika pH Rozpoznanie pęknięcia szkła Nachylenie lub wrażliwość czujnika pH są zdefiniowane jako iloraz oddanego napięcia w mV na stopień pH. Teore‐ tycznie czujnik pH powinien generować w temperaturze 25 °C napięcie o wartości +59,16 mV na stopień pH. Z upływem czasu nachylenie ulega zmniejszeniu, początkowo powoli, następnie coraz szyb‐ ciej. Dlatego istotne jest, by ta zmiana była kompensowana podczas kalibracji. Podobnie jak w przypadku kompensacji punktu zerowego, należy również powta‐ rzać kompensację nachylenia w odstę‐ pach czasowych, ustalanych na pod‐ stawie zastosowania. [WŁ.] / [WYŁ.] : Przełącza funkcję rozpo‐ znania pęknięcia szkła czujnika pH na [WŁ.] lub [WYŁ.]. Ustawienie fabryczne to [WYŁ.] Regulator wyświetla przy usta‐ wieniu [WŁ.] komunikat o błędzie, jeśli błąd zostanie rozpoznany. Punkt zerowy czujnika pH Szklana membrana czujnika pH ma rów‐ nież niski opór, jeśli temperatura proce‐ sowa wzrośnie. Jeżeli temperatura proce‐ sowa wynosi ok. > 60 °C zostanie osiągnięta rozpoznawcza wartość pro‐ gowa 2 mega-Ω. W przypadku temperatur procesowych > 60 °C zostanie rozpo‐ znane pęknięcie szkła, mimo że pęknięcie szkła nie występuje. W celu uniknięcia błędnego alarmu, funkcję rozpoznania pęknięcia szkła należy wyłączyć dla tem‐ peratur procesowych > 60 °C. Punkt zerowy czujnika pH jest wartością pH, przy której potencjał czujnika jest równy 0 mV. Potencjał asymetrii czujnika pH Potencjał asymetrii czujnika pH jest róż‐ nicą potencjałów, która powstaje, jeśli czujnik pH zostanie zanurzony w roz‐ tworze odpowiadającym elektrolitowi wew‐ nętrznemu. W idealnym przypadku róż‐ nica potencjałów jest równa 0 mV. Funkcja rozpoznania pęknięcia szkła monitoruje czujnik w zakresie pęknięcia wrażliwej na pH, szklanej membrany czuj‐ nika pH. W przypadku pęknięcia szklanej membrany opór czujnika jest mniejszy o ok. ca. 2 mega-Ω. Regulator może anali‐ zować takie zmiany oporu. Regulator wysyła komunikat o błędzie i regulacja jest zatrzymywana. Takiego błędu nie można potwierdzić. 175 Glosariusz Rozpoznanie pęknięcia kabla Zakres pomiarowy czujników [WŁ.] / [WYŁ.] : Przełącza funkcję rozpo‐ znania pęknięcia kabla koncentrycznego na [WŁ.] lub [WYŁ.]. Ustawienie fabryczne to [WYŁ.] Regulator wyświetla przy usta‐ wieniu [WŁ.] komunikat alarmu, jeśli błąd zostanie rozpoznany. Wybrać zakres pomiarowy. Zakres pomia‐ rowy jest oznaczony na tabliczce znamio‐ nowej czujnika. Nieprawidłowy zakres pomiarowy powoduje błędny pomiar. Funkcja rozpoznania pęknięcia kabla monitoruje czujnik pH z kablem koncen‐ trycznym pod kątem występowania pęk‐ nięcia kabla koncentrycznego. W przy‐ padku pęknięcia kabla koncentrycznego opór silnie wzrasta, do ok. 1 giga-Ω. Regulator może analizować takie zmiany oporu. Regulator wysyła komunikat o błę‐ dzie i regulacja jest zatrzymywana. Takiego błędu nie można potwierdzić. Chlor, brom, ditlenek chloru, chloryt, roz‐ puszczony tlen i ozon Szklana membrana czujnika pH osiągnie wysoki opór, jeśli temperatura procesowa obniży się. Jeżeli temperatura procesowa wynosi ok. < 15 °C zostanie osiągnięta rozpoznawcza wartość progowa 1 giga-Ω. W przypadku temperatur procesowych < 15 °C zostanie rozpoznane pęknięcie szkła, mimo że pęknięcie szkła nie wystę‐ puje. W celu uniknięcia błędnego alarmu, funkcję rozpoznania pęknięcia kabla należy wyłączyć dla temperatur proceso‐ wych < 15 °C. Wielkości pomiarowe chloru, bromu, dit‐ lenku chloru, chlorytu i ozonu są zawsze mierzone za pomocą sygnału mA, ponieważ przetwornik pomiarowy jest umieszczony w czujniku. Kompensacja temperatury odbywa się automatycznie w czujniku (wyjątek: CDP, czujnik ditlenku chloru). Więcej informacji można znaleźć w instrukcji obsługi stoso‐ wanego czujnika. Wielkość pomiarowa przewodności [mA] W przypadku wielkości pomiarowej prze‐ wodności [mA] wymagane jest zastoso‐ wanie przetwornika pomiarowego, np. przetwornik pomiarowy DMTa-przewod‐ ność. Czujnika przewodności nie można podłączyć bezpośrednio do regulatora. Zakres pomiarowy: Zakres pomiarowy przetwornika pomiaro‐ wego Wybrać zakres pomiarowy. Zakres pomia‐ rowy jest oznaczony na tabliczce znamio‐ nowej przetwornika pomiarowego. Niepra‐ widłowy zakres pomiarowy powoduje błędny pomiar. 176 n Wybrać zakres pomiarowy zgodnie z zakresem pomiarowym stosowanego przetwornika pomiarowego. Niepra‐ widłowy zakres pomiarowy powoduje błędny pomiar. Temperatura: n Pomiar temperatury służy jedynie do celów informacyjnych i rejestracji, ale nie do kompensacji temperatury. Kompensacja temperatury jest wyko‐ nywana w przetworniku pomiarowym. Glosariusz Wielkość pomiarowa pH [mA]: Jeżeli zostanie wybrana wielkość pomia‐ rowa „pH [mA]” , a więc pomiar pH za pomocą sygnału mA, to nie będzie moż‐ liwe monitorowanie czujnika pod kątem przerwania kabla lub pęknięcia szkła. W przypadku pomiaru za pomocą sygnału mA do czujnika pH jest podłączany prze‐ twornik pomiarowy DMTa lub pH-V1. Pomiędzy przetwornikiem pomiarowym DMTa/pH-V1 a regulatorem stosowany jest dwuprzewodowy kabel połączeniowy. Kabel połączeniowy zasila przetwornik pomiarowy DMTa/pH-V1 i przesyła war‐ tość pomiarową w formie sygnału 4 ... 20 mA do regulatora. W przypadku zastosowania przetwornika pomiarowego DMTa lub przetwornika pomiarowego innego producenta, przypo‐ rządkowanie zakresu pomiarowego musi być ustawione na następujące wartości: n n 4 mA = 15,45 pH 20 mA = -1,45 pH W przypadku przetwornika pomiarowego pH-V1 ustawienie przyporządkowania zakresu pomiarowego jest wykonywane automatycznie. Wielkość pomiarowa Redoks [mV], Redoks [mA] W przypadku wyboru wielkości pomia‐ rowej „ Redoks [mV]” lub „Redoks [mA]” pomiar temperatury procesowej jest moż‐ liwy tylko w celach informacyjnych i rejes‐ tracji. W przypadku wielkości pomiarowej „Redoks [mV]” zakres pomiarowy zawiera się w zakresie -1500 mV ... + 1500 mV. W przypadku wielkości pomiarowej „Redoks [mA]” , zakres pomiarowy jest uzależniony od przetwornika pomiaro‐ wego RH-V1 i wynosi od 0 ... +1000 mV. Wielkość pomiarowa temperatury [mA], (jako główna wielkość pomiarowa): W przypadku wielkości pomiarowej „Temperatura [mA]” wymagane jest zastosowanie przetwornika pomiarowego DMTa-temperatura lub przetwornika pomiarowego Pt100V1. Zakres pomia‐ rowy wynosi: 0 ... 100 °C. Czujnika tempe‐ ratury nie można podłączyć bezpośrednio do regulatora. Wielkość pomiarowa temperatury [Pt100X], (jako główna wielkość pomia‐ rowa) Czujnik temperatury Pt100 lub Pt1000 może być podłączony bezpośrednio do wejścia pomiarowego regulatora. Zakres pomiarowy wynosi: 0 ... 150 °C 177 Glosariusz Pomiar temperatury przy wielkości pomia‐ rowej redoks W przypadku wyboru wielkości pomia‐ rowej Redoks [mV] lub Redoks [mA] pomiar temperatury procesowej jest moż‐ liwy tylko w celach informacyjnych i rejes‐ tracji. W przypadku wielkości pomiarowej Redoks [mV] zakres pomiarowy zawiera się w zakresie 1500 mV ... + 1500 mV. Jeżeli wybrana jest wielkość pomiarowa Redoks [mA], to zakres pomiarowy jest uzależniony od przetwornika pomiarowego rHV1 i wynosi 0 ... + 1000 mV. Kompensacja temperatury Ta funkcja służy do kompensacji wpływu temperatury na pomiar. W przypadku zastosowania przetwornika pomiarowego DMTa, w przetworniku tym wykonywane jest ustawienie temperatury procesowej Temperatura: [Wył.] / [Ręcznie] / [Automa‐ tycznie] n n n [Wył.] wyłącza ustawienie tempera‐ tury procesowej [Ręcznie] umożliwia ręczne usta‐ wienie temperatury procesowej [Automatycznie] stosuje zmierzoną temperaturę procesową Wielkość pomiarowa pH [mV] Podłączenie czujnika pH wielkości pomia‐ rowej pH [mV] jest wykonywane przy użyciu kabla koncentrycznego, za pomocą którego sygnał mV jest kierowany do regulatora. Taki pomiar może być stoso‐ wany, jeśli kabel jest krótszy niż 10 metrów. Typ czujnika: Należy najpierw wybrać typ czujnika. Typ czujnika jest oznaczony na tabliczce zna‐ mionowej czujnika. Wybór czujnika jest konieczny i aktywuje w regulatorze dane specyficzne dla czujnika. Kompensacja temperatury Ta funkcja służy do kompensacji wpływu temperatury na pomiar. Konieczne jest to tylko w przypadku pomiaru pH i fluorku oraz w przypadku pomiaru ditlenku chloru za pomocą czujnika CDP. Temperatura: [Wył.] / [Ręcznie] / [Automa‐ tycznie] n n n 178 [Wył.] wyłącza ustawienie tempera‐ tury procesowej [Ręcznie] umożliwia ręczne wprowa‐ dzenie wartości temperatury proce‐ sowej, ma to sens tylko w przypadku stałych temperatur [Automatycznie] stosuje zmierzoną temperaturę procesową. Automa‐ tyczny pomiar temperatury za pomocą czujnika temperatury, np. Pt1000. W przypadku pH, CDP i fluorku w menu kompensacji tempera‐ tury można dokonać ustawienia na [WŁ.] lub [WYŁ.]. Glosariusz Temperatura: Wył. / Ręcznie / Automa‐ tycznie W przypadku ustawienia „Wył.” wpływ temperatury wody procesowej na pomiar pH jest obliczany dla stałej wartości tem‐ peratury, wynoszącej 25 °C. Pomiar tem‐ peratury nie odbywa się. W przypadku ustawienia „Ręcznie” usta‐ loną wcześniej temperaturę procesową należy wprowadzić ręcznie do regulatora. Funkcja „Ręcznie” ma sens tylko jeśli temperatura procesowa jest stabilna (± 2 °C). Jeżeli zmiana temperatury proce‐ sowej przebiega szybko i > ± 5 °C, konieczne jest ustawienie „Automatycznie” . W przypadku ustawienia „Automatycznie” należy podłączyć czujnik temperatury typu [Pt100] lub [Pt1000]. Regulator automa‐ tycznie rozpozna prawidłowy czujnik tem‐ peratury. W celu osiągnięcia prawidłowej kompensacji temperatury, czujnik tempe‐ ratury musi się znajdować w tej samej wodzie procesowej, co czujnik, który określa wielkość pomiarową. W przypadku ustawienia „Automatycznie” pojawiają się dodatkowe możliwości wpro‐ wadzenia: Temperatura Pomiar temperatury służy jedynie do celów informacyjnych i rejestracji, ale nie do kompensacji temperatury. Kompen‐ sacja temperatury jest wykonywana w czujniku. Jeżeli zostanie wybrana wiel‐ kość pomiarowa [Ditlen.chloru] oraz typ czujnika [CDP], do kompensacji tempera‐ tury konieczny będzie oddzielny pomiar temperatury. Przesunięcie temperatury Ustawienie „Przesunięcie temperatury” umożliwia dopasowanie zmierzonej war‐ tości temperatury do wartości referen‐ cyjnej. Możliwe jest przesunięcie od -10,0 ... +10,0 °C. Sumaryczne obciążenie podstawowe Sumaryczne obciążenie podstawowe ma za zadanie wyrównywania stałego zapo‐ trzebowania dozowanego preparatu che‐ micznego do utrzymywania wartości zadanej. Sumaryczne obciążenie podsta‐ wowe może być ustawione w zakresie -100 % … +100 %. Sumaryczne obcią‐ żenie podstawowe jest dodawane do wiel‐ kości nastawczej określanej przez regu‐ lator i wpływa na obydwa kierunki regulatora. Jeżeli wielkość nastawcza obliczona przez regulator wynosi np. n n n y= -10 % i sumaryczne obciążenie podstawowe +3 %, to wynikająca wielkość nastawcza = Y= -10 % + (+3 %) = -7 % y= 10% i sumaryczne obciążenie pod‐ stawowe +3 %, to wynikająca wiel‐ kość nastawcza = Y= 10 % + (+3 %) = 13 % y= 0 % i sumaryczne obciążenie pod‐ stawowe +3 %, to wynikająca wiel‐ kość nastawcza = Y= 0 % + (+3 %) = 3% Czas kontroli regulacji Czas kontroli ma za zadanie zapobiegać przedawkowaniu wskutek błędnego dzia‐ łania. W czasie kontroli wielkość nasta‐ wcza jest porównywana z regulowaną [wartością progową] (= wartość progowa wielkości nastawczej). W zależności od kierunku regulatora można ustawiać różne czasy kontroli [Czas kontroli góra] do 179 Glosariusz zwiększania wartości [Czas kontroli dół] do zmniejszania wartości. Czasy kontroli są uzależnione od stężenia dozowanego preparatu chemicznego. Jeżeli [wartość progowa] zostanie przekroczona, rozpocznie się rejestracja czasu (czas kontroli). Jeżeli w czasie kontroli wielkość nastawcza spadnie ponownie poniżej war‐ tości progowej, czas zostanie zreseto‐ wany do [0] s. Jeżeli wielkość nastawcza pozostaje prze‐ kroczona przez czas dłuższy niż czas kontroli, można wybrać reakcję regulatora [Czas kontroli reset] = [Normalny], taki wybór powoduje natychmiastowe zatrzy‐ manie regulacji. W celu ponownego uru‐ chomienia konieczne jest zatwierdzenie błędu przez użytkownika, po usunięciu przyczyny błędu. [Czas kontroli reset] = [Auto] - ten wybór resetuje funkcję auto‐ matycznie, jeśli wartość progowa nie zos‐ tanie ponownie osiągnięta i regulacja działa samoczynnie dalej. Strefa neutralna Strefa neutralna jest definiowana przez górną i dolną wartość. Funkcjonuje tylko w przypadku dwukierunkowej regulacji, jeżeli dla każdego kierunku występuje ele‐ ment wykonawczy. Strefa neutralna ma za zadanie zapobiegać wahaniom odcinka regulacji. Jeżeli wartość pomiarowa zawiera się w zakresie obu wartości zada‐ nych to wysterowanie aktuatorów nie ma miejsca, również w przypadku regulatora PI/PID. Zastosowanie dwukierunkowej neutralizacji. Typ regulatora n n n 180 P 1-kierunkowy P 2-kierunkowy PID 1-kierunkowy n n n PID 2-kierunkowy Ręcznie Wył. Regulator P: Jest stosowany w zintegro‐ wanych odcinkach regulacji (np. neutrali‐ zacja batch). Jeżeli odchylenie regulacji zmniejszy się, wysterowanie elementu wykonawczego ulegnie również zmniej‐ szeniu (zależność proporcjonalna). Jeżeli wartość zadana zostanie prawie osiąg‐ nięta, wartość wyjścia nastawnika będzie wynosić prawie 0 %. Wartość zadana nie zostanie jednak dokładnie osiągnięta, tym samym powstanie trwałe odchylenie regu‐ lacji. W przypadku regulacji z dużymi zmianami może dojść do przeregulo‐ wania. Regulator PI: Jest stosowany w niezinte‐ growanych odcinkach regulacji (np. neu‐ tralizacje przepływu), w których konieczne jest unikanie przeregulowania i nie mogą występować trwałe odchylenia regulacji, tzn. wartość zadana musi być zawsze utrzymywana. Niezbędny jest dodatek dozowanego preparatu chemicznego. Brak zatrzymania regulatora po osiąg‐ nięciu wartości zadanej nie jest błędem działania. Regulator PID: Ma właściwości regulatora PI. Dzięki różniczkowej części regulacji D oferuje on pewną przewidywalność i może również reagować w przyszłości na poja‐ wiające się zmiany. Jest on stosowany, jeżeli w przebiegu pomiaru występują szczytowe wartości, które powinny być szybko wyregulowane. Regulatory P, PI i PID są regulatorami stałymi. Wielkość nastawcza może przy‐ jmować każdą wartość w zakresie regu‐ lacji od -100 % ... +100 %. Glosariusz Ręcznie: Jeżeli typ regulatora zostanie wybrany [ręcznie], to można wprowadzić wielkość nastawczą w zakresie od -100 % … 100 %. Ta funkcja jest przydatna do testowania okablowania aktuatora. Wył.: Funkcja regulacji jest dezaktywo‐ wana. Urządzenie pracuje tylko jako prze‐ twornik pomiarowy. Wartość zadana Wartość zadana określa do jakiej wartości ma następować regulacja. Regulator pró‐ buje utrzymywać możliwie minimalną war‐ tość odchylenia między wartością zadaną i pomiarową. Ograniczenie wielkości nastawczej Ograniczenie wielkości nastawczej ustala maksymalną wielkość nastawczą, która może być wyprowadzona. Ma to sens, jeśli np. aktuator ma zbyt duże wymiary i nie powinien być otwierany do 100%. [Tc] Czas [Tc] jest czasem zdwojenia regula‐ tora I (regulator całkujący) w sekundach. Czas [Tc] definiuje czasowe całkowanie odchylenia regulacji względem wielkości nastawczej. Im krótszy czas [Tc], tym sil‐ niejsze oddziaływanie na wielkość nasta‐ wczą. Nieskończenie długi czas [Tc] daje jedynie regulację proporcjonalną. Czas [Tc] jest czasem, jakiego potrzebuje regulator I, by osiągnąć jednakowo dużą zmianę wielkości nastawczej, jak regulator P, regulator P osiąga taką zmianę właś‐ ciwie natychmiast. Tr Czas Tr jest czasem różniczkowania regu‐ latora D (różniczkowego). Regulator D reaguje na prędkość zmiany wartości pomiarowej. Zachowanie W punkcie menu [Zachowanie] ustala się zachowanie regulatora. [Normalny] jest wyborem dla procesów regulowanych jed‐ nokierunkowo. [xp] Wartość [xp] podaje proporcjonalny zakres regulatora. Wartość [xp] odnosi się do wartości końca zakresu pomiarowego regulatora i jest podawana jako wartość bezwzględna, np. przy pH [xp]=1,5. W przypadku wielkości pomiarowych, takich jak [np.] chlor, wybierany jest zakres pomiarowy czujnika, a tym samym war‐ tość końca zakresu pomiarowego. W przypadku pH wartość końca zakresu pomiarowego wynosi 15,45. Wartością domyślną jest przy tym wartość [xp] wyno‐ sząca 1,54. Wartość [xp] wskazuje, że przy odchyleniu ± 1,54 pH od wartości zadanej, wielkość nastawcza wynosi ± 100%. Im mniejsza wartość xp, tym większa jest czułość i szybsza reakcja regulacji, jednak zwiększa się również tendencja regulacji do przeregulowania. Filtrowanie temperatury W przypadku ustawienia [Filtrowanie temperatury] można wykonać wyrównanie pomiaru temperatury, jeżeli mierzona temperatura charakteryzuje się szybkimi wahaniami. [Filtrowanie temperatury] ma wpływ jedynie na wartość pomiarową tempera‐ 181 Glosariusz tury, wskazywaną na wyświetlaczu. War‐ tość pomiarowa temperatury, z którą zos‐ taje przeprowadzona kompensacja temperatury, jest zasadniczo filtrowana jako [średnia], a ustawienie [Filtrowanie temperatury] nie ma na nią wpływu. Dostępne są następujące stopnie filtro‐ wania: n „stabilne” Filtrowanie temperatury „stabilne” wyrównuje w dużym stopniu war‐ tość pomiarową. „średnie” – Filtrowanie temperatury „średnie” wskazuje rzeczywiste, zmierzone zmiany. „szybkie” – Filtrowanie temperatury „szybkie” wyrównuje szybko wartość pomiarową. – n n Ilość miejsc po przecinku Funkcja wskazuje wartość pH na wyświet‐ laczu z jednym lub dwoma miejscami po przecinku. Dopasowanie wyświetlacza do jednego miejsca po przecinku ma sens, jeśli zmiana wartości 1/100 nie jest ważna lub jest nierówna. Ustawienia fabryczne: 2 miejsca po prze‐ cinku 182 Wielkość pomiarowa fluorku W przypadku pomiaru wielkości pomia‐ rowej fluorku sygnał czujnika jest prze‐ kształcany przez przetwornik pomiarowy FPV1 lub FP100V1 w sygnał 4-20 mA, w zależności od zakresu pomiarowego. Przetwornik pomiarowy jest podłączany do wejścia mA regulatora. Czujnik refe‐ rencyjny REFP-SE jest podłączany do przetwornika pomiarowego przy użyciu kabla koncentrycznego z wtyczką SN 6. Przetwornik pomiarowy FPV1: Zakres pomiarowy 0,05 ...10 mg/l. Przetwornik pomiarowy FP100V1: Zakres pomiarowy 0,5 ... 100 mg/l. Wielkość pomiarowa kwasu nadoctowego Wielkość pomiarowa kwasu nadoctowego jest mierzona za pomocą obu wejść czuj‐ nika mA. Kompensacja temperatury odbywa się w czujniku. Dodatkowo podłą‐ czony czujnik temperatury służy do wska‐ zania i rejestracji danych za pomocą rejestratora i może być wyprowadzany przy wyjściu mA za pomocą magistrali polowej lub serwera sieci. Wielkość pomiarowa nadtlenku wodoru [mA] Wielkość pomiarowa nadtlenku wodoru jest mierzona przy użyciu jednego z dwóch wejść czujnika mA. Kompensacja temperatury odbywa się w czujniku. Dodatkowo podłączony czujnik tempera‐ tury służy do wskazania i rejestracji danych za pomocą rejestratora i może być wyprowadzany przy wyjściu mA za pomocą magistrali polowej lub serwera sieci. Glosariusz Wielkość pomiarowa [mA-Ogólne] W przypadku wielkości pomiarowej [mA-Ogólne] można wybrać różne, wstępnie ustawione wielkości pomiarowe lub dowolnie edytować wielkość pomia‐ rową z jednostką miary. Pomiar tempera‐ tury nie może być stosowany do celów kompensacji, ponieważ wpływ pomiaru temperatury na wartość pomiarową nie jest znany. Zasadniczo ustawienia są wykonywane podobnie jak w przypadku innych wielkości pomiarowych regulatora. Regulator oczekuje znormalizowanego i skalibrowanego sygnału od podłączonego urządzenia Wersja dwukanałowa Jeżeli występuje drugi kanał pomiarowy (w zależności od kodu identyfikacyjnego, kanał 2), to ten drugi kanał pomiarowy można skonfigurować według opisu doty‐ czącego pierwszego kanału pomiaro‐ wego. Wersja dwukanałowa z dwoma identycz‐ nymi wielkościami pomiarowymi Jeżeli wielkości pomiarowe, wybrane dla kanału pomiarowego 1 i 2 są takie same, to w menu [Pomiar] pojawi się punkt menu: [Pomiar różnic]. Funkcja [Pomiar różnic] jest wyłączona fabrycznie. Funkcja [Pomiar różnic] może być aktywo‐ wana, a procedura obliczeniowa [K1-K2] może być wykonana. Wynik procedury obliczeniowej jest wyświetlany na wyświetlaczu głównym 2 po naciśnięciu przycisku lub . Po ponownym naciś‐ nięciu przycisku lub następuje powrót do wyświetlacza głównego 1. W menu [Wart. graniczne] można ustalić kry‐ teria wartości granicznych dla parametru [Pomiar różnic]. 183 Skorowidz 24 Skorowidz 1, 2, 3 ... [Timer przekaźnika] . . . . . . . . . . . 136 A Aktualizacja . . . . . . . . . . . . . . . . . 167 Aktuator . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127 B Blokada przycisków . . . . . . . . . . . 14 C Cykl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137 Czas opóźnienia wartości granicz‐ nych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126 Czasy rozruchu . 91, 94, 98, 100, 102 D Deklaracja zgodności . . . . . . . . . 174 Dostępność . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Duże połączenie śrubowe (M 20 x 1,5) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 F Format CSV . . . . . . . . . . . . . . . . 150 Funkcja czujnika 91, 94, 98, 100, 102 Funkcja przycisków . . . . . . . . . . . . . 8 G Grubość materiału . . . . . . . . . . . . 31 Guma porowata . . . . . . . . . . . . . . 33 I Iloczynowa wielkość zakłócająca 119 J Jasność wyświetlacza . . . . . . . . . . 55 Język obsługi . . . . . . . . . . . . . 12, 55 K Kalibracja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 Kalibracja amperometrycznych wielkości pomiarowych . . . . . . . . . 89 184 Kalibracja dla chloru . . . . . . . . . . . 89 Kalibracja pH . . . . . . . . . . . . . . . . 67 Kalibracja punktu zerowego 91, 94, 98, 100, 102 Kalibracja wielkości pomiarowej "Przewodność" . . . . . . . . . . . . . . 104 Kalibracja wielkości pomiarowej "Temperatura" . . . . . . . . . . . . . . . 105 Karty SD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146 Koncepcja obsługi . . . . . . . . . . . . . . 8 Konfiguracja rejestrów . . . . . . . . 147 Konfiguracja rejestru danych . . . . 150 Kontrast wyświetlacza . . . . . . . . . . 55 Kwalifikacje użytkownika . . . . . . . . 23 M Maksymalny rozmiar pliku wynosi 2 GB . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151 Małe połączenia śrubowe (M 12 x 1,5) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Montaż na tablicy rozdzielczej . . . 31 O Oczyszczanie ścieków . . . . . . . . . 25 Odciążenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Odpowietrzenie . . . . . . . . . . . . . . . 53 ogólne równouprawnienie . . . . . . . . 2 P Podłączenie czujnika chloru w przypadku regulatorów z dwoma kanałami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Podłączenie przetwornicy DTMa . . 37 Podświetlenie ekranu wyświet‐ lacza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 Pomiar pH za pomocą przetwor‐ nicy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Przekaźnik timera . . . . . . . . . . . . 138 Przekaźnik wartości granicznej . . 127 Przekroczenie granicy . . . . . . . . . 126 przetwornica innego producenta . . 37 Przykład zastosowania dla suma‐ rycznej wielkości zakłócającej . . . 117 Skorowidz Pytanie: Co należy uwzględnić podczas podłączania pasywnych urządzeń analizujących? . . . . . . 142 Pytanie: Co powoduje funkcja przekaźnika [cykl] . . . . . . . . . . . . 138 Pytanie: Co powoduje funkcja przekaźnika [długość impulsu (PWM)] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138 Pytanie: Co powoduje funkcja przekaźnika [timer przekaźnika] . 136 Pytanie: Co powoduje funkcja przekaźnika [Wartość graniczna 1] lub [Wartość graniczna 2] . . . . 136 Pytanie: Co powoduje funkcja przekaźnika [wartość graniczna 1/2 (wiel.nast.)] . . . . . . . . . . . . . . 136 Pytanie: Co powoduje funkcja przekaźnika [Wył.] . . . . . . . . . . . . 136 Pytanie: Co powoduje iloczynowa wielkość zakłócająca? . . . . . . . . . 119 Pytanie: Co powoduje suma‐ ryczne i iloczynowe włączenie wielkości zakłócającej? . . . . . . . . 117 Pytanie: Czy kalibracja pH z zew‐ nętrzną próbką ma wady? . . . . . . . 76 Pytanie: Gdzie znajduje się funkcja [symulacja]? . . . . . . . . . . 153 Pytanie: Gdzie znaleźć deklarację zgodności? . . . . . . . . . . . . . . . . . 174 Pytanie: Jaką minimalną grubość powinna posiadać tablica roz‐ dzielcza, by zamontowanie regu‐ latora było możliwe? . . . . . . . . . . . 31 Pytanie: Jaki roztwór buforowy jest wymagany do kalibracji pH? . . 72 Pytanie: Jaki roztwór kalibracyjny jest wymagany do kalibracji fluorku? . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86, 88 Pytanie: Jakie części są objęte standardowym zakresem dostawy? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Pytanie: Jakie części zamienne są dostępne? . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172 Pytanie: Jakie normy zostały speł‐ nione? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174 Pytanie: Jakie opcjonalne wypo‐ sażenie posiada regulator? . . . . . . 25 Pytanie: Jakie seryjne wyposa‐ żenie posiada regulator? . . . . . . . . 25 Pytanie: Jakie wartości obowią‐ zują dla prawidłowej kalibracji pH? 72 Pytanie: Jakie wyposażenie jest dostępne dla regulatora? . . . . . . 173 Pytanie: Który proces kalibracji należy wybrać do kalibracji war‐ tości pH? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71 Pytanie: O jakie typowe zastoso‐ wania chodzi? . . . . . . . . . . . . . . . . 25 Pytanie: Przy zastosowaniu któ‐ rego procesu kalibracji można kalibrować amperometryczne wielkości pomiarowe? . . . . . . . . . . 90 Pytanie: Przy zastosowaniu któ‐ rego procesu kalibracji można kalibrować wartość fluorku? . . . . . 85 Pytanie: Przy zastosowaniu któ‐ rego procesu kalibracji można kalibrować wartość redoks? . . . . . 81 Pytanie: Przy zastosowaniu któ‐ rego procesu kalibracji można kalibrować wielkość pomiarową O2? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 Pytanie: W jaki sposób działa blo‐ kada przycisków? . . . . . . . . . . . . . 14 Pytanie: W jaki sposób działa obsługa regulatora? . . . . . . . . . . . . 8 Pytanie: W jaki sposób można ustawić lub zmienić język obsługi? 12 Pytanie: W jaki sposób można zresetować język obsługi? . . . . . . 55 Pytanie: W jaki sposób odpowie‐ trzyć instalację hydrauliczną? . . . . 53 Pytanie: W jaki sposób podłączyć przetwornicę? . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Pytanie: W jaki sposób ustawić jasność wyświetlacza? . . . . . . . . . 55 Pytanie: W jaki sposób ustawić kontrast wyświetlacza? . . . . . . . . . 55 Pytanie: W jaki sposób wykonać aktualizację oprogramowania? . . 167 Pytanie: W jaki sposób zaimpor‐ tować nową wersję języka? . . . . . 167 Pytanie: W jakim formacie wystę‐ pują dane w rejestrze danych? . . 150 185 Skorowidz Schematy zacisków z przyporząd‐ kowaniem 1:1 . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Spełnione normy . . . . . . . . . . . . . 174 Stopień ochrony IP 54 . . . . . . . . . 46 Stopień ochrony IP 67 . . . . . . . . . 46 Sumaryczne i iloczynowe włą‐ czenie wielkości zakłócającej . . . 117 Symulacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153 Szablon otworowania . . . . . . . . . . 31 Wartości graniczne . . . . . . . . . . . 125 Wartość graniczna 1/2 (wiel.nast.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136 Wkłady redukcyjne . . . . . . . . . . . . 46 Wprowadzenie danych . . . . . . . . . 78 Wskazówki bezpieczeństwa . . . . . 19 Wyjścia nastawnika 92, 94, 98, 100, 102 Wyjścia sygnałów normalnych 92, 94, 98, 100, 102 Wymontować czujnik fluorku z czujnika przepływu i zamontować ponownie . . . . . . . . . . . . . . . . 85, 87 Wymontować czujnik pH z czuj‐ nika przepływu i zamontować ponownie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71 Wyposażenie . . . . . . . . . . . . . . . 173 Występ urządzenia . . . . . . . . . . . . 34 T Z R Rejestr błędów . . . . . . . . . . . . . . 146 Rejestr danych . . . . . . . . . . . . . . 146 Rejestr kalibracji . . . . . . . . . . . . . 146 rejestrator . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146 równouprawnienie . . . . . . . . . . . . . . 2 S Tylko jeden czujnik dla jednego podzespołu . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 U Ustawianie wyjść mA . . . . . . . . . 142 Ustawienia języka . . . . . . . . . . . . . 12 Uszczelka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Uszkodzenie urządzeń analizują‐ cych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142 Uzdatnianie wody basenowej . . . . 25 Uzdatnianie wody pitnej . . . . . . . . 25 Uzdatnianie wody przemysłowej i procesowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 W Wadliwa funkcja czujnika i zmienne wartości pH w procesie . . 76 186 Zabezpieczanie danych . . . . . . . 146 Zbiornik testowy 1 z roztworem buforowym . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 Zbiornik testowy 1 z roztworem kalibracyjnym fluorku . . . . . . . . 85, 87 Zbiornik testowy 2 z roztworem buforowym . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 Zbiornik testowy 2 z roztworem kalibracyjnym fluorku . . . . . . . . . . 85 Ż Żywotność karty SD . . . . . . . . . . 146 187 ProMinent GmbH Im Schuhmachergewann 5 - 11 69123 Heidelberg Telefon: +49 6221 842-0 Faks: +49 6221 842-419 e-mail: [email protected] Internet: www.prominent.com Najnowsza wersja instrukcji obsługi jest dostępna na naszej stronie internetowej. 985233, 4, pl_PL © 2014