XII.1.c. Potrafisz efektywnie wykorzystywać podstawowe działania na komórkach i blokach poziom wymagań cykl kształcenia N 2 3 4 K K K Wybraliśmy jeszcze parę funkcji, które powinny cię zainteresować. Przedstawiamy je poniŜej. LOS() Funkcja LOS generuje liczbę losową z zakresu od 0 do 1 (z wyłączeniem 1). JeŜeli wprowadzisz do komórki A1 formułę =LOS(), otrzymasz liczbę z podanego wyŜej przedziału. Wykonanie w arkuszu jakichkolwiek obliczeń w innych komórkach spowoduje wygenerowanie nowej liczby losowej w komórce A1. Nowa liczba losowa zostanie równieŜ wygenerowana po naciśnięciu klawisza F9. ZAOKR.DO.CAŁK(liczba) Funkcja zaokrągla liczbę będącą argumentem funkcji w dół do najbliŜszej liczby całkowitej. Przykład JeŜeli w komórce A1 znajduje się liczba 4,9, a w komórce A2 liczba –4,9, to funkcja =ZAOKR.DO.CAŁK(A1) da w wyniku liczbę 4, zaś funkcja =ZAOKR.DO.CAŁK(A2) da w wyniku –5. W kolejnym przykładzie spróbujemy wykorzystać obydwie funkcje. Twoim zadaniem jest wykonanie w arkuszu kalkulacyjnym symulacji losowania liczb np. w DuŜym Lotku. Musisz zatem wygenerować 6 liczb z przedziału od 1 do 49. Aby wykonać to zadanie, wprowadź do dowolnej komórki formułę =ZAOKR.DO.CAŁK(1+LOS()*49), a następnie przekopiuj ją do kolejnych 5 komórek. Zwróć uwagę, Ŝe istnieje moŜliwość powtórzenia liczby. Zastanów się, jak ją wyeliminować. Swoje rozwiązanie moŜesz porównać z zaproponowanym na płycie CD dołączonej do podręcznika (zadanie XII.1.10 w folderze pliki_do_ćwiczeń). Zapamiętaj! JeŜeli nie chcesz, aby przy kaŜdym obliczeniu w arkuszu generowała się nowa liczba losowa, po wpisaniu do komórki formuły =LOS() nie akceptuj jej klawiszem Enter, tylko naciśnij klawisz F9. Formuła zmienia się wówczas na wartość liczby losowej. Zapamiętaj! JeŜeli chcesz generować liczby większe bądź równe 0 lecz mniejsze od 1000, uŜyj formuły =LOS()*1000. RADIANY(kąt) Funkcja konwertuje wartość kąta (argumentu) podanego w stopniach na radiany. Przykład =RADIANY(90) da w wyniku liczbę 1,570796, =RADIANY(30) da w wyniku liczbę 0,523599. STOPNIE(kąt) Funkcja konwertuje wartość kąta (argumentu) podanego w radianach na stopnie. Przykład =STOPNIE(1,570796) da w wyniku 90. MEDIANA(liczba1, liczba2, …) Funkcja zwraca wartość mediany dla liczb występujących na liście argumentów. liczba1, liczba2, … to argumenty, których moŜe być od 1 do 30. Mediana to liczba znajdująca się w środku zbioru uporządkowanych liczb. JeŜeli liczba danych w zbiorze jest parzysta, to funkcja mediana oblicza średnią arytmetyczną dwóch środkowych liczb w uporządkowanym (rosnąco lub malejąco) zbiorze. Przykład W kolejnych komórkach występują liczby: Funkcja =MEDIANA(A2:A6) da w wyniku liczbę 16. JeŜeli w komórkach znajdują się liczby: Technologia informacyjna nie tylko dla uczniów Wydawnictwo Szkolne PWN 1 E. Krawczyński, Z. Talaga, M. Wilk Funkcja =MEDIANA(A2:A7) da w wyniku liczbę 18. MOD(liczba;dzielnik) Funkcja zwraca wartość reszty po podzieleniu liczby przez dzielnik. Wynik ma zawsze taki sam znak jak dzielnik. Jeśli dzielnik jest równy 0, funkcja MOD zwraca wartość błędu #DZIEL/0!. Przykład Funkcja =MOD(3;2) daje w wyniku liczbę 1. Funkcja =MOD(3;–2) daje w wyniku liczbę –1. Funkcja =MOD(–3;2) daje w wyniku 1. Funkcja =MOD(–3;–2) daje w wyniku liczbę –1. WYST.NAJCZĘŚCIEJ(liczba1; liczba2; …) Funkcja zwraca liczbę najczęściej występującą w zbiorze argumentów. liczba1, liczba2, … to argumenty, których moŜe być od 1 do 30. Jeśli zbiór danych nie zawiera powtarzających się wartości, funkcja zwraca wartość błędu #N/D!. Przykład JeŜeli w komórkach A1:A8 znajdują się liczby: Funkcja =WYST.NAJCZĘŚCIEJ(A1:A8) daje w wyniku liczbę 20. TRANSPONUJ(tablica) Funkcja zwraca pionowy zakres komórek jako zakres poziomy lub odwrotnie. Oznacza to, Ŝe wiersze z tabeli stają się kolumnami w nowej tabeli, a kolumny wierszami (pierwszy wiersz z tabeli staje się pierwszą kolumną nowej tabeli, drugi wiersz staje się drugą kolumną itd.) Tablica to zakres komórek w arkuszu, który naleŜy przetransponować. Przykład Tabela źródłowa Aby przetransponować tabelę, zaznacz zakres komórek, w których ma się znaleźć przetransponowana tabela (w przykładzie G1:K4). Zaznaczony zakres musi mieć odwrotne wymiary niŜ ten, w którym występuje tablica źródłowa. Następnie napisz formułę =TRANSPONUJ(A1:D5) i zaakceptuj ją, naciskając klawisze CTRL + SHIFT + ENTER. Otrzymasz formułę następującej postaci: {=TRANSPONUJ(A1:D5)} i przetransponowaną tabelę widoczną poniŜej. Funkcja TRANSPONUJ musi być wprowadzana jako formuła Technologia informacyjna nie tylko dla uczniów Wydawnictwo Szkolne PWN 2 E. Krawczyński, Z. Talaga, M. Wilk tablicowa. Formuła tablicowa przeprowadza obliczenia w kaŜdej komórce zaznaczonego zakresu. Ujęta jest zawsze w nawiasy klamrowe. Wprowadzenie jej wymaga naciśnięcia klawiszy CTRL + SHIFT + ENTER. Z formułami tablicowymi zapoznasz się dokładnie w dalszej części podręcznika. Tabela po przetransponowaniu Zapamiętaj! Wszelkie zmiany w tablicy źródłowej są automatycznie odzwierciedlane w przetransponowanej tablicy (nigdy odwrotnie). Tablica wynikowa jest połączona ze źródłową. Przetransponowana tabela nie zachowuje formatów komórek tabeli źródłowej. Warto wiedzieć Aby przetransponować tabelę, nie musisz korzystać z funkcji TRANSPONUJ. MoŜesz wykonać tę operację znacznie prościej. Zaznacz tabelę źródłową. Wykonaj polecenie Kopiuj, a następnie kliknij pierwszą komórkę zakresu, w którym ma się znaleźć przetransponowana tabela, wybierz z menu Edycja, Wklej specjalnie, Transpozycja. Uzyskana w ten sposób tabela wynikowa nie ma łącza z tabelą źródłową, zostaje natomiast zachowane formatowanie komórek. Technologia informacyjna nie tylko dla uczniów Wydawnictwo Szkolne PWN 3 E. Krawczyński, Z. Talaga, M. Wilk