Opracował: mgr inż. Marcin Wieczorek www.marwie.net.pl 1. Instalacja elektryczna samochodu. • układ połączeń za pomocą przewodów elektrycznych, źródeł energii elektrycznej ze wszystkimi odbiornikami zamontowanymi w samochodzie • zadaniem jest doprowadzenie energii elektrycznej z akumulatora (alternatora) do wszystkich elementów samochodu wymagających zasilania oraz przekazywania różnego rodzaju sygnałów elektrycznych • ma dwa źródła energii elektrycznej : akumulator i alternator (generator prądu) • akumulator dostarcza energię elektryczną gdy silnik nie jest uruchomiony • alternator jest podstawowym źródłem energii elektrycznej po uruchomieniu silnika 12/7 1a. Rodzaje instalacji elektrycznych samochodu. instalacja jednoprzewodowa • odbiorniki są połączone ze źródłem energii jednym izolowanym przewodem • drugi przewód stanowi nadwozie samochodu tzw. masa instalacje dwuprzewodowe • nadwozie pojazdu nie jest wykorzystywane jako drugi przewód do połączenia z akumulatorem • każdy odbiornik zasilany jest za pośrednictwem pary przewodów 12/7 1b. Kiedy stosowana jest instalacja jednoprzewodowa, a kiedy dwuprzewodowa? instalacja jednoprzewodowa • stosowane w instalacjach elektrycznych samochodów osobowych instalacje dwuprzewodowe • gdy ważna jest niezawodność działania niektórych odbiorników energii • w pojazdach z nadwoziami z tworzyw sztucznych • w pojazdach specjalnych 12/7 2. Elementy instalacji elektrycznej samochodu. • źródła prądu • odbiorniki energii elektrycznej • przewody i wtyczki • elementy zabezpieczające • elementy sterowania przepływem prądem • elementy kontrolno-pomiarowe i sygnalizacyjne 12/7 3. Napięcie znamionowe instalacji elektrycznych pojazdu. • zarówno w instalacji jednoprzewodowej, jak i dwuprzewodowej odbiorniki energii elektrycznej są zasilane napięciem 12V • akumulatory stosowane w tych instalacjach mają napięcie 12V • alternatory takiej instalacji dostarczają prąd do wszystkich odbiorników oraz zapewniają doładowanie akumulatora • alternator wraz z układami regulacyjnymi wytwarzają napięcie 13-14,6 V • instalacje elektrycznych pojazdów są w większości instalacjami jednonapięciowymi • w nielicznych przypadkach stosuje się dwa poziomy napięcia • instalacje dwunapięciowe wykorzystują dwa połączone szeregowo akumulatory 12V • po uruchomieniu silnika akumulatory łączone są równolegle i współpracują z 12-woltowymi generatorami prądu 12/7 • tylko rozrusznik jest zasilany napięciem 24V • podczas zasilania rozrusznika elektrycznego napięciem 24V dwukrotnie maleje wartość pobieranego prądu przy tej samej mocy rozrusznika co w instalacji 12V • samochody użytkowe (autobusy, ciężarowe) mają instalację o napięciu 24V • samochody takie posiadają dwa akumulatory połączone szeregowo • alternator pojazdu wytwarza prąd o napięciu 24V • w instalacjach 12V samochodów osobowych z silnikami o zapłonie iskrowym w obwodzie wtórnym cewki zapłonowej generowane jest wysokie napięcie o wartości od kilku do nawet kilkudziesięciu tysięcy woltów, zasilające świece zapłonowe • napięcie o wartości do 150V i więcej pojawia się także w obwodzie pierwotnym cewki zapłonowej (w momencie przerwania przepływu prądu przez to uzwojenie) • wysokim napięciem rzędu kilkudziesięciu, a nawet 150V zasilana jest większość wtryskiwaczy układów zasilanych paliwem 12/7 • w instalacjach elektrycznych pojazdów z napędem hybrydowym i elektrycznym mogą występować zróżnicowane napięcia • ich wartość może dochodzić do 500V, a nawet może je przekraczać • największe wartości napięcia występują w instalacjach lamp ksenonowych (do 30 kV w momencie inicjowania świecenia takiej lampy) • w wielu samochodach są obwody, w których napięcie zasilania jest mniejsze niż nominalna wartość napięcia w instalacji (np.12V) • są to obwody wielu czujników, które wymagają zasilania stabilizowanym napięciem ze sterownika o wartości najczęściej 5V 12/7