PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA WRAZ Z PLANEM REALIZACJI MATERIAŁU I OKREŚLENIEM WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH Z MATEMATYKI W KLASIE I GIMNAZJUM IM. JANA PAWŁA II SIÓSTR PREZENTEK System oceniania jest zgodny z zarządzeniem MEN w sprawie zasad oceniania, klasyfikowania i promowania oraz z wewnątrzszkolnym systemem oceniania Gimnazjum im. Jana Pawła II Sióstr Prezentek w Rzeszowie. PROGRAM NAUCZANIA OPRACOWANO NA PODSTAWIE PROGRAMU MATEMATYKA Z PLUSEM I PODRĘCZNIKA O NR DOP. 168/1/2009 OBOWIĄZUJĄCY ZESTAW PODRĘCZNIKÓW WYDANYCH PRZEZ GWO Matematyka 1. Podręcznik do gimnazjum. Wersja dostosowana do najnowszej podstawy programowej, praca zbiorowa pod red. M Dobrowolskiej, Matematyka 1. Zeszyt ćwiczeń z płytą CD-ROM, M. Dobrowolska, M. Jucewicz, M. Karpiński, M. Krzyżanowska, Matematyka 1. Zbiór zadań, M. Braun, J. Lech KSIĄŻKI POMOCNICZE WYDANE PRZEZ GWO Matematyka 1. Podręcznik dla gimnazjum. Wersja dla nauczyciela, praca zbiorowa pod red. M Dobrowolskiej, Matematyka 1. Zeszyt ćwiczeń z płytą CD-ROM. Wersja dla nauczyciela, M. Dobrowolska, M. Jucewicz, M. Karpiński, M. Krzyżanowska, Matematyka 1. Sprawdziany, M. Grochowalska Matematyka 1. Sprawdziany. Druga wersja, praca zbiorowa Matematyka 1. Sprawdziany. Trzecia wersja, M. Grochowalska Matematyka 1. Lekcje powtórzeniowe, M. Grochowaiska 4 GODZ. TYGODNIOWO 125 GODZ. W CIĄGU ROKU CELE 1. 2. 3. PRIORYTETOWE: Przygotowanie uczniów do egzaminu w III klasie. Pokazanie matematyki w otaczającym świecie. Rozwijanie pamięci, wyobraźni, myślenia abstrakcyjnego i logicznego rozumowania. 4. Integrowanie wiedzy matematycznej z innymi przedmiotami. 5. Rozwijanie umiejętności czytania i tworzenia tekstów w stylu matematycznym. 6. Rozwijanie sprawności rachunkowej. 7. Rozwijanie wyobraźni geometrycznej i kształtowanie sprawności manualnej. 8. Odczytywanie i interpretowanie danych empirycznych podanych w różny sposób. 9. Uczenie planowania, organizowania i oceniania własnego uczenia się. 10. Kształtowanie umiejętności współdziałania w zespole. 1 11. Zdobywanie umiejętności potrzebnych w życiu codziennym. Wymagania edukacyjne - wymagania programowe na poziom podstawowy i ponadpodstawowy zapisane są w rozkładach materiału poszczególnych klas. Przed realizacją każdego z działów programowych uczeń jest poinformowany ustnie o wymaganiach na poszczególne poziomy oraz o formach sprawdzania wiedzy. Formy sprawdzania osiągnięć ucznia i kryteria oceniania Przyjmując za obowiązujące, zgodnie ze szkolnym systemem oceniania: a. tradycyjną skalę ocen od l do 6, b. przedmiotowe wymagania edukacyjne na poszczególne stopnie szkolne, c. uczniowie otrzymują znaki " + " i " - " pięć znaków " + " równa się z oceną bardzo dobrą trzy znaki " - " równa się z oceną niedostateczną, d. uczeń może poprawić ocenę z pracy klasowej lub sprawdzianu w czasie dwóch tygodni, w formie wybranej przez nauczyciela ( odpowiedź ustna lub powtórne pisanie pracy klasowej lub sprawdzianu ). e. uczeń, który otrzymała z pracy klasowej oceną niedostateczną musi w czasie dwóch tygodni zaliczyć zakres materiału sprawdzany tą pracą klasową. Oceny będą wystawiane za następujące formy aktywności: prace klasowe, kartkówki, odpowiedzi ustne, prace domowe, zeszyty ćwiczeń, inne formy aktywności (np. prace długoterminowe, aktywność na lekcji, udział w konkursie, praca w grupie). 1. Terminy i zakres prac klasowych oraz sprawdzianów: Liczby i działania - praca klasowa - październik Procenty - praca klasowa - listopad Figury geometryczne - praca klasowa - grudzień Wyrażenia algebraiczne - praca klasowa – luty Równania i nierówności - sprawdzian - marzec Proporcjonalność - sprawdzian - kwiecień Symetrie - praca klasowa - maj 2 Prace klasowe są przeprowadzane po zakończeniu każdego działu. Praca klasowa jest zapowiadana dwa tygodnie wcześniej i omówiony jest jej zakres. Zakres materiału utrwalony jest na lekcji powtórzeniowej. Prace klasowe są obowiązkowe. Jeżeli uczeń opuścił pracę klasową z przyczyn losowych, powinien ją napisać w terminie nieprzekraczającym dwóch tygodni od powrotu do szkoły. Prace klasowe przechowuje nauczyciel i są do wglądu dla uczniów i ich rodziców. 2. W ciągu roku szkolnego mogą wystąpić pisemne kartkówki (trwające 5 - 15 minut) sprawdzające wiadomości i umiejętności z trzech ostatnich jednostek lekcyjnych. 3. Przy sprawdzaniu prac pisemnych obowiązują następujące zasady: Punkty przyznawane są tylko za czynności objęte schematem oceny. Jeżeli uczeń wykonuje czynności poprawne, ale „nie na temat", nie otrzymuje punktów. Nie są przyznawane punkty za obliczenia, gdy wynikają one ze stosowania błędnej metody. Jeżeli w rozwiązaniu uczeń popełnił błąd i będzie używał błędnego wyniku do dalszych obliczeń, a nie spowoduje to drastycznego obniżenia trudności zadania i wykonywane przez ucznia czynności są zgodne z tymi, które należałoby wykonać przy rozwiązaniu bezbłędnym, to za niepoprawnie wykonaną czynność nie otrzymuje punktów, natomiast za pozostałe części rozwiązania dostaje punkty tak, jakby błędu nie było. Jeżeli uczeń stosował metodę różną od opisanej w schemacie oceny, a rozwiązanie jest w pełni poprawne, otrzymuje pełną liczbę punktów. 4. Ocena za pracę pisemną (praca klasowa, kartkówka) wystawiana jest na podstawie liczby zdobytych punktów, według następujących kryteriów: dopuszczający +dopuszczający dostateczny +dostateczny dobry + dobry bardzo dobry + bardzo bobry 40%-48% 49%-56% 57%-64% 65%-72% 73%-80% 81%-88% 89%-96% 97%-100% Jeżeli uczeń nie rozwiąże zadania z zestawu podstawowego, punkty zdobyte za dobrze rozwiązane zadania dodatkowego doliczane są do końcowej punktacji za sprawdzian. 3 5. Odpowiedź ustna: Termin odpowiedzi nie jest podawany do wiadomości ucznia. Uczeń ma czas na zastanowienie się. Odpowiedź ucznia trwa około 5-10 min. Dodatkowe pytanie naprowadzające obniża ocenę. Nauczyciel dokonuje ostatecznej oceny i ją uzasadnia. Raz w ciągu semestru uczeń może zgłosić nieprzygotowanie konsekwencji. bez W skład schematu oceny za odpowiedź ustną wchodzą: zawartość rzeczowa; argumentacja - wyrażanie sądów, ich uzasadnianie; posługiwanie się językiem matematycznym; sposób prezentacji - umiejętność formułowania myśli; zgodność z wybranym poziomem wymagań. 6. Prace domowe: Praca domowa jest obowiązkowa. Za nieodrobienie pracy domowej uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną. Za brak zeszytu, zeszytu ćwiczeń uczeń otrzymuje minusa Uczeń nie otrzymuje oceny niedostatecznej, gdy przed lekcją zgłosił, iż nie potrafił w domu sam wykonać zadanej pracy, powinien jednak: wówczas pokazać pisemne próby rozwiązania wszystkich przykładów lub zadań. Raz w ciągu semestru można zgłosić brak pracy domowej lub nieprzygotowanie bez konsekwencji otrzymania oceny niedostatecznej. W obu powyższych przypadkach uczeń ma obowiązek odrobienia pracy na najbliższą godzinę lekcyjną. Jeśli tak się nie stanie, otrzymuje kolejną ocenę niedostateczną. 7. Formy sprawdzania prac domowych: głośne przeczytanie poprawnie wykonanej pracy domowej przez ucznia i samokontrola pozostałych uczniów sprawdzenie bez wystawienia oceny i komentarza z zapisaniem symbolu "Spr." sprawdzenie pracy domowej z wystawieniem oceny i komentarzem, wyrywkowo, co najmniej dwa razy w okresie. 4 8. Sposób informowania uczniów i rodziców o pracy i postępach w nauce. Na początku roku szkolnego informowanie uczniów i rodziców o wymaganiach edukacyjnych wynikających z realizowanego programu nauczania oraz sposobach sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów. Sprawdzone i ocenione prace pisemne, oceny bieżące zainteresowani rodzice mogą otrzymać do wglądu na zebraniu rodziców lub indywidualnym spotkaniu z nauczycielem. Uczeń jest na bieżąco informowany o otrzymanych ocenach. Każda ocena jest jawna. Informację o przewidywanej ocenie klasyfikacyjnej podaje się uczniowi co najmniej dwa tygodnie przed końcem okresu. Informację o przewidywanej ocenie niedostatecznej otrzymuje uczeń i jego rodzice miesiąc przed końcem okresu. 9. Ocenę roczną oblicza się jako średnią ważoną ocen otrzymanych przez niego w danym okresie. 10. ROZKŁAD MATERIAŁU: Proponowana liczba godzin: 1. LICZBY I DZIAŁANIA 14–20 1. Liczby 1–2 2. Rozwinięcia dziesiętne liczb wymiernych 1 3. Zaokrąglanie liczb. Szacowanie wyników 1–2 4. Dodawanie i odejmowanie liczb dodatnich 2–3 5. Mnożenie i dzielenie liczb dodatnich 2–3 6. Wyrażenia arytmetyczne 2 7. Działania na liczbach dodatnich i ujemnych 2–4 8. Oś liczbowa. Odległość liczb na osi liczbowej 1 Praca klasowa i jej omówienie 2 5 2. PROCENTY 18–23 1. Procenty i ułamki 2 2. Diagramy procentowe 1–2 3. Jaki to procent? 2–3 4. Obliczanie procentu danej liczby 2–3 5. Podwyżki i obniżki 1 6. Obliczanie liczby, gdy dany jest jej procent 2 7. O ile procent więcej, o ile mniej. Punkty procentowe 2 8. Obliczenia procentowe 4–6 Praca klasowa i jej omówienie 2 3. FIGURY GEOMETRYCZNE 20–22 1. Proste i odcinki 1–2 2. Kąty 2 3. Trójkąty 3 4. Przystawanie trójkątów 2–3 5. Czworokąty 3 6. Pole prostokąta. Jednostki pola 2 7. Pola wielokątów 3 8. Układ współrzędnych 2 Praca klasowa i jej omówienie 2 4. WYRAŻENIA ALGEBRAICZNE 17–21 1. Do czego służą wyrażenia algebraiczne? 2 2. Wartości liczbowe wyrażeń algebraicznych 2 3. Jednomiany 1–2 4. Sumy algebraiczne 2 5. Dodawanie i odejmowanie sum algebraicznych 2–3 6. Mnożenie jednomianów przez sumy algebraiczne 3–4 7. Wyłączanie wspólnego czynnika przed nawias 3–4 Praca klasowa i jej omówienie 2 5. RÓWNANIA I NIERÓWNOŚCI 22–23 1. Do czego służą równania? 1–2 2. Liczby spełniające równania 2 3. Rozwiązywanie równań 4 6 4. Sprawdzian i jego omówienie 1 5. Zadania tekstowe 4 6. Procenty w zadaniach tekstowych 3 7. Nierówności* 2 8. Przekształcanie wzorów 3 Praca klasowa i jej omówienie 2 6. PROPORCJONALNOŚĆ 10–12 1. Proporcje 2 2. Wielkości wprost proporcjonalne 3 3. Wielkości odwrotnie proporcjonalne 3 Powtórzenie — rozwiązywanie zadań dotyczących wielkości wprost i odwrotnie proporcjonalnych 1–2 Sprawdzian 1–2 7. SYMETRIE 16–19 1. Symetria względem prostej 1–2 2. Rysowanie figur symetrycznych względem prostej 3. Oś symetrii figury 2 1–2 4. Symetralna odcinka 2 5. Dwusieczna kąta 2 6. Symetria względem punktu 3 7. Środek symetrii figury 1–2 8. Symetrie w układzie współrzędnych 2 Praca klasowa i jej omówienie 2 RAZEM 117–140 Gwiazdką * oznaczono temat nieobowiązkowy. Nauczyciel sam wybiera odpowiednią liczbę godzin, w zależności od poziomu klasy oraz czasu, którym w rzeczywistości dysponuje. Przy czterech godzinach tygodniowo, po odliczeniu godzin ze względu na absencję, wycieczki, imprezy szkolne itp., na realizację materiału pozostaje około125 godzin. 7 11. WYMAGANIA EDUKACYJNE: DZIAŁ1. LICZBY I DZIAŁANIA 1. Liczby zna pojęcie liczby naturalnej, całkowitej, wymiernej rozumie pojęcie zbioru liczb wymiernych rozumie rozszerzenie osi liczbowej na liczby ujemne umie porównywać liczby wymierne umie zaznaczać liczbę wymierną na osi liczbowej umie znajdować liczbę wymierną leżącą pomiędzy dwiema danymi na osi liczbowej umie zamieniać ułamek zwykły na dziesiętny i odwrotnie umie znajdować liczby spełniające określone warunki 2 8 6 + + + + + + + + + + 2. Rozwinięcia dziesiętne liczb wymiernych zna pojęcia: rozwinięcie dziesiętne skończone, nieskończone, okres umie zapisać liczby wymierne w postaci rozwinięć dziesiętnych skończonych i rozwinięć dziesiętnych + nieskończonych okresowych zna warunek konieczny zamiany ułamka zwykłego na ułamek dziesiętny skończony umie porównywać liczby wymierne umie określić na podstawie rozwinięcia dziesiętnego, czy dana liczba jest liczbą wymierną umie przedstawić rozwinięcie dziesiętne nieskończone okresowe w postaci ułamka zwykłego 3. Zaokrąglanie. Szacowanie wyników zna sposób zaokrąglania liczb rozumie potrzebę zaokrąglania liczb umie zaokrąglić liczbę do danego rzędu umie zaokrąglić liczbę o rozwinięciu dziesiętnym nieskończonym okresowym do danego rzędu umie szacować wyniki działań umie dokonać porównań poprzez szacowanie w zadaniach tekstowych umie znajdować liczby spełniające określone warunki 4. Dodawanie i odejmowanie liczb dodatnich zna algorytm dodawania i odejmowania liczb wymiernych dodatnich umie dodawać i odejmować liczby wymierne dodatnie zapisane w jednakowej postaci umie dodawać i odejmować liczby wymierne dodatnie zapisane w różnych postaciach OCENA 3 4 5 + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + 5. Mnożenie i dzielenie liczb dodatnich zna algorytm mnożenia i dzielenia liczb wymiernych dodatnich umie podać liczbę odwrotną do danej umie mnożyć i dzielić przez liczbę naturalną umie mnożyć i dzielić liczby wymierne dodatnie umie obliczać ułamek danej liczby naturalnej umie obliczać liczbę na podstawie danego jej ułamka umie zamieniać jednostki długości, masy zna przedrostki mili i kilo umie zamieniać jednostki długości na mikrony i jednostki masy na karaty 6. Wyrażenia arytmetyczne zna kolejność wykonywania działań umie wykonywać działania łączne na liczbach wymiernych dodatnich umie wykonywać działania łączne na liczbach wymiernych dodatnich umie obliczać wartości wyrażeń arytmetycznych zawierających większą liczbę działań umie zapisać podane słownie wyrażenia arytmetyczne i obliczać jego wartość umie tworzyć wyrażenia arytmetyczne na podstawie treści zadań i obliczać ich wartość umie wykorzystać kalkulator umie uzupełniać brakujące liczby w dodawaniu, odejmowaniu, mnożeniu i dzieleniu tak, by otrzymać ustalony wynik umie wstawiać nawiasy tak, by otrzymać żądany wynik + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + 7. Działania na liczbach dodatnich i ujemnych umie dodawać, odejmować, mnożyć i dzielić dwie liczby ujemne oraz o różnych znakach zna pojęcie liczb przeciwnych umie obliczać potęgi liczb wymiernych umie stosować prawa działań umie obliczać wartości wyrażeń arytmetycznych zawierających wartość bezwzględną umie stosować prawa działań umie obliczać wartości wyrażeń arytmetycznych umie rozwiązywać zadania z zastosowaniem ułamków umie obliczać wartości ułamków piętrowych + + + + + 9 + + + 8. Oś liczbowa. Odległość liczb na osi liczbowej umie odczytać z osi liczbowej liczby spełniające określony warunek umie opisać zbiór liczb za pomocą nierówności umie zaznaczyć na osi liczbowej liczby spełniające określoną nierówność umie zapisać nierówność, jaką spełniają liczby z + + + + + + + + + zaznaczonego na osi liczbowej zbioru + zna pojęcie odległości między dwiema liczbami na osi liczbowej + umie na podstawie rysunku osi liczbowej określić odległość między liczbami umie obliczyć odległość między liczbami na osi liczbowej umie zaznaczać na osi liczbowej zbiór liczb, które spełniają jednocześnie dwie nierówności umie znajdować zbiór liczb spełniających kilka warunków umie znaleźć liczby znajdujące się w określonej odległości na osi liczbowej od danej liczby umie wykorzystywać wartość bezwzględną do obliczeń odległości liczb na osi liczbowej umie znaleźć rozwiązanie rów. z wartością bezwzględną + + + + + + + + + + + + + DZIAŁ 2. PROCENTY 1. Procenty i ułamki zna pojęcie procentu rozumie potrzebę stosowania procentów w życiu codziennym umie wskazać przykłady zastosowań procentów w życiu codziennym umie zamienić procent na ułamek umie zamienić ułamek na procent umie zamienić liczbę wymierną na procent umie określić procentowo zaznaczoną część figury i zaznaczyć procent danej figury zna pojęcie promila umie zamieniać ułamki, procenty na promile i odwrotnie + + + + + + + + + + + 2. Diagramy procentowe + zna pojęcie diagramu procentowego rozumie potrzebę stosowania diagramów do wizualizacji informacji + umie z diagramów odczytać potrzebne informacje potrafi wybrać z diagramu informacje i je zinterpretować potrafi zobrazować dowolnym diagramem wybrane informacje 3. Jaki to procent? zna sposób obliczania jakim procentem jednej liczby + jest druga liczba umie obliczyć jakim procentem jednej liczby jest druga + liczba 10 + + + + + + umie obliczyć jakim procentem jednej liczby jest druga liczba umie rozwiązać zadanie tekstowe dotyczące obliczania jakim procentem jednej liczby jest druga liczba + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + 4. Obliczanie procentu danej liczby + umie obliczyć procent danej liczby umie rozwiązać zadanie tekstowe dotyczące obliczania procentu danej liczby umie wykorzystać diagramy do rozwiązywania zadań tekstowych + 5. Podwyżki i obniżki + rozumie pojęcia podwyżka (obniżka) o pewien procent + wie jak obliczyć podwyżkę (obniżkę) o pewien procent + umie obliczyć podwyżkę (obniżkę) o pewien procent umie rozwiązać zadanie tekstowe dotyczące obliczania podwyżek i obniżek o pewien procent + 6. Obliczanie liczby, gdy dany jest jej procent + umie obliczyć liczbę na podstawie jej procentu umie obliczyć liczbę na podstawie jej procentu umie rozwiązać zadanie tekstowe dotyczące obliczania liczby na podstawie jej procentu + + 7. O ile procent więcej, o ile mniej. Punkty procentowe. + zna i rozumie określenie punkty procentowe umie obliczyć o ile procent jest większa (mniejsza) liczba od danej umie zastosować powyższe obliczenia w zdaniach tekstowych + 8. Zadania tekstowe-obliczenia procentowe umie przedstawić dane w postaci diagramu umie odczytać z diagramu informacje potrzebne w zadaniu umie rozwiązywać zadania związane z procentami umie stosować własności procentów w sytuacji ogólnej DZIAŁ 3. FIGURY NA PŁASZCZYŹNIE 1. Proste i odcinki zna podstawowe pojęcia: punkt, prosta, odcinek zna pojęcie prostych prostopadłych i równoległych umie kreślić proste i odcinki prostopadłe przechodzące 11 + + + przez dany punkt umie konstruować odcinek przystający do danego umie podzielić odcinek na połowy umie kreślić proste i odcinki równoległe przechodzące przez dany punkt + + + + 2. Kąty zna pojęcie kąta zna pojęcie miary kąta zna rodzaje kątów umie konstruować kąt przystający do danego zna nazwy kątów utworzonych przez dwie przecinające się proste oraz kątów utworzonych pomiędzy dwiema prostymi równoległymi przeciętymi trzecia prostą i związki pomiędzy nimi umie obliczyć miary katów przyległych, wierzchołkowych, odpowiadających, naprzemianległych, gdy dana jest miara jednego z nich umie kreślić geometryczną sumę i różnicę kątów umie obliczać na podstawie rysunku miary kątów umie rozwiązywać zadania tekstowe dotyczące kątów + + + + + + + + + + + + + + + 3. Trójkąty + zna pojęcie wielokąta + zna sumę miar kątów wewnętrznych trójkąta + umie kreślić poszczególne rodzaje trójkątów umie obliczać na podstawie rysunku miary kątów w trójkącie zna warunek istnienia trójkąta rozumie zasadę klasyfikacji trójkątów umie klasyfikować trójkąty ze względu na boki i kąty umie stosować zależności między bokami i kątami w trójkącie podczas rozwiązywania zadań tekstowych + + + + + + + 4. Przystawanie trójkątów zna definicję figur przystających zna cechy przystawania trójkątów umie wskazać figury przystające umie konstruować trójkąt o danych trzech bokach umie rozpoznawać trójkąty przystające umie konstruować trójkąt o danych dwóch bokach i kącie między nimi zawartym umie konstruować trójkąt, gdy dany jest bok i dwa kąty do niego przyległe umie rozwiązywać zadania konstrukcyjne z wykorzystaniem własności trójkątów umie uzasadniać przystawanie trójkątów 12 + + + + + + + + + + + + 5. Czworokąty zna definicję prostokąta i kwadratu zna definicję trapezu, równoległoboku i rombu umie rozróżniać poszczególne rodzaje czworokątów umie podać własności czworokątów umie rysować przekątne umie rysować wysokości czworokątów umie obliczać miary katów w poznanych czworokątach rozumie zasadę klasyfikacji czworokątów umie klasyfikować czworokąty ze względu na boki i kąty umie stosować własności czworokątów do rozwiązywania zadań + + + + + + + + + + + + + 6. Pole prostokąta. Jednostki pola. zna jednostki miary pola zna zależności pomiędzy jednostkami pola umie zamieniać jednostki zna wzór na pole prostokąta zna wzór na pole kwadratu umie obliczać pole prostokąta, którego boki są wyrażone w tych samych jednostkach i różnych jednostkach umie zamieniać jednostki umie rozwiązywać trudniejsze zadania dotyczące pola prostokąta + + + + + + + + + + + + + + + + + + 7. Pola wielokątów zna wzory na obliczanie pól powierzchni wielokątów umie obliczać pola wielokątów umie rozwiązywać zadania tekstowe związane z obliczaniem pól i obwodów wielokątów na płaszczyźnie umie obliczać pola wielokątów 8. Układ współrzędnych umie narysować układ współrzędnych zna pojęcie układu współrzędnych umie odczytać współrzędne punktów umie zaznaczyć punkty o danych współrzędnych umie rysować odcinki w układzie współrzędnych umie rysować wielokąty w układzie współrzędnych umie obliczyć długość odcinka równoległego do jednej z osi układu współrzędnych umie rozwiązywać zadania tekstowe związane z obliczaniem pól i obwodów wielokątów w układzie współrzędnych umie wyznaczyć współrzędne brakujących wierzchołków prostokąta, równoległoboku i trójkąta 13 + + + + + + + + + + DZIAŁ 4. WYRAŻENIA ALGEBRAICZNE 1. Do czego służą wyrażenia algebraiczne? zna pojęcie wyrażenia algebraicznego rozumie zasadę nazywania wyrażeń algebraicznych umie budować proste wyrażenia algebraiczne umie rozróżnić pojęcia: suma, różnica, iloczyn, iloraz umie budować i odczytywać wyrażenia algebraiczne umie budować i odczytywać wyrażenia o konstrukcji wielodziałaniowej 2 + + + + 3 4 5 + + 6 + + 2. Wartości liczbowe wyrażeń algebraicznych. umie obliczyć wartość liczbową wyrażenia bez jego + przekształcenia dla zmiennych wymiernych umie określić dziedzinę wyrażenia wymiernego + + 3. Jednomiany. zna pojęcie jednomianu zna pojęcie jednomianów podobnych umie porządkować jednomiany umie określić współczynniki liczbowe jednomianu umie rozpoznać jednomiany podobne umie zapisywać warunki zadania w postaci jednomianu + + + + + + + + + 4. Sumy algebraiczne. zna pojęcie sumy algebraicznej zna pojęcie wyrazów podobnych rozumie zasadę przeprowadzania redukcji wyrazów podobnych umie odczytać wyrazy sumy algebraicznej umie wskazać współczynniki sumy algebraicznej umie wyodrębnić wyrazy podobne umie zredukować wyrazy podobne umie obliczyć sumę algebraiczną znając jej wartość dla podanych wartości występujących w niej zmiennych umie zapisywać warunki zadania w postaci sumy algebraicznej + + + + + + + + + + + + + 5. Dodawanie i odejmowanie sum algebraicznych umie opuścić nawiasy + umie zredukować wyrazy podobne umie rozpoznawać sumy algebraiczne przeciwne umie obliczyć wartość liczbową wyrażenia dla zmiennych wymiernych po przekształceniu do postaci dogodnej do obliczeń umie obliczyć wartość liczbową wyrażenia dla zmiennych wymiernych po przekształceniu do postaci dogodnej do obliczeń 14 + + + + + umie wstawić nawiasy w sumie algebraicznej tak, by wyrażenie spełniało podany warunek umie stosować dodawanie i odejmowanie sum alg. w zadaniach tekstowych 6. Mnożenie jednomianów algebraiczne przez + + + sumy umie przemnożyć każdy wyraz sumy algebraicznej + przez liczbę umie przemnożyć każdy wyraz sumy algebraicznej przez jednomian umie obliczyć wartość liczbową wyrażenia dla zmiennych wymiernych po przekształceniu do postaci dogodnej do obliczeń umie podzielić sumę algebraiczną przez liczbę wymierną umie zinterpretować geometrycznie iloczyn sumy algebraicznej przez jednomian umie mnożyć sumy alg. przez sumy alg. umie obliczyć wartość wyrażenia dla zmiennych wymiernych po przekształceniu do postaci dogodnej do obliczeń umie stosować mnożenie jednomianów przez sumy alg. w zadaniach tekstowych + + + + + + + + + 7. Wyłączanie wspólnego czynnika przed nawias umie wyłączyć wspólny czynnik(liczbę) przed nawias umie zapisać sumę w postaci iloczynu umie wyłączyć wspólny czynnik(jednomian) przed nawias umie zapisać sumę w postaci iloczynu umie stosować wyłączanie wspólnego czynnika zadaniach na dowodzenie + + + + + + w + DZIAŁ 5. RÓWNANIA i NERÓWNOŚCI 1. Do czego służą równania? zna pojęcie równania umie zapisać zadanie w postaci równania umie zapisać zadanie w postaci równania umie zapisać problem w postaci równania + + + + 2. Liczby spełniające równania zna pojęcie rozwiązania równania zna pojęcia: równania równoważne, tożsamościowe, sprzeczne rozumie pojęcie rozwiązania równania 15 + + + + + umie sprawdzić, czy dana liczba spełnia równanie umie rozpoznać równania równoważne umie zbudować równanie o podanym rozwiązaniu umie zbudować równanie o podanym rozwiązaniu wyszukuje wśród równań z wartością bezwzględną równania sprzeczne 3. Rozwiązywanie równań + zna metodę równań równoważnych umie stosować metodę równań równoważnych umie rozwiązywać równania posiadające jeden pierwiastek, równania sprzeczne i tożsamościowe umie rozwiązywać równania bez stosowania przekształceń na wyrażeniach algebraicznych umie rozwiązywać równania z zastosowaniem prostych przekształceń na wyrażeniach algebraicznych umie stosować metodę równań równoważnych umie rozwiązywać równania posiadające jeden pierwiastek, równania sprzeczne i tożsamościowe umie rozwiązywać równania z zastosowaniem przekształceń na wyrażeniach algebraicznych + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + 4. Zadania tekstowe umie analizować treść zadania o prostej konstrukcji umie wyrazić treść zadania za pomocą równania umie rozwiązać zadanie tekstowe za pomocą równania i sprawdzić poprawność rozwiązania umie rozwiązać zadanie tekstowe za pomocą równania 5. Procenty w zadaniach tekstowych umie wyrazić treść zadania z procentami za pomocą równania umie rozwiązać zadanie tekstowe z procentami za pomocą równania i sprawdzić 6. Nierówności zna pojęcie nierówności i jej rozwiązania rozumie pojęcie rozwiązania nierówności umie sprawdzić, czy dana liczba spełnia nierówność umie rozpoznać nierówności równoważne umie rozwiązywać nierówności bez stosowania przekształceń na wyrażeniach algebraicznych umie rozwiązywać nierówności z zastosowaniem prostych przekształceń na wyrażeniach algebraicznych umie przedstawić zbiór rozwiązań nierówności na osi liczbowej umie rozwiązywać nierówności z zastosowaniem przekształceń na wyrażeniach algebraicznych umie zapisać zbiór rozwiązań w postaci przedziału umie wyrazić treść zadania za pomocą nierówności umie rozwiązać zadanie tekstowe za pomocą nierówności 16 7. Przekształcenie wzorów umie przekształcać wzory, w tym fizyczne i geometryczne umie wyznaczyć ze wzoru określoną wielkość + + + + + + + + + + + + + + + DZIAŁ 6. PROPORCJONALBNOŚĆ 1. Proporcje zna pojęcie proporcji i jej własności + umie podać przykłady proporcji umie rozwiązywać równania w postaci proporcji umie wyrazić treść zadania za pomocą proporcji umie rozwiązać zadanie tekstowe za pomocą proporcji umie rozwiązywać trudniejsze równania zapisane w postaci proporcji + + 2. Wielkości wprost proporcjonalne rozumie pojęcie proporcjonalności prostej umie rozpoznawać wielkości wprost proporcjonalne umie rozwiązywać zadania tekstowe związane z wielkościami wprost proporcjonalnymi umie rozwiązywać trudniejsze zadania tekstowe związane z wielkościami wprost proporcjonalnymi + + + + 3. Wielkości odwrotnie proporcjonalne zna pojęcie proporcjonalności odwrotnej umie rozpoznawać wielkości odwrotnie proporcjonalne umie rozwiązywać zadania tekstowe związane z wielkościami odwrotnie proporcjonalnymi umie rozwiązywać zadania tekstowe związane z wielkościami odwrotnie proporcjonalnymi 4. Powtórzenierozwiązywanie dotyczących wielkości wprost i proporcjonalnych + + + + + + zadań odwrotnie umie rozpoznać wielkości wprost proporcjonalne i odwrotnie proporcjonalne w różnych sytuacjach rozumie różnice pomiędzy wielkościami wprost- i odwrotnie proporcjonalnymi umie rozwiązać zadania tekstowe wykorzystując wiedzę na temat wielkości wprost i odwrotnie proporcjonalnych 17 + + + + + DZIAŁ 7. SYMETRIE 2 3 + zna pojęcie punktów symetrycznych względem prostej umie rozpoznawać figury symetryczne względem prostej + umie określić własności punktów symetrycznych umie rozwiązywać zadania tekstowe związane z symetrią względem prostej + 4 5 6 + + + + + + + + + + + + + + + 1. Symetria względem prostej. 2. Rysowanie prostych figur symetrycznych względem + zna pojęcie figur symetrycznych względem prostej + umie wykreślić punkt symetryczny do danego umie rysować figury w symetrii osiowej, gdy figura i oś: + -nie mają punktów wspólnych -mają punkty wspólne umie wykreślić oś symetrii, względem której punkty są symetryczne umie wykreślić oś symetrii, względem której figury są symetryczne stosuje własności punktów symetrycznych w zadaniach + + 3. Oś symetrii figury zna pojęcie osi symetrii figury rozumie pojęcie figury osiowosymetrycznej umie podać przykłady figur, które mają oś symetrii umie narysować oś symetrii figury umie wskazać wszystkie osie symetrii figury rysuje figury posiadające więcej niż jedną oś symetrii + + + + 4. Symetralna odcinka zna pojęcie symetralnej odcinka rozumie pojęcie symetralnej odcinka i jej własności umie konstruować symetralną odcinka umie konstrukcyjnie znajdować środek odcinka umie dzielić odcinek na 2n równych części umie wykorzystać własności symetralnej odcinka w zadaniach + + + + + 5. Dwusieczna kąta zna pojęcie dwusiecznej kąta i jej własności rozumie pojęcie dwusiecznej kąta i jej własności umie konstruować dwusieczną kąta umie dzielić kąt na 2n równych części umie wykorzystać własności dwusiecznej kąta w zadaniach umie konstruować kąty o miarach 30, 60, 90 i 45, 45, 90 18 + + + + + + 6. Symetralna względem punktu zna pojęcie punktów symetrycznych względem punktu umie rozpoznawać figury symetryczne względem punktu umie wykreślić punkt symetryczny do danego umie rysować figury w symetrii środkowej, gdy środek symetrii: -nie należy do figury - należy do figury umie wykreślić środek symetrii, względem którego: punkty są symetryczne umie podać własności punktów symetrycznych umie wykreślić środek symetrii, względem którego: figury są symetryczne umie znaleźć obraz figury w złożeniu symetrii środkowych umie stosować własności punktów symetrycznych w zadaniach + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + 7. Środek symetrii figury zna pojęcie środka symetrii figury umie podać przykłady figur, które mają środek symetrii umie rysować figury posiadające środek symetrii umie wskazać środek symetrii figury umie wyznaczyć środek symetrii odcinka umie rysować figury posiadające więcej niż jeden środek symetrii umie podawać przykłady figur będących jednocześnie osiowo- i środkowosymetrycznymi lub mających jedną z tych cech umie stosować własności figur środkowosymetrycznych w zadaniach 8. Symetrie w układzie współrzędnych umie odnaleźć punkty symetryczne względem osi oraz + początku układu współrzędnych umie zapisać współrzędne punktów symetrycznych względem osi oraz początku układu współrzędnych umie zastosować równania do wyznaczania współrzędnych punktów symetrycznych względem osi oraz początku układu współrzędnych umie wyznaczać współrzędne wierzchołków wielokątów będących środkowo- lub osiowosymetrycznymi + + + + + + + + + 9. Powtórzenie wiadomości o symetriach umie rozpoznać symetrię środkową i osiową w różnych sytuacjach umie tworzyć figury symetryczne 19 + + + Szarym kolorem oznaczono temat nieobowiązkowy „Nierówności” Ponadto: na ocenę dopuszczającą ( 2 ) uczeń musi opanować 75% umiejętności wymaganych na ocenę dostateczną ( 3 ), na ocenę celującą ( 6 ) uczeń musi opanować wszystkie umiejętności wymagane na ocenę bardzo dobrą ( 5) oraz - żeby uzyskać taką ocenę na dany okres - otrzymać w trakcie jego trwania co najmniej cztery cząstkowe oceny celujące, w tym dwie ze sprawdzianu z całego działu ponadto nie może mieć ani jednej oceny niedostatecznej . Jednocześnie jego wiedza musi znacznie wykraczać poza podstawę programową dla klasy szóstej. Opracowała Marzena Chochrek 20