15 lat Gliwickiego Teatru Muzycznego OŚWIADCZENIE PAWŁA

15 lat Gliwickiego Teatru Muzycznego
OŚWIADCZENIE PAWŁA GABARY
(byłego dyrektora Gliwickiego Teatru Muzycznego)
Każdy nowy dyrektor teatru ma prawo do zaprezentowania swojej
koncepcji funkcjonowania instytucji. Nie mogę jednak zgodzić się z tym, że
obecny szef Gliwickiego Teatru Muzycznego Grzegorz Krawczyk (którego
notabene przyjąłem do pracy w GTM w 2004 roku i potem na 5 lat uczyniłem
swoim zastępcą) próbuje teraz zanegować całą 15-letnią działalność tej sceny,
uderzając przy tym nie tylko we mnie, ale również w cały wspaniały zespół
artystyczny i pozostałych, oddanych teatrowi ludzi.
Przez wiele lat miałem bardzo dobre relacje z Organizatorem czyli Miastem
Gliwice. Zaufał mi Prezydent Gliwic Zygmunt Frankiewicz i dzięki niemu
zreformowałem teatr. Byłem szefem Teatru Muzycznego w Gliwicach od 1998
roku, a w 2001 roku zostałem powołany na stanowisko dyrektora nowej instytucji
kultury - Gliwickiego Teatru Muzycznego. Moim założeniem stało się połączenie
tradycji z nowoczesnością. Wielu dyrektorów mówiło mi, że to niemożliwe, a
jednak przez kilkanaście lat byliśmy teatrem, który to robił dla dobra publiczności.
Mieliśmy świetną frekwencję (około 100 tysięcy widzów w sezonie) i bardzo duże
wpływy z biletów. Prezentowaliśmy operetki, opery, musicale, widowiska
taneczne, spektakle dla młodych widzów, widowiska muzyczne, transmisje z
Metropolitan Opera w Nowym Jorku, National Theatre w Londynie i Teatru
Wielkiego w Moskwie oraz rozmaite nietypowe formy. Nie stroniliśmy od
eksperymentów, takich jak spektakl "Dialog" Leszka Mądzika czy "Medea w
kąpieli" słynnego performera z Nowego Jorku – Krzysztofa Zarębskiego.
Pokazywaliśmy widowisko taneczne Jarosława Stańka "Chodnik 05" na scenie
GTM, w kopalni Królowa Luiza w Zabrzu oraz na festiwalach teatralnych i
muzycznych w Niemczech. Spektakl był emitowany w TVP Kultura. Wielkim
naszym osiągnięciem była - powstała z mojej inspiracji w Ruinach Teatru
Miejskiego w Gliwicach - premiera opery "Carmen" Bizeta w reżyserii Pawła
Szkotaka, z Małgorzatą Walewską i Agnieszką Zwierko w partii tytułowej.
Spektakl otrzymał Złotą Maskę jako Wydarzenie Roku i było o nim głośno w całej
Polsce, został też wydany na DVD.
Teatr produkował (z inicjatywy Komisji Kultury Rady Miejskiej) filmy
dokumentalne o wybitnych gliwiczanach w reżyserii Krzysztofa KorwinaPiotrowskiego: "Gliwickie lata Tadeusza Różewicza" oraz "Z Gliwic do Paryża Wojciech Pszoniak", emitowane po kilkanaście razy w Telewizji Polskiej,
nagradzane oraz prezentowane na festiwalach i pokazach specjalnych w Europie
i Ameryce.
Nasze kino Amok, działające w strukturach GTM i należące do prestiżowej
sieci Europa Cinemas, otrzymało w 2013 roku nagrodę Polskiego Instytutu Sztuki
Filmowej (wręczoną na Festiwalu Filmowym w Gdyni) jako najlepsze kino w
Polsce. Wystawialiśmy prapremiery polskie amerykańskich musicali, o których
było głośno w całym kraju: "Chicago", "Footloose" (Złota Maska - najlepszy
choreograf Jarosław Staniek), "42 ulica" (Złota Maska - Przedstawienie Roku,
Złota Maska - najlepszy choreograf Jacek Badurek, Złota Maska - najlepsza rola
wokalno-aktorska – Oksana Pryjmak), "Ragtime" (Nagroda Specjalna Jury II
Ogólnopolskiego Festiwalu Teatrów Muzycznych w Gdyni dla Zespołu
Aktorskiego GTM za wspaniałą zbiorową kreację oraz indywidualna nagroda
aktorska dla Michała Musioła za rolę Tateh), "High School Musical" (Złota Maska
- najlepszy spektakl dla młodych widzów), "Tarzan" (realizowany we współpracy
miast Gliwic i Zabrza) czy "Rodzina Addamsów" (ogólnopolska Teatralna
Nagroda Muzyczna im. Jana Kiepury w kategoriach: Najlepszy Spektakl oraz
Najlepszy Scenograf - Grzegorz Policiński; Złota Maska dla reżysera Jacka
Mikołajczyka).
Lekceważenie przez obecnego dyrektora kilkudziesięcioletniej tradycji
operetkowej w Gliwicach jest zaskakujące zwłaszcza w kontekście
przygotowywania przez niego wystawy o historii operetki oraz zlecenia napisania
książki na ten temat.
Nie można negować ogromnego dorobku Operetki Śląskiej i Gliwickiego
Teatru Muzycznego. O tym, że GTM wyrobił sobie pozycję w świecie muzycznym
w naszym kraju, świadczy fakt, że zapraszano nas regularnie do Sali
Kongresowej w Warszawie, na Festiwal imienia Jana Kiepury, Festiwal Muzyczny
imienia Krystyny Jamroz czy Festiwal imienia Adama Didura. Ze względu na
bogaty repertuar zapraszaliśmy do współpracy zarówno wspaniałych solistów z
całej Polski (m.inn.: Grażynę Brodzińską, Małgorzatę Długosz, Iwonę Hossę,
Janusza Ratajczaka, Adama Zdunikowskiego), jak i najlepszych w kraju aktorów
musicalowych (Damiana Aleksandra czy Tomasza Steciuka). Wprowadziliśmy
castingi, które są czymś naturalnym w teatrach muzycznych, jeśli chce się dobrać
najlepszą obsadę. Dwie pracownie krawieckie były niezbędne do wykreowania
takich spektakli jak na przykład "Noc w Wenecji". Za kostiumy do tego
przedstawienia wybitna artystka Barbara Ptak została uhonorowana
ogólnopolską Teatralną Nagrodą Muzyczną imienia Jana Kiepury jako najlepszy
kostiumograf w Polsce, a także otrzymała Specjalną Złotą Maskę.
Warto wspomnieć o tym, że przez wiele lat ogromnym powodzeniem
cieszyły się nasze przedstawienia dla młodych widzów, takie jak: "101
Dalmatyńczyków" w reżyserii Jerzego Bielunasa, "Kot w butach" Michała
Rosińskiego (Złota Maska - najlepszy spektakl dla dzieci, transmisja w ramach
Internetowego Teatru TVP dla Szkół - około 40 tysięcy widzów - oraz emisja w
TVP), "Dziadek do orzechów" w inscenizacji Zofii Rudnickiej, "Pinokio" w mojej
reżyserii czy "Mały Książę" zrealizowany przez Cezarego Domagałę.
Przez 9 lat z wielkim powodzeniem grany był spektakl muzyczny "Anna
Karenina" według Lwa Tołstoja w reżyserii Józefa Opalskiego (Złotą Maskę
otrzymała aktorka Wioletta Białk). W ubiegłym roku ogólnopolska komisja
zakwalifikowała ten spektakl do transmisji w ramach Internetowego Teatru TVP
dla Szkół, a redaktor Wojciech Majcherek zadeklarował chęć zaplanowania emisji
tego przedstawienia w TVP Kultura. Po moim odejściu spektakl został odwołany
przez zastępczynię dyrektora, która w ten sposób przekreśliła dwuletnie starania
o rejestrację przedstawienia.
Przez 18 lat mojej dyrekcji kontynuowałem piękną tradycję Gliwickich
Spotkań Teatralnych, wymyślonych przez Ewę Strzelczyk, a obecnie
zlikwidowanych. Te spotkania były wielkim majowym świętem teatru.
Dzięki dobrej współpracy z Miastem Gliwice oraz wsparciu Ministerstwa
Kultury i Dziedzictwa Narodowego (wygrane w konkursach granty)
przeprowadziliśmy kompleksową modernizację Sceny Bajka – Kina Amok;
wyremontowaliśmy podziemie Ruin Teatru Victoria; zmodernizowaliśmy budynek
techniczny; wymieniliśmy dach i strop nad widownią siedziby głównej przy
Nowym Świecie oraz podnieśliśmy nadscenie, odnowiliśmy salę widowiskową,
zmodernizowaliśmy foyer, wykonaliśmy termomodernizację wraz ze zmianą
elewacji budynku oraz wiele innych prac remontowych. Stale unowocześnialiśmy
i uzupełniali system nagłośnienia i oświetlenia. Przed moim odejściem
przygotowaliśmy projekt przebudowy sceny i kanału orkiestrowego wraz z
montażem sceny obrotowej. Pozyskaliśmy na ten cel 400.000 zł w ramach grantu
MKiDN. Zasadnicza część miała być finansowana ze środków Samorządu Gliwic.
Po moim odejściu zastępczyni dyrektora odstąpiła od realizacji projektu i zwróciła
pieniądze (!) do Ministerstwa.
Pisanie o wielkim zadłużeniu teatru jest nieprawdziwe. Poważne
zmniejszenie dotacji spowodowało problemy finansowe. Teatr nie może istnieć
bez premier. Nagłe znaczące obcięcie dotacji na 2015 rok spowodowało, że
mieliśmy problem z domknięciem budżetu premiery "Rodziny Addamsów", ale
zmniejszyliśmy planowane wydatki o ponad 100 tysięcy i zrezygnowałem z
planowanej również na 2015 rok premiery operetki "Życie paryskie".
Rok 2014 zamknęliśmy stratą rzeczywistą 509.927,42 zł, co jest częstym
wynikiem w polskiej rzeczywistości teatralnej i, co ważne - przy zachowaniu
płynności finansowej. (Niewiele osób wie, iż wykazaną w bilansie stratę na
działalności w kwocie 1.415.460, 72 zł należy pomniejszyć o kwotę amortyzacji
905.533,30 zł, która jest kosztem ale nie jest wydatkiem.) Strata rzeczywista
świadczy o niedofinansowaniu instytucji. Dotacja Organizatora 8.396.499,93 zł
pokrywała niemal wyłącznie koszty osobowe wraz z pochodnymi: 8.191.366,72
zł. Wypracowane przez GTM przychody to kwota 5.305.918,66 zł. Koszty ogółem
to 15.405.332,40 zł. Zatem udział dotacji Organizatora w pokryciu działalności
bieżącej teatru wynosił 54,5%. Jest to w skali kraju wynik znakomity, przy
średniej udziału dotacji organizatora w kosztach na poziomie 75 – 85% i
świadczy o ogromnej sprawności ekonomicznej teatru. Opery, operetki i musicale
rzeczywiście są bardzo drogie zarówno w procesie produkcji, jak i eksploatacji.
Czy to jednak znaczy, że nie mamy grać takiego repertuaru?
Przegląd dorobku repertuarowego GTM przekreśla tezę o komercyjnym i
wyłącznie rozrywkowym charakterze przedstawień. Co z publicznością, która
przez tyle lat była wierna naszemu programowi i zespołowi? Wspaniała tradycja
teatru muzycznego w Gliwicach trwa od 1952 roku i teraz - prawie z dnia na dzień
- ma być przekreślona?
Zestawienie nagród i wyróżnień GTM
2003:
Nagroda Artystyczna ZŁOTA MASKA dla Gliwickiego Teatru Muzycznego:
Jarosław Staniek - w kategorii: Najlepsza choreografia, za choreografię do
spektaklu „Footloose - wrzuć luz!".
2004:
Nagroda Artystyczna ZŁOTA MASKA dla Gliwickiego Teatru Muzycznego: „Kot w
butach" - w kategorii: Najlepszy spektakl dla dzieci.
2005:
Nagrody Artystyczne ZŁOTA MASKA dla Gliwickiego Teatru Muzycznego:
Wiesław Sławik - w kategorii: Aktorstwo - rola męska, za rolę Tito Merelliego w
spektaklu „Dajcie mi tenora!", a także za tytułową rolę w spektaklu „Pan Paweł” w
Teatrze Śląskim w Katowicach.
2006:
Nagrody Artystyczne ZŁOTA MASKA dla Gliwickiego Teatru Muzycznego: „42nd
Street - 42 Ulica" - w kategorii: Najlepszy Spektakl Roku; Jacek Badurek w
kategorii: Najlepsza choreografia, za choreografię do spektalu „42nd Street - 42
ulica"; Oksana Pryjmak - w kategorii: Najlepsza rola wokalno - aktorska, za rolę
Peggy Sawyer w spektaklu „42nd Street - 42 ulica".
oraz Nominacje do Złotej Maski: Wioletta Białk - w kategorii: Najlepsza rola
wokalno - aktorska, za rolę Dorothy Brock w spektaklu „42nd Street - 42 ulica";
Bernard Krawczyk - w kategorii: Najlepsza rola męska, za rolę Juliana Marsha w
spektaklu „42nd Street - 42 ulica"; Jarosław Staniek - w kategorii: Najlepsza
choreografia, za choreografię do spektaklu „Chodnik 05"; Katarzyna Nesteruk - w
kategorii: Najlepsza scenografia, za scenografię do spektaklu „Chodnik 05".
2007:
Nagroda Artystyczna ZŁOTA MASKA dla Gliwickiego Teatru Muzycznego:
„Carmen" - w kategorii: Wydarzenie!
oraz Nominacje do Złotej Maski:
Małgorzata Długosz w kategorii: Rola wokalno-aktorska - za rolę Micaeli w
operze "Carmen" Georgesa Bizeta w reżyserii Pawła Szkotaka, a także za rolę w
spektaklu "Europa moich marzeń" wg scenariusza Krzysztofa KorwinaPiotrowskiego.
2008:
Nagrody Artystyczne ZŁOTA MASKA dla Gliwickiego Teatru Muzycznego:
Wioletta Białk - w kategorii: Najlepsza rola wokalno-aktorska, za rolę Kitty
Aleksandrowny Szczerbackiej w spektaklu „Anna Karenina", a także za rolę Lucy
Harris w spektaklu „Jekyll and Hyde" Teatru Rozrywki w Chorzowie; Elena
Bogdanovich - w kategorii: Nagroda specjalna, za choreografię do spektaklu
„Ragtime".
2009:
Nagrody II Ogólnopolskiego Festiwalu Teatrów Muzycznych w Gdyni dla
musicalu „Ragtime": Nagroda Specjalna Jury dla Zespołu Aktorskiego GTM za
wspaniałą zbiorową kreację w spektaklu „Ragtime" w reżyserii Marii Sartovej;
indywidualna nagroda aktorska Prezydenta Miasta Gdynia w wysokości 4 tysięcy
złotych dla Michała Musioła za rolę Tateh w tym przedstawieniu.
2010:
Nagroda Artystyczna ZŁOTA MASKA Marszałka Woj. Śląskiego za rok 2009 dla
Gliwickiego Teatru Muzycznego: „High School Musical” w kategorii: Spektakl dla
młodych widzów.
oraz Nominacje do Złotej Maski:
Marta Florek w kategorii: Rola wokalno-aktorska - za rolę Sharpay Evans w
spektaklu „High School Musical” (oraz za rolę Nancy w spektaklu „Oliver!" Teatru
Rozrywki w Chorzowie), Sylwia Adamowicz w kategorii: Nagroda specjalna - za
choreografię do spektaklu „High School Musical".
2011:
"Zasłużony Kulturze Gloria Artis" nadane przez Ministra Kultury i Dziedzictwa
Narodowego: Paweł Gabara - medal srebrny, Krzysztof Korwin-Piotrowski medal brązowy.
Teatralna Nagroda Muzyczna im. Jana Kiepury: Wojciech Rodek w kategorii:
Najlepszy dyrygent.
Nagroda Prezydenta Miasta Gliwice w dziedzinie kultury: Krzysztof KorwinPiotrowski
II nagroda VI Polonijnego Festiwalu Multimedia "Polskie Ojczyzny 2011":
Krzysztof Korwin-Piotrowski - za film „Gliwickie lata Tadeusza Różewicza"
2012:
Statuetka Ariona Związku Artystów Scen Polskich: Małgorzata Długosz - za
wybitne osiągnięcia w sztuce wokalno-aktorskiej na scenach teatrów operowych i
muzycznych.
oraz Nominacja do Nagrody Artystycznej ZŁOTA MASKA dla Gliwickiego Teatru
Muzycznego: Ivo Jambor - w kategorii: Nagroda specjalna, za rolę Freddiego
Mercury'ego w widowisku tanecznym „The Beatles & Queen" przygotowanym w
ramach współpracy Gliwickiego Teatru Muzycznego i Opery Śląskiej w Bytomiu.
2013:
Wyróżnienie Loży Katowickiej Business Centre Club: Paweł Gabara - Statuetka
Specjalna Cezara Śląskiego Biznesu.
Teatralna Nagroda Muzyczna im. Jana Kiepury: Barbara Ptak - w kategorii:
Najlepszy scenograf - projektant kostiumów.
Nominacja do Nagrody MARKA ŚLĄSKIE 2013 dla Gliwickiego Teatru
Muzycznego w kategorii: KULTURA z podziękowaniem za znaczący wkład w
rozwój województwa śląskiego.
Nominacja do Nagrody Artystycznej ZŁOTA MASKA dla Gliwickiego Teatru
Muzycznego: „Tarzan" - w kategorii: Spektakl dla Młodych Widzów.
2014:
Nagroda Artystyczna ZŁOTA MASKA Marszałka Woj. Śląskiego za rok 2013 dla
Gliwickiego Teatru Muzycznego:
Barbara Ptak w kategorii: Nagroda Specjalna, za kostiumy do spektaklu „Noc w
Wenecji"
Nominacje do ZŁOTEJ MASKI:
ROLA WOKALNO-AKTORSKA: Michał Musioł - za rolę Pappacody w spektaklu
„Noc w Wenecji" Johanna Straussa w reżyserii Marcina Sławińskiego oraz za rolę
Króla w spektaklu „Mały Książę" wg książki Antoine'a de Saint-Exupery w
adaptacji i reżyserii Cezarego Domagały;
SPEKTAKL DLA MŁODYCH WIDZÓW: spektakl „Mały Książę" wg książki
Antoine'a de Saint-Exupery w adaptacji i reżyserii Cezarego Domagały;
NAGRODA SPECJALNA: Henryk Konwiński - za choreografię do spektaklu „Noc
w Wenecji" Johanna Straussa w reżyserii Marcina Sławińskiego, Barbara Ptak za kostiumy do spektaklu „Noc w Wenecji" Johanna Straussa w reżyserii Marcina
Sławińskiego
Nagroda Prezydenta Miasta Gliwice w dziedzinie kultury za rok 2013: Andrzej
Skorupa
2015:
Nagroda Artystyczna ZŁOTA MASKA Marszałka Woj. Śląskiego za rok 2014 dla
Gliwickiego Teatru Muzycznego:
ROLA WOKALNO-AKTORSKA - rola kobieca: Ewa Łobaczewska za rolę Marii
Rainer w spektaklu "Dźwięki muzyki" Howarda Lindsaya i Russela Crouse z
muzyką Richarda Rodgersa w reżyserii Marii Sartovej.
Nominacje do ZŁOTEJ MASKI:
CHOREOGRAFIA: Roger Lybeck i Jan Aström za choreografię do spektaklu "I
have a dream";
SCENOGRAFIA: Grzegorz Policiński m. inn. za scenografię do spektaklu: "I have
a dream" Rogera Lybecka i Jana Aströma.
Teatralna Nagroda Muzyczna im. Jana Kiepury dla Gliwickiego Teatru
Muzycznego:
NAJLEPSZY SPEKTAKL "Rodzina Addamsów" w reż. Jacka Mikołajczyka,
NAJLEPSZY SCENOGRAF: Grzegorz Policiński - za scenogarfię do musicalu
"Rodzina Addamsów".
Plebiscyt "Dziennika Zachodniego": Krzysztof Korwin-Piotrowski - Lider Roku
2014 w Gliwicach
Nominacja dla GTM w konkursie "Śląska-Marka" w kategorii: Kultura
Nagroda Prezydenta Miasta Gliwice w dziedzinie kultury za rok 2014:
Przemysław Witkowicz
2016:
Nagroda Artystyczna ZŁOTA MASKA Marszałka Woj. Śląskiego za rok 2015 dla
Gliwickiego Teatru Muzycznego:
REŻYSERIA: Jacek Mikołajczyk - za reżyserię spektaklu "Rodzina Addamsów"
Nominacje do ZŁOTEJ MASKI:
PRZEDSTAWIENIE ROKU: "Rodzina Addamsów"
ROLA WOKALNO – AKTORSKA: Marta Wiejak - za kreację Morticii w spektaklu
"Rodzina Addamsów"
REŻYSERIA: Jacek Mikołajczyk - za reżyserię spektaklu "Rodzina Addamsów"