ŁAGODNE NOWOTWORY NARZĄDU RODNEGO *POLIP SZYJKI Łagodny polipowaty przerost błony śluzowej szyjki macicy Objawy: Nieprawidłowe krwawienia, krwawienia kontaktowe, upławy Najczęściej bezobjawowe Postępowanie: ukręcenie polipa, wyłyżeczkowanie kanału szyjki i jamy macicy *POLIP TRZONU MACICY Ograniczony przerost warstwy podstawnej endometrium Występowanie: w każdym wieku, częściej w okresie przekwitania i wczesnej menopauzie Objawy kliniczne: Nieprawidłowe krwawienie: obfite, przedłużające się miesiączki, plamienia międzymiesiączkowe Duży polip może być widoczny w ujściu zewnętrznym kanału szyjki 0,5-1% polipów zawiera utkanie Adenoca endometrii *POLIP TRZONU MACICY Diagnostyka: USG-TV Histeroskopia diagnostyczna Leczenie: Histeroskopia zabiegowa Biopsja celowana endometrium Wyłyżeczkowanie jamy macicy *MIĘŚNIAKI MACICY 95% wszystkich łagodnych guzów narządów płciowych u kobiet 20-30% 50% 30% kobiet po 30 r.ż, 40% kobiet po 40 r.ż. kobiet z mięśniakami ma objawy kliniczne histerektomii wykonywanych jest z powodu mięśniaków *MIĘŚNIAKI MACICY Łagodny rozrost komórek mięśni gładkich i tkanki łącznej włóknistej. Mięśniaki mają kształt pozwijanych włókien otoczonych pseudootoczką. Wzrost Nie mięśniaków jest estrogenozależny rozwijają się przed menarche Zmniejszają się po menopauzie *MIĘŚNIAKI MACICY CZYNNIKI RYZYKA Wzrost ryzyka Afroamerykanki Obciążony wywiad rodzinny Wczesne menarche Nieródki Spadek Liczne ryzyka porody Wczesna menopauza *MIĘŚNIAKI MACICY PODZIAŁ Mięśniaki trzonu Śródścienne Podśluzówkowe Mięśniak (uszypułowany) rodzący się Podsurowicówkowe Uszypułowane (duża ruchomość) Mięśniaki szyjki *MIĘŚNIAKI MACICY ROZPOZNANIE Badanie ginekologiczne Ultrasonografia narządu rodnego Określa dokładnie liczbę, wielkość, lokalizację i unaczynienie zmian Histeroskopia (podśluzówkowe) Sonohisterografia (podśluzówkowe) NMR – diagnostyka różnicowa w wypadku wątpliwości diagnostycznych CT, *MIĘŚNIAKI MACICY RÓŻNICOWANIE Mięśniak międzywięzadłowy – naciek w przymaciczu Mięśniak podsurowicówkowy – guz jajnika Mięśniak podśluzówkowy rodzący się rak szyjki macicy, polip Mięśniaki podśluzówkowe – inne przyczyny krwawień *MIĘŚNIAKI MACICY OBJAWY Zależne od wielkości, liczby i lokalizacji mięśniaków W 50% przypadków bezobjawowe Krwawienia maciczne (niedokrwistość wtórna) Krwotoczne miesiączki Przedłużające się krwawienia Krwawienia międzymiesiączkowe Bóle Dyskomfort w podbrzuszu Częstomocz, naglące parcia Zaparcia, trudności z wypróżnieniami Trudności z zajściem w ciążę, niemożność donoszenia ciąży *MIĘŚNIAKI MACICY WPŁYW NA ROZRÓD 1. Ucisk - zamknięcie światła jajowodów (przeszkoda mechaniczna) 2. Trudność w zagnieżdżeniu jaja płodowego 3. Niebezpieczeństwo poronień *MIĘŚNIAKI MACICY WPŁYW NA PORÓD 1. Nieprawidowe położenie płodu 2. Zaburzenia podczas I okresu porodu 3. Przeszkody porodowe 4. Zaburzenia w III okresie porodu *MIĘŚNIAKI MACICY ZMIANY WTÓRNE 1. Ogniska rozmiękania - Niedostateczne odżywianie - Wtórna martwica 2. Zwłóknienie 3. Zeszkliwenie 4. Zwapnienie *MIĘŚNIAKI MACICY POSTĘPOWANIE Zależne od wieku pacjentki, wielkości, liczby i lokalizacji mięśniaków Leczenie operacyjne Leczenie zachowawcze, objawowe *MIĘŚNIAKI MACICY LECZENIE ZACHOWAWCZE Leki zmniejszające obfitość krwawień (Cyclonamina, ergotamina) Leki krwiotwórcze Leki przeciwbólowe Gestageny – zmniejszają obfitość krwawień, zmniejszają tempo wzrostu mięśniaków COC– zmniejszają obfitość krwawień Analogi Gn-RH (zwłaszcza jako przygotowanie do oszczędzającego leczenia operacyjnego) Embolizacja *MIĘŚNIAKI MACICY LECZENIE OPERACYJNE Wskazania WYSTĘPOWANIE OBJAWÓW Duża wielkość zmian (wielkość macicy > 12 tyg ciąży) Szybki wzrost mięśniaka Trudności z zajściem w ciążę, z donoszeniem ciąży (leczenie oszczędzające) *MIĘŚNIAKI MACICY LECZENIE OPERACYJNE Usunięcie macicy bez/z przydatkami drogą brzuszną Amputacja trzonu macicy Przezpochwowe usunięcie macicy (brak zmian w przydatkach) Metody oszczędzające Wyłuszczenie mięśniaków sp. Martina Wycięcie mięśniaków w laparoskopii Histeroskopowe usunięcie mięśniaków podśluzówkowych *MIĘŚNIAKI MACICY EMBOLIZACJA *MIĘŚNIAKI MACICY EMBOLIZACJA PO 3 MIES PO 6 MIES *MIĘŚNIAKI MACICY RYZYKO 0,2 – 0,5% mięśniaków mięsaki *TORBIELE OKOŁOJAJOWODOWE Około 10-20% guzów przydatków Rozwijają się w obrębie więzadła szerokiego z fragmentów resztek pranerki (mesonephron) Najczęściej bezobjawowe Jednokomorowe, cienkościenne zbiorniki surowiczego płynu Rozpoznanie: USG-TV Postępowanie zachowawcze lub operacyjne w wypadku dużych lub objawowych torbieli *TORBIELE JAJNIKA Torbiele czynnościowe Powstają w cyklu miesiączkowym wskutek zaburzeń owalucji Torbiel pęcherzykowa Torbiel ciałka żółtego *TORBIELE CZYNNOŚCIOWE JAJNIKA Torbiele czynnościowe – objawy uczucie ucisku i ciągnięcia, przeważnie po jednej stronie podbrzusza zaburzenia miesiączkowania *TORBIELE CZYNNOŚIOCWE JAJNIKA powikłania Pęknięcie torbieli, krwawienie do jamy otrzewnowej Skręt jajnika postępowanie zachowawcze gestagenoterapia, operacyjne hormonalna antykoncepcja *GUZY NABŁONKOWE JAJNIKA – cystadenoma serosum Śluzowe – cystadenoma mucinosum Endometrioidalne – cystadenoma endometrioides Jasnokomórkowe – cystadenoma clarocellulare Łagodne guzy Brennera Surowicze *TORBIEL CZEKOLADOWA Torbiel endometrialna, endometrioma Zawiera zhemolizowaną krew, często zrosty z otaczającymi narządami Diagnostyka: USG-TV Leczenie: laparoskopowe wyłuszczenie torbieli *TORBIEL CZEKOLADOWA *GUZY NIENABŁONKOWE JAJNIKA – teratoma maturum Najczęstszy guz z komórek zarodkowych (15%) Utkanie: pochodne trzech listków zarodkowych Często obustronne torbiele dermoidalne zawierające łój i włosy, zęby Leczenie: LPS wyłuszczenie torbieli Potworniak