Scenariusz zajęć rewalidacyjno-wychowawczych – Zima

Scenariusz zajęć rewalidacyjno-wychowawczych – Zima
1. Cele lekcji
a. Cel ogólny zajęć:
Rozbudzenie ekspresji plastyczne i muzycznej inspirowanej zimą.
b. Cele operacyjne zajęć:
Uczeń:

postrzega proponowane bodźce zimowe reagując emocjonalnie na stworzony klimat zajęć,
co wyraża swoim zachowaniem,

uczestniczy we wspólnym muzykowaniu, podejmując wskazane lub wybrane przez siebie
aktywności,

współdziała podczas działań plastycznych akceptując i podejmując proponowaną przez
nauczyciela aktywność, zamalowuje palcami lub pędzlem kontur gwiazdy,

rwąc i gniotąc przygotowuje materiał do dekoracji „zimowego drzewa”.
2. Metody i formy pracy

metody instrumentalne: modyfikacja zachowań z użyciem wzmocnień stymulujących

stymulacja polisensoryczna

muzykoterapia

terapia przez działania plastyczne

chromoterapia

naturoterapia

metoda F. Affolter

masaż Shantali
Formy pracy: zbiorowa i zindywidualizowana
3. Środki dydaktyczne:

tkaniny w barwach zimowych (białej, niebieskiej),

folia, biały papier, wata,

lód,

zapach miętowy, zamrożona mięta, mięta do picia,

nagranie muzyki: uwrażliwiającej, aktywizującej z dźwiękami dzwonków, relaksacyjnej,

odtwarzacz,

drzewo będące stałą dekoracją w sali,

kontury gwiazd,

przybory do malowania: farby w barwach zimowych, pędzel, cerata,

instrumenty perkusyjne i „nietypowe”.
4. Przebieg zajęć:
a. Faza przygotowawcza
Powitanie przez podanie ręki i wymówienie imienia ucznia.
Zasygnalizowania tematu zajęć poprzez wpuszczenie zimnego powietrza z zewnątrz i wymówienie
słowa „zima”.
Wprowadzenie w nastrój zimy poprzez użycie:

bodźców dźwiękowych: użycie dzwonka w pobliżu każdego z uczniów, aż do
przyciągnięcia jego uwagi, wysyłanie dźwięku z różnych kierunków,

bodźców wzrokowo-dotykowych: nakrywanie, zawijanie, manipulowanie folią gąbką, watą,
papierem, tkaninami o barwach zimowych (biała, niebieska). Rwanie, zwijanie, gniecenie
folii, waty, gąbki, papieru. Zasłonięcie okna białą tkaniną w celu uzyskania „chłodnego”
nastroju,

zimowego żywiołu: wody w postaci lodu, odczuwanie zimna: dotykanie lodem języka,
twarzy, rąk.
Masaż dłoni hinduską metodą Shantali przy muzyce relaksacyjnej przygotowujący do działań
manualnych.
b. Faza realizacyjna
1. Wzbudzenia
zainteresowa-nia
tematem
zajęć.
Nauczyciel
wystawia
pudło
z
instrumentami muzycznymi, zezwalając uczniom na swobodne ich oglądanie. Uczniowie
ożywiają się psycho-ruchowo, otwierają się na propozycje zajęć.
2. Nauka posługiwania się instrumentami muzycznymi. Nauczyciel demonstruje każdemu
z uczniów indywidualnie sposób posługiwania się najpierw wybranym przez niego
instrumentem oraz pozostałymi. Naprowadza na samodzielne lub z pomocą (pracując jego
rękami) użycie przez uczniów instrumentów. Obserwuje reakcje uczniów. Pozostawia
każdemu z uczniów ten instrument, który odpowiada jego możliwościom manipulacyjnym
i zasadom bezpieczeństwa, oraz dźwięk którego koncentruje jego uwagę. Uczniowie
zauważają instrumenty i wydobywane z nich dźwięki (kierowanie wzroku w kierunku
źródła dźwięku, koncentracja uwagi, wyciąganie rąk). Naprowadzeni kontynuują czynności
nauczyciela lub samodzielnie (po instrukcji słownej i pokazowej) wydobywają dźwięk
z instrumentów. Wyrażają swoje emocje związane z użyciem instrumentów.
3. Muzykowanie. Nauczyciel włącza muzykę dynamiczną, z wyeksponowanymi dźwiękami
dzwonków, instrumentów perkusyjnych, o działaniu terapeutycznym aktywizującym.
Zachęca kolejno uczniów do muzykowania, pracuje ich rękami, zezwala na samodzielność,
jeśli zauważa taką chęć. Nagradza uśmiechem i pochwałą podejmowanie oczekiwanej
aktywności. Zapobiega i karci odrzucanie instrumentów. Jeśli zauważa niechęć ucznia
związaną z używaniem instrumentów zezwala na uczestnictwo w zajęciach w formie
słuchacza i obserwatora. Uczniowie ożywiają się psychoruchowo pod wpływem muzyki.
Prowadzeni i zachęcani przez muzykę i nauczyciela wydobywają dźwięk z instrumentu.
Ewentualnie uczestniczą w zajęciach w formie obserwatorów. Wyrażają swoje emocje
związane z wykonywaną czynnością.
4. Wyciszenie. Nauczyciel prezentuje muzykę spokojną o działaniu terapeutycznym
wyciszającym. Prosi o włożenie instrumentów do pudła, prowadzi rękę ucznia. Mobilizuje
do czynności porządkowych. Uczniowie stopniowo wyciszają się. Naprowadzani przez
nauczyciela uczestniczą w dostępnym im zakresie w czynnościach porządkowych.
5. Łagodna aktywizacja modelowana muzyką. Nauczyciel prezentuje muzykę o charakterze
spokojnym, nastroju pogodnym, o działaniu terapeutycznym uwrażliwiającym i łagodnie
aktywizującym. Uczniowie ożywiają się psychoruchowo, otwierają się na propozycje zajęć.
6. Organizowa-nie warsztatu pracy. Nauczyciel wystawia na środek stolik przykryty folią.
Ustawia przygotowane wcześniej przybory do malowania (tylko wybrane kolory farb w
barwie zimowej). Uczniowie obserwują wykonywane przez nauczyciela czynności, będące
dla nich bodźcem sygnałowym do zajęć plastycznych.
7. Ekspresja plastyczna. Nauczyciel pracuje indywidualnie z każdym z uczniów:

pozycjonuje ucznia,

kładzie przed nim szablon gwiazdy,

pokazuje farby,

pracuje z uczniem naprowadzając jego rękę lub pędzel na farbę, a następnie na
kontur gwiazdy.
Wspomaga każdy przejaw oczekiwanej aktywności, zezwalając na samodzielność. Chwali
słowem, gestem, uśmiechem pożądane zachowania i efekt pracy ucznia. Powstrzymuje
i gani słowem i gestem działania destrukcyjne. Uczniowie z pomocą nauczyciela siadają
(kolejno) przy stoliku z przyborami do malowania. Dostrzegają kontur gwiazdy i farbę.
Prowadzeni przez nauczyciela zamalowują kontur. Na miarę możliwości koncentrują się na
wykonywanej czynności, podejmują proponowaną czynność. Dostrzegają swoje wytwory.
Wyrażają zachowaniem, mimiką swój stosunek emocjonalny do tej aktywności.
8. Prezentacja prac uczniów. Nauczyciel pokazuje każdemu z uczniów pomalowane przez
niego gwiazdy i zawiesza je na drzewie. Stara się przyciągnąć uwagę ucznia. Do
przystrojenia „zimowego drzewa” wykorzystuje przygotowane przez uczniów podczas
zajęć wstępnych folie, gąbki, papiery, watę. Uczniowie na miarę swoich możliwości
koncentrują uwagę na czynności zawieszania na drzewie gwiazd i innych „przybrań”,
których są autorami. Na miarę swoich możliwości uczestniczą w tej czynności.
c. Faza podsumowująca
1. Porządkowanie pracowni po zajęciach plastycznych.
2. Poczęstunek w formie chłodnej miętowej herbaty (zimowy bodziec smakowy) jako nagroda.
3. Odpoczynek przy muzyce relaksacyjnej.
4. Odprowadzenie uczniów na odziały i pożegnanie się.