WYCHOWANIE PRZEZ CZYTANIE

WYCHOWANIE PRZEZ CZYTANIE
Ważnym elementem wychowania dziecka jest wspieranie jego zdrowia
emocjonalnego, czyli dobrego samopoczucia psychicznego i moralnego,
umiejętności racjonalnego myślenia, a także budowania dobrych i trwałych
związków z ludźmi.
Zdrowie emocjonalne to jest wszystko to, co nie jest zdrowiem fizycznym – cała
duchowość człowieka. Istotną powinnością rodzica jest zaspokojenie potrzeb
emocjonalnych dziecka (poczucia własnej wartości, bezpieczeństwa, akceptacji,
miłości). Mogą one być zaspokojone w bardzo prosty sposób: pełen miłości
kontakt wzrokowy i fizyczny, skupiona na dziecku uwaga i wychowanie pełne
miłości (nauczanie wartości, racjonalnego myślenia, radzenia sobie z własnymi
emocjami, wyznaczanie granic).
Badania dowodzą, że przeciętna matka spędza ze swoim dzieckiem na zabawie,
rozmowie, spacerze czy pomocy w lekcjach pół godziny dziennie, statystyczny
ojciec – 7 minut dziennie, natomiast dziecko spędza przed telewizorem cztery
godziny dziennie. Nasze dzieci wychowuje więc telewizja! Współczesne dzieci
czytają niewiele, a czas spędzają głównie przed telewizorem czy komputerem.
Największym darem miłości dla dziecka jest poświęcony mu czas.
Jak wartościowo spędzać czas z dzieckiem? - na wspólnym czytaniu, na
głośnym czytaniu dziecku.
Zalety głośnego czytania dziecku
Czytanie dziecku to komunikacja z dzieckiem – emocjonalna i werbalna.
Głośne czytanie dziecku przez co najmniej 20 minut dziennie zaspokaja
wszystkie potrzeby emocjonalne dziecka i jest bardzo ważnym narzędziem
edukacji (rozwój języka, wyobraźni, koncentracji, pamięci, słownictwa), a więc
rozwoju intelektualnego dziecka. Buduje więź między rodzicami i dziećmi.
Sprawia, że spada poziom agresji u dziecka. Dzieci stają się bardziej rozważne,
uczą się refleksyjności, chętniej odwiedzają bibliotekę szkolną, a bohaterowie z
książki stają się wspólnymi przyjaciółmi rodzica i dziecka.
Codzienny rytuał głośnego czytania przeradza się w rozmowy pomiędzy
dzieckiem a jego rodzicem, na początku o książce, a później o problemach,
radościach i smutkach tego dziecka. Sprawia, że więź pomiędzy rodzicem a
dzieckiem odbudowuje się na nowo.
Dzieciom należy czytać od urodzenia, przez cały okres dzieciństwa, a także
nastolatkom. Czytanie jest niezwykle mocną stymulacją dla dzieci
niepełnosprawnych czy przebywających w szpitalu. Czytajmy dziecku, aby
przenieść je w świat wyobraźni.
Czytanie powinno stać się elementem codziennej rutyny, nie tylko w przypadku,
gdy dziecko jest chore, ale także zdrowe.
Czytanie to odkodowanie sensu zapisanego za pomocą znaków graficznych.
Czytanie zaczyna się od znajomości języka, a nie liter. Jeśli dziecko nie rozumie,
co czyta, to znaczy, że nie umie czytać. Dzieci w małym stopniu znają język,
ponieważ mało im czytamy, mało z nimi rozmawiamy. Dzięki czytaniu
wychowujemy czytelnika. Nikt czytelnikiem się nie rodzi. Czytelnika trzeba
wychować, pokazując mu, jak przyjemne jest czytanie. Dzieci powinny widzieć
również nas, dorosłych zagłębionych w lekturze. Nauka czytania to zbudowanie
bogatego wewnętrznego słownika wyrazów i pojęć.
Należy nauczyć dzieci czerpania przyjemności z czytania.
Jeżeli będziemy dziecku czytać, wówczas będzie dobrym czytelnikiem.
Jakie książki wybierać? Przy pomocy książek „meblujemy” głowy naszych
dzieci. Na stronie internetowej www.calapolskaczytadzieciom.pl znajduje się
lista rekomendowanych lektur, ponad 120 pozycji, książek do czytania dziecku w
różnym wieku. Znajdują się tam również kryteria doboru książek do głośnego
czytania. Ważne jest, aby książka była ciekawa dla dziecka, dobrana do wieku,
napisana pięknym językiem, miała w sobie dozę humoru, uczyła odróżniania
dobra od zła.
Telewizja operuje obrazem. Język jest mało ważnym narzędziem w telewizji.
Czytanie chroni dziecko przed szkodliwymi wpływami kultury masowej, mediów
elektronicznych, gier komputerowych i dziecko staje się bezpieczne we
współczesnym środowisku. Dziecko powinno oglądać telewizję mądrze, z
umiarem, mniej. Należy wybrać wspólnie z dzieckiem trzy programy w tygodniu.
Dziecko spędzające czas przed telewizorem nieprawidłowo rozwija się fizycznie i
emocjonalnie, intelektualnie, nie ma czasu na inny rodzaj aktywności, zdobywania
i doskonalenia umiejętności, np. manualnych czy motorycznych, nie uczy się
zachowań społecznych, nie pogłębia relacji w grupie, ucieka w wirtualny świat.
Telewizja i media elektroniczne wpływają nie tylko na dzieci, ale też na relacje w
rodzinach.
Czytanie i ograniczenie telewizji to znakomita trampolina do sukcesu!
Opracowała mgr Danuta Suska
na podstawie materiałów Fundacji ABCXXI – „ Cała Polska czyta dzieciom”