Zabieg operacyjny u pacjenta z cukrzycą
advertisement
Zabieg operacyjny u pacjenta z cukrzycą Informacja dla pacjenta, z uwzględnieniem Wytycznych Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego 2012. Cukrzyca jest to przewlekła choroba metaboliczna charakteryzująca się niedoborem lub nieprawidłowym działaniem insuliny czego skutkiem jest podwyższony poziomu cukru we krwi. Stan przewlekłej hiperglikemii i (podwyższonego poziomu cukru we krwi) wiąże się z: uszkodzeniem, zaburzeniem czynności i niewydolnością różnych narządów, zwłaszcza: oczu, nerek, nerwów, serca i naczyń krwionośnych Podstawowym celem leczenia wszystkich typów cukrzycy jest osiągnięcie poziomu cukru zbliżonego to wartości prawidłowych. W cukrzycy typu 1 jedynym sposobem leczenia jest stosowanie insuliny, ponieważ u podłoża tej choroby leży bezwzględny niedobór insuliny W cukrzycy typu 2 początkowo stosuje się leki obniżające oporność na insulinę, poprawiające jej działanie oraz nasilające wydzielanie insuliny z trzustki W leczeniu cukrzycy ważne jest osiągnięcie wyrównania metabolicznego nie tyko pod względem glikemii (poziomu cukru we krwi), ale również dbanie o prawidłowe wartości : ciśnienia tętniczego, parametrów gospodarki lipidowej, walka z nadwaga i otyłością. Przed planowanym zabiegiem operacyjnym musimy przeprowadzić umożliwiające ocenę stopnia kontroli cukrzycy i obecności jej powikłań. badania Niezbędne badania laboratoryjne, które chory na cukrzycę powinien wykonać przed zgłoszeniem się do szpitala: 1. dobowy profil glikemii (7 oznaczeń w ciągu doby, w tym godzinach 2.00–4.00 w nocy); 2. hemoglobina glikowana (HbA1c); 3. morfologia krwi obwodowej i liczba płytek krwi; 4. stężenie w surowicy krwi kreatyniny, elektrolitów (Na+, K+), białka całkowitego, aktywność aminotransferaz (AspAT, AlAT); 5. badanie ogólne moczu; 6. ocena dna oka; 7. badanie EKG spoczynkowe (u chorych, u których występuje kilka czynników ryzyka choroby niedokrwiennej serca, z dławicą piersiową, po przebyciu zawału serca, z niewydolnością serca, należy wykonać pełną diagnostykę nieinwazyjną (próbę wysiłkową, badanie ECHO, badanie EKG metodą Holtera 8. badanie RTG klatki piersiowej Chory na cukrzycę przed planowanym zabiegiem operacyjnym powinien być wyrównany metabolicznie. Uzyskanie wyrównania glikemii: zalecana wartość glikemii na czczo 100–120 mg/dl (5,6–6,6 mmol/l); 2 godziny po posiłku — 140–160 mg/dl (7,8––9,0 mmol/l). Zabieg operacyjny indukuje zmiany hormonalne i metaboliczne typowe dla reakcji stresowej. Konsekwencją tych procesów jest zmniejszenie wrażliwości tkanek obwodowych na działanie insuliny i wzrost dobowego zapotrzebowania na ten hormon . U pacjentów, u których wcześniej już istniały zaburzenia metabolizmu glukozy organizm nie ma możliwości kompensacyjnego zwiększenia wydzielania insuliny. Stad tak ważna optymalizacja wartości poziomu cukru we krwi. W okresie okołooperacyjnym u pacjentów, którzy przed zabiegiem byli leczeni insuliną terapia będzie kontynuowana lub zmodyfikowana w zależności od stosowanego modelu, natomiast u większości pacjentów leczonych doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi będzie włączona terapia insuliną podawaną podskórnie w modelu wielokrotnych wstrzyknięć w stosownej dawce (doustne leki p/cukrzycowe odstawiane są w szpitalu 2 dni przed operacją). W dniu zabiegu pacjent otrzymuje wlew dożylny insuliny, glukozy i potasu wg określonego schematu, pod kontrolą poziomu cukru we krwi badanego co 2 godziny. Powrót do leczenia insuliną w modelu wielokrotnych wstrzyknięć rozpoczynamy wraz z podjęciem przez chorego żywienia doustnego i utrzymujemy do czasu zagojenia się rany. Jeżeli przed zabiegiem cukrzyca była dobrze wyrównana metabolicznie, po zagojeniu się rany można powrócić do stosowanego wcześniej modelu terapii. Na pomyślny efekt końcowy leczenia operacyjnego ma wpływ wiele czynników. Dlatego tak ważne jest solidne przygotowanie się do operacji, aby stan zdrowia był optymalnie wyrównany Prawidłowe postępowanie w okresie przedoperacyjnym, w trakcie zabiegu i po operacji zmniejsza u chorych na cukrzycę do minimum ryzyko wystąpienia groźnych dla życia powikłań, takich jak: epizody zakrzepowo-zatorowe, trudno gojące się infekcje miejsca operowanego, epizody naczyniowe- ostre zespoły wieńcowe i udary mózgu czy głębokie zaburzenia metaboliczne. Opracowanie: lek med. Edyta Derlatka – Starszy Asystent Dział Anestezjologii Krakowskie Centrum Rehabilitacji
