System Wzajemnej Zgodności w Polsce (cross-compliance) Departament Kontroli na Miejscu ARiMR Wzajemna zgodność (ang. Cross-Compliance) Element reformy Wspólnej Polityki Rolnej z 2003 r., która oddzieliła płatności bezpośrednie od produkcji rolnej i powiązała z przestrzeganiem wymogów z zakresu ochrony środowiska, bezpieczeństwa żywności, dobrostanu zwierząt oraz utrzymania całego obszaru gospodarstwa w dobrej kulturze rolnej zgodnej z ochroną środowiska System Wzajemnej Zgodności dotyczy beneficjentów: 1. 2. 3. 4. 5. 6. płatności bezpośredniej (JPO, OM, RE) płatności do pomidorów płatności cukrowej płatności ONW płatności z tytułu zalesiania gruntów rolnych płatności z tytułu programu rolnośrodowiskowego Podstawy prawne UE Rozporządzenie Rady (WE) Nr 73/2009 z dnia 19 stycznia 2009 r. ustanawiające wspólne zasady dla systemów wsparcia bezpośredniego dla rolników ramach wspólnej polityki rolnej i ustanawiające określone systemy wsparcia dla rolników, zmieniające rozporządzenia (WE) nr 1290/2005, (WE) nr 247/2006, (WE) nr 378/2007 oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr1782/2003. Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 796/2004 z dnia 21 kwietnia 2004 r ustanawiające szczegółowe zasady wdrażania wzajemnej zgodności i kontroli przewidzianych w rozporządzeniu 1782/2003 Podstawy prawne krajowe Ustawa z dnia 26 stycznia 2007 roku o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego (Dz. U. z 2008 r. Nr 170, poz. 1051, z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 12 marca 2007 r. w sprawie minimalnych norm (Dz. U. Nr 46, poz. 306, z późn. zm.) Obwieszczenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie wykazu wymogów (M. P. z 2009 r. Nr 17, poz. 224) Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie liczby punktów, jaką przypisuje się stwierdzonej niezgodności oraz drobnej niezgodności, a także procentowej wielkości zmniejszenia płatności bezpośredniej, płatności cukrowej lub płatności do pomidorów (Dz. U. z 2009 r. Nr 54, poz. 446) Obszary Wzajemnej Zgodności SMR – ang. Statutory Management Requirements, Podstawowe Wymogi w Zakresie Gospodarowania wymienione w załączniku II do rozporządzenia Rady (WE) nr 73/2009 oraz przepisów krajowych państw członkowskich Obszary Wzajemnej Zgodności GAEC – ang. Good Agricultural and Environmental Condition, Dobra Kultura Rolna zgodna z ochroną środowiska wymienione w załączniku III do rozporządzenia Rady (WE) nr 73/2009, a szczegółowo określone przepisami krajowymi państw członkowskich Etapy wdrażania Etap I 2009 Środowisko naturalne Identyfikacja i rejestracja zwierząt Dobra kultura rolna zgodna z ochroną środowiska Etap II 2011 Zdrowie publiczne Zdrowie zwierząt Zdrowotność roślin Etap III 2013 Dobrostan zwierząt Organy Kontroli w Polsce Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa normy (GAEC) i wymogi w obszarze środowisko Inspekcja Weterynaryjna wymogi w obszarze identyfikacja i rejestracja zwierząt Inspekcja Weterynaryjna i Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa są niezależnymi od siebie organami kontrolnymi, co oznacza, że ponoszą pełną odpowiedzialność za terminowość i jakość kontroli w zakresie swoich obszarów. Liczba Kontroli Obszar środowisko i GAEC: - min. 1 % rolników ubiegających się o płatności (ok. 15 tys. rolników) Obszar identyfikacja i rejestracja zwierząt: - bydło – 5 % siedzib stad - owce i kozy – 3 % siedzib stad - trzoda – 1 % siedzib stad Czynności kontrolne – zasady ogólne Czynności kontrolne mogą być wykonywane podczas nieobecności rolnika, zawiadomienie o kontroli (max na 48 godz. przed planowaną kontrolą Osoby upoważnione do wykonywania czynności kontrolnych mają prawo do: – wstępu na teren gospodarstwa rolnego, – żądania pisemnych lub ustnych informacji związanych z przedmiotem kontroli, – wglądu do dokumentów związanych z przedmiotem kontroli, sporządzania z nich odpisów, wyciągów lub kopii oraz zabezpieczania tych dokumentów, – pobierania próbek do badań; – żądania okazywania i udostępniania danych informatycznych. Czynności kontrolne – zasady ogólne Z czynności kontrolnych sporządza się raport (2 egzemplarze) W przypadku stwierdzenia drobnej niezgodności, zawiera również informację o działaniach naprawczych i terminie ich realizacji W przypadku, gdy rolnik nie zgadza się z ustaleniami zawartymi w raporcie, może zgłosić umotywowane zastrzeżenia na piśmie, co do ustaleń w nim zawartych, organowi przeprowadzającemu kontrolę, w terminie 14 dni od dnia doręczenia raportu, chyba że bezpośrednio po zakończeniu kontroli rolnik, który był obecny podczas kontroli, zgłosił umotywowane zastrzeżenia, co do ustaleń zawartych w raporcie, osobie, która go sporządziła. Rolnicy otrzymują informacje niezgodnościach w terminie do przeprowadzenia kontroli na miejscu o wszelkich stwierdzonych trzech miesięcy od dnia Czynności kontrolne – zasady ogólne Kontrole na miejscu przez cały rok Rozłożone na trzy okresy w roku: wiosna, lato, jesień/zima, biorąc pod uwagę: Okres uprawy (DKR) Okres stosowania nawozów naturalnych, komunalnych osadów ściekowych, itd.) Okres rozmnażania/chowu zwierząt (IRZ) Okres przetrzymywania zwierząt w budynkach/na pastwiskach (IRZ) Wymogi Wzajemnej Zgodności Środowisko naturalne Wymóg 1: Ochrona dzikiego ptactwa Wymóg 2: Ochrona wód podziemnych przed skażeniem substancjami niebezpiecznymi Wymóg 3: Zasady stosowania osadów ściekowych w rolnictwie Wymóg 4: Ochrona wód przed skażeniem azotanami pochodzenia rolniczego Wymóg 5: Ochrona dzikiej fauny i flory Identyfikacja i rejestracja zwierząt Wymóg 6÷8 Identyfikacja i rejestracja zwierząt Dobra kultura rolna zgodna z ochroną środowiska Zdrowie publiczne, Zdrowie zwierząt, Zdrowotność roślin, Zgłaszanie Chorób Wymóg 9: Zdrowotność roślin Wymóg 10: Zakaz stosowania związków o działaniu hormonalnym, tyreostatycznym Wymóg 11: Bezpieczeństwo żywności i pasz Wymóg 12: Zapobieganie, kontrola i zwalczanie niektórych przenośnych encefalopatii Wymóg 13÷15: Zgłaszanie chorób zakaźnych zwierząt Dobrostan zwierząt Wymóg 16÷18: Dobrostan zwierząt Wymóg 1: Ochrona dzikiego ptactwa i siedlisk przyrodniczych Poniższy wymóg obowiązuje wszystkich rolników, których gospodarstwo rolne lub jego część jest położona na obszarze NATURA 2000. W przypadku, gdy na obszarze Natura 2000 jest położona część gospodarstwa rolnego, wymóg obowiązuje w stosunku do tej części: Przestrzeganie wymagań wynikających z planów zadań ochronnych sporządzonych na podstawie art. 28 ust. 5 ustawy o ochronie przyrody albo planów ochrony sporządzonych na podstawie art. 29 ust. 3 ustawy o ochronie przyrody w zakresie dotyczącym gatunków ptaków wymienionych w załączniku nr 2 do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2004 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 (Dz. U. Nr 229, poz. 2313, z późn. zm.). Poniższe wymogi obowiązują rolników na terenie całego kraju: Przestrzeganie zakazu umyślnego chwytania oraz zabijania ptaków objętych ochroną na podstawie przepisów § 2, 3 i 10 pkt 1 rozporządzenia w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną (Dz. U. Nr 220, poz. 2237) i wymienionych w załączniku nr 1, 2 i 5 do tego rozporządzenia. Powyższy zakaz nie dotyczy rolnika, który posiada, wydane na podstawie art. 52 ust. 2 lub art. 56 ust. 1 lub 2 ustawy o ochronie przyrody, pozwolenie na odstępstwo od zakazu umyślnego chwytania oraz zabijania ptaków objętych ochroną. Przestrzeganie zakazu umyślnego niszczenia gniazd i jaj lub umyślnego płoszenia ptaków objętych ochroną na podstawie przepisów § 2, 3 i 10 pkt 1 rozporządzenia w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt i wymienionych w załączniku nr 1, 2 i 5 do tego rozporządzenia. Powyższy zakaz nie dotyczy rolnika, który posiada, wydane na podstawie art. 52 ust. 2 lub art. 56 ust. 1 lub 2 ustawy o ochronie przyrody, pozwolenie na odstępstwo od zakazu umyślnego niszczenia gniazd i jaj lub umyślnego płoszenia ptaków objętych ochroną. Natura 2000 Wymóg 2: Ochrona wód gruntowych przed zanieczyszczeniem spowodowanym przez niektóre substancje niebezpieczne (dotyczy wszystkich gospodarstw) Zakaz wprowadzania bezpośrednio i pośrednio do wód podziemnych substancji niebezpiecznych określonych w załączniku nr 11 w wykazie 1 do rozporządzenia w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków, zawartych w: 1. ściekach w rozumieniu art. 9 pkt 14 ustawy Prawo wodne, z wyłączeniem ścieków bytowych i komunalnych, o których mowa w art. 9 pkt 15 i 16 tej ustawy, 2. odpadach w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o odpadach”, określonych w załączniku nr 1 do tej ustawy ujętych w kategoriach Q4,Q5,Q7,Q9,Q14 Zakaz wprowadzania do gleby substancji niebezpiecznych określonych w załączniku nr 11 w wykazie 2 do rozporządzenia w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków, zawartych w: 1. ściekach w rozumieniu art. 9 pkt 14 ustawy Prawo wodne, z wyłączeniem ścieków bytowych i komunalnych, o których mowa w art. 9 pkt 15 i 16 tej ustawy, 2. odpadach w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o odpadach określonych w załączniku nr 1 do tej ustawy ujętych w kategoriach Q4,Q5,Q7,Q9,Q14. Powyższy zakaz nie dotyczy rolnika, który posiada pozwolenie wydane na podstawie art. 140 ustawy Prawo wodne i przestrzega warunków w nim zawartych. Wymóg 3: Ochrona środowiska, w szczególności gleby, w przypadku stosowania osadów ściekowych w rolnictwie Zakaz stosowania komunalnych osadów ściekowych: •na terenach zalewowych, czasowo podtopionych i bagiennych, •na terenach czasowo zamarzniętych i pokrytych śniegiem, •na gruntach o dużej przepuszczalności, stanowiących w szczególności piaski luźne i słabogliniaste oraz piaski gliniaste lekkie, jeżeli poziom wód gruntowych znajduje się na głębokości mniejszej niż 1,5 m poniżej powierzchni gruntu, •na obszarach ochronnych zbiorników wód podziemnych, •w pasie gruntu o szerokości 50 m bezpośrednio przylegającego do brzegów jezior i cieków, •na terenach położonych w odległości mniejszej niż 100 m od ujęcia wody, domu mieszkalnego lub zakładu produkcji żywności, •na wewnętrznych terenach ochrony pośredniej stref ochronnych ujęć wody. Zakaz stosowania komunalnych osadów ściekowych na gruntach rolnych o spadku przekraczającym 10%. Stosowanie komunalnych osadów ściekowych na terenach użytkowanych rolniczo, o odczynie pH gleby nie mniejszym niż 5,6. Wymóg 4: Ochrona wód przed zanieczyszczeniami azotanami pochodzenia rolniczego Poniższy wymóg obowiązuje rolników, których gospodarstwo rolne lub jego część jest położona na obszarze szczególnie narażonym na zanieczyszczenie azotanami pochodzenia rolniczego (OSN). W przypadku, gdy na obszarze szczególnie narażonym na zanieczyszczenie azotanami pochodzenia rolniczego (OSN) jest położona część gospodarstwa rolnego, wymóg obowiązuje w stosunku do tej części. Przestrzeganie wymagań z programów działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych dla wyznaczonych obszarów szczególnie narażonych na zanieczyszczenia azotanami pochodzenia rolniczego (OSN), na terenie którego położone jest gospodarstwo rolne lub jego część. Przestrzeganie wymagań z programów działań dotyczy m.in.: •posiadanie urządzeń do przechowywania nawozów naturalnych, tj. obornika, gnojówki i gnojowicy, •posiadanie płyty obornikowej oraz zbiorników na gnojowicę i na gnojówkę o pojemności zapewniającej możliwości gromadzenia i przechowywania przez okres, kiedy nie są wykorzystywane rolniczo (co najmniej 6 miesięcy), •zabezpieczenie kiszonek przed wyciekiem soków do gruntu, posiadanie planu nawożenia dla upraw, zakaz stosowania, •zakaz stosowania nawozów naturalnych w określonych porach roku oraz na określonych gruntach, •użycie dopuszczalnej dawki nawozu naturalnego (170 kg N w czystym składniku) w danym roku na 1 hektar użytków rolnych, •przestrzeganie pozostałych wymagań z programu działań obowiązującego na terenie OSN. Natura 2000 OSN OSN NATURA 2000 Wymóg 5: Ochrona dzikiej fauny i flory Poniższy wymóg obowiązuje wszystkich rolników, których gospodarstwo rolne lub jego część jest położona na obszarze NATURA 2000. W przypadku, gdy na obszarze Natura 2000 jest położona część gospodarstwa rolnego, wymóg obowiązuje w stosunku do tej części: Przestrzeganie wymagań wynikających z planów zadań ochronnych sporządzonych na podstawie art. 28 ust. 5 ustawy o ochronie przyrody albo planów ochrony sporządzonych na podstawie art. 29 ust. 3 ustawy o ochronie przyrody w zakresie dotyczącym gatunków roślin wymienionych w załączniku nr 2 do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 16 maja 2005 r. w sprawie typów siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, wymagających ochrony w formie wyznaczenia obszarów Natura 2000 (Dz. U. Nr 94, poz. 795). Poniższy wymóg obowiązuje rolników na terenie całego kraju: Przestrzeganie zakazu umyślnego zrywania, niszczenia i uszkadzania oraz zbioru roślin objętych ochroną na podstawie przepisów § 2 rozporządzenia w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną (Dz. U. Nr 168, poz. 1764) i wymienionych w załączniku nr 1 do tego rozporządzenia w zakresie w jakim gatunki roślin wymienione w tym załączniku pokrywają się z załącznikiem nr 4 lit. b do dyrektywy Rady 92/43/EWG Normy Dobrej Kultury Rolnej zgodnej z ochroną środowiska Norma 1: Grunt orny jest wykorzystywany do uprawy roślin lub jest ugorowany Norma 2: Pszenica, owies, żyto lub jęczmień są uprawiane na tej samej powierzchni w ramach działki ewidencyjnej nie dłużej niż 3 lata. Norma 3: Na gruntach ugorowanych przeprowadzono koszenie lub zabiegi uprawowe zapobiegające występowaniu i rozprzestrzenianiu chwastów, co najmniej raz w roku w terminie do dnia 31 lipca. Norma 4: Na łąkach lub pastwiskach okrywa roślinna była koszona i usuwana, co najmniej raz w roku w terminie do dnia 31 lipca, lub były na nich wypasane zwierzęta. W przypadku łąk i pastwisk zadeklarowanych we wniosku o przyznanie pomocy finansowej w ramach działania: płatności dla obszarów NATURA 2000 oraz związanych z wdrażaniem Ramowej Dyrektywy Wodnej, program rolnośrodowiskowy - okrywa roślinna była na nich koszona i usuwana w zakresie i terminie określonym w przepisach o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków EFRROW, lub były na nich wypasane zwierzęta w sezonie pastwiskowym określonym w tych przepisach. W przypadku łąk zadeklarowanych we wniosku o przyznanie płatności z tytułu: realizacji przedsięwzięć rolnośrodowiskowych i poprawy dobrostanu zwierząt - okrywa roślinna była na nich koszona i usuwana co najmniej raz w roku, w terminie określonym w przepisach w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na wspieranie przedsięwzięć rolnośrodowiskowych i poprawy dobrostanu zwierząt objętej planem rozwoju obszarów wiejskich, jednak nie później niż do dnia 31 października. Norma 5: Na obszarach zagrożonych erozją wodną jest przestrzegany wymóg utrzymania okrywy roślinnej w okresie od dnia 1 grudnia do dnia 15 lutego na 40 % powierzchni gruntów ornych wchodzących w skład gospodarstwa Norma 6: Na gruntach rolnych zabrania się wypalania Norma 7: Grunty rolne, na których nie jest prowadzona plantacja wierzby (Salix sp.), wykorzystywanej do wyplatania, albo plantacja zagajników o krótkiej rotacji, wykorzystywanych na cele energetyczne, nie są porośnięte drzewami lub krzewami lub łąki i pastwiska albo grunty orne położone na stokach o nachyleniu powyżej 20º nie są porośnięte drzewami i krzewami, których liczba przekracza 50 szt./ha. Norma 8: Na gruntach rolnych nie wykonywano zabiegów uprawowych ciężkim sprzętem w okresie wysycenia profilu glebowego wodą Norma 9: Plantacje zagajników o krótkiej rotacji oraz wieloletnie plantacje trwałe, wykorzystywane na cele energetyczne (z wyjątkiem gruntów, na których są prowadzone plantacje wierzby (Salix sp.) wykorzystywanej do wyplatania), nie są zachwaszczone, ich zbiór następuje w określonym cyklu, zachowano minimalny odstęp od granicy sąsiedniej działki gruntu, na której została założona taka sama plantacja, lub użytkowanej jako grunt leśny, zachowano minimalny odstęp pomiędzy zagajnikami, czy też wieloletnimi plantacjami, a sąsiednimi działkami, które są użytkowane jako grunt rolny Norma 10: Grunty orne położone na stokach o nachyleniu powyżej 20º nie są wykorzystywane do uprawy roślin wymagających utrzymywania redlin wzdłuż stoku lub nie są utrzymywane jako ugór czarny Norma 11: Na gruntach ornych położonych na stokach o nachyleniu powyżej 20º i wykorzystywanych pod uprawy roślin wieloletnich jest utrzymywana okrywa roślinna lub ściółka w międzyrzędziach i uprawa jest prowadzona metodą tarasową Norma 12: Rolnik przekształcił trwałe użytki zielone lub ich część za zgodą, o której mowa w art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 2007 r. o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego. Norma 13: Rolnik przekształcił grunty orne w trwałe użytki zielone, zgodnie z art. 28 ust. 6 ustawy z dnia 26 stycznia 2007 r. o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego. Minimalne wymogi dotyczące stosowania nawozów i środków ochrony roślin Program rolnośrodowiskowy Wymogi dotyczące stosowania nawozów Wymóg 1: Przestrzeganie zakazu stosowania nawozów niedopuszczonych do obrotu Wymóg 2: Przestrzeganie zakazu stosowania w okresie roku dawki nawozu naturalnego zawierającej więcej niż 170 kg azotu (N) w czystym składniku na 1 ha użytków rolnych Wymóg 3: Przestrzeganie nakazu przechowywania gnojówki i gnojowicy w szczelnych zbiornikach o pojemności umożliwiającej gromadzenie co najmniej 4miesięcznej produkcji tego nawozu od dnia 1 stycznia 2011 roku, w przypadku obszarów szczególnie narażonych w rozumieniu przepisów w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać programy działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych, o pojemności umożliwiającej przechowywanie tych nawozów przez okres co najmniej 6 miesięcy; zbiorniki te powinny być zbiornikami zamkniętymi w rozumieniu przepisów dotyczących warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie Wymóg 4: Przechowywanie przez podmioty, o których mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu, nawozów naturalnych, innych niż gnojówka i gnojowica na nieprzepuszczalnych płytach, zabezpieczonych w taki sposób, aby wycieki nie przedostawały się do gruntu - od dnia 1 stycznia 2009 r. Wymóg 5: Przechowywanie przez podmioty, o których mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu, gnojówki i gnojowicy w szczelnych, zamkniętych zbiornikach do dnia 31 grudnia 2010 r. Wymóg 6: Stosowanie nawozów naturalnych i organicznych w postaci stałej oraz płynnej wyłącznie w okresie od dnia 1 marca do dnia 30 listopada, z wyjątkiem nawozów stosowanych na uprawy pod osłonami (szklarnie, inspekty, namioty foliowe) Wymóg 7: Przykrycie lub wymieszanie z glebą nawozów naturalnych nie później niż następnego dnia po ich zastosowaniu, z wyjątkiem nawozów stosowanych w lasach oraz na użytkach zielonych Wymóg 8: Niestosowanie nawozów: a)na glebach zalanych wodą, przykrytych śniegiem lub zamarzniętych do głębokości 30 cm oraz podczas opadów deszczu b)naturalnych w postaci płynnej oraz azotowych na glebach bez okrywy roślinnej, położonych na stokach o nachyleniu większym niż 10% c)naturalnych w postaci płynnej podczas wegetacji roślin przeznaczonych do bezpośredniego spożycia przez ludzi Wymóg 9: Przestrzeganie zakazu stosowania na pastwiskach nawozów organicznych i organiczno - mineralnych wytworzonych z produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego innych niż obornik lub zawierających te produkty Wymóg 10: Przestrzeganie zakazu stosowania nawozów naturalnych w odległości mniejszej niż 20 m od strefy ochronnej źródeł wody, ujęć wody, brzegu zbiorników oraz cieków wodnych, kąpielisk zlokalizowanych na wodach powierzchniowych oraz obszarów morskiego pasa nadbrzeżnego Wymogi dotyczące stosowania środków ochrony roślin Wymóg 1 Stosowanie wyłącznie środków ochrony roślin dopuszczonych do obrotu zgodnie z etykietą-instrukcją stosowania, ściśle z podanymi w niej zaleceniami oraz w taki sposób, aby nie dopuścić do zagrożenia zdrowia człowieka, zwierząt lub środowiska Wymóg 2 Prowadzenie ewidencji zabiegów ochrony roślin i przechowywanie jej co najmniej przez okres 2 lat od dnia wykonania zabiegu ochrony roślin Wymóg 3 Wykonywanie zabiegów przy użyciu środków ochrony roślin w produkcji rolnej przez osoby, które ukończyły szkolenie w zakresie stosowania środków ochrony roślin i posiadają aktualne zaświadczenie o ukończeniu tego szkolenia Wymogi dotyczące stosowania środków ochrony roślin Wymóg 1 Stosowanie wyłącznie środków ochrony roślin dopuszczonych do obrotu zgodnie z etykietą-instrukcją stosowania, ściśle z podanymi w niej zaleceniami oraz w taki sposób, aby nie dopuścić do zagrożenia zdrowia człowieka, zwierząt lub środowiska Wymóg 2 Prowadzenie ewidencji zabiegów ochrony roślin i przechowywanie jej co najmniej przez okres 2 lat od dnia wykonania zabiegu ochrony roślin Wymóg 3 Wykonywanie zabiegów przy użyciu środków ochrony roślin w produkcji rolnej przez osoby, które ukończyły szkolenie w zakresie stosowania środków ochrony roślin i posiadają aktualne zaświadczenie o ukończeniu tego szkolenia Wymóg 4: Stosowanie środków ochrony roślin wyłącznie sprzętem sprawnym technicznie, który użyty zgodnie z przeznaczeniem zapewnia skuteczne zwalczanie organizmów szkodliwych i nie spowoduje zagrożenia zdrowia człowieka, zwierząt lub środowiska Wymóg 5: Stosowanie środków ochrony roślin na terenie otwartym przy użyciu opryskiwaczy wyłącznie wtedy, gdy prędkość wiatru nie przekracza 3 m/s, a miejsce stosowania środka ochrony roślin jest oddalone co najmniej o 5 m od krawędzi jezdni dróg publicznych, z wyłączeniem dróg publicznych zaliczanych do kategorii dróg gminnych oraz powiatowych, i co najmniej o 20 m od pasiek, plantacji roślin zielarskich, rezerwatów przyrody, parków narodowych, stanowisk roślin objętych ochroną gatunkową, wód powierzchniowych oraz od granicy wewnętrznego terenu ochrony strefy pośredniej ujęć wody Wymóg 4: Stosowanie środków ochrony roślin wyłącznie sprzętem sprawnym technicznie, który użyty zgodnie z przeznaczeniem zapewnia skuteczne zwalczanie organizmów szkodliwych i nie spowoduje zagrożenia zdrowia człowieka, zwierząt lub środowiska Wymóg 5: Stosowanie środków ochrony roślin na terenie otwartym przy użyciu opryskiwaczy wyłącznie wtedy, gdy prędkość wiatru nie przekracza 3 m/s, a miejsce stosowania środka ochrony roślin jest oddalone co najmniej o 5 m od krawędzi jezdni dróg publicznych, z wyłączeniem dróg publicznych zaliczanych do kategorii dróg gminnych oraz powiatowych, i co najmniej o 20 m od pasiek, plantacji roślin zielarskich, rezerwatów przyrody, parków narodowych, stanowisk roślin objętych ochroną gatunkową, wód powierzchniowych oraz od granicy wewnętrznego terenu ochrony strefy pośredniej ujęć wody Wymóg 6: Przestrzeganie zakazu stosowania środków ochrony roślin bez zachowania okresu prewencji Wymóg 7: Wykonywanie zabiegów środkami ochrony roślin z uwzględnieniem stosowania w pierwszej kolejności metod biologicznych, agrotechnicznych, hodowlanych lub integrowanej ochrony roślin Niezgodność oznacza wszelka niezgodność z wymogami i normami dlatego 1 wymóg = 1 niezgodność Niezgodność będzie oceniana pod względem: -powtarzalności, -zasięgu, -dotkliwości, -trwałości. Powtarzalność – niezgodność wykryta więcej niż jeden raz w ciągu trzech kolejnych lat, o ile rolnik został poinformowany o poprzednich przypadkach tej niezgodności i otrzymał możliwość jej wyeliminowania. Zasięg – obszar występowania niezgodności. Dotkliwość – waga konsekwencji jaka wynika z niezgodności. Trwałość – jak długi jest okres, w którym występują skutki niezgodności. Wysokość Obniżek • Podstawowe rozróżnienie to niezgodność z przepisami wynikająca z: – zaniedbania rolnika (działanie nieumyślne), – umyślnego działania rolnika (działanie celowe). • Ponadto, przy określaniu wymiaru sankcji będą brane pod uwagę takie elementy jak: – powtarzalność, – zasięg, – dotkliwość, – trwałość. Wysokość Obniżek • Zaniedbania dzielą się na: • nieumyślne • obniżka w płatnościach z zasady stanowi 3 % całkowitej kwoty płatności bezpośrednich. • Jednakże, na podstawie raportu z kontroli może zostać wydana decyzja o obniżeniu wielkości potrącenia do wysokości 1 % lub zwiększeniu go do 5 % całkowitej kwoty lub, • w przypadku stwierdzenia powtarzającej się niezgodności, procent sankcji zostanie pomnożony przez 3, jednak maksymalna wysokość sankcji nie może przekroczyć 15 % całkowitej kwoty płatności bezpośrednich. Wysokość Obniżek • umyślne (celowe) – obniżka zastosowana wobec całkowitej kwoty, będzie z zasady wynosić 20 %. – Jednakże, Agencja Płatnicza może na podstawie oceny przedłożonej przez właściwy organ kontroli w protokole z czynności kontrolnych, wydać decyzję o obniżeniu procentu do wysokości nie mniejszej niż 15 % lub, w drastycznych przypadkach może zwiększyć ten procent nawet do 100 % całkowitej kwoty. Odstąpienie od sankcji Ustawa z dnia 26 stycznia 2007 r. o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego (Dz. U. z 2008 r., Nr 170, poz. 1051 ze zm.) – art. 37a – odstąpienie od ustalania obniżek w zakresie wzajemnej zgodności jeżeli zmniejszenie wynosi nie więcej niż 100 euro – art. 37b. - drobna niezgodność – w przypadku drobnej niezgodności zmniejszenia nie stosuje się Odstąpienie od ustalania obniżek do 100 EUR Obniżki i wyłączenia (sankcje) z tytułu braku przestrzegania norm lub wymogów nie są stosowane, jeżeli kwota tej obniżki nie przekracza równowartości 100 euro. W takim przypadku w decyzji w sprawie przyznania płatności rolnik jest informowany o niezastosowaniu sankcji w danym roku oraz o konieczności podjęcia w wyznaczonym terminie określonych działań naprawczych, współmiernych do rodzaju stwierdzonej niezgodności. W kolejnym roku właściwy organ kontroli (IW/ARiMR) sprawdza realizację działań naprawczych – dodatkowe kontrole (art. 44 ust.1a RK 796/2004) W przypadku, gdy rolnik nie podejmie działań naprawczych obniżki i wykluczenia będą stosowane Drobna niezgodność W przypadku, gdy w trakcie kontroli w zakresie spełnienia przez rolnika norm lub wymogów, stwierdzone zostaną drobne niezgodności, nie będzie stosowane zmniejszenie płatności, jeżeli rolnik podejmie działania naprawcze, w terminie określonym w raporcie z czynności kontrolnych, jednak nie później niż do końca roku następującego po roku, w którym została stwierdzona drobna niezgodność. Jeżeli na podstawie ustaleń z kontroli na miejscu rolnik podjął natychmiastowe działania naprawcze i usunął wskazane w raporcie drobne niezgodności, zobowiązany jest do złożenia do kierownika biura powiatowego ARiMR oświadczenia o zrealizowaniu tych działań, na formularzu opracowanym i udostępnionym przez Agencję. Drobna niezgodność c.d. Jeżeli do dnia wydania decyzji w sprawie przyznania płatności rolnik nie zrealizował wskazanych w raporcie z czynności kontrolnych działań naprawczych, wówczas w decyzji rolnik zostanie poinformowany o niezastosowaniu zmniejszenia w związku ze stwierdzeniem drobnej niezgodności oraz nakazie realizacji określonych działań naprawczych, w określonym terminie, jednak nie później niż do końca roku następującego po roku, w którym stwierdzono drobne niezgodności. W przypadku, kiedy rolnik nie usunie stwierdzonych drobnych niezgodności w wyznaczonym terminie, wówczas będą stosowane obniżki z tytułu braku przestrzegania norm lub wymogów Dziękuję za uwagę Barbara Łobacz-Gryz