brzmienie od 2006-09-13 Ustawa o ochronie prawnej odmian roślin z dnia 2003-06-26 (Dz.U. 2003 Nr 137, poz. 1300) zmiany: Dz.U. 2006 Nr 126, poz. 877 Rozdział1. Przepisy ogólne Art. 1. Ustawa reguluje sprawy ochrony prawnej odmian roślin, a w szczególności: 1) tryb oraz sposób przyznawania i pozbawiania prawa do ochrony wyhodowanej albo odkrytej i wyprowadzonej przez hodowcęodmiany, a także zarobkowego korzystania z niej; 2) zakres ochrony tego prawa. Art. 2. 1.1 W rozumieniu ustawy określenie: 1) odmiana - oznacza zbiorowośćroślin w obrębie botanicznej jednostki systematycznej najniższego znanego stopnia, która niezależ nie od tego, czy w peł ni odpowiada warunkom przyznania wył ącznego prawa: a) jest określona na podstawie przejawianych wł aściwości wynikających z określonego genotypu lub kombinacji genotypów, b) jest odróżnialna od każ dej innej zbiorowości roś lin na podstawie co najmniej jednej z przejawianych wł aściwości, c) pozostaje niezmieniona po rozmno ż eniu; 2) odmiana mieszańcowa - oznacza odmianę, której materiał siewny jest wytwarzany ka ż dorazowo przez krzyżowanie określonych zbiorowości roślin, zgodnie z podanym przez hodowcętej odmiany sposobem i kolejnością; 3) skł adnik odmiany mieszańcowej - oznacza odmianęlub linięrośliny wykorzystywanąw procesie wytwarzania odmiany mieszańcowej; 4) odmiana chroniona - oznacza odmianę, do której hodowca posiada prawo do ochrony i zarobkowego korzystania; 5) hodowla roślin - oznacza dział alnośćzmierzającądo wytworzenia i zachowania odmian; 6) zachowanie odmiany - oznacza dział alnośćzmierzającądo wytworzenia materiał u siewnego tej odmiany, który zapewni jej charakterystyczne wł aściwości, wyrównanie i trwał ość; 7) hodowca - oznacza osobę, która: a) wyhodował a albo odkryta i wyprowadził a odmianęalbo b) jest lub był a pracodawcąosoby, o której mowa w lit. a, albo zawarta umowę, w ramach której inna strona tej umowy wyhodował a albo odkrył a i wyprowadził a odmianę, albo c) jest następcąprawnym osób, o których mowa w lit. a i b; 1 Art. 2 ust. 1 zmieniony ustawąz dnia 9.06.2006 r. (Dz.U. Nr 126, poz. 877), która wchodzi w życie 13.09.2006 r. 8) materiałsiewny - oznacza rośliny lub ich części przeznaczone do siewu, sadzenia, szczepienia, okulizacji lub innego sposobu rozmnażania roślin, w tym z zastosowaniem metod biotechnologii; 9) materiałze zbioru - oznacza rośliny lub ich częś ci uzyskane z uprawy określonej odmiany nieprzeznaczone do stosowania jako materia łsiewny; 10) badanie odmiany - oznacza badanie odrębności, wyrównania i trwał oś ci oraz ocenęodmiany w celu przyznania hodowcy wył ącznego prawa do tej odmiany; 11) państwa stowarzyszone - oznacza państwa będące czł onkami Międzynarodowego Związku Ochrony Nowych Odmian Ro ś lin (UPOV); 12) państwa czł onkowskie - oznacza państwa będące czł onkami Unii Europejskiej; 13) (uchylono) 14) przygotowanie do rozmnaż ania - oznacza czyszczenie, suszenie, kalibrowanie, zaprawianie lub otoczkowanie materiał u ze zbioru; 15) przetwórca - oznacza przedsiębiorcęzajmującego sięświadczeniem usł ug w zakresie przygotowania do rozmnażania materiał u ze zbioru na materiałsiewny; 16) wył ączne prawo - oznacza prawo hodowcy do ochrony wyhodowanej albo odkrytej i wyprowadzonej odmiany, a tak ż e do zarobkowego korzystania z niej. 2. Przepis ust. 1 pkt 7 lit. a nie dotyczy osób, które wyhodował y albo odkrył y i wyprowadzi ł y odmianęna podstawie umowy o prac ęalbo innej umowy, chyba że umowy te stanowiąinaczej. 2 3. Osoby, które wspólnie wyhodował y albo odkrył y i wyprowadził y odmianę, oraz ich następcy prawni, a także następcy prawni osoby, o której mowa w ust. 1 pkt 7 lit. b, wykonujął ącznie uprawnienia hodowcy. Art. 3. Do postępowania w sprawach uregulowanych w ustawie stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, chyba że przepisy ustawy stanowiąinaczej. Rozdział2. Wył ączne prawo hodowcy do odmiany 3 Art. 4. 1. Hodowca może ubiegaćsięo przyznanie wył ącznego prawa, jeżeli odmiana jest odrębna, wyrównana, trwał a oraz nowa, a jej nazwa odpowiada wymaganiom, o których mowa w art. 9 ust. 1. 2. O przyznanie wył ącznego prawa może ubiegaćsięrównieżosoba, która nabył a od hodowcy, na podstawie pisemnej umowy, prawa do wyhodowanej albo odkrytej i wyprowadzonej przez niego odmiany. 3. Wył ączne prawo przyznaje dyrektor Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych. 4. Wył ączne prawo dotyczy odmian wszystkich rodzajów i gatunków roślin. 5. Wył ączne prawo jest dziedziczne oraz zbywalne w drodze umowy zawartej w formie pisemnej. 4 6. Wył ącznego prawa nie przyznaje się, jeżeli odmiana został a zgł oszona do ochrony albo jest chroniona przez Wspólnotowy Urząd Ochrony Odmian Roślin (CPVO). 2 Art. 2 ust. 3 dodany ustawąz dnia 9.06.2006 r. (Dz.U. Nr 126, poz. 877), która wchodzi w ż ycie 13.09.2006 r. 3 Art. 4 ust. 1 w brzmieniu ustawy z dnia 9.06.2006 r. (Dz.U. Nr 126, poz. 877), która wchodzi w życie 13.09.2006 r. 5 Art. 4a. Osoba, która wyhodował a albo odkrył a i wyprowadził a odmianęw ramach umowy o pracęalbo na podstawie innej umowy zawartej z hodowcą, ma prawo do wynagrodzenia za wszelkie zarobkowe korzystanie z odmiany, chyba że umowa zawarta z hodowcąstanowi inaczej. Art. 5. 1. Odmianęuznaje sięza odr ębną, jeżeli w dniu zł ożenia wniosku o przyznanie wył ącznego prawa różni sięona w sposób wyraź ny co najmniej jednąwł aściwościąod innej odmiany powszechnie znanej. 2. Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych, zwany dalej "Centralnym Ośrodkiem", udostępnia hodowcy, na jego wniosek, pisemne informacje dotyczące wł aściwości odmiany, które będą brane pod uwagęprzy ocenie jej odrębności. 3. Odmianęuznaje sięza powszechnie znaną, jeżeli: 1) zostałzł ożony wniosek o przyznanie wył ącznego prawa lub wniosek o wpis do rejestru odmian w Rzeczypospolitej Polskiej, w innym państwie czł onkowskim, stowarzyszonym lub trzecim; 2) jest chroniona lub wpisana do rejestru odmian w Rzeczypospolitej Polskiej, w innym pa ństwie czł onkowskim, stowarzyszonym lub trzecim; 3) jej materiałsiewny lub materiał ze zbioru zostałwprowadzony do obrotu; 4) jej opis został umieszczony w publikacji wydawanej w państwie czł onkowskim, stowarzyszonym lub trzecim; 5) jej materiałsiewny znajduje sięw powszechnie dostępnych kolekcjach odmian. Art. 6. Odmianęuznaje sięza wyrównaną, jeżeli, przy uwzględnieniu sposobu rozmnażania wł aściwego dla tej odmiany, jest ona wystarczająco jednolita pod względem wł aściwości branych pod uwagęprzy badaniach odrębności, jak równieżinnych wł aściwości użytych do opisu tej odmiany. Art. 7. Odmianęuznaje sięza trwał ą, jeżeli jej charakterystyczne wł aściwości uwzględnione przy badaniu jej odrębności, jak również inne wł aściwości użyte do opisu tej odmiany nie zmieniają się po jej rozmnożeniu. Art. 8. 1. Odmianęuważa sięza nową, jeżeli przed dniem zł ożenia wniosku o przyznanie wył ącznego prawa jej hodowca nie sprzedałalbo w inny sposób nie udostępniłdo wykorzystania, w celach handlowych, materiał u siewnego lub materiał u ze zbioru albo nie wyraziłna to pisemnej zgody: 1) na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – przez okres dł uższy niżjeden rok, 2) w pozostał ych państwach: a) przez okres dł uższy niżsześćlat – w przypadku drzew i winorośli, b) przez okres dł uższy niżcztery lata – w przypadku pozostał ych odmian – licząc do dnia zł oż enia wniosku o przyznanie wył ącznego prawa. 2. Odmianęrównieżuważa sięza nową, jeżeli hodowca przed dniem zł ożenia wniosku o przyznanie wył ącznego prawa: 1) sprzedałalbo w inny sposób udostępnił : 4 Art. 4 ust. 6 w brzmieniu ustawy z dnia 9.06.2006 r. (Dz.U. Nr 126, poz. 877), która wchodzi w życie 13.09.2006 r. 5 Art. 4a dodany ustawąz dnia 9.06.2006 r. (Dz.U. Nr 126, poz. 877), która wchodzi w życie 13.09.2006 r. a) materiałsiewny odmiany podmiotom podległ ym lub nadzorowanym przez ministra wł aściwego do spraw rolnictwa, które w ramach swojej dział alności statutowej prowadzą badania odmian, lub b) części roślin wytworzone w wyniku prac hodowlanych, rozmnożeniowych lub doświadczalnych, które nie sąmateriał em siewnym, c) materiałsiewny odmiany na międzynarodowąwystawęorganizowan ązgodnie z Konwencjąz dnia 22 listopada 1928 r. o wystawach międzynarodowych (Dz.U. z 1961 r. Nr 14, poz. 76 oraz z 1968 r. Nr 42, poz. 293); 2) udostępniłmateriałsiewny odmiany podmiotom w celu kontynuacji hodowli lub do przeprowadzenia badań, lub do doświadczeń, pod warunkiem że uzyskany z tego materiał u materiałsiewny pozostanie wł asnościątego hodowcy. 3. Skł adniki odmiany mieszańcowej uważ a sięza nowe, jeżeli przed dniem zł ożenia wniosku o przyznanie wył ącznego prawa wytworzony z nich materiałsiewny odmiany mieszańcowej nie zostałprzez hodowcę sprzedany lub w inny sposób udostępniony w celach handlowych: 1) na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – przez okres dł uższy niżjeden rok, 2) w pozostał ych państwach – przez okres dł uższy niżcztery lata – licząc do dnia zł ożenia wniosku o przyznanie wył ącznego prawa. Art. 9. 1. Nazwa odmiany nie może: 1) byćtaka sama jak nazwy lub podobna do nazw odmian występujących na terytorium państw czł onkowskich, stowarzyszonych lub trzecich, które sąlub był y nadane odmianom należącym do tego samego lub innych gatunków tego rodzaju, jak równieżnazw odmian chronionych wył ącznym prawem lub wpisanych do odpowiednich rejestrów odmian, chyba że odmiana nie jest jużchroniona lub nie znajduje sięw obrocie, a jej nazwa nie był a powszechnie znana; 2) budzićpowszechnego sprzeciwu; 3) wprowadzaćw bł ąd co do hodowcy, jej wł aściwości lub wartości użytkowych; 4) byćtożsama lub podobna do innych określeńużywanych powszechnie w obrocie; 5) naruszaćprawa osób trzecich do znaków towarowych; 6) zawieraćwyrazów "odmiana" lub "odmiana mieszańcowa"; 7) skł adaćsięz samych cyfr ani rozpoczynaćsięod cyfry. 2. Jeżeli nazwa odmiany jest nieodpowiednia, Centralny Ośrodek wyznacza hodowcy 14-dniowy termin podania na piśmie propozycji innej nazwy. 6 3. Jeżeli odmiana jest chroniona wył ącznym prawem pod określoną nazwą w innym państwie stowarzyszonym, to w Rzeczypospolitej Polskiej może byćchroniona tylko pod tąsamąnazwą. 4. Obowiązek stosowania nazwy odmiany dotyczy każ dego, kto jej materiałsiewny lub materiałze zbioru ocenia, oferuje do sprzedaży, zbywa, udostępnia, reklamuje lub udziela informacji dotyczących odmiany. 6 Art. 9 ust. 3 w brzmieniu ustawy z dnia 9.06.2006 r. (Dz.U. Nr 126, poz. 877), która wchodzi w życie 13.09.2006 r. 5. Nazwa odmiany podlega ochronie od dnia przyznania wył ącznego prawa, a w przypadku skreślenia jej z księgi ochrony wył ącznego prawa – dopóki materiał siewny znajduje sięw obrocie. Art. 10. 1. Przyznanie wył ącznego prawa następuje na wniosek hodowcy albo jego peł nomocnika. 2. Peł nomocnikiem hodowcy może być osoba fizyczna, prawna albo jednostka organizacyjna nieposiadająca osobości prawnej mająca miejsce zamieszkania albo siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, innych państw czł onkowskich lub stowarzyszonych. 7 3. Do czynności związanych z przyznaniem wył ącznego prawa hodowca mający miejsce zamieszkania albo siedzibęw państwie niebędącym państwem czł onkowskim lub państwem stowarzyszonym ustanawia peł nomocnika. Art. 11. 1. Wniosek o przyznanie wył ącznego prawa skł ada siędo Centralnego Ośrodka. 2. Wniosek o przyznanie wył ącznego prawa zawiera: 1) imięi nazwisko albo nazwęhodowcy oraz jego adres i miejsce zamieszkania albo adres siedziby; 2) nazwęrodzaju lub gatunku rośliny w języku polskim i po ł acinie; 3) oznaczenie odmiany na etapie hodowli; 4) proponowanąnazwęodmiany; 5) wskazanie kraju wyhodowania albo odkrycia i wyprowadzenia odmiany; 6) oś wiadczenie hodowcy, że odmiana jest nowa zgodnie z wymaganiami, o których mowa w art. 8; 7) oświadczenie hodowcy, że odmiana jest albo nie jest genetycznie modyfikowana; 8) informacjęo zł ożeniu wniosku o ochronęwył ącznego prawa w innych państwach. 8 3. Do wniosku, o którym mowa w ust. 2, doł ącza się: 1) upoważnienie do reprezentowania hodowcy we wszystkich sprawach związanych z przyznaniem wył ącznego prawa, jeżeli wniosek skł ada peł nomocnik hodowcy; 2) opis odmiany albo opis skł adników odmiany mieszańcowej (kwestionariusz techniczny); 3) (uchylono) 4) kopiędowodu uiszczenia opł aty za zł ożenie wniosku o przyznanie wył ącznego prawa do odmiany; 5) oświadczenie hodowcy, czy zamierza korzystaćw Rzeczypospolitej Polskiej z prawa pierwszeństwa, o którym mowa w art. 12 ust. 1. 7 Art. 10 ust. 3 w brzmieniu ustawy z dnia 9.06.2006 r. (Dz.U. Nr 126, poz. 877), która wchodzi w życie 13.09.2006 r. 8 Art. 11 ust. 3 zmieniony ustawąz dnia 9.06.2006 r. (Dz.U. Nr 126, poz. 877), która wchodzi w życie 13.09. 2006 r. 4. Minister wł aściwy do spraw rolnictwa określi, w drodze rozporządzenia, wzór wniosku o przyznanie wył ącznego prawa, wzór kwestionariusza technicznego, mając na względzie ujednolicenie post ępowania w sprawie przyznania wył ącznego prawa. 9 5. Dane, o których mowa w ust. 3 pkt 2, nie mogąbyćudostępniane bez pisemnej zgody hodowcy. 6. Jeżeli wnioski o przyznanie wył ącznego prawa do tej samej odmiany majątęsamądatęwpł ywu, pierwszeństwo ma ten z wniosków, który wpł ynąłdo Centralnego Ośrodka wcześniej, co potwierdza nadany każdemu z wniosków numer wpł ywu. Art. 12. 1. Hodowca, który zł ożyłwniosek o przyznanie wył ącznego prawa w państwie stowarzyszonym, może ubiegaćsię, w okresie dwunastu miesięcy od dnia jego zł ożenia, o przyznanie w Rzeczypospolitej Polskiej wył ącznego prawa oraz o uznanie jego pierwszeństwa do odmiany, zwanego dalej "prawem pierwszeństwa". 2. Hodowca, który zł ożyłw Rzeczypospolitej Polskiej wniosek o przyznanie wył ącznego prawa wraz z prawem pierwszeństwa, dostarcza, z zastrzeż eniem ust. 4, w ciągu trzech miesięcy od dnia zł ożenia tego wniosku, kopięwniosku zł oż onego w państwie stowarzyszonym wraz z kopiądokumentów doł ączonych do tego wniosku. 3. Wniosku, o którym mowa w ust. 2, nie rozpatruje sięw zakresie prawa pierwszeństwa, jeż eli hodowca nie dostarczyłw terminie kopii wniosku wraz z kopiądokumentów do niego doł ączonych z ł ożonych w państwie stowarzyszonym. 4. Jeżeli zł ożony w państwie stowarzyszonym wniosek o przyznanie wył ącznego prawa zostałwycofany przez hodowcęalbo nie zostałpozytywnie rozpatrzony przez wł aściwy organ, hodowca jest obowiązany poinformowaćo tym pisemnie Centralny O ś rodek w terminie trzech miesi ęcy od dnia wycofania wniosku albo otrzymania decyzji o odmowie przyznania wył ącznego prawa. 10 Art. 13. 1. Centralny Ośrodek ogł asza co dwa miesiące, w wydawanej przez siebie publikacji, zwanej dalej "diariuszem", informacje dotyczące zł oż onych wniosków o przyznanie wył ącznego prawa i speł niających wymagania, o których mowa w art. 11, zawierające: 1) imięi nazwisko albo nazwęhodowcy oraz jego adres i miejsce zamieszkania albo adres siedziby; 2) nazwęrodzaju lub gatunku odmiany w języku polskim i po ł acinie; 3) proponowanąwe wniosku nazwęodmiany; 4) datęzł ożenia wniosku; 5) numer kolejny wniosku; 6) dane o: a) wycofanych wnioskach o przyznanie wył ącznego prawa, b) wydanych decyzjach w sprawie: - przyznania wył ącznego prawa, 9 Art. 11 ust. 5 w brzmieniu ustawy z dnia 9.06.2006 r. (Dz.U. Nr 126, poz. 877), która wchodzi w życie 13.09.2006 r. 10 Art. 13 ust. 1 w brzmieniu ustawy z dnia 9.06.2006 r. (Dz.U. Nr 126, poz. 877), która wchodzi w życie 13.09.2006 r. - odmowy przyznania wył ącznego prawa, - pozbawienia wył ącznego prawa, - stwierdzenia nieważności decyzji w sprawie przyznania wył ącznego prawa, c) zmianach hodowców i ich peł nomocników, d) rozstrzygnięciach odwoł ańod decyzji dyrektora Centralnego Ośrodka. 2. Centralny Oś rodek udostępnia hodowcom do wglądu, z zastrzeżeniem art. 11 ust. 5, dokumentację doł ączonądo wniosku o przyznanie wył ącznego prawa oraz dokumentacjędotyczącąbadańodrębności, wyrównania i trwał ości, o których mowa w art. 15 ust. 1. 11 Art. 14. 1. Hodowca, który zł ożyłwniosek o przyznanie wył ącznego prawa, wykonuje tymczasowe wył ączne prawo od dnia opublikowania w diariuszu informacji dotyczących zł ożonego wniosku. 2. Przepisy dotyczące wył ącznego prawa stosuje sięodpowiednio do tymczasowego wył ącznego prawa. 3. Tymczasowe wył ączne prawo wygasa z dniem uprawomocnienia siędecyzji o przyznaniu lub odmowie przyznania wył ącznego prawa. Art. 15. 1. Przed przyznaniem wył ącznego prawa Centralny Oś rodek przeprowadza badania odrębności, wyrównania i trwał ości, zwane dalej "badaniami OWT", chyba że uznałza wystarczające wyniki badań przeprowadzonych przez jednostkę zajmującą się urzędowymi badaniami w innym państwie stowarzyszonym. 2. Badania OWT sąprowadzone zgodnie z metodykąbadania ustalonądla danego gatunku przez okres niezbędny do dokonania oceny, czy odmiana jest odrębna, wyrównana i trwał a. 3. Przed rozpoczęciem badań OWT Centralny Oś rodek zawiadamia pisemnie hodowcę o terminie rozpoczęcia i przewidywanym terminie zakończenia badań. 4. Hodowca jest obowiązany dostarczyćnieodpł atnie do Centralnego O środka materiałsiewny w celu przeprowadzenia badańOWT. 5. Minister wł aściwy do spraw rolnictwa określi, w drodze rozporządzenia, niezbędnądo przeprowadzenia badań OWT ilość materiał u siewnego oraz terminy, w jakich materiałten należ y dostarczyć do Centralnego Ośrodka, biorąc pod uwagębiologiczne wł aściwości danego gatunku rośliny. 6. 12 (uchylony) Art. 16. 1. Hodowca w czasie trwania badańOWT jest obowiązany: 1) umożliwićCentralnemu Ośrodkowi: a) przeprowadzenie kontroli zachowania odmiany, b) wgląd do dokumentów dotyczących zachowania odmiany; 2) udzielić, na wniosek Centralnego Ośrodka, pisemnych wyjaśnieńi informacji niezbędnych do przeprowadzenia badańOWT. 11 Art. 14 ust. 1 w brzmieniu ustawy z dnia 9.06.2006 r. (Dz.U. Nr 126, poz. 877), która wchodzi w życie 13.09.2006 r. 12 Art. 15 ust. 6 uchylony ustawąz dnia 9.06.2006 r. (Dz.U. Nr 126, poz. 877), która wchodzi w życie 13.09.2006 r. 2. Hodowcy umożliwia sięzapoznanie sięz przebiegiem oraz wynikami badańOWT jego odmiany, a po wydaniu decyzji o przyznaniu wył ącznego prawa hodowca otrzymuje raport końcowy z badańOWT. Art. 17. 1. Jeżeli Centralny Ośrodek nie prowadzi badańOWT dotyczących danego gatunku, może: 1) zlecićprzeprowadzenie tych badańlub ich częś ci innemu podmiotowi albo 2) uznaćwyniki tych badańwykonanych za granicą– na koszt hodowcy, o ile wyrazi on pisemną zgodę. 2. Centralny Ośrodek przed zleceniem wykonania badańOWT albo przed uznaniem wyników badań OWT przekazuje hodowcy, na piśmie, informacjęo wysokości kosztów związanych z tymi badaniami. 3. 13 (uchylony) Art. 18. 1. Każ dy może zgł osićpisemne zastrzeżenia do dyrektora Centralnego Ośrodka w sprawie przyznania wył ącznego prawa, jeżeli posiada dokumenty lub informacje potwierdzające, że: 1) odmiana nie speł nia warunków, o których mowa w art. 4 ust. 1, lub 2) hodowca nie jest uprawniony do zł ożenia wniosku o przyznanie wył ącznego prawa. 2. Centralny Oś rodek, w terminie 14 dni od dnia rozstrzygnięcia zastrzeżeńdotyczących wył ącznego prawa, pisemnie informuje zg ł aszającego zastrzeżenia o ich uwzględnieniu lub odmowie ich uwzględnienia. 3. Pisemna informacja, o której mowa w ust. 2, zawiera uzasadnienie wskazujące przyczyny uwzględnienia albo nieuwzględnienia zastrzeż eńdotyczących wył ącznego prawa. 4. W przypadku uwzględnienia zastrzeż eńz przyczyny, o której mowa w ust. 1 pkt 2, i zł ożenia wniosku o przyznanie wył ącznego prawa przez uprawnionego hodowcęuznaje sięwyniki przeprowadzonych badań OWT dotyczące danej odmiany. Art. 19. 1. Za zł ożenie wniosku o przyznanie wył ącznego prawa, badanie OWT oraz przyznanie i utrzymywanie wył ącznego prawa Centralny Ośrodek pobiera opł aty. 2. Opł aty za badania OWT nie pobiera się, jeżeli hodowca poniósł koszty, o których mowa w art. 17 ust. 1. 3. Minister wł aś ciwy do spraw rolnictwa, w porozumieniu z ministrem wł aściwym do spraw finansów publicznych, określi, w drodze rozporządzenia, wysokośćopł at, o których mowa w ust. 1, sposób oraz termin ich uiszczenia, mając na względzie koszty związane z prowadzeniem badań i przyznaniem wył ącznego prawa. Art. 20. 1. Po przeprowadzeniu badańOWT dyrektor Centralnego Ośrodka wydaje decyzjęw sprawie przyznania wył ącznego prawa. 2. Jeżeli odmianęwspólnie wytworzył o lub odkryto i wyprowadził o dwóch lub więcej hodowców, wył ączne prawo przyznaje sięim ł ącznie. 3. 13 14 Dyrektor Centralnego Ośrodka odmawia, w drodze decyzji, przyznania wył ącznego prawa, jeż eli: Art. 17 ust. 3 uchylony ustawąz dnia 9.06.2006 r. (Dz.U. Nr 126, poz. 877), która wchodzi w życie 13.09.2006 r. 14 Art. 20 ust. 3 w brzmieniu ustawy z dnia 9.06.2006 r. (Dz.U. Nr 126, poz. 877), która wchodzi w życie 13.09.2006 r. 1) odmiana nie speł nia warunków, o których mowa w art. 4 ust. 1, lub 2) hodowca, który ubiega si ęo przyznanie wył ącznego prawa: a) nie dostarczył materiał u siewnego do Centralnego Ośrodka w celu przeprowadzenia badańOWT w terminie określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 15 ust. 5 lub b) nie uiściłnależnych opł at za badania OWT. 4. Od decyzji w sprawie przyznania wył ącznego prawa przysł uguje odwoł anie do ministra wł aściwego do spraw rolnictwa. Art. 21. Wył ączne prawo obejmuje: 1) wytwarzanie lub rozmnaż anie, 2) przygotowanie do rozmnażania, 3) oferowanie do sprzedaży, 4) sprzedażlub inne formy zbywania, 5) eksport, 6) import, 7) przechowywanie – materiał u siewnego odmiany chronionej. 15 Art. 22. 1. Wył ączne prawo obejmuje również : 1) materiałze zbioru lub produkty wytworzone bezpośrednio z tego materiał u, jeżeli hodowca nie miałmoż liwości wykonywania wył ącznego prawa w odniesieniu do materiał u siewnego odmiany chronionej; 2) materiałsiewny roś lin ozdobnych i sadowniczych, jeżeli jest on ponownie używany w celach zarobkowych jako: a) materiałrozmnożeniowy do produkcji roślin ozdobnych albo b) kwiat cięty, albo c) materiałsiewny drzew, krzewów i bylin; 3) odmiany: a) pochodne, odkryte lub wytworzone z chronionej odmiany macierzystej nieb ędącej odmianąpochodną, b) które nie róż niąsięwyraźnie od odmiany chronionej, c) w przypadku których wytworzenie materiał u siewnego wymaga powtarzalnego używania odmiany chronionej wył ącznym prawem. 15 Art. 22 ust. 1 pkt 1 w brzmieniu ustawy z dnia 9.06.2006 r. (Dz.U. Nr 126, poz. 877), która wchodzi w życie 13.09.2006 r. 2. Odmianę uznaje sięza pochodną od odmiany macierzystej, jeżeli jest ona odrębna od odmiany macierzystej oraz jeżeli: 1) pochodzi z odmiany macierzystej lub z innej odmiany pochodnej od tej samej odmiany macierzystej i zachowuje wł aściwości wynikające z genotypu lub kombinacji genotypów odmiany macierzystej; 2) jej wł aściwości sązgodne z istotnymi wł aściwościami odmiany macierzystej wynikającymi z jej genotypu bądźkombinacji genotypów, z wyjątkiem różnic, które wynikająze stosowania metod hodowlanych polegających na: a) selekcji naturalnych bądźindukowanych mutantów, b) selekcji nowych form w odmianach macierzystych, c) stosowaniu krzyż owańwstecznych, d) inżynierii genetycznej. 3. Przepisów ust. 1 i art. 21 nie stosuje siędo materiał u siewnego i materiał u ze zbioru przeznaczonego: 1) na wł asne niezarobkowe potrzeby; 2) do celów doświadczalnych; 3) do tworzenia nowych odmian, z wyjątkiem odmian, o których mowa w ust. 1 pkt 3, jeżeli odmiany te sąwykorzystywane w celach zarobkowych. 16 Art. 23. 1. Posiadacz gruntów rolnych może, za opł atąuiszczanąna rzecz hodowcy, używaćmateriał u ze zbioru jako materiał u siewnego odmiany chronionej wył ącznym prawem, z zastrzeżeniem ust. 3. 2. Prawo do uż ywania materiał u ze zbioru jako materiał u, o którym mowa w ust. 1: 1) dotyczy materiał u siewnego odmian nast ępujących roślin: a) pszenicy zwyczajnej, b) żyta, c) jęczmienia, d) pszenżyta, e) owsa, f) kukurydzy, g) rzepaku ozimego, h) ziemniaka; 2) nie dotyczy odmian mieszańcowych i odmian powstał ych ze swobodnego krzyżowania sięlinii gatunków obcopylnych (odmian syntetycznych). 16 Art. 23 w brzmieniu ustawy z dnia 9.06.2006 r. (Dz.U. Nr 126, poz. 877), która wchodzi w życie 13.09.2006 r. 3. Posiadacz gruntów rolnych o powierzchni do 10 ha może używaćmateriał u ze zbioru odmiany chronionej wył ącznym prawem, będącej odmianąroślin, o których mowa w ust. 2 pkt 1, jako materiał u siewnego bez konieczności uiszczania opł aty na rzecz hodowcy. 4. Wysokośćopł aty, o której mowa w ust. 1, sposób oraz termin jej uiszczenia sąustalane w umowie zawartej między: 1) hodowcąa posiadaczem gruntów rolnych albo 2) hodowcąa organizacjąreprezentującąposiadaczy gruntów rolnych, albo 3) organizacjąhodowców a posiadaczem gruntów rolnych, albo 4) organizacjąhodowców a organizacjąreprezentującąposiadaczy gruntów rolnych - z tym ż e wysokośćopł aty nie powinna przekraczaćwysokości opł aty licencyjnej za danąkategorię materiał u siewnego, ustalonej przez hodowcętego materiał u. 5. Jeżeli umowa, o której mowa w ust. 4, nie został a zawarta, to opł ata uiszczana na rzecz hodowcy: 1) wynosi 50% opł aty licencyjnej za danąkategorięmateriał u siewnego, ustalonej w danym roku przez hodowc ętego materiał u; 2) powinna byćuiszczona w terminie 30 dni od dnia wykorzystania materiał u ze zbioru, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, jako materiał u siewnego odmiany chronionej wył ącznym prawem. 6. Jeż eli posiadacz gruntów rolnych nie uiszcza opł aty, o której mowa w ust. 1, hodowca może żądaćod niego zapł aty odsetek ustawowych za każdy dzieńzwł oki. 17 Art. 23a. 1. Posiadacz gruntów rolnych, z wył ączeniem posiadacza gruntów rolnych określonego w art. 23 ust. 3, albo organizacja reprezentująca posiadaczy gruntów rolnych sąobowiązani do przekazywania hodowcom albo organizacjom hodowców, na ich wniosek, pisemnej informacji dotyczącej wykorzystania materiał u ze zbioru, o którym mowa w art. 23 ust. 2 pkt 1, jako materiał u siewnego. 2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, zawiera w szczególności: 1) imięi nazwisko oraz adres miejsca zamieszkania albo nazwęi adres siedziby hodowcy; 2) wskazanie: a) odmiany lub odmian, w odniesieniu do których hodowca albo organizacja hodowców wnioskująo udzielenie informacji, b) wysokości opł aty licencyjnej dla poszczególnych odmian roślin, o których mowa w lit. a. 3. Sposób oraz zakres udzielania informacji, o której mowa w ust. 1, s ąustalane w umowie okreś lonej w art. 23 ust. 4. 4. Jeż eli umowa określona w art. 23 ust. 4 nie został a zawarta, informacja, o której mowa w ust. 1, zawiera: 1) imięi nazwisko oraz adres miejsca zamieszkania albo nazwęi adres siedziby posiadacza gruntów rolnych; 17 r. Art. 23a dodany ustawąz dnia 9.06.2006 r. (Dz.U. Nr 126, poz. 877), która wchodzi w życie 13.09.2006 2) dane umoż liwiające identyfikacjędział ek rolnych, w rozumieniu przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie pł atności, wchodzących w skł ad gospodarstwa rolnego posiadacza gruntów rolnych; 3) oświadczenie posiadacza gruntów rolnych o wykorzystaniu bądźniewykorzystaniu materiał u ze zbioru, o którym mowa w art. 23 ust. 2 pkt 1, jako materiał u siewnego wraz z podaniem nazw odmian, w stosunku do których wył ączne prawo posiada hodowca; 4) wskazanie ilości materiał u ze zbioru, o którym mowa w art. 23 ust. 2 pkt 1, wykorzystanego jako materiałsiewny; 5) imięi nazwisko oraz adres miejsca zamieszkania albo nazwęi adres siedziby przetwórcy, który wykonałdla posiadacza gruntów rolnych usł ugęprzygotowania do rozmnażania materiał u ze zbioru, o którym mowa w art. 23 ust. 2 pkt 1, na materiałsiewny; 6) imięi nazwisko oraz adres miejsca zamieszkania albo nazwęi adres siedziby podmiotu, od którego posiadacz gruntów rolnych nabył kwalifikowany materiałsiewny odmiany lub odmian, o których mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a, wraz ze wskazaniem ilo ści tego materiał u. 5. Przepisy ust. 1, ust. 2 pkt 1 i pkt 2 lit. a oraz ust. 4 w zakresie obowiązku udzielania hodowcy lub organizacji hodowców pisemnej informacji stosuje się do Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa, jeżeli dysponuje ona takimi informacjami. 18 Art. 23b. 1. Przetwórca albo organizacja przetwórców sąobowiązani do przekazywania hodowcy albo organizacji hodowców, na ich wniosek, pisemnej informacji dotycz ącej usł ugi przygotowania do rozmnażania materiał u ze zbioru, o którym mowa w art. 23 ust. 2 pkt 1, na materiałsiewny, wykonanej dla posiadacza gruntów rolnych. 2. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, stosuje sięodpowiednio przepisy art. 23a ust. 2. 3. Sposób oraz zakres udzielania informacji, o której mowa w ust. 1, sąustalane w umowie zawartej między przetwórcąalbo organizacjąprzetwórców a hodowcąalbo organizacjąhodowców. 4. Jeż eli umowa określona w ust. 3 nie został a zawarta, informacja, o której mowa w ust. 1, zawiera: 1) imięi nazwisko oraz adres miejsca zamieszkania albo nazwęi adres siedziby przetwórcy; 2) oświadczenie przetwórcy o wykonaniu usł ugi przygotowania do rozmnaż ania materiał u ze zbioru, o którym mowa w art. 23 ust. 2 pkt 1, na materiałsiewny - w odniesieniu do odmiany lub odmian, do których hodowcy przysł uguje wył ączne prawo, wraz ze wskazaniem daty wykonania tej usł ugi; 3) wskazanie ilości materiał u ze zbioru, o którym mowa w art. 23 ust. 2 pkt 1, co do której przetwórca wykonałusł ugęprzygotowania do rozmnaż ania na materiałsiewny, oraz ilości uzyskanego w ten sposób materiał u siewnego; 4) imięi nazwisko oraz adres miejsca zamieszkania albo nazwęi adres siedziby posiadacza gruntów rolnych, dla którego przetwórca wykonałusł ugęprzygotowania do rozmnażania materiał u ze zbioru, o którym mowa w art. 23 ust. 2 pkt 1, na materiałsiewny. 18 r. Art. 23b dodany ustawąz dnia 9.06.2006 r. (Dz.U. Nr 126, poz. 877), która wchodzi w życie 13.09.2006 19 Art. 23c. 1. Hodowcy albo organizacji hodowców przysł uguje prawo kontroli zgodności uzyskanych informacji, o których mowa w art. 23a ust. 1 i art. 23b ust. 1, ze stanem faktycznym. 2. Sposób oraz zakres przeprowadzania kontroli, o której mowa w ust. 1, sąustalane w umowie zawartej między hodowcąalbo organizacjąhodowców a: 1) posiadaczem gruntów rolnych; 2) organizacjąreprezentującąposiadaczy gruntów rolnych; 3) przetwórcą; 4) organizacjąprzetwórców. 3. Jeżeli umowa określona w ust. 2 nie został a zawarta, kontrolę przeprowadza hodowca albo organizacja hodowców, albo osoba upoważniona na podstawie peł nomocnictwa przez hodowcę albo organizacjęhodowców. 4. W celu przeprowadzenia kontroli: 1) posiadacz gruntów rolnych: a) udostępnia, na żądanie przeprowadzającego kontrolę, dokumenty potwierdzające zgodnośćinformacji przekazanych hodowcy zgodnie z art. 23a ust. 1 ze stanem faktycznym, b) jest obowiązany umożliwićprzeprowadzającemu kontrolęwstęp na grunty rolne, do budynków gospodarczych, pomieszczeńgospodarczych oraz innych obiektów o przeznaczeniu gospodarczym, a także do środków transportu; 2) przetwórca: a) udostępnia, na żądanie przeprowadzającego kontrolę, dokumenty: - dotyczące wykonanych przez niego usł ug przygotowania do rozmnażania materiał u ze zbioru, o którym mowa w art. 23 ust. 2 pkt 1, na materiałsiewny, - zawierające wskazanie ilości materiał u ze zbioru, o którym mowa w art. 23 ust. 2 pkt 1, co do której przetwórca wykonałusł ugęprzygotowania do rozmnażania na materiałsiewny, oraz ilości uzyskanego w ten sposób materiał u siewnego, b) jest obowiązany umożliwićprzeprowadzającemu kontrolęwstęp do pomieszczeńi urządzeńprzetwórczych lub magazynowych. 5. Z przeprowadzonej kontroli przeprowadzający kontrolęsporządza protokół . 6. Protokół podpisująprzeprowadzający kontrolęoraz posiadacz gruntów rolnych albo przetwórca. 7. W przypadku odmowy albo braku możliwości podpisania protokoł u przez posiadacza gruntów rolnych albo przetwórcęprotokółpodpisuje przeprowadzający kontrolęi dokonuje w protokole adnotacji o tej odmowie albo o przyczynach uniemożliwiających podpisanie protokoł u. Art. 24. Po przyznaniu wył ącznego prawa hodowca jest obowiązany: 1) zachowywaćodmianę; 19 r. Art. 23c dodany ustawąz dnia 9.06.2006 r. (Dz.U. Nr 126, poz. 877), która wchodzi w życie 13.09.2006 2) dostarczaćCentralnemu Ośrodkowi bezpł atnie materiał siewny odmiany, jak równieżmateriał siewny skł adników używanych do wytwarzania odmiany, w ilościach niezbędnych do przeprowadzenia badańOWT; 3) udzielać, na wniosek Centralnego Ośrodka, informacji i wyjaśnieńdotyczących odmiany; 4) umożliwiaćCentralnemu Ośrodkowi wgląd do dokumentacji dotyczącej odmiany. Art. 25. Każdy, kto korzysta z materiał u siewnego odmiany chronionej wył ącznym prawem, jest obowiązany, na wniosek hodowcy posiadającego wył ączne prawo do tej odmiany, udzielaćmu pisemnych informacji dotyczących ilości materiał u siewnego odmiany chronionej oraz uiścićna rzecz hodowcy opł atę w wysokoś ci opł aty licencyjnej za korzystanie z wył ącznego prawa do danej odmiany. Art. 26. 1. Jeż eli nast ąpił a zmiana hodowcy, nowy hodowca jest obowiązany powiadomićo tym pisemnie Centralny Ośrodek w terminie 30 dni od dnia, w którym nastąpił a ta zmiana. 2. Hodowca, o którym mowa w ust. 1, doł ącza kopię dokumentów potwierdzających jego prawo do odmiany. Art. 27. 1. Wył ączne prawo obowiązuje od dnia wydania decyzji o jego przyznaniu i trwa: 1) 30 lat – w przypadku odmian winoroś li, drzew oraz ziemniaka; 2) 25 lat – w przypadku pozostał ych odmian. 20 2. Jeżeli hodowca odmiany chronionej wył ącznym prawem w Rzeczypospolitej Polskiej uzyska wspólnotowe wył ączne prawo do tej odmiany, to w okresie wykonywania tego prawa nie może wykonywać wył ącznego prawa uzyskanego w Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 28. 1. Wył ączne prawo, z zastrzeż eniem ust. 2, wygasa, jeżeli: 1) materiałsiewny, 2) materiałze zbioru, 3) produkty bezpośrednio wytworzone z materiał u ze zbioru, 4) odmiany, o których mowa w art. 22 ust. 1 pkt 3 – zostanąprzez hodowcęlub za jego pisemnązgodąsprzedane lub zbyte w inny sposób. 2. Wył ączne prawo nie wygasa, jeżeli nabywca materiał u siewnego: 1) użyje go do ponownego rozmnożenia; 2) wyeksportuje go do państwa, które nie zapewnia ochrony wył ącznego prawa do odmiany danego gatunku roślin, chyba że materiałze zbioru będzie wykorzystany do celów konsumpcyjnych w tym państwie. Art. 29. 1. Dyrektor Centralnego Oś rodka, w drodze decyzji, pozbawia hodowcęwył ącznego prawa: 1) na jego wniosek; 2) jeżeli odmiana nie speł nia wymagańdotyczących wyrównania lub trwał ości; 20 Art. 27 ust. 2 w brzmieniu ustawy z dnia 9.06.2006 r. (Dz.U. Nr 126, poz. 877), która wchodzi w życie 13.09.2006 r. 3) jeżeli hodowca: a) nie zachowuje odmiany, b) zalega ponad 6 miesięcy z uiszczaniem opł at, o których mowa w art. 19 ust. 1, c) uniemożliwia przeprowadzenie kontroli zachowania odmiany i sprawdzenie dokumentacji dotycz ącej zachowania odmiany, d) nie udziela informacji i wyjaśnieńniezbędnych do przeprowadzenia badańOWT, e) nie dostarczył bezpł atnie materiał u siewnego w iloś ci niezbędnej do przeprowadzenia badańOWT, f) nie nadałodmianie nowej nazwy, w przypadku gdy nazwa odmiany wpisanej do księgi ochrony wył ącznego prawa, o której mowa w art. 36 ust. 1, nie speł nia wymagań wymienionych w art. 9 ust. 1. 2. Od decyzji w sprawie pozbawienia hodowcy wył ącznego prawa przysł uguje odwoł anie do ministra wł aściwego do spraw rolnictwa. Art. 30. 1. Hodowca posiadający wył ączne prawo moż e, w drodze umowy licencyjnej, udzielićinnej osobie upowa ż nienia (licencji) do korzystania z wył ącznego prawa. 2. Umowa licencyjna wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem niewa żności. 3. W umowie licencyjnej można ograniczyćkorzystanie z wył ącznego prawa (licencja ograniczona); jeż eli w umowie licencyjnej nie ograniczono zakresu korzystania z wył ącznego prawa, licencjobiorca ma prawo korzystania z wył ącznego prawa w takim samym zakresie jak licencjodawca (licencja peł na). 4. Jeżeli w umowie licencyjnej nie zastrzeż ono wył ączności korzystania z wył ącznego prawa, udzielenie licencji jednemu podmiotowi nie wyklucza możliwości udzielenia licencji innym podmiotom, a także jednoczesnego korzystania z wył ącznego prawa przez hodowcę(licencja niewył ączna). 5. Uprawniony z licencji może udzielićdalszej licencji (sublicencji) tylko za zgodąhodowcy, wyrażonąw formie pisemnej; udzielenie dalszej sublicencji jest niedozwolone. Art. 31. 1. Jeż eli hodowca posiadający wył ączne prawo do danej odmiany nie wprowadza jej materiał u siewnego lub materiał u ze zbioru do obrotu, a wymaga tego wa ż ny interes gospodarczy, minister wł aściwy do spraw rolnictwa może udzielić, w drodze decyzji, licencji przymusowej innemu podmiotowi, chyba że hodowca nie wprowadziłdo obrotu materiał u siewnego lub materiał u ze zbioru wskutek dział ania sił y wyższej. 2. Licencja przymusowa moż e byćrównieżudzielona, jeżeli ubiegający sięo niąwykaże, że: 1) ubiegałsięo uzyskanie licencji od hodowcy, który nie wprowadza materia ł u siewnego danej odmiany do obrotu, lub 2) zaproponowana przez hodowcęopł ata licencyjna jest nieproporcjonalna do wartoś ci materiał u siewnego, lub 3) zaproponowana przez hodowcęilośćmateriał u siewnego jest niewystarczająca do rozmnożenia danej odmiany w celu wprowadzenia jej do obrotu. 3. Licencji przymusowej udziela sięna wniosek zainteresowanego. 4. Licencja przymusowa jest licencjąniewył ączną. Art. 32. 1. Wniosek o udzielenie licencji przymusowej skł ada się do ministra wł aściwego do spraw rolnictwa za pośrednictwem dyrektora Centralnego Ośrodka. 2. Dyrektor Centralnego Ośrodka przekazuje wniosek, o którym mowa w ust. 1, wraz z opinią o konieczności wprowadzenia do obrotu określonej ilości materiał u siewnego lub materiał u ze zbioru. 3. Wniosek o udzielenie licencji przymusowej zawiera: 1) imięi nazwisko albo nazwęwnioskodawcy oraz jego adres i miejsce zamieszkania albo adres siedziby; 2) imięi nazwisko albo nazwęhodowcy, o którym mowa w art. 31 ust. 1, oraz jego adres i miejsce zamieszkania albo adres siedziby; 3) określenie gatunku w języku polskim i po ł acinie oraz nazwęodmiany, o którąubiega się wnioskodawca; 4) określenie proponowanej ilości materiał u siewnego odmiany potrzebnej do rozmnaż ania; 5) określenie proponowanego okresu ważności licencji; 6) określenie proponowanej wysokoś ci wynagrodzenia dla hodowcy; 7) wskazanie ważnego interesu gospodarczego. 4. Do wniosku o udzielenie licencji przymusowej doł ącza sięoś wiadczenie o posiadanych środkach trwał ych i wyposażeniu sł użącym do rozmnożenia odmiany wraz z ich opisem. Art. 33. Licencja przymusowa zawiera: 1) imięi nazwisko albo nazwęosoby, która otrzymał a licencjęprzymusową, oraz jej adres i miejsce zamieszkania albo adres siedziby; 2) imięi nazwisko albo nazwęhodowcy oraz jego adres i miejsce zamieszkania albo adres siedziby; 3) określenie gatunku w języku polskim i po ł acinie oraz nazwęodmiany; 4) określenie okresu ważności licencji; 5) określenie wysokości wynagrodzenia dla hodowcy; 6) określenie ilości materiał u siewnego potrzebnej do rozmnożenia odmiany w celu wprowadzenia jej do obrotu. Art. 34. 1. Minister wł aściwy do spraw rolnictwa powiadamia pisemnie dyrektora Centralnego Ośrodka o wydaniu decyzji w sprawie udzielenia licencji przymusowej. 2. Centralny Ośrodek publikuje w diariuszu informacje o przyznanych licencjach przymusowych. 3. Hodowca, o którym mowa w art. 31 ust. 1, jest obowiązany, w terminie 30 dni od dnia otrzymania pisemnej informacji o wydaniu decyzji w sprawie udzielenia licencji przymusowej, przekazaćlicencjobiorcy materiałsiewny w iloś ci niezbędnej do rozmnożenia danej odmiany w celu wprowadzenia jej do obrotu. Art. 35. 1. Minister wł aściwy do spraw rolnictwa: 1) cofa licencjęprzymusową, jeżeli licencjobiorca nie wprowadziłdo obrotu materiał u siewnego odmiany objętej licencjąprzymusowąw najbliższym sezonie wegetacyjnym po otrzymaniu licencji; 2) może cofnąćlicencjęprzymusowąna wniosek hodowcy, o którym mowa w art. 31 ust. 1, jeżeli hodowca ten wprowadziłdo obrotu materiałsiewny lub materiałze zbioru odmiany objętej licencją przymusową. 2. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, doł ącza siękopiędokumentów potwierdzających, że hodowca wprowadziłmateriałsiewny do obrotu. 3. Minister wł aściwy do spraw rolnictwa może cofnąćlicencjęprzymusowąw przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, jeżeli od dnia wydania decyzji o przyznaniu licencji przymusowej upł ynęł o: 1) 2 lata – w przypadku odmian jednorocznych albo 2) 3 lata – w przypadku odmian dwuletnich, albo 3) 5 lat – w przypadku odmian wieloletnich. Art. 36. 1. Centralny Ośrodek prowadzi księgęochrony wył ącznego prawa, zwanądalej "księgą", oraz spis odmian, odnośnie do których zł ożono wnioski o przyznanie wył ącznego prawa, zwany dalej "spisem". 2. Księga jest wykazem chronionych odmian i ich hodowców oraz licencjobiorców, którzy otrzymali licencjęprzymusową. 3. Spis jest wykazem odmian zgł oszonych do ochrony wył ącznego prawa oraz hodowców, którym przyznano tymczasowe wył ączne prawo. 4. Odmiana wpisana do spisu albo księgi otrzymuje numer, który skł ada sięz kolejnego numeru w spisie albo w księdze oraz wielkiej litery określającej danągrupęroślin. 5. Numer odmiany w spisie jest poprzedzony dodatkowo wielkąliterąT, która oznacza, że odmianie przyznano tymczasowe wył ączne prawo. 6. Dla poszczególnych grup roślin ustala sięnastępujące oznaczenia literowe: 1) R – rośliny rolnicze; 2) W – rośliny warzywne; 3) S – rośliny sadownicze; 4) L – rośliny leśne; 5) O – rośliny ozdobne; 6) P – rośliny pozostał e. 7. W księdze wpisuje się: 1) imięi nazwisko albo nazwęhodowcy oraz jego adres i miejsce zamieszkania albo adres siedziby; 2) nazwęgatunku w języku polskim i po ł acinie oraz nazwęodmiany; 3) datęprzyznania i ustania wył ącznego prawa; 4) oznaczenie kraju hodowcy; 5) informacjęwskazującą, czy odmiana jest genetycznie zmodyfikowana. 8. W spisie wpisuje się: 1) imięi nazwisko albo nazwęhodowcy oraz jego adres i miejsce zamieszkania albo adres siedziby; 2) nazwęgatunku w języku polskim i po ł acinie oraz nazwęodmiany; 3) datęprzyznania i ustania tymczasowego wył ącznego prawa; 4) oznaczenie kraju hodowcy; 5) informacjęwskazującą, czy odmiana jest genetycznie zmodyfikowana. Rozdział3. Przepisy karne Art. 37. 21 Kto: 1) narusza wył ączne prawo do odmiany, 2) oznacza nazwąodmiany chronionej wył ącznym prawem materiałsiewny lub materiałze zbioru innej lub nieznanej odmiany - podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Art. 37a. 22 Kto: 1) uniemożliwia przeprowadzenie kontroli zachowania odmiany, 2) uniemożliwia wgląd do dokumentów dotyczących zachowania odmiany, 3) nie dostarcza materiał u siewnego odmiany Centralnemu Ośrodkowi do badańOWT albo podmiotowi, któremu przyznano licencjęprzymusową, albo dostarcza go w ilości niewystarczającej lub po ustalonym terminie, 4) nie udziela, na wniosek hodowcy, którego odmiana jest chroniona wył ącznym prawem, albo organizacji hodowców, informacji, o których mowa w art. 23 ust. 6 oraz art. 23b ust. 1, lub udziela informacji fał szywych, 5) uniemożliwia hodowcy albo organizacji hodowców przeprowadzenie kontroli, o której mowa w art. 23c ust. 1 - podlega karze grzywny. Art. 37b. 23 Orzekanie w sprawach określonych w art. 37a następuje w trybie przepisów Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia. 21 Art. 37 w brzmieniu ustawy z dnia 9.06.2006 r. (Dz.U. Nr 126, poz. 877), która wchodzi w życie 13.09.2006 r. 22 Art. 37a dodany ustawąz dnia 9.06.2006 r. (Dz.U. Nr 126, poz. 877), która wchodzi w życie 13.09.2006 r. Rozdział4. Przepisy przejściowe i końcowe Art. 38. Licencje przymusowe wydane na podstawie przepisów dotychczasowych zachowująważność przez okres, na jaki został y wydane. Art. 39. Księga i spis, prowadzone na podstawie przepisów dotychczasowych, z dniem wejścia w życie ustawy stająsięodpowiednio księgąi spisem w rozumieniu ustawy. Art. 40. Ustawa wchodzi w życie z dniem uzyskania przez Rzeczpospolit ąPolskączł onkostwa w Unii Europejskiej. 23 r. Art. 37b dodany ustawąz dnia 9.06.2006 r. (Dz.U. Nr 126, poz. 877), która wchodzi w życie 13.09.2006