Projekt biologia Flora i fauna najbliższych okolic Krakowa Raciborowice, Więcławice, Michałowice Zajęcia w terenie Charakterystyka gatunków, wykonanie prezentacji mgr Renata Świętek Wykonanie zdjęć okazów roślin i zwierząt mgr T.Lech Jagoda Potiopa I b Marika Kiełb III a Dominika Farmas II c Maja Zdanowska III a Paweł Kmiecik II d Zajęcia w terenie Grupa fotograficzna podczas zajęć terenowych. Zajęcia w terenie Maja Zdanowska podczas pracy w terenie. Żywokost lekarski (Symphytum officinale) Fioletowe kwiaty są dzwonkowate. Występuje na wilgotnych łąkach na brzegach wód. Nazwa rośliny wywodzi się od tego, że niegdyś stosowana ona była przy złamaniach kończyn. Niezapominajka leśna (Myosotis silvatica) Lasy i zarośla zwłaszcza w górach, pogórzu i w piętrze reglowym. W niebieskich kwiatach dopatrzono się w żółtym pierścieniu źrenicy tego/tej którego/której nie należy nigdy zapomnieć Kwitnie maj-lipiec Gorczyca polna (Sinapis arvensis) Przeważnie występuje na zasobnych w wapń i składniki mineralne glebach gliniastych Owoc - łuszczyna jest gładki, zawiera czarne nasiona Roślina ta ma właściwości lecznicze Szafirek drobnokwiatowy (Muscari botryoides) Kwitnie w maju, kwiaty o gęstym gronie Występuje w widnych lasach w południowozachodniej Polsce Zapylające owady zwabia cały kwiatostan. Zapylaczami są pszczoły Bluszczyk kurdybanek (Glechoma hederacea) Bluszczyk występuje na łąkach, pastwiskach, w wilgotnych lasach liściastych i łęgowych Roślina ta stosowana była niegdyś w leczeniu ran oraz jako środek wykrztuśny Stokrotka pospolita (Bellis perennsis) Pojawia się bardzo wcześnie wiosną zanim jeszcze całkiem stopnieje śnieg. Stokrotka jest rośliną rozpowszechnioną, rośnie na łąkach, trawnikach, ugorach Kwiatostan to koszyczek Złoć żółta (Gagea lutea) Złoć rośnie w widnych lasach łęgowych, liściastych, na brzegach rzek. Gatunek ten występuje często w towarzystwie czosnku niedźwiedziego Jasnota biała (Lamium album) Roślina często mylona z pokrzywą. Jednakże nie ma ona parzących włosków. Uważa się ją za roślinę wskaźnikową – azot Zapylana przez trzmiele Koniczyna łakowa (Trifolium pratense) Wysoka zawartość białka sprawiła, że należy do ważniejszych roślin pastewnych Ze względu na zdolność przyswajania azotu dzięki bakteriom brodawkowym jest ważnym nawozem naturalnym-zielony nawóz Bez lilak Lilak pospolity zwany potocznie bzem jest jednym z najbardziej cenionych i popularnych krzewów uprawianych w naszych ogrodach i parkach. Roślina zachwyca nas corocznie w maju swoimi pięknymi i intensywnie pachnącymi kwiatami, które stają się ozdoba naszym mieszkań i domów. Jasnota gajowiec- gajowiec żółty ( Lamiastrum galeobdolon) Jest to roślina miejsc cienistych w różnego typu lasach i zaroślach Jej kwiaty zapylane są przez pszczoły Roślina nie kwitnąca przypomina pokrzywę, ale nie ma parzących włosków Tasznik pospolity (Capsella bursa-pastoris) Z pewnością każdy z nas spotkał się z owocami tej rośliny, małymi łuszczynkami w kształcie serduszek Tasznik jest przedstawicielem roślin towarzyszących uprawom Glistnik jaskółcze ziele (Chelidonium majus) Roślina o pomarańczowym soku mlecznym i jaskrawożółtych kwiatach. Występuje w parkach, ogrodach wilgotnych lasach Roślina lecznicza Sok mleczny jest ludowym środkiem przeciw brodawkom. Knieć błotna-kaczyniec błotny (Caltha palustris) Występuje na bardzo wilgotnych łąkach, moczarach, brzegach rzek. Kwitnie marzec-maj Bardzo częsta na całym niżu i w wyższych partiach gór. Nasiona mogą być przenoszone przez wodę Kwiaty wydzielają dużo nektaru. Babka zwyczajna (Plantago major) Lubi wilgotne gliniaste i zasobne w azot gleby. Dzięki zawartości substancji gorzkich, śluzowatych i garbników stosowana jest w leczeniu ran Forsycja ( Forsycja spp) Forsycja - to jeden z najbardziej lubianych krzewów, gdyż kwitnie wczesną wiosną, gdy inne gatunki dopiero zaczynają się zielenić Kasztanowiec biały (k.zwyczajny) (Aesculus hippocastanum) Często sadzone drzewo parkowe. Wyciąg z kasztanowca jest stosowany w homeopatii Kwiaty białe z żółtoczerwonymi plamami. Owoce zwane kasztanami. Sosna zwyczajna Pinus silvestris W Polsce jest najważniejszym drzewem leśnym Od początku lat osiemdziesiątych obserwuje się wzmożone objawy uszkodzenia (utrata igieł w lecie, przebarwienie, żółknięcie korony) Świerk pospolity Picea abies Wiecznie zielone drzewo iglaste. W Polsce rośnie na północnym wschodzie i na południu Od 1980 roku obserwuje się zamieranie świerczyn ( przebarwienie igieł, przerzedzenie korony) Jawor (klon jawor) (Acer pseudoplatnus) W Polsce spotykamy na południu, głównie w górach, w lasach bukowych. Słodka wydzielina na liściach przywabia owady, nasiona rozsiewa wiatr Drewno białe, bardzo twarde. Modrzew europejski (Larix decidua) Drzewo iglaste zrzucające igły na zimę. W Polsce w stanie dzikim występuje tylko w Tatrach Wytrzymały na mróz i działanie wiatru. W ostatnich latach obserwuje się w Europie objawy uszkodzenia modrzewi. Brzoza brodawkowata (Betula pendula) Przyspieszając rozkład próchnicy surowej polepsza strukturę gleby. Drewno wykorzystywane jest do wyrobu sklejek i papieru, sok do wyrobu kosmetyków, liście zaś w ziołolecznictwie Klon zwyczajny (Acer platanoides) W Polsce najpospolitszy ze wszystkich klonów. Gatunek mało wymagający co do gleby. Drzewo lubiące półcień, zapylane jest przez pszczoły, nasiona rozsiewa wiatr. Biedronka siedmiokropka (Coccinella septempunctata) Preferowanym pożywieniem biedronek i ich larw są mszyce oraz larwy innych owadów Ma to znaczenie ze względu na tępienie mszyc Trzmiel polny (Bambus agrorum) Trzmiel polny bardzo pracowicie odwiedza kwiaty na łąkach, polach ogrodach Najczęściej gniazdo trzmiela znajduje się nad ziemią, w opuszczonych gniazdach ptasich, w stodołach i ścianach domów Żywi się pyłkiem kwiatowym i miodem Ślimak winniczek ( Halix pomatia) Największy rodzimy ślimak. Odżywia się ziołami i zielonymi częściami roślin Zamieszkuje świetliste, wilgotne lasy liściaste i mieszane, ogrody, parki, łąki Szpak ( Sturnus vulgaris) Zależnie od kąta padania światła połysk jego piór jest brązowozielony albo purpurowy Śpiew jest bardzo bogaty i różnorodny „gadatliwy” Pożywienie poszukuje chodząc po ziemi Bogatka (Parus major) Poszukując owadów i nasion zręcznie przemyka po gałęziach, chętnie schodzi również na ziemie Oprócz różnych lasów, bogatka zamieszkuje tereny w pobliżu skupisk ludzkich Grzywacz (Columba palumbus) Gołąb domowy szaroniebieski z białą plamą na szyi Zasiedla lasy, parki. Pokarmu poszukuje na polach i łąkach. Żywi się nasionami, bukwią, żołędziami, trawą, liśćmi Gniazdo z chrustu zakłada na drzewach. Z dołu można dostrzec prześwitujące dwa białe jajka Sroka pospolita (Pica pica) Zasiedla otwarte tereny uprawne z pojedynczymi drzewami, krzewami, zagajnikami, obrzeża lasów Gniazdo nakrywa daszkiem, buduje wysoko na drzewach Żywi się owadami, pająkami, ślimakami, płazami ,młodymi ptakami, nasionami, odpadkami i padliną Kawka (Corvus monedula) Zamieszkuje stare zagajniki, skały, mury, osady. Pożywienie poszukuje gromadnie na ziemi, zjada prawie wszystko Gniazduje koloniami w starych murach, wieżach kościelnych, dziuplach, skrzynkach lęgowych