Chrzest Chrystusa Piero della Francesca (1440)

Chrzest Chrystusa
Piero della Francesca (1440)
Drzewo w formie kopuły.
Jan Chrzciciel chrzci Jezusa
- jest to początek wątlu pasyjnego w Ewangelii.
Jezus nieporuszony jak pień drzewa (porównanie artystyczne). „Wyrósł przed Nim jak młoda
latorośl i jak korzeń z wyschniętej ziemi. Nie było w
nim blasku ani wspaniałości, które by przyciągały
nasz wzrok, ani wyglądu, który by się nam podobał”
(Iz 53,2).
Drzewo = aluzja do drzewa krzyża.
Nieporuszone statyczne usta Chrystusa.
„Męczono go, lecz znosił to pokornie i nie otworzył
swoich ust. Jak baranek prowadzony na zabicie i
jak owca, która milczy, gdy ją strzygą, tak on nie
otworzył swoich ust” (Iz 53,7).
3 aniołowie = Trójca Święta
Na Zachodzie połączenie kolorów czerwonego, niebieskiego i białego symbolizuje
wieczność Boga.
Gest pokoju u pierwszego anioła
przywołuje ideę harmonii i zgody - boska
rzeczywistość Trójcy Świętej.
Drugi i trzeci anioł = jedność Kościołów
rzymskiego i greckeigo.
Dzieło stanowiło niegdyś centralną część poliptyku. Należy prawdopodobnie do wczesnego okresu twórczości artysty. Skrzydła
oraz predella malowane były przez Matteo di Giovanni w latach
60. XV w. Ołtarz znajdował się w kaplicy św. Jana Chrzciciela w
opactwie kamedułów w rodzinnym mieście malarza – Borgo
Santo Sepolcro. Miasto widoczne w głębi (między postacią
Chrystusa a drzewem) to być może właśnie Borgo Santo Sepolcro, gdyż cały krajobraz rozciągający się w tle nawiązuje
do miejscowych widoków.
Gołębica = Duch Święty. „Wtedy
otworzyło się Mu niebo i zobaczył Ducha
Bożego, który zstępował na Niego jakby
gołębica” (Mt 3,16).
Efekt rozporoszenia światła. Im bardziej zbliżamy się do
głów postaci, tym widzimy większą jasność. Światło jest rozproszone, tworząc efekt świetlistego deszczu. Symbolizuje obecność
Boga Ojca, który dopełnia motywu Ducha (gołębica) i Syna.
Młodzieniec zdejmujący szaty. Aluzja
do chrztu = wyzbywa się starej szaty
grzechów. „Bo wy wszyscy, którzy zostaliście
ochrzczeni w Chrystusie, przyoblekliście się
w Chrystusa” (Gal 3,27).
Kapłani bizantyjscy, przedstawiciele
Kościoła greckeigo.
Krajobraz. Dolina symbolicznie oznacza
dolinę Tybru. Jesteśmy w Borgo Santo
Sepolcro - w mieście świętogo grobu nad
rzeką Tybr.