Krwioobieg Duży i Mały Michał Ziemba i Jakub Michalik Kl I a Układ krążenia Układ krążenia krwi składa się z naczyń krwionośnych (tętnic, żył, naczyń włosowatych) i serca. Tętnice są naczyniami, którymi płynie krew z serca na obwód, do wszystkich części ciała, natomiast żyłami krew powraca z obwodu ponownie do serca. Wyróżnia się dwa układy (krążenia) przepływu krwi w organizmie: duży i mały (płucny). W dużym układzie krążenia krew utlenowana (bogata w tlen) wypływa z lewej komory serca do tętnic, a następnie przechodząc przez sieć naczyń włosowatych we wszystkich narządach ciała, powraca jako krew nieutlenowana (uboga w tlen) do prawego przedsionka serca. W małym układzie krążenia krew nieutlenowana wypompowywana jest z prawej komory do tętnic płucnych, rozgałęzia się w sieć naczyń włosowatych w płucach i powraca żyłami płucnymi, jako krew utlenowana, do lewego przedsionka serca. Duży obieg Rolą jego jest dostarczanie komórką tlenu i substancji odżywczych, zabieranie im dwutlenku węgla i produktów przemiany materii. Droga jest następująca: Lewa komora serca → Aorta i tętnice odchodzące od niej → naczynia włosowate narządów → żyła główna górna i dolna → prawy przedsionek serca Mały obieg Jest to obieg płucny. Droga jest następująca: Prawa komora serca → pień płucny → tętnice płucne prawa i lewa → naczynia włosowate płuc → żyły płucne prawa i lewa → lewy przedsionek serca Krążenie krwi Jest to nieustanny ruch krwi w zamkniętym układzie krwionośnym, uwarunkowany ciągłą, rytmiczną pracą serca Ryc.1-1 Układ krążenia krwi (Ż-żyła, T-tętnica) KRWIOOBIEG Biologia dla gimnazjum (W. Gołda M. Kłyś J. Wardas. Wyd. Nowa Era) Krew To zawiesina różnych komórek unoszących się w klarownym żółtym płynie – osoczu. Najliczniejsze są czerwone ciałka krwi, komórki w kształcie guziczków ,które transportują tlen dzięki zawartemu w nich szczególnemu rodzajowi białka – hemoglobinie. Inny rodzaj komórek krwi to płytki krwi hamujące krwawienia, oraz ogromne białe ciałka krwi zwane leukocytami. Ich rolą jest obrona organizmu. Naczynia krwionośne Żyły – naczynia krwionośne prowadzące krew z tkanek i narządów ciała do serca. Ściany znacznie cieńsze niż w tętnicach wewnątrz są zastawki żylne, uniemożliwiające cofanie się krwi Tętnice – Naczynia krwionośne wiodące krew z serca do wszystkich tkanek i narządów ciała. Ściany są sprężyste, grubsze i mocniejsze niż w żyłach (wysokie ciśnienie krwi), tętnice pulsują w rytmie skurczów serca. Czy wiesz że …? Twoje serce potrafi bić od 30 do 200 razy na minutę. Krew płynie tętnicami z prędkością 1m/s Długość twoich naczyń włosowatych wynosi 60 000 km DZIĘKUJEMY Za uwagę Bibliografia Internet www.zdrowie.med.pl/uk_krazenia/anat_i_fizjo/a_uk.html ( Ryc.1-1 ) Biologia dla gimnazjum (W. Gołda M. Kłyś J. Wardas. Wyd. Nowa Era