XVI edycja Międzynarodowego Konkursu Matematycznego „PIKOMAT” rok szkolny 2007/2008 Etap III Klasa IV Zadanie 1 W pewnej klasie piątej jest 30 uczniów. Wśród nich jest 5 takich, którzy mają brata i siostrę, oraz 7 takich, którzy nie mają brata ani siostry. Ilu uczniów tej klasy ma siostrę, jeżeli wiadomo, że 15 ma brata? Zadanie 2 W pola każdego z kwadratów 2 × 2 wpisano liczby 1, 2, 3, 4 tak, że suma liczb wpisanych w białe kwadraty wynosi 28. Jakie liczby znajdują się w polach zacieniowanych? Zadanie 3 Usuń 6 żetonów z planszy (rys.) tak, aby w każdym rzędzie pionowym i poziomym pozostała parzysta liczba żetonów. Zadanie 4 Prostokąt o wymiarach 4 × 8 wypełnij 8 puzzlami o jednakowym kształcie. Klasa V Zadanie 1 W miejsce ☼ wpisz cyfry ze zbioru {2,3,4,5,6}, każdą dwukrotnie, aby otrzymać prawdziwą równość. ☼ 0 ☼ ☼ 0 ☼ ☼ ☼ + ☼ ☼ ☼ ☼ 4 6 6 6 Zadanie 2 Poniższy rysunek przedstawia puzzla o powierzchni 5 kwadracików. Załóżmy, że dysponujesz dużą liczbą takich, o jednakowym kształcie i powierzchni, puzzli. Ułóż z nich dowolny prostokąt – taki jednak, by liczba użytych puzzli była nieparzysta. Puzzle możesz „odwracać na druga stronę”, jeżeli będzie taka potrzeba. Swoje rozwiązanie zilustruj odpowiednim rysunkiem. Jaka jest najmniejsza nieparzysta liczba puzzli, z której można ułożyć prostokąt? Zadanie 3 Pięcioro rodzeństwa bawiło się na działce rekreacyjnej mającej kształt kwadratu o wymiarach 20 m × 20 m, którego środek zajmuje niewielkie źródełko. Postanowili oni podzielić tę działkę na 5 części tak, aby części były równe pod względem powierzchni i każda z nich miała dostęp do źródełka. Jak rodzeństwo rozwiązało powyższy problem? Zadanie 4 Ala kupiła w sklepie 42 koperty: 15 białych po 16 gr, 7 żółtych po 28 gr, 12 błękitnych i 8 zielonych. Otrzymała rachunek 8 zł 90 gr. Ala wprawdzie nie pamiętała ceny koperty błękitnej i ceny koperty zielonej, wiedziała jednak, ile tych kopert kupiła. Na tej podstawie od razu stwierdziła błąd w rachunku i powiedziała o tym sprzedawcy. Sprzedawca jeszcze raz przeliczył sumę, przeprosił Alę i poprawił rachunek. Jaki Ala znalazła błąd w rachunku? Klasa VI Zadanie 1 W każdy kwadrat wpisz liczbę mniejszą od 20 w taki sposób, aby suma liczb w każdym z czterech kół była podzielna przez 4. Zadanie 2 Ile wynosi pole czworokąta KLMN powstałego w wyniku przedłużenia boków zacieniowanego prostokąta o polu 2, w taki sposób, że długości tych boków zwiększyły się trzykrotnie ? N M K L Zadanie 3 Wzdłuż alei parkowej rośnie 5 drzew. Na drzewach siedzą ptaki. W pewnej chwili z pierwszego drzewa 1 ptak przeleciał na drugie drzewo, a po pewnym czasie 2 ptaki z drugiego drzewa przeleciały na trzecie, a potem kolejno: 3 ptaki z trzeciego drzewa na czwarte, 4 ptaki z czwartego na piąte i 5 ptaków z piątego drzewa na pierwsze i wtedy okazało się, że na każdym drzewie jest tyle samo ptaków. Wiedząc, że ptaków było razem mniej niż 30, oblicz ile ptaków siedziało na początku na każdym drzewie. Zadanie 4 Marta ze wszystkich 28 kamieni domina ułożyła kwadratową ramkę (kamienie były przyłożone do siebie zgodnie z przepisami gry). Suma oczek wzdłuż każdego boku ramki Marty wynosiła 44. Jak wyglądała ramka Marty? Klasa I Zadanie 1 Pan Stanisław ma czterocyfrowy PIN dostępu do swojego konta bankowego przy użyciu karty płatniczej. Każda z cyfr tego numeru jest inna. Jego syn Janek zapisał ten PIN w sposób szczególny – bo następującym szyfrem: 1911 0265 7004 6257 0735 5839 Jaki jest numer PIN pana Stanisława, jeżeli wiadomo, że w każdej z sześciu powyższych liczb występuje jedna i tylko jedna cyfra z numeru PIN oraz cyfra ta znajduje się na tym samym miejscu, co w numerze PIN? Zadanie 2 W ośmiokącie foremnym ABCDEFGH połączono środki boków BC, DE, FG, HA. Jaką częścią pola ośmiokąta jest pole otrzymanego czworokąta? Zadanie 3 Oto komplet 12 kamieni łamigłówki pentomino: Wypełnij poniższą tablicę 6 × 10, z wpisanymi w nią cyframi, wszystkimi kamieniami pentomina w taki sposób, by suma cyfr, które przykrywa każda z części pentomina, wynosiła 20. 4 3 2 6 5 4 5 6 4 5 7 3 2 3 4 2 3 1 8 4 4 6 4 7 1 8 2 4 4 5 4 2 3 3 2 3 4 5 6 2 7 3 3 2 1 8 6 5 7 5 3 3 2 3 2 4 4 3 7 2 Zadanie 4 W sklepie zoologicznym są papużki, kanarki, chomiki i białe myszki, różne liczby sztuk każdego gatunku. Suma wszystkich głów i nóg jest mniejsza od 100, przy czym nóg jest 3 razy więcej niż głów. Cena jednej sztuki odpowiada liczbie sztuk danego gatunku, natomiast średnia cena jednej sztuki w hodowli równa się cenie papużki. Ile papużek, kanarków, chomików i białych myszek jest w sklepie zoologicznym, jeżeli wiadomo, że chomików jest więcej niż białych myszek, zaś kanarków jest 3 razy mniej niż chomików? Klasa II Zadanie 1 Pan Antoni musi być w Bielsku-Białej w bardzo ważnej sprawie punktualnie o godzinie 12.00. Jeżeli będzie jechał swoim samochodem z prędkością 70 km/h, to dotrze do BielskaBiałej wcześniej o połowę czasu, o który spóźniłby się, gdyby jechał z prędkością 40 km/h. Z jaką prędkością powinien jechać pan Antoni, by w Bielsku-Białej być punktualnie? Zadanie 2 Kacper, Marian, Darek i Józek są kolegami. Wiadomo, że Józek jest dwukrotnie starszy od szatyna. Kacper jest o 12 lat młodszy od blondyna. Marian jest o 7 lat starszy od Kacpra. Darek jest o 8 lat młodszy od rudowłosego. Ponadto wiadomo, że blondyn nie jest najstarszy. Ile lat ma brunet i kto jest rudowłosym? Zadanie 3 Liczbę 165 zapisz w postaci sumy dwóch lub większej liczby kolejnych liczb naturalnych. Zadanie 4 Marek wśród wszystkich trójkątów prostokątnych wyznaczył te, których długości boków są liczbami naturalnymi i obwód trójkąta jest równy jego polu. Jakie trójkąty wyznaczył Marek? Klasa III Zadanie 1 Dany jest równoległobok ABCD. Połącz wierzchołki tego równoległoboku ze środkami boków nie wychodzących z danego wierzchołka. Jaką częścią pola równoległoboku jest pole otrzymanego ośmiokąta wypukłego? Zadanie 2 Ile maksymalnie boków może mieć wielokąt narysowany na kwadratowej siatce wyznaczonej przez układ punktów n × n, gdzie n 4? Wierzchołkami wielokąta mogą być tylko punkty siatki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . itd. Zadanie 3 Wyznacz wszystkie liczby naturalne n takie, aby liczby n + 1 i n –110 były kwadratami liczb naturalnych. Zadanie 4 Janek ma wyznaczyć objętość butelki o płaskim dnie, która jest częściowo napełniona cieczą (rys.), używając tylko linijki. Jak ma to zrobić, jeżeli wylewanie lub też wlewanie cieczy do butelki jest niedozwolone? Opracowanie: Jan Domaszewicz, Marek Kawałko, Marta Kądziołka, Katarzyna Sikora