Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ PLEXUS BRACHIALIS PARS INFRACLAVICULARIS Paweł Iwaszczuk WL II rok Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ plexus brachialis - schemat Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ RAMI BREVES n. grzbietowy łopatki n. piersiowy długi n. podobojczykowy n. nadłopatkowy nn. piersiowe przednie nn. podłopatkowe n. piersiowo-grzbietowy n. pachowy Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ nervi thoracici anteriores przyśrodkowy boczne (1-2) pętla mięsień piersiowy mniejszy jest unerwiony głównie przez nerw piersiowy przedni przyśrodkowy porażenie rzadkie, osłabione głównie przywodzenie trigonum deltoideopectorale Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ nervi subscapulares n. suprascapularis Zaopatrują m. podłopatkowy i najczęściej m. obły większy porażenie – rzadkie, brak dotkliwych objawów (osłabienie rotacji do wewnątrz) nn. subscapulares sup. fasciculus posterior n. subscapularis inf. n. thoracodorsalis Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ nervus thoracodorsalis „wyjątkowo długi nerw podłopatkowy” towarzyszą mu naczynia piersiowogrzbietowe porażenie – niemożność sięgnięcia do tylnej kieszeni spodni nn. thoracici anteriores n. intercosto brachialis n. cutaneus brachii med. n. thoracicus longus n. thoracodorsalis musculus latissimus dorsi Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ nervus axillaris - - wspólnie z tętnicą okalającą ramię tylną przechodzi przez otwór czworoboczny unerwia ruchowo m. naramienny m. obły mniejszy oddaje: gg. stawowe g. międzyguzkową n. skórny boczny ramienia n. axillaris r. muscularis (m. teres minor) a. circumflexa humeri post. Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ RAMI LONGI n. promieniowy n. mięśniowo-skórny n. pośrodkowy n. łokciowy n. skórny przyśrodkowy ramienia n. skórny przyśrodkowy przedramienia Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ nervus radialis odchodzi z pęczka tylnego najsilniejsza gałąź splotu ramiennego (zaopatruje ramię, przedramię i rękę) przebiega w towarzystwie naczyń głębokich ramienia w rowku nerwu promieniowego capsula articularis humeri n. axillaris n. radialis m. biceps brachii, caput longum Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ nervus radialis naczynia towarzyszące n. cutaneus na ramieniu: brachii post. t. pachowa t. ramienna t. głęboka ramienia gałąź przednia tętnicy pobocznej promieniowej n. cutaneus antebrachii lat. w dolnej 1/3 ramienia przebija przegrodę międzymięśniową boczną (od tyłu) n. cutaneus antebrachii post. a. profunda brachii r. muscularis nervi radialis a. collateralis media Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ nervus radialis m. brachialis w dole łokciowym podzielony na gałęzie końcowe biegnie wraz z t. wsteczną promieniową g. głęboka przebija m. odwracacz i dzieli się na gg. mięśniowe g. powierzchowna (czuciowa) biegnie w dół przykryta m. ramiennopromieniowym n. medianus m. brachioradialis r. ant. a. collateralis radialis + a. recurrens radialis r. superficialis n. radialis r. profundus n. radialis m. supinator Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ r. profundus n. radialis towarzyszy tętnicy ramus profundus międzykostnej tylnej unerwia część grupy bocznej oraz całą grupę tylną mięśni n. interosseus przedramienia posterior przedłuża się w nerw międzykostny tylny ramus superficialis przedramienia a. interossea recurrens a. interossea posterior Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ r. superficialis n. radialis ramus superficialis vena cephalica biegnie dobocznie od t. promieniowej n. digitalis dorsalis (primus) w dolnej 1/3 przedramienia przechodzi na stronę grzbietową oddaje drobne gałązki i dzieli się na 5 nerwów grzbietowych r. communicans palców cum ramo dorsale manus nervi ulnari Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ nervus radialis - uszkodzenia Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ nervus radialis – uszkodzenia Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ nervus radialis - neuropatie zespół nerwu międzykostnego tylnego (PINS) brak objawu opadania ręki niemożność prostowania w stawach śródręcznopaliczkowych (opadanie palców) Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ musculus coracobrachialis n. musculocutaneus powstaje z pęczka bocznego splotu przebija mięsień kruczoramienny zaopatruje ruchowo grupę przednią mięśni ramienia przedłuża się w nerw skórny boczny przedramienia rami musculares musculi brachii anteriores n. cutaneus antebrachii lateralis Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ n. musculocutaneus - - - Najbardziej zmienny nerw splotu: niekiedy nie występuje wcale może odchodzić od nerwu pośrodkowego czasem omija mięsień kruczo-ramienny nie przebijając go, lub też nawet przebija głowę krótką mięśnia dwugłowego rzadko unerwia także m. nawrotny obły w 60% przypadków występuje zespolenie z nerwem pośrodkowym w połowie długości ramienia niosące odszczepione włókna do nerwu pośrodkowego Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ n. cutaneus antebrachii lateralis n. cutaneus antebrachii lat. przebija powięź przyśrodkowo od ż. odpromieniowej dzieli się na dwie gałęzie tworzące liczne zespolenia z sąsiednimi nerwami – przednią i tylną vena cephalica n. cutaneus antebrachii med. (r. ant.) Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ nervus medianus powstaje z pęczków bocznego i przyśrodkowego zaopatruje przedramię i rękę oraz okostną ramienia i staw łokciowy tworzy pęczek naczyniowo-nerwowy w rowku przyśrodkowym m. dwugłowego ramienia arteria et vv. brachiales [sulcus musculi bicipitis brachii medialis] n. ulnaris n. medianus n. cutaneus antebrachii lat. Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ nervus medianus m. pronator teres (caput ulnare et. brachiale) na przedramieniu oddaje: gg. do grupy przedniej mięśni przedramienia nerw międzykostny przedni g. dłoniową nerwu pośrodkowego towarzyszy mu drobna tętnica pośrodkowa n. medianus a. ulnaris arcus tendineus m. flexoris digitorum superf. Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ n. interosseus ant. r. muscularis nervus et vasa mediana tendines musculi flexoris digitorum prof. nervus et vasa interossea anteriora Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ nervus medianus W odcinku dłoniowym oddaje gg. mięśniowe biegnące w pobliżu pochewki promieniowej (ryzyko uszkodzeń przy zabiegach na niej) Ostatecznie dzieli się na 3 nn. dłoniowe wspólne palców, a te na 7 nn. dłoniowych właściwych palców nervus medianus vagina synovialis radialis rami musculares n. mediani Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ nervus medianus - neuropatie Zespół cieśni nadgarstka (CTS) - parestezja i ból w obszarze zaopatrzenia nn. dłoniowych wspólnych palców I-III oraz w nadgarstku - upośledzone ruchy kciuka Zespół mięśnia nawrotnego obłego (Pronator Syndrome) Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ zespół cieśni nadgarstka Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ zespół m. nawrotnego obłego objawy przypominają CTS + osłabienie zginania ręki + niedoczulica na kłębie i dłoni Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ nervus medianus - porażenie - - - W dolnej części przedramienia: atrofia większości mięśni kłębu – „ręka małpia” niedoczulica w obszarze unerwienia Porażenie całkowite: zniesienie czynnego nawracania rękę zginają dłoniowo jedynie zginacz łokciowy i odwodziciel długi kciuka „ręka błogosławiąca” zaburzenia wegetatywne zmiana zanikowa kłębu Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ nervus ulnaris - powstaje z pęczka przyśrodkowego przebija przegrodę międzymieśniową przyśrodkową (od przodu ku tyłowi) vasa collateralia towarzyszą mu: ulnaria superiora t. pachowa t. ramienna t. poboczna łokciowa górna g. tylna t. wstecznej łokciowej epicondylus medialis nervus ulnaris Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ nervus ulnaris g. do stawu łokciowego gg. do zginacza łokciowego nadgarstka i zginacza głębokiego palców n. ulnaris nerw Henlego (wybitnie a. ulnaris długa gałąź naczyniowa) g. grzbietowa ręki g. dłoniowa ręki r. dorsalis manus r. cutaneus palmaris bocznie towarzyszy t. łokciowa r. palmaris manus (nervus ulnaris) Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ ramus dorsalis manus zawija się dookoła kości łokciowej i przechodzi na stronę grzbietową gdzie przebija powięź 3 gg. – przyśrodkowa, pośrednia i boczna 5 nn. grzbietowych palców skórne „dwa i pół palca” strony łokciowej r. dorsalis manus v. basilica n. digitalis dorsalis Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ ramus palmaris manus r. palmaris manus (nervus ulnaris) - przedłużenie n. łokciowego przechodzi do przodu od troczka zginaczy dzieląc się na: g. głęboką g. powierzchowną r. profundus n. ulnaris r. superficialis r. palmaris profundus a. ulnaris arcus arteriosus palmaris superf. Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ ramus profundus n. ulnari - głównie ruchowa podąża z g. głęboką t. łokciowej kieruje się między mm. kłębika i zatacza łuk (dookoła haczyka k. haczykowatej) leżąc wyżej niż tętniczy łuk r. profundus nervi ulnaris dłoniowy głęboki unerwia: mm. kłębiku oprócz m. dłoniowego krótkiego mm. międzykostne mm. glistowate III i IV głowę głęboką zginacza krótkiego kciuka arcus arteriosus palmaris profundus Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ mm. lumbricales et interossei kończą się w mm. interossei dorsales rozcięgnie grzbietowym palców wszystkie zginają w stawach śródręcznopaliczkowych a prostują w stawach międzypaliczkowych mięśnie międzykostne grzbietowe odwodzą a dłoniowe przywodzą do palca środkowego Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ ramus superficialis n. ulnari - - często zaopatruje m. n. digitalis dłoniowy krótki palmaris proprius zespala się z n. pośrodkowym n. digitalis palmaris communis dzieli się na: n. dłoniowy właściwy palca (ten przedłuża się w n. dłoniowy wł. przyśr. palca małego) n. dłoniowy wspólny palca (IV) n. palmaris proprius digiti minimi medialis r. superficialis r. comm. cum nervo mediano Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ ramus cutaneus palmaris r. cutaneus palmaris zmienna, odchodzi od n. łokciowego, r. muscularis g. grzbietowej lub (m. palmaris brevis) g. powierzchownej rr. cutanei często prowadzi włókna ruchowe dla m. dłoniowego krótkiego unerwia skórę do przodu od nadgarstka, wspólnie z n. skórnym przyśrodkowym przedramienia r. palmaris nervi mediani Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ nervus ulnaris - porażenie - - - - - często całkowite: osłabione zginanie i przywodzenie ręki zniesione czynne odwodzenie i przywodzenie palców palec mały odstaje od reszty dzięki działaniu prostownika bardzo osłabione przywodzenie kciuka „ręka szponiasta” (szponiastość słabiej zaznaczona na palcach II i III) znaczne deformacje trąd (lepra) Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ nervus ulnaris - uszkodzenia najczęstsze przy złamaniach w okolicy kłykcia lub nadkłykcia przyśrodkowego k. ramiennej Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ nervus ulnaris - neuropatie zespół tunelu nerwu łokciowego zespół kanału Guyon’a Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ nervus ulnaris - neuropatie Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ nervus ulnaris - neuropatie Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ Test Kumar’a Szybki test kliniczny pozwalający ocenić sprawność motoryczną wszystkich 3 nerwów zaopatrujących rękę zgięcie grzbietowe dłoni i palców – n. promieniowy odwiedzenie palców – n. łokciowy przeciwstawienie kciuka (wykonanie okręgu z palcem wskazującym) – n. pośrodkowy Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ n. cutaneus brachii medialis odchodzi z pęczka przyśrodkowego najcieńsza, czuciowa gałąź splotu ramiennego zazwyczaj w dole nervus pachowym zespala się z n. intercostobrachialis międzyżebrowo-ramiennym (II, często też III) n. cutaneus brachii med. unerwia skórę dołu pachowego i przyśrodkową powierzchnię ramienia n. cutaneus brachii med. v. cephalica Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ n. cutaneus antebrachii medialis v. basilica - - krzyżuje od przodu nerw łokciowy oddaje gg. skórne ramienia przebija powięź w okolicy rozworu odłokciowego i dzieli się na gg. końcowe: g. przednia (biegnie do przodu od rozcięgna m. dwugłowego) g. łokciowa (biegnie z żyłą odłokciową po łokciowym brzegu przedramienia) r. anterior r. ulnaris Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ innervatio cutanea membri sup. Praktycznie wszystkie gałęzie skórne zespalają się z sąsiednimi! „2,5 palca”!!! (błąd na rycinie) Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ innervatio cutanea manus Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ charakterystyczne zespolenia nerwy piersiowe przednie przyśrodkowy z bocznym tworzą pętlę dookoła t. pachowej Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ charakterystyczne zespolenia Nerw mięśniowo-skórny zespala się ze wszystkimi sąsiednimi nerwami Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ charakterystyczne zespolenia a) b) a) b) - nerw pośrodkowy z nerwem łokciowym: stałe na ręce n. dłoniowy wspólny palca III z g. powierzchowną n. łokciowego g. mięśniowa do zginacza krótkiego kciuka z g. głęboką n. łokciowego częste na przedramieniu głęboko położona gałązka od n. łokciowego zespolenie wewnątrz zginacza głębokiego palców niestałe na ramieniu – do tyłu od t. ramiennej z nerwem promieniowym: - nerwy międzykostne przedni i tylny r. communicans nervi ulnaris cum nervo mediano Studenckie Koło Naukowe Katedry Anatomii CM UJ dziękuję za uwagę!