Temat: Budowa wnętrza cieczy. 1. Ciecze nie mają własnego kształtu, wlane do naczynia przybierają jego kształt. Mają swoją objętość, którą trudno jest zmienić, tzn. są mało ściśliwe. Ciecze wlane do naczynia tworzą samorzutnie swoją górną powierzchnię, zwaną powierzchnią swobodną. Najczęściej złymi przewodnikami ciepła ale niektóre przewodzą prąd elektryczny. 2. Cząsteczka wody składa się z dwóch atomów wodoru i jednego atomu tlenu. Cząsteczka wody może przyłączyć za pomocą wiązań wodorowych cztery nowe cząsteczki wody. Jeden z modeli budowy wewnętrznej wody zakłada, że cząsteczka wody składa się z obszarów, tzw. Chmur, gdzie cząsteczki są ze sobą powiązane wiązaniami wodorowymi. Między chmurami występuje przestrzeń wypełniona cząsteczkami wody niepowiązanymi wodorowo. Temperatura 0ºC – chmura zawiera ok. 90 cząsteczek i liczba ta maleje kiedy temperatura wzrasta Temperatura 4ºC- wtedy następuje najlepsze wypełnienie przestrzeni między cząsteczkami; woda osiąga największą gęstość 1. N 2. Każda cząsteczka oddziałuje z innymi cząsteczkami siłami spójności. Siły, które działają na cząsteczkę i znajdują się w głębi cieczy równoważą się. Na cząsteczkę, która znajduje się na powierzchni cieczy działa siła wypadkowa skierowana w głąb cieczy. Kiedy chcemy wydostać cząsteczkę z głębi cieczy na powierzchnię musimy działać na nią siłą, która będzie przeciwdziałająca sile . Cząsteczki przy powierzchni mają większą energię niż te które znajdują się w głębi cieczy. 3. Co to jest napięcie powierzchniowe wody i jaka jest jego rola? Odpowiedź: Napięcie powierzchniowe jest zjawiskiem, które powoduje, że powierzchnia cieczy zachowuje się jak napięta błonka. Dzięki napięciu powierzchniowemu małe owady mogą biegać po powierzchni wody nie zanurzając się, małe przedmioty o gęstości większej od gęstości wody (szpilka, żyletka) mogą pływać po jej powierzchni, a pająk topik może zbierać pod wodą powietrze w dzwonie zrobionym z pajęczyny. Napięcie powierzchniowe powoduje, że ciecze przyjmują kształt kropli, a także, że poziom cieczy w wąskiej rurce szklanej albo w wąskiej szczelinie między szybkami podnosi się powyżej poziomu wody w naczyniu, do którego zanurzamy rurkę lub szybki. F= 2αl α-współczynnik napięcia powierzchniowego [1 ] l- długość poprzeczki Wartość napięcia powierzchniowego dla wody wynosi 7,24x 4. Menisk- jest to zakrzywienie powierzchni cieczy w miejscu jej zetknięcia z ciałem stałym. Możemy go zaobserwować w dwu kształtach- menisk wklęsły i menisk wypukły. O tym jaki kształt przybierze menisk decyduje wypadkowa sił działających na ciecz, chociaż nie tylko. Oprócz sił fizycznych(np. grawitacji) na wystąpienie i nasilenie tego efektu ma wpływ wiele, pozornie nieistotnych, czynników zewnętrznych, jak np. wilgotność i temperatura powietrza czy zawartość zanieczyszczeń w próbce wody oraz wiele innych. Kiedy siły spójności dominują nad siłami przylegania, czyli kiedy siły kohezji(tj. siły działające między cząsteczkami cieczy) są większe niż siły adhezji(tj. siły działające pomiędzy cząsteczkami cieczy a ciała stałego pozostającego w kontakcie z płynem), wówczas powstaje menisk wypukły. Gdy natomiast siły przylegania dominują nad siłami spójności, czyli siły adhezji są większe niż siły kohezji, powstaje menisk wklęsły. H n 5. 6. 7. 8. 9. 10. 5. Kiedy menisk tworzy się w szerokim naczyniu, powoduje tylko miejscowe (przy ściance naczynia) podwyższenie lub obniżenie poziomu cieczy. W przypadku cienkich rurek (naczyń włosowatych) jest inaczej. Obniżanie się lub podwyższanie poziomu cieczy to zjawisko włoskowatości. Podwyższenie się poziomu cieczy w wąskim naczyniu następuje wtedy, kiedy pomiędzy cieczą a materiałem, z którego wykonano ścianki naczynia , tworzy się menisk wklęsły.