Liczby zespolone. ALzG1. Rok akademicki 2016/2017. Wydział MiNI PW Zadanie 1.1. Zapisać poniższe liczby zespolone w postaci algebraicznej. (a) (d) 3+2i 5+i √ (b) 3 − 4i (e) i5 3−4i √ 8+6i |−3−4i| (c) (4 + i)(1 − i) 5 − 12i (f ) Re[(1 + i)2 ] + 2+i 3+i (5 − 2i) Zadanie 1.2. Zapisać poniższe liczby zespolone w postaci trygonometrycznej: √ √ √ (c) − 3 + 3i (d) cos α − i sin α (a) 3 + 3i (b) 6 − i 2 2 (e) i cos α (f ) 2 sin α cos α + i(2 cos α − 1) (g) cos α + sin α + i(sin α − cos α) (h) 1 − cos α + i sin α W podpunktach (d) − (h) mamy α ∈ R. Zadanie 1.3. Obliczyć √ 2013 √ 30 √ 6 n 3+i 1+i 3 (a) (i − 1)25 (b) 1 (c) (d) [sin α + i(1 + cos α)] , n ∈ N (e) 2 1+i q q p p √ √ √ 4 (f ) 3 −i (g) −8 + 8 3i (h) 6 √1−i (i) 3 (1 + i)6 (j) 4 (i − 3)12 3+i Zadanie 1.4. W zbiorze liczb zespolonych rozwiazać ˛ równania: (a) z 2 − 2z + 5 = 0 (b) z 8 − 17z 4 + 16 = 0 (c) z 2 − 3z − 5i = 3iz (d) 2z + z = 6 + 5i 2 2 (e) 4z + 8|z| = 8 (f ) |z| − 2z = 3 − 4i (g) (iz)4 = (1 − 2i)4 (h) (z − 1 + i)3 = 8z 3 (i) Re (z(1 + i)) + zz = 0 (j) Re(z 2 ) + iIm (z(1 + 2i)) = −3 (k) z 3 = z (l) |z|2 z 5 = z Zadanie 1.5. Udowodnić, że jeżeli wielomian M (z) zmiennej zespolonej ma wszystkie współczynniki rzeczywiste oraz jeżeli liczba z0 jest pierwiastkiem tego wielomianu, to również z0 jest pierwiastkiem. Czy założenie o tym, że współczynniki wielomianu M (z) sa˛ liczbami rzeczywistymi jest istotne? Zadanie 1.6. Wiedzac, ˛ że jednym z pierwiastków wielomianu M (z) = z 4 − 6z 3 + 15z 2 − 18z + 10 jest liczba z1 = 2 − i, wyznaczyć pozostałe pierwiastki. Zadanie 1.7. Znaleźć wielomian M (z) o współczynnikach rzeczywistych, stopniu równym n (n ∈ {3, 4}), dla którego zachodza˛ nast˛epujace ˛ równości: M (2) = M (3 − i) = 0 oraz M (3) = 2013. Zadanie 1.8. Udowodnić, że jeżeli liczby ε1 , ε2 , . . . , εn sa˛ różnymi pierwiastkami n-tego stopnia z 1, to: (a) ε1 + ε2 + . . . + εn = 0 (b) ε1 · ε2 · . . . · εn = (−1)n+1 Zadanie 1.9. Naszkicować na płaszczyźnie zespolonej te liczby z, które spełniaja:˛ (a) 4Re(z) − 3Im(z) = 2 (d) |z|2 − 4Re(z) + 6Im(z) = 17 √ (g) |z − 1| + |z + i| = 2 (h) z 4 + z 3 + z 2 + z + 1 = 0 3 (j) Im(z 6 ) < 0 (k) 0 < Arg zi 6 π2 (l) Arg(z + 2 − i) = π z−1 z−1 π (m) z+1 = 2 (n) Arg z+1 = 2 (b) |z + i| = 3 z+3 (e) |z − 3 − 5i| = |z + 2 − i| (f ) z−2i >1 (i) |z|2 z = z 3 (k) |z − 3| + |z + 3| = 10 (c) |2z − 6 + 4i| = 3 1 Liczby zespolone. ALzG1. Rok akademicki 2016/2017. Wydział MiNI PW Zadanie 1.10. Sprawdzić, że zbiór (Z5 , +5 , ·5 ) jest ciałem. Napisać tabelki działań dla tego ciała. Kiedy (Zn , +n , ·n ) jest ciałem? Zadanie 1.11. Niech z1 , z2 b˛eda˛ takimi liczbami zespolonymi, dla których zachodzi |z1 + z2 | = Obliczyć |z1 − z2 |. √ 3 oraz |z1 | = |z2 | = 1. Zadanie 1.12. Udowodnić, że zachodza˛ poniższe równości: (a)|z1 + z2 |2 + |z1 − z2 |2 = 2 |z1 |2 + |z2 |2 2 2 2 2 2 2 (b)|z1 + z2 |2 + |z2 + z3 |2 + |z3 + z1 | =2 |z1 | + |z2 |2 + |z3 | + |z1 + z2 + z3 | 2 (c) 1 − |z1 | 1 − |z2 | = |1 − z1 z2 | − |z1 − z2 | (d) |z1 + z2 + z3 |2 + | − z1 + z2 + z3 |2 + |z1 − z2 + z3 |2 + |z1 + z2 − z3 |2 = 4(|z1 |2 + |z2 |2 + |z3 |2 ) Jaka˛ interpretacj˛e geometryczna˛ ma równość w podpunkcie (a)? Zadanie 1.13. Udowodnij, że jeżeli |z1 | = |z2 | = 1 oraz z1 z2 6= −1, to z1 + z2 ∈ R. 1 + z1 z2 Zadanie 1.14. Niech z1 , z2 , z3 b˛eda˛ liczbami zespolonymi takimi, że |z1 | = |z2 | = |z3 | = r > 0 oraz z1 + z2 + z3 6= 0. Udowodnij, że: z1 z 2 + z1 z3 + z2 z3 =r z1 + z2 + z3 Zadanie 1.15. Niech z1 , z2 , . . . , zn b˛eda˛ liczbami zespolonymi o takim samym, dodatnim module. Udowodnij, że: n X n n X X zi Re = 0 ⇐⇒ zi = 0 zj i=1 j=1 Uwaga: Zapis n X i=1 ai oznacza a1 + a2 + a3 + . . . + an . i=1 Zadanie 1.16. Udowodnić, że sin 5t = 16 sin5 t − 20 sin3 t + 5 sin t oraz cos 5t = 16 cos5 t − 20 cos3 t + 5 cos t. Zadanie 1.17. √ Wiedzac, ˛ że z + 1 = z 3 oraz |z| = 1 wyznaczyć wartość z n + 1 , gdzie n ∈ N. zn Zadanie 1.18. Znaleźć wszystkie liczby zespolone z takie, że |z| = 1 oraz z z + =1 z z Zadanie 1.19. Niech z1 , z2 , z3 b˛eda˛ takimi liczbami zespolonymi, że zachodzi: z 1 + z 2 + z3 = z1 z2 + z 1 z3 + z2 z 3 = 0 Pokazać, że wówczas |z1 | = |z2 | = |z3 |. 2 Liczby zespolone. ALzG1. Rok akademicki 2016/2017. Wydział MiNI PW Zadanie 1.20. Udowodnić, że: π 5π 7π 9π (a) cos 11 + cos 3π 11 + cos 11 + cos 11 + cos 11 = π 2π 4π 1 (b) cos 9 cos 9 cos 9 = 8 Zadanie 1.21. Znaleźć wszystkie liczby zespolone z dla których 1 2 1 + z + z2 ∈ R. 1 − z + z2 Zadanie 1.22. Udowodnić, że jeżeli dla różnych liczb zespolonych z1 , z2 zachodzi |z1 | = |z2 |, to również 12 |z1 + z2 | < |z1 |. Spróbować nadać interpretacj˛e geometryczna.˛ Zadanie 1.23. Przeprowadzić konstrukcj˛e geometryczna˛ mnożenia liczb zespolonych. Zadanie 1.24. Pewien Zwierz zaczyna swoja˛ podróż w lesie, dajmy na to w punkcie M . Jego podróż składa si˛e z 2013 etapów. Każdy etap podzielony jest na trzy odcinki, każdy o długości równej 100 metrów, a po każdym zakończonym odcinku Zwierz skr˛eca o 60◦ w prawo, z wyjatkiem ˛ skr˛etu oddzielajacego ˛ etapy, wtedy skr˛eca ◦ w lewo o 60 . Jak daleko od punktu M b˛edzie znajdował si˛e Zwierz na końcu swojej podróży? 3