Liczby
rzeczywiste
©M
Wszystkie liczby, które odpowiadają
punktom na osi liczbowej,
nazywamy liczbami rzeczywistymi.
Podzbiory liczb rzeczywistych
Zbiór liczb
naturalnych
Zbiór liczb
całkowitych
Zbiór liczb
wymiernych
©M
Zbiór liczb
niewymiernych
Liczby naturalne
N = { 0,1,2,3,……,n-1, n, n+1,....}
Jeżeli różne od zera liczby naturalne n, m i k
spełniają równość n = m·k, to liczba n jest
podzielna przez m i przez k. Liczby m i k to
dzielniki liczby n, a liczba n to wielokrotność
liczby m i k.
Liczba pierwsza to liczba naturalna k, która
ma dwa różne dzielniki: samą siebie oraz 1.
©M
Liczba złożona to liczba naturalna mająca
więcej niż dwa dzielniki.
Liczby względnie pierwsze to dwie liczby
naturalne których jedynym dzielnikiem jest
liczba 1.
Rozkład na czynniki pierwsze to
przedstawienie liczby naturalnej w postaci
iloczynu liczb pierwszych.
przykład
420
2
210
2
105
3
35
5
7
7
1
420 = 22 ·3·3·5·7
©M
Zasadnicze twierdzenie arytmetyki
Każda liczba złożona jest iloczynem liczb
pierwszych. Rozkład ten jest dla danej liczby
jednoznaczny z dokładnością do porządku
czynników.
NWD(m,n) – największy wspólny dzielnik liczb
naturalnych m, n to największy ze wszystkich
dzielników tych liczb.
NWW(m,n) - najmniejsza wspólna wielokrotność
liczb naturalnych m, n jest to najmniejsza ze
wszystkich wspólnych wielokrotności tych
liczb.
©M
Działania
a ·b = c
a+b=c
składniki
suma
czynniki
iloczyn
ab=c
a–b=c
odjemna odjemnik różnica
dzielna
©M
iloraz
dzielnik
Cechy podzielności
dzielnik
2
3
4
5
6
8
9
cechy podzielności
cyfrą jedności jest 0, 2,4,6 albo 8
suma cyfr liczby jest podzielna przez 3
liczba utworzona przez dwie ostatnie cyfry
dzieli się przez 4
ostatnią cyfrą liczby jest 5 albo 0
liczba jest podzielna przez 2 i przez 3
liczba utworzona przez trzy ostatnie cyfry tej
liczby dzieli się przez 8
suma cyfr liczby ©M
dzieli się przez 9
Liczby całkowite
to liczby naturalne i do nich przeciwne.
C = {…...-3, -2, -1, 0,1, 2, 3,…...}
Liczby parzyste - to liczby, które są podzielne
przez 2; postać tej liczby a=2k, gdzie kC.
Liczby nieparzyste - to liczby, które nie są
podzielne przez 2; postać a = 2k +1 gdzie k C
©M
Liczby wymierne
to liczby postaci
m
n
,gdzie m, n C i n0
Liczbę wymierną możemy zapisać w postaci ułamka
dziesiętnego. Rozwinięcie dziesiętne liczby p
q
otrzymujemy, wykonując dzielenie p przez q.
Np.
3
0,12
25
3
0,75
4
2
0,18181818 .... 0, (18)
11
okres rozwinięcia
dziesiętnego
©M
1
0,1666 .... 0,1(6)
6
Długość okresu 1 – liczba cyfr,
z których składa się okres.
Jeżeli liczba rzeczywista ma rozwinięcie
dziesiętne skończone lub nieskończone
okresowe, to liczba jest wymierna.
Każdą liczbę wymierną można przedstawić w
postaci rozwinięcia dziesiętnego skończonego
i nieskończonego okresowego.
Zamienić na ułamek liczbę 0,(23)
Oznaczamy przez a=0,23232323……. ·100
100a = 23,232323…….
czyli
100a = 23 +a
a więc po odjęciu mamy 99a = 23
23
Stąd
a
99
©M
Reguły działań na liczbach
wymiernych
a c ac
b b
b
a c ac
b d bd
a c ad bc
b d
bd
b ab
a
c
c
a c a d ad
b d b c bc
a c ad bc
b d
bd
©M
Liczby niewymierne
to liczby, które nie możemy przedstawić
w postaci ułamka.
Przykłady:
2
3
4 3 6
5
Każda liczba niewymierna ma rozwinięcie
dziesiętne nieskończone i nieokresowe.
©M
Konstrukcja odcinków o długościach
niewymiernych
©M
Każda liczba rzeczywista jest liczbą wymierną
albo niewymierną.
R
Zależności
NCWR
NC =C
W IW = R
WC=C
NC W=W
NC=N
W IW =
WN=N
©M
©M