VIII Wrocławski Konkurs Matematyczny dla uczniów klas I-III gimnazjów rok szkolny 2012/2013 Etap II Zadanie 1 500 kg rudy zawiera pewną ilość żelaza. Po usunięciu 200 kg zanieczyszczeń, zawierających średnio 12,5% żelaza, procent żelaza w pozostałej rudzie podniósł się o 20. Ile kilogramów żelaza było w pozostałej rudzie? Zadanie 2 Dziadek ma dwa razy tyle lat, ile babcia miała wtedy, gdy dziadek miał tyle lat, ile babcia miała przed piętnastoma laty. Gdy babcia będzie w wieku dziadka, to razem będą mieli 150 lat. Ile lat mają obecnie? Zadanie 3 W trójkąt równoramienny ABC o podstawie IABI = 18 cm i ramionach IBCI = IACI = 27 cm wpisano okrąg. Punkty styczności M i N leżą na ramionach IBCI i IACI. Oblicz pole czworokąta ABMN. Zadanie 4 Dane są dwie liczby dwucyfrowe. Jeśli przestawimy cyfry jednej liczby, to otrzymamy drugą. Różnica kwadratów tych liczb jest kwadratem liczby całkowitej. Jakie to liczby? Zadanie 5 Na trapezie równoramiennym ABCD o podstawach IABI = 20 cm i ICDI = 12 cm opisany jest okrąg. Środek okręgu leży na dłuższej podstawie. Oblicz obwód trójkąta ABC. Zadanie 6 Wykaż, że 1 1 1 1 ... 44 1 2 3 2013 Przykładowe rozwiązania Zadanie 1 500 kg rudy zawiera pewną ilość żelaza. Po usunięciu 200 kg zanieczyszczeń, zawierających średnio 12,5% żelaza, procent żelaza w pozostałej rudzie podniósł się o 20. Ile kilogramów żelaza było w pozostałej rudzie? Rozwiązanie: x – zawartość procentowa żelaza w rudzie. x% . 500 masa żelaza w rudzie przed oczyszczeniem (x + 20)% . 300 masa żelaza w rudzie oczyszczonej 12,5% . 200 masa żelaza w zanieczyszczeniach Układamy równanie: x% . 500 = (x + 20)% . 300 + 12,5% . 200 skąd x = 42,5 42,5 + 20 = 62,5 W rudzie oczyszczonej jest 62,5% żelaza, czyli 62,5% . 300 = 187,5 Odpowiedź: W pozostałej rudzie jest 187,5 kg żelaza. Zadanie 2 Dziadek ma dwa razy tyle lat, ile babcia miała wtedy, gdy dziadek miał tyle lat, ile babcia miała przed piętnastoma laty. Gdy babcia będzie w wieku dziadka, to razem będą mieli 150 lat. Ile lat mają obecnie? Rozwiązanie: Wiek dziadka Wiek babci Wcześniej Teraz Później y – 15 2x 150 – 2x x y 2x W tym samym okresie każdemu przybyło tyle samo lat, zatem: 2 x ( y 15) y x 150 2 x 2 x 2 x y x 35 y 60 2 . 35 = 70 Odpowiedź: Dziadek ma 70 lat, a babcia 60. Zadanie 3 W trójkąt równoramienny ABC o podstawie IABI = 18 cm i ramionach IBCI = IACI = 27 cm wpisano okrąg. Punkty styczności M i N leżą na ramionach IBCI i IACI. Oblicz pole czworokąta ABMN. Rozwiązanie: Trójkąt ABC jest równoramienny, punkty M i N są punktami styczności zatem czworokąt ABCD jest trapezem równoramiennym. M i D są punktami styczności i leżą na prostych poprowadzonych z punktu A, zatem IAMI = IADI = 9 cm, czyli IMCI = 27 – 9 = 18 Trójkąty ABC, MNC są podobne, zatem MN AB , MC AC MN 18 , czyli podstawa IMNI = 12 cm 18 27 Trójkąty AME i ACD są podobne w skali 1 : 3. CD 272 92 648 18 2 , czyli h ME 6 2 p ABCD (18 12) 6 2 90 2 2 Zadanie 4 Dane są dwie liczby dwucyfrowe. Jeśli przestawimy cyfry jednej liczby, to otrzymamy drugą. Różnica kwadratów tych liczb jest kwadratem liczby całkowitej. Jakie to liczby? Rozwiązanie: x, y – cyfry i x > y 10x + y I liczba 10y + x II liczba Zgodnie z warunkami zadania istnieje liczba całkowita k taka, że (10x + y)2 – (10y + x)2 = k2, czyli 99(x2 – y2) = k2 99 = 9 . 11, zatem (x2 – y2) = 11, stąd (x + y)(x – y) = 11, czyli (x + y)(x – y) = 11 . 1 x y 11 x y 1 x 6 y 5 x, y – cyfry i x = y wówczas warunki zadania spełniają liczby 11, 22, 33, …, 99 Odpowiedź: Pierwsza liczba to 65 a druga 56 lub obie są równe i wynoszą 11 lub 22 lub 33 lub … lub 99 Zadanie 5 Na trapezie równoramiennym ABCD o podstawach IABI = 20 cm i ICDI = 12 cm opisany jest okrąg. Środek okręgu leży na dłuższej podstawie. Oblicz obwód trójkąta ABC. Rozwiązanie: Trójkąty ABC jest prostokątny (kąt wpisany oparty na średnicy) oraz trójkąty ESD i AED są prostokatne (AE wysokość trapezu) r = IASI = IDSI = 10, IAEI = (20 – 12) : 2 = 4, IESI = 10 – 4 = 6 na podstawie tw. Pitagorasa IEDI2 + 62 = 102, skąd IEDI= 8 42+ 82 = IADI2, skąd AD CB 4 5 IACI2 +( 4 5 )2 = 202, skąd AC 8 5 OABC = 20 + 12 5 Odpowiedź: Obwód trójkąta ABC wynosi 20 12 5 . Zadanie 6 Wykaż, że 1 1 1 1 ... 44 1 2 3 2013 Rozwiązanie: 1 2013 , 2 2013 ,..., 2012 2013 1 1 1 1 1 1 , ,..., 1 2013 2 2013 2012 2013 1 1 1 1 1 ... 2013 2013 44 1 2 3 2013 2013 co należało pokazać.