Uniwersytet l ski, Wydział Informatyki i Nauki o Materiałach, Instytut Technoligii i Mechatroniki wiczenie 24 WYZNACZANIE CIEPŁA TOPNIENIA LODU METOD KALORYMETRYCZN Przebieg wiczenia A. Wyznaczanie pojemno ci cieplnej kalorymetru. A1. Zwa y 10-krotnie suche naczynie wewn trzne kalorymetru wraz z przykrywk i mieszadełkiem (m1 ), ale bez termometru z korkiem. A3. Kalorymetr wypełni do połowy podgrzan wod o temperaturze około tc=250C (zwa y napełniony wod kalorymetr m2, masa wody mc=m2-m1). A3. Po ustaleniu si temperatury nale y dola tyle samo wody (mz) o temperaturze około tz=50C (mz=m3-m2, gdzie m3-masa kalorymetru po dolaniu zimnej wody) i okre li temperatur mieszaniny. A4. Temperatur odczytywa co 0,5 minuty poczynaj c od 5 minut przed dolaniem zimnej wody do 5 minut po wymieszaniu obu cieczy. A5. Wykre li zale no temperatury od czasu. A6. Z wykresu wykonanego w punkcie A5 wyznaczy warto ci temperatur Tz i Tm, posługuj c si metod interpolacji. A7. Zgodnie z zasad bilansu cieplnego wyznaczy warto pojemno ci cieplnej kalorymetru, korzystaj c ze wzoru: C = c (m3 − m2 ) oraz obliczy warto (t m − t z ) − (m2 − m1 ) (t c − t m ) jej niepewno ci. B. Wyznaczanie ciepła topnienia lodu. B1. Zwa y osuszony kalorymetr (m1) B2. Nala lekko podgrzanej wody (35oC) do około 2/3 obj to ci kalorymetru i ponownie zwa y (m2). B3. Przygotowa kilka kawałków topniej cego lodu (ok. 10 cm3) B3. Mierzy temperatur wody w kalorymetrze w odst pach 30s ci gle mieszaj c. B4. Gdy temperatura wody w kalorymetrze si ustali, wrzuci osuszone kawałki lodu, mierz c nadal temperatur w odst pach 30s, a to momentu, gdy temperatura przestanie opada . B5. Zwa y kalorymetr (m3) Uniwersytet l ski, Wydział Informatyki i Nauki o Materiałach, Instytut Technoligii i Mechatroniki B6. Obliczy mas wody i lodu w kalorymetrze oraz ich niepewno ci. B7. Wykre li zale no temperatury wody w kalorymetrze od czasu. B8. Z wykresu wykonanego w punkcie B7, poprzez interpolacj , okre li warto pocz tkowej i ko cowej wody w kalorymetrze. B9. Korzystaj c z zale no ci: q= obliczy warto C k + mw c w (T p − Tk ) − cwTk mL ciepła topnienia lody oraz niepewno . Ciepło wła ciwe kalorymetru - ck = 896 J/kg K Ciepło wła ciwe wody - cw = 4186 J/kg K Przyrz dy: kalorymetr, lód, termometr, waga techniczna, odwa niki, zlewka. Literatura: H. Szydłowski, „Pracownia fizyczna” C. Halliday, R. Resnick, Fizyka temperatury