Adresowanie komórek (odwołania) 1. Adresy względne, bezwzględne i mieszane Adres identyfikuje komórkę lub zakres komórek w arkuszu i instruuje program, gdzie szukać wartości lub danych, które mają być uŜyte w formule. Adres składa się z nazwy kolumny i numeru wiersza, np. D5, który moŜemy uŜyć we wzorze, np.: =A5*G5/A20 =C4^3 Ponadto podczas kopiowania cała formuła ulega zmianie, dopasowując się do nowego połoŜenia. Taki sposób adresowania nazywamy adresowaniem względnym. Dzięki niemu nie musimy wprowadzać od nowa formuł do sąsiednich komórek. MoŜemy przeciągnąć krzyŜyk w prawym dolnym rogu komórki z formułą w dowolnym kierunku, kopiując wzór do zaznaczonego obszaru. Kopiując w prawo lub w lewo zmienia się w adresie nazwa kolumny, natomiast w dół lub w górę – numer wiersza. Bywają jednak przypadki, Ŝe nie chcemy by adres się zmieniał podczas kopiowania. MoŜemy taką komórkę zablokować wstawiając znak $ przed kolumną i przed wierszem, np. $A$6. Kopiowanie takiego adresu w dowolnym kierunku nie zmieni odwołania do zablokowanej w ten sposób komórki. Ten rodzaj adresowania komórek nazywamy adresowaniem bezwzględnym. Spotyka się takŜe adresowanie mieszane, np. A$5 lub $B4, w którym blokowana jest tylko kolumna lub tylko wiersz, zaleŜnie od potrzeb. Na rysunku 41 moŜna porównać, jak zachowują się formuły podczas kopiowania do sąsiednich komórek przy zastosowaniu róŜnych typów adresowania. W podpunkcie a) widać zmianę numerów wierszy przy kopiowaniu w dół, i zmianę liter kolumn przy kopiowaniu w prawo. W przykładzie b) po skopiowaniu adres z zablokowaną kolumną i wierszem nie zmieniał się, a w c) zmienia się częściowo. a) względne b) bezwzględne c) mieszane Rys. 1. Przykład zachowania się adresów po kopiowaniu przy uŜyciu trzech rodzajów blokowania Klasycznym przykładem zastosowania adresowania mieszanego jest wypełnienie jedną formułą całej tabliczki mnoŜenia. Ćwiczenie Wykonaj tabliczkę mnoŜenia 100x100, adresując w sposób mieszany komórki, tak by jedną skopiowaną formułą wypełnić całą tablicę. Sformatuj odpowiednio arkusz. Rozwiązanie Tworzymy arkusz jak na rys. 42. Formatujemy wiersz nagłówkowy i pierwszą kolumnę wprowadzając automatycznie kolejne liczby z zakresu od 1 do 100 od komórki B1 w prawo i od A2 w dół, pozostawiając komórkę A1 pustą. Rys. 2. Arkusz „Tabliczka mnoŜenia” – poprawna formuła w komórce B2 Wprowadzamy do komórki B3 formułę =A2*B1. Teraz musimy poblokować kolumny lub wiersze, by podczas kopiowania uzyskać właściwy efekt. Najlepiej zawsze przeanalizować: najpierw kopiowanie w dół, potem w prawo i dopiero wtedy gotowy wzór kopiować. 1. Kopiowanie w dół Podczas kopiowania w dół zmieniają się numery wierszy; wiersze z pierwszego składnika działania - A1 - mają się zmieniać, poniewaŜ kolejne liczby w kolumnie A mnoŜone będą przez B1. Komórka B1 natomiast ma być stała, a więc wiersz pierwszy zablokujemy znakiem $ (Shift+4). Formuła ma aktualnie postać =A2*B$1. 2. Kopiowanie w prawo Teraz badamy, co zablokować dla kopiowania w prawo. Będziemy mnoŜyć liczby z kolumny A przez liczby z wiersza 1, musimy więc kolumnę A zablokować w formule. Będzie ona miała teraz postać =$A2*B$1. Kopiujemy gotowy wzór najpierw w dół, a potem całość w prawo. ZwęŜamy kolumny, by tabliczka mnoŜenia była czytelna. 2. Odwołania do innych arkuszy i skoroszytów MoŜna uŜywać takŜe odwołania do danych, znajdujących się w innych arkuszach tego samego skoroszytu, a takŜe do danych w innych skoroszytach. Wystarczy wybierać myszą arkusze i otwarte pliki – odwołania do odpowiednich komórek same się pojawią w edytowanej komórce. =Arkusz1!A1 ='Lista plac'!B4 Jeśli nazwa arkusza zawiera spacje lub inne znaki nie będące symbolami alfanumerycznymi, naleŜy ująć ją w apostrofy, jak w drugim przykładzie. Odwołania do komórek w innych skoroszytach są zwane łączami. =[Zeszyt1]Arkusz3!$A$1 =[Planety.xls]układ!$B$4 ='[Planety.xls]Układ Słoneczny'!$F$2 (występują spacje) 3. Nazwy w formułach Zamiast etykiet kolumn i wierszy w arkuszu do opisu połoŜenia komórki słuŜy moŜna tworzyć opisowe nazwy. Jest to wyraz lub ciąg znaków, który reprezentuje komórkę, zakres komórek, formułę lub wartość stałą. Aby nazwać komórkę lub zakres komórek naleŜy je zaznaczyć a następnie w „polu nazwy” wpisujemy wybraną nazwę (rys.43). pole nazwy Rys. 3. Nadawanie nazwy bloku komórek Zadanie Wykonaj uproszczoną listę płac - arkusz jak na rys. 44. Sformatuj i wypełnij danymi kolumny D, E i F, a następnie wpisz formuły, by obliczyć brutto (stawka*ilość godzin+premia), kwotę podatku (brutto*0,18), netto (brutto - kwota podatku). Zastosuj funkcje w celu obliczenia sumy, średniej, minimalnej i maksymalnej płacy netto. Dodaj potem do tabeli trzy kolumny: odchylenie od średniej (róŜnica pomiędzy płacą danego pracownika a obliczoną średnią płac), procentowy udział płacy pracownika w całkowitych zarobkach zakładu (płaca/suma*100) oraz płacę w euro wg kursu podanego w komórce C14. Zadania te wykonasz przy uŜyciu adresowania mieszanego. Przemyśl, które wiersze trzeba zablokować. Sformatuj ładnie arkusz i zachowaj, gdyŜ będzie nam potrzebny w innych zadaniach. Rys. 4. Lista płac